عزت نفس چیست؟ بررسی راهکارهای افزایش عزت نفس (نقشه راه درس)

کمبود عزت نفس را میتوان ریشهٔ بسیاری از مشکلات رفتاری و ذهنی ما انسانها دانست.
مقایسهٔ افراطی خود با دیگران، حساسیت بیش از حد به گفتار و رفتار دیگران، استفادهٔ بیش از حد از استراتژی اجتناب برای مدیریت تعارض، احساس دوستداشتنی نبودن و نیز بدبینی نسبت به کسانی که دوستمان دارند، تنها چند مورد از نشانه های عزت نفس پایین است.
اگرچه نمیتوان عزت نفس را داروی معجزهآمیز رفع همهٔ مشکلات دانست، اما این واقعیت را هم نمیتوان انکار کرد که با بررسی دقیق و عمیق مشکلات و چالشهای زندگی خود (چه زندگی شخصی و چه شغلی) میتوانیم ردپای عزت نفس پایین را به عنوان یکی از ریشهها ببینیم.
به همین علت تلاش و تمرین برای افزایش عزت نفس را به افراد بسیاری توصیه میکنند.
پیشنهاد | کتاب صوتی افزایش عزت نفس از محمدرضا شعبانعلی
در صورتی که قصد دارید به صورت منظم و جدی برای افزایش عزت نفس خود وقت بگذارید، پیشنهاد ما این است که گامهای مطرح شده در این درس را مورد به مورد، مطالعه و اجرا کنید.
اما اگر فعلاً قصد دارید به صورت فشرده در این زمینه بیاموزید و عجله دارید که زودتر، کارهایی عملی را انجام دهید، میتوانید فایل های صوتی رایگان افزایش عزت نفس (حدود ۲۰۰ دقیقه) که توسط محمدرضا شعبانعلی عرضه شده است را دانلود کنید و گوش دهید:
نقشهٔ مسیر افزایش عزت نفس
ما در متمم به صرفاً به فهرست کردن روشهای افزایش عزت نفس اکتفا نمیکنیم.
بلکه بحث خود را از مطالب زیربنایی مثل تعریف عزت نفس و تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس آغاز میکنیم و به تدریج به سمت تقویت عزت نفس میرویم.
آنچه در تصویر زیر میبینید، تقریباً خلاصه درس عزت نفس در متمم است. تکتک این گامها را کمی پایینتر توضیح دادهایم. اما پیش از اینکه به سراغ نقشهٔ راه یادگیری این درس برویم، کمی دربارهٔ اثرات کمبود عزت نفس و اهمیت بالا بردن عزت نفس صحبت خواهیم کرد.
دانلود نقشهٔ افزایش عزت نفس (نسخه کیفیت بالا)
اثرات کمبود عزت نفس در زندگی چیست؟
هر چه بیشتر با عوارض کمبود عزت نفس آشنا شویم، انگیزهٔ ما برای مراقبت از عزت نفس و افزایش عزت نفس بیشتر میشود. به همین علت، با وجودی که در درسهای بعد به شکل مفصل دربارهٔ اثرات عزت نفس پایین صحبت خواهیم کرد، همینجا کمی دربارهٔ عزت نفس پایین حرف میزنیم تا انرژی و انگیزهٔ شما برای پیگیری دوره عزت نفس متمم بیشتر شود.
کمبود عزت نفس ما را درگیر مقایسهٔ دائمی میکند
همهٔ ما این توصیه را شنیدهایم که «به جای مقایسهٔ خود با دیگران، صرفاً امروز خود را با گذشتهٔ خودتان مقایسه کنید.»
شنیدن و تکرار این توصیه در حد یک شعار، دشوار نیست. اما برای یافتن کسانی که جرئت و توانمندی عمل به این توصیه را دارند، باید چراغ در دست بگیرید و دور شهر بگردید و بعید هم نیست که ناامید و دستخالی به خانه بازگردید.
ویژگیهای متعددی باید در یک فرد جمع شوند تا بتواند به چنین توصیهای عمل کند. یکی از این ویژگیها، عزت نفس بالا است.
کسانی که عزت نفس پایینی دارند، برای تشخیص ارزش و جایگاه خود، روشی جز مقایسه با دیگران نمیشناسند. آنها آنقدر برای خود افزایش قائل نیستند که بتوانند جایگاه گذشتهٔ خود را به عنوان معیار سنجش جایگاه امروزشان در نظر بگیرند.
اعتماد به نفس پایین
اعتماد به نفس همان عزت نفس نیست و ما در یک درس مستقل به تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس پرداختهایم. اما این دو مفهوم را نمیتوان کاملاً هم مستقل دانست.
اعتماد به نفس و عزت نفس از یکدیگر تأثیر میپذیرند.
گاهی اوقات بعضی از ما احساس میکنیم اعتماد به نفس نداریم (مثلاً در سخنرانی، فن بیان، کار تیمی و …). اما وقتی مینشینیم و الگوی فکری خود را دقیقتر بررسی میکنیم، میبینیم که مشکل ما به کمبود عزت نفس بازمیگردد.
مثلاً کمبود حس ارزشمندی باعث میشود به خود بگوییم: «چرا باید جمعیت حاضر در این سالن بخواهند به حرف من گوش بدهند؟» یا اینکه «احتمالاً اعضای تیم من را زیادی میدانند و دنبال فرصتی هستند تا از شرّ من خلاص شوند.»
بنابراین در برخی موارد، آنچه در چشم ما به عنوان «کمبود اعتماد به نفس» جلوه میکند، در واقع در «عزت نفس پایین» ریشه دارد.
عزت نفس پایین به عنوان مانعی برای توسعه مهارتها
آیا مهارتهایی بوده که در عین تلاش برای تقویت آنها، موفقیت چندانی کسب نکرده باشید؟
واضح است که موفق نشدن – حتی به فرض تلاش – میتواند ریشههای مختلفی داشته باشد. چنانکه در درسهای استعدادیابی گفتهایم، قرار نیست همهکس در همهچیز استعداد داشته باشند.
اما گاهی هم این موفق نشدن میتواند به عزت نفس پایین ما بازگردد.
مثلاً فردی را در نظر بگیرید که در یک جمع سخنرانی میکند و خطاهایی دارد. و یا برای یادگیری زبان انگلیسی تلاش میکند، اما جایی در میان دوستانش جملهای میگوید یا متنی مینویسد که آنها به او میخندند و حتی شاید او را مسخره کنند.
همه میدانیم که این نوع خطاها و اشتباهات هنگام یادگیری یک مهارت جدید کاملاً طبیعی است. اما کسی که عزت نفس پایینی دارد، ممکن است ارزش و اعتبار شخص خود را با قضاوت مخاطب گره بزند.
- گفتگوی درونی فردی با عزت نفس بالا: من خطا کردم. آنها هم نباید به من میخندیدند اما خندیدند. البته که آن شکل حرف زدن من خندهدار هم بود. اشتباه در مسیر یادگیری اجتنابناپذیر است. باید بیشتر تمرین کنم.
- گفتگوی درونی فردی با عزت نفس پایین: اینها من را آدم حساب نمیکنند. اصلاً این حق را برای من قائل نیستند که رشد و پیشرفت را تجربه کنم. شاید هم درست میگویند. یک مورد و دو مورد نبوده. الان که فکر میکنم افراد زیادی با رفتار خود این سیگنال را به من دادهام و من جدی نگرفتهام.
همانطور که میبینید، در شکل دوم گفتگو، فردی که عزت نفس پایین دارد عملاً نقد یا تمسخر دیگران را نه به «ضعف در مهارت» بلکه به «ضعف در شخصیت» نسبت داده و حس ارزشمندیاش لطمه میبیند.
این شکل از نگرش، میتواند یک حلقهٔ معیوب بسازد. شکستها عزت نفس را کاهش دهند و پایین آمدن عزت نفس، زمینه را برای شکستهای بیشتر فراهم کند. طوری که در نهایت ممکن است فرد به این باور برسد که همان اول درست فهمیده بودم که من آدم مناسبی برای این کارها نیستم. پدیدهای که به آن فرض خود انجام میگویند.
تاثیر عزت نفس پایین روی کیفیت تصمیمهای ما
ما در درس تصمیم گیری متمم به اندازهٔ کافی دربارهٔ جنبههای مختلف تصمیمگیری صحبت کردهایم و لازم نیست همهٔ آن بحث در اینجا تکرار شود.
وقتی مباحثی مثل فوبیای تصمیم گیری، تصمیمهای سخت زندگی و ارزشهای شخصی را مرور میکنید، به سادگی میتوانید نقش عزت نفس در کیفیت تصمیم گیری را تشخیص دهید و درک کنید.
وقتی ما خودمان را به اندازهٔ کافی دوست نداریم، وقتی برای دانش، نگرش، تجربه و الگوهای ارزشی خود به اندازهٔ کافی اعتبار قائل نیستیم، وقتی خودمان را ارزشمند نمیبینیم، حاصل این میشود که یا در تصمیم گیری تردید میکنیم یا در تصمیمهای شخصیمان، سهمی بیش از آنچه که باید، در اختیار دیگران قرار میدهیم.
به این معنی که عملاً اجازه میدهیم دیگران برایمان تصمیم بگیرند.
مشورت گرفتن از دیگران و استفاده از دانش و تجربهٔ افراد دیگر کاری درست و حرفهای است. اما به شرطی که آنقدر قدرتمند و محکم شده باشیم که در نهایت بتوانیم انتخاب نهایی را خودمان انجام دهیم و البته مسئولیتش را هم بر عهده بگیریم.
تاثیر کمبود عزت نفس بر شیوهٔ انتقادپذیری ما
عزت نفس پایین میتواند به افراط و تفریط در انتقادپذیری منجر شود. کسانی که عزت نفس پایین دارند، گاهی موضع به شدت دفاعی میگیرند و حتی حاضر نیستند نقدهای منصفانه و عالمانهٔ دیگران را بپذیرند.
گاهی هم از سوی دیگر بام میافتند. به این معنی که آنقدر احساس بیارزش بودن و کمارزش بودن دارند که هر نقدی را جدی میگیرند و تمام زندگیشان در این خلاصه میشود که «چه کنم تا هیچکس از من دلگیر نشود و من را نقد نکند.»
و میدانیم که اگر بخواهیم هیچ نوع حرف منفی نشنویم، ناگزیر باید هیچ کاری هم انجام ندهیم.
همهٔ ما ممکن است گرفتار چنین وضعیتی بشویم؛ از زندگی شخصی تا محیط شغلی و فعالیت حرفهای.
صرفاً به عنوان یک نمونه، فرض کنید کسی میخواهد برای پرسونال برندینگ تلاش کند، اما هنوز در حوزهٔ عزت نفس، گرفتار ضعفها و چالشهای جدی است. بعید است چنین فردی بتواند در مسیر برندسازی به موفقیت چشمگیری دست پیدا کند.
همهٔ آنچه تا اینجا گفتیم را میشود چنین جمعبندی کرد که عزت نفس پایین، ما را از سبک زندگی مطلوبمان دور میکند.
در تعریف سبک زندگی گفتیم که «سبک زندگی حاصل انتخابهای پرتکرار و مداوم ماست» و یکی از عواملی که میتواند روی انتخابهای ما تأثیر بگذارد، همین عزت نفس است.
حیف است ما انتخابهای خود را برای تنها فرصتی را که برای زندگی به دست آوردهایم، در اختیار کسانی قرار دهیم که قرار نیست حتی برای یک ثانیه هم زندگی و دنیا را از نگاه ما تجربه کنند.
متاسفانه آنقدر که برای ما از اهمیت درس خواندن و حفظ کردن مطالب و رقابت با دیگران و جمعآوری انواع امتیاز و تلاش برای موفقیت گفتهاند، از اهمیت افزایش عزت نفس و مراقب از عزت نفس نگفتهاند.
کم نیستند مادرها و پدرهایی که وقت و عمر خود را به پول تبدیل کرده و حاصل را به پای کلاسهای زبان و ورزش و موسیقی فرزندانشان ریختهاند. اما فراموش کردهاند در بودجهبندی و تخصیص منابع و انتخاب رفتارهایشان، سهمی برای افزایش عزت نفس فرزندان در نظر بگیرند.
چنانکه به نظر میرسد در نظام آموزش و پرورش هم توجه به افزایش عزت نفس در دانش آموزان (یا حداقل آسیب نزدن به عزت نفس) چندان که باید مورد توجه قرار نگرفته است.
شادمانی و رضایت، ساختمانی است که بر زیربنای عزت نفس ساخته میشود.
اگر برای زیربنا وقت نگذاریم، حرفها و تکنیکها و تمرینهای دیگر – که مثلاً در قالب توسعه فردی میشنویم – چیزی بیشتر از دستاوردهای موقت و کوتاهمدت نصیبمان نخواهند و در بلندمدت، باید زیانِ ناشی از بیتوجهی به عزت نفس را پرداخت کنیم.
زیرساخت آموزشی متمم این اجازه را به شما میدهد که درسهای عزت نفس را به شکل انتخابی یا به هر ترتیبی که ترجیح میدهید بخوانید.
اما پیشنهاد ما این است که برای درک بهتر مفهوم عزت نفس و افزایش اثربخشی یادگیری، درسها را به ترتیبی که در ادامه میآید مطالعه کنید.
گام صفر | گوش دادن به فایل های صوتی عزت نفس
گام اول، صرفاً یک پیشنهاد است. اگر آن را نمیپسندید، میتوانید به سراغ گام دوم بروید.
اگر گوش دادن به فایلهای صوتی برای شما جذاب است، یا احساس میکنید هنوز انگیزهٔ کافی برای اختصاص وقت و مطالعهٔ دقیق درسهای عزت نفس را ندارید، میتوانید فایل های صوتی عزت نفس محمدرضا شعبانعلی را دانلود کنید و گوش بدهید.
اما توجه داشته باشید که این فایلها، چند سال قبل ضبط شده و طبیعتاً بر خلاف درسهای متمم که پیوسته بهروز میشوند، با تکیه بر مطالعات و تحقیقات جدید بهروز نشده است.
بنابراین هر جا تفاوت یا تعارضی در محتوای فایل صوتی و محتوای درسها دیدید، اصالت را بر درسهای متمم قرار دهید که دائماً درحال بهروزرسانی هستند.
دانلود فایل های صوتی افزایش عزت نفس
گام اول | آشنایی با تعریف عزت نفس و پرسشنامه عزت نفس
بخشی از دوستان متممی ما از درسهایی که جنبهٔ تئوریک دارند، کمتر استقبال میکنند. این گروه از دوستان ترجیح میدهند مستقیم به سراغ موضوعاتی مثل علل کمبود عزت نفس، آشنایی با چند رکن اصلی عزت نفس و راه های تقویت عزت نفس برویم.
اما اگر تعریف مفهومی عزت نفس را به درستی نشناسیم و ندانیم از چه حرف میزنیم، بعید است در طی کردن مراحل بعد موفق باشیم. بنابراین توصیه میکنیم، حتی اگر کمی برایتان سخت یا سنگین است، همچنان برای مطالعهٔ درس تعریف عزت نفس وقت صرف کنید:
اگر این درس را دقیق بخوانید، درک اصطلاحاتی مانند «کاهش عزت نفس»، «کمبود عزت نفس»، «بهبود عزت نفس» و «آسیب به عزت نفس» برایتان چندان دشوار نخواهد بود. در حدی که حتی پیش از خواندن درسهای بعدی، به شکل شهودی میتوانید این اصطلاحات را درک کنید و مصداقهای آنها را تشخیص دهید.
پرسشنامه عزت نفس
اگر درسهای دیگر متمم را خوانده باشید، میدانید که رویکرد ما به پرسشنامه با رویکرد رایج در جامعه تفاوت دارد.
پر کردن پرسشنامههای خودشناسی و شخصیت شناسی برای بسیاری از ما شبیه یک کار تفریحی شده و از امتیاز دادن به سوالها و جمعبندی امتیازها لذت میبریم. در حدی که کسب و کارهای بسیاری در ایران و جهان، مدل درآمدی خود را بر پایهٔ عرضهٔ چنین پرسشنامهها بنایی کردهاند.
ولی ما در متمم از پرسشنامهها برای درک بهتر معنای اصطلاحات علمی استفاده میکنیم.
هر چقدر هم دربارهٔ تعریف عزت نفس حرف بزنیم، ممکن است مفهوم عزت نفس برای شما به اندازهٔ کافی شفاف نشود. پس یک فعالیت بسیار مفید این است که نمونههای پرسشنامه عزت نفس را بررسی کنید و سوالهای آنها را بخوانید و بر این اساس، مصداقهای عزت نفس بالا و پایین در ذهنتان بهتر شکل بگیرد.
به همین منظور در مجموعه درسهای عزت نفس هم یک پرسشنامه عزت نفس را در اختیار شما قرار میدهیم تا آن را به همین منظور بخوانید.
گام دوم | اعتماد به نفس و تفاوت اعتماد به نفس با عزت نفس
در تعریف عزت نفس، دربارهٔ معنای عزت نفس و دو مولفهٔ اصلی عزت نفس صحبت کردیم. اما از آنجا که افراد بسیاری عزت نفس را با اعتماد به نفس اشتباه میگیرند، درس مستقلی را هم به تعریف اعتماد به نفس و شرح تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس اختصاص دادهایم.
پس از این که این درس را خواندید، دو درس دیگر هم دربارهٔ اعتماد به نفس هست که مکمل بحث اعتماد به نفس محسوب میشوند:
این دو درس را هم که بخوانید، تکلیف دو اصطلاح «اعتماد به نفس» و «عزت نفس» کاملاً برایتان مشخص میشود. سپس میتوانید به سراغ موضوعات تخصصیتر در عزت نفس بروید.
گام سوم | نشانه های عزت نفس پایین
کمی بالاتر در همین درس، کمی دربارهٔ نتایج عزت نفس پایین صحبت کردیم. اما از آنجا که این بحث بسیار مهم است، دو درس جداگانه را هم به آن اختصاص دادهایم.
در یکی از این دو درس به شکل عمومی دربارهٔ تبعات عزت نفس پایین صحبت کرده و چند مثال زدهایم. در درس دیگر هم به صورت اختصاصی دربارهٔ تاثیر کمبود عزت نفس بر رابطه عاطفی حرف زدهایم:
کمبود عزت نفس و آثار آن در رابطه عاطفی
البته بحث رابطه عاطفی بسیار گسترده است و ما آن را به عنوان زیرمجموعهای از درس حمایت اجتماعی ارائه کردهایم (تعریف دوستی، تنهایی، اصول حمایت عاطفی، انواع دلبستگی، تخریب رابطه عاطفی و …). بنابراین آنچه در اینجا به عنوان یک تکدرس میبینید، صرفاً محدود به بررسی رابطه عاطفی و عزت نفس است و در صورتی که به این موضوع علاقه دارید، پیشنهاد میکنیم برای مطالعهٔ درسهای حمایت اجتماعی وقت بگذارید.
گام چهارم | منابع تأمین عزت نفس
با توجه به تعریف بسیار گستردهٔ عزت نفس (احساس ارزشمندی + برداشت از تواناییها) تقریباً هر رفتار و هر اتفاقی در زندگی شخصی و شغلی به نوعی روی عزت نفس تأثیر میگذارد. بعضی اتفاقها باعث افزایش عزت نفس ما و برخی دیگر موجب کاهش آن میشوند.
اما در این میان، چهار مورد وجود دارد که صاحبنظران معتقدند تأثیر آنها از موارد دیگر بیشتر است. ما این چهار مورد را در قالب یک درس فهرست کرده و برایتان شرح دادهایم. مطالعه دقیق این درس باعث میشود راحتتر بتوانید ریشه عزت نفس پایین را تشخیص داده و رفع کنید:
پیشنهاد میکنیم این درس را در زمانی که وقت و حوصلهٔ بیشتری دارید، با دقت بخوانید و به سرعت از روی آن عبور نکنید.
گام پنجم | با خودمان بهتر و پختهتر گفتگو کنیم
عزت نفس بر اساس ادراک ما نسبت به خودمان شکل میگیرد؛ یعنی اینکه ما دربارهٔ خود چگونه فکر میکنیم.
پس طبیعی است وقتی میخواهیم عزت نفس خود را تقویت کنیم، باید یاد بگیریم با خودمان بهتر حرف بزنیم. منظور از بهتر حرف زدن، مودبانه حرف زدن نیست. بلکه شکلی از حرف زدن است که بتواند تغییرات مثبت و سازندهای را در نگرش و رفتار ما ایجاد کند.
در دوره عزت نفس متمم چند درس دربارهٔ گفتگو با خود وجود دارد که هر یک از زاویهٔ متفاوتی به این موضوع پرداختهاند. ما به خاطر آسانتر شدن درک مطلب و محدود کردن حجم هر درس، ناگزیر این موضوعات به چند بخش تقسیم کردهایم. اما شما هنگام خواندن این چند درس به خاطر داشته باشید که همهٔ آنها از یک موضوع حرف میزنند: آموزش گفتگوی پختهتر با خودمان.
حرف و نظر دیگران چقدر برایتان مهم است؟
افکار منفی | ذهن ما چگونه واقعیت را تحریف میکند؟
هنگام گفتگو با خود، در مقابل خودتان هستید یا کنار خودتان؟
هر تجربه سه بخش دارد: رویداد، احساس، تفسیر
برندسازی درونی | خودتان را یک چرخدنده نبینید
گام ششم | پذیرش خویشتن
با توجه به تعریف عزت نفس، به سادگی میتوانید حدس بزنید که پذیرش خویشتن نقش بسیار مهمی در حفظ عزت نفس ایفا میکند.
واضح است که پذیرش خویشتن به معنای «قانع شدن به وضعیت امروز» نیست. بلکه به معنای پذیرش وضعیت امروزی برای آماده شدن به سمت فرداست.
بسیاری از کتابهای عزت نفس یک فصل یا حداقل یک بخش کوچک را به این موضوع اختصاص دادهاند. برخی هم مانند ناتانیل برندن در کتاب روانشناسی عزت نفس این موضوع را جدیتر گرفته و به تفصیل به آن پرداختهاند.
ما درسهای زیر را برای آشنایی بیشتر با پذیرش خویشتن در نظر گرفتهایم:
نقش پذیرش خویشتن در حفظ و افزایش عزت نفس
درباره اعتراف به اشتباه (دعوت به گفتگو)
نکتهای پیش از قضاوت کردن در مورد دیگران (دعوت به گفتگو)
افزایش عزت نفس و هنر بازخورد گرفتن درست
گام هفتم | مسئولیت پذیری
وقتی در مسیر تقویت عزت نفس قدم برمیداریم، باید مسئولیت اقدامهای خود را هم بپذیریم. کسانی که عزت نفس پایین دارند، به شیوههای مختلف از پذیرش مسئولیت افکار و اقدامها و رفتارهایشان سر باز میزنند.
بر اساس این نگرش، یکی از درسهای دوره عزت نفس ما در متمم هم به مسئولیت پذیری اختصاص یافته است:
گام هشتم | افزایش عزت نفس با توسعه مهارتها
با توجه به تعریف عزت نفس و اینکه یکی از مولفههای عزت نفس، «نگرش نسبت به توانمندیها و شایستگیها» است، منطقی است به توسعه مهارتها به عنوان یکی از ابزارهای افزایش عزت نفس نگاه کنیم.
ما این بحث را در قالب یک درس شرح دادهایم:
تقویت عزت نفس از طریق توسعه مهارتها
گام نهم | ابراز وجود و جرئت ورزی (صراحت و قاطعیت)
صراحت و قاطعیت، یا به بیانی دیگر، ابراز وجود و جرئت ورزی، با عزت نفس رابطهٔ رفت و برگشتی دارد.
عزت نفس بیشتر میتواند روی جرئت ورزی ما تأثیر بگذارد و جرئت ورزی هم متقابلاً روی عزت نفس تأثیر میگذارد. شاید یکی از در دسترسترین نشانههای عزت نفس بالا این باشد که بتوانیم به سادگی – با حفظ اخلاق و حریم دیگران – خواستهها و انتظارات و اعتراضات خود را مطرح کنیم.
به همین علت، این موضوع هم به یکی از درسهای مجموعهٔ عزت نفس متمم تبدیل شده و در آن توضیح دادهایم که جرئت ورزی و صراحت را میتوانید یک تمرین برای تقویت عزت نفس در نظر بگیرید:
نکتهای درباره اصالت (دعوت به گفتگو)
گام دهم | تأثیر شبکه های اجتماعی بر عزت نفس
در سالهای اخیر موضوع تأثیر شبکه های اجتماعی بر عزت نفس بسیار داغ شده و از زوایای مختلف به آن میپردازند (البته دقیقتر است که بگوییم رسانه های اجتماعی).
تحقیقات در این باره متنوعاند و هنوز تا زمانی که بشود به یک جمعبندی کامل در این زمینه رسید فاصله داریم. ما هم فعلاً درسی را در دوره عزت نفس متمم به این بحث اختصاص دادهایم و به تدریج آن را کامل خواهیم کرد:
تاثیر شبکه های اجتماعی بر عزت نفس
گام یازدهم | عزت نفس کودکان و نوجوانان
آنچه درباره تعریف عزت نفس در دوره عزت نفس گفتهایم، تابع سن و سال نیست. عزت نفس حاصل ترکیب «احساس ارزشمندی» و «احساس توانمندی» است و این تعریف در سنین مختلف تغییر نمیکند.
با این حال، مصداقهای عزت نفس و عوامل تاثیرگذار بر عزت نفس در دورههای مختلف زندگی متفاوت است. به همین علت، درسی را اختصاصاً برای والدین و با موضوع عزت نفس کودکان و نوجوانان منتشر کردهایم. از آنجا که این درس با نظریه خود تعیینگری گره خورده پیشنهاد میکنیم درس نظریه خود تعیینگری را هم موازی با بحث عزت نفس کودکان بخوانید.
گام دوازدهم | برنامه پنج هفتهای افزایش عزت نفس
برای اینکه بتوانیم آنچه را در درسهای قبل مطرح شده، درونی کرده و به بخشی از مدل ذهنی خود تبدیل کنیم، با تکیه بر آنچه کریستوفر مراک در کتاب عزت نفس خود مطرح کرده، یک برنامهٔ پنجهفتهای برای افزایش عزت نفس ارائه کردهایم.
همانطور که از نام این برنامه پیداست، بهترین روش استفاده از برنامه این است که آن را به تدریج در طول هفتههای متوالی بخوانید و به کار گیرید:
خطاهای من در ارزیابی خودم – هفتهٔ چهارم
مدیریت و نظارت دائمی بر عزت نفس – هفتهٔ پنجم
با توجه به اینکه دسترسی کامل به دوره عزت نفس صرفاً برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده و نیز اینکه مطالعه تدریجی این بحث با تمرینها و درسهای جانبی (مانند زندگی شاد، خودشناسی، شخصیت شناسی و سبک زندگی) حداقل به ۳ ماه زمان نیاز خواهد داشت، پیشنهاد ما این است که برای استفاده از این مجموعه درس حداقل یک اعتبار ویژهٔ سه ماهه (۴۲۰ هزار تومان) یا سه مرتبه اعتبار یک ماهه (۱۶۰ هزار تومان) خریداری کنید.
در این سه ماه علاوه بر درسهای عزت نفس به درسهای دیگر متمم (بهویژه درسهای توسعه فردی و دوره MBA) نیز دسترسی خواهید داشت.
چند پرسش، و پاسخ آنها
آیا عزت نفس همان حرمت نفس است؟
خیر. متأسفانه در برخی منابع غیرمعتبر از جمله نسخه فارسی ویکی پدیا، معنی عزت نفس و حرمت نفس را یکسان در نظر گرفتهاند (حداقل در زمان تدوین و بهروزرسانی این درس در متمم). حرمت نفس که میتوان آن را معادل Self-respect یا Self-regard در نظر گرفت، بیتردید از زیرمجموعههای عزت نفس است. اما تمام مفهوم عزت نفس را پوشش نمیدهد. دربارهٔ این موضوع در درس تعریف عزت نفس بیشتر صحبت شده است.
چه درسهای دیگری را در متمم در کنار درس عزت نفس بخوانم؟
پیشنهاد ما این است که حتماً درسهای زندگی شاد و هدف گذاری را هم در کنار عزت نفس بخوانید. هم درسهای زندگی شاد و هم هدف گذاری، مانند همهٔ درسهای متمم بر پایهٔ اصول علمی و مطالعات و تحقیقات تدوین شده و از فضای روانشناسی تجاری (و اصطلاحاً زرد) فاصله دارند. پس از مطالعهٔ این درسها در صورت تمایل میتوانید به خواندن درسهای روانشناسی مثبت گرا و خودشناسی هم مشغول شوید.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری کارگاه آموزشی عزت نفس به شما پیشنهاد میکند:
- عزت نفس چیست؟ بررسی راهکارهای افزایش عزت نفس (نقشه راه درس)
- دقیق ترین تعریف عزت نفس چیست؟
- پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت
- تعریف اعتماد به نفس چیست؟ تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس در چیست؟
- پرسشنامه اعتماد به نفس | شاخص عمومی اعتماد به نفس + اعتماد به نفس اجتماعی
- راه های تقویت اعتماد به نفس چیست؟ | معرفی چهار منبع اصلی افزایش اعتماد به نفس
- نشانه های عزت نفس پایین | حساس بودن بیش از حد به حرف و نظر دیگران
- کمبود عزت نفس و آثار آن در رابطه عاطفی
- عوامل عزت نفس | چهار منبع اصلی عزت نفس چیست؟
- چالش ها، راهکارها و روشهای افزایش عزت نفس در محیط کار و زندگی
- حرف و نظر دیگران چقدر برایتان مهم است؟
- افکار منفی | ذهن ما چگونه واقعیت را تحریف میکند؟
- هنگام گفتگو با خود، در مقابل خودتان هستید یا کنار خودتان؟
- تفکیک تجربه ها به رویداد و احساس و تفسیر – از ضروریات افزایش عزت نفس
- برندسازی درونی | خودتان را یک چرخدنده نبینید!
- نقش پذیرش خویشتن در حفظ و افزایش عزت نفس
- نکتهای پیش از قضاوت کردن در مورد دیگران
- درباره اعتراف به اشتباه
- افزایش عزت نفس و هنر بازخورد گرفتن درست
- مسئولیت پذیری و نقش آن در افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس از طریق توسعه مهارتها
- ابراز وجود و مهارت جرات ورزی (صراحت و قاطعیت)
- پرسشنامه ابراز وجود (تست راتوس)
- نکتهای درباره اصالت
- زندانی بدون دیوار | منفیگرایی میتواند کشنده باشد
- تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی بر عزت نفس
- اندازه گیری عزت نفس | در یک دقیقه ببینید وضعیت عزت نفس شما چگونه است
- معرفی برنامه پنج هفتهای افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس: هفتهی اول از برنامه پنج هفتهای
- افزایش عزت نفس: هفته دوم از برنامه پنج هفتهای
- ده صفت مثبت من | هفته سوم برنامه افزایش عزت نفس
- خطاهای من در ارزیابی خودم و نقش آنها در کاهش عزت نفس (هفته چهارم)
- افزایش عزت نفس | فایل های صوتی (پادکست) محمدرضا شعبانعلی
- مدیریت و نظارت دائمی بر عزت نفس (هفتهی آخر برنامه پنج هفتهای)
- عزت نفس کودکان و نوجوانان
- جنبش عزت نفس و نقد آن | چه شد که عدهای مخالف بحث عزت نفس شدند؟
- چند کتاب در مورد عزت نفس
- کتاب روانشناسی عزت نفس (شش ستون عزت نفس) | ناتانیل براندن
- کتاب عزت نفس | کریستوفر مراک
- کارنامه شما در درس عزت نفس
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای آشنا شدن بیشتر با متمم به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کنید و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید.
توجه داشته باشید که خرید ششماهه و یکساله بهترتیب معادل ۲۰٪ و ۳۸٪ تخفیف (نسبت به خرید یکماهه) محسوب میشوند.برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : خدارحم کرمی
سلام خدمت دوستان متممی
دلم میخواد داستانی را نقل کنم که اینجا صحت اون زیاد مهم نیست اما چیزی که مهمه نتیجه اونه
میگویند روزی شمس تبریزی در بازار حرکت میکرد و دید که در گوشه ی بازار پیرمردی پسر خود را در آغوش گرفته و زار زار می گرید جلو رفت و پرسید جریان چیست پیرمرد گفت که پسرش مریض بوده و چند دقیقه ای است نفس نمی کشد شمس دلش به حال پیرمرد و تنها پسرش سوخت و برای پسر دست به دعا برد و از کرامت خود برای شفای پسر استفاده کرد پس از چند دقیقه پسر شروع به نفس کشدن کرد و بلند شد و بر زمین نشست این حرکت در بازار غوغایی به پا کرد و شمس را بر بالای دست گذاشتند و شادی کنان تمام لباس های او را برای شفا بر تن او پاره کرده و به یغما بردندشمس که هیچگاه از اینگونه رفتار های مردم خشنود نبود به گوشه ای از بازار رفت و شروع به ادرار در ملا عام کرد ناگهان مردم با دید این صحنه از دور او پراکنده شدند و شروع به ناسزا گفتن به او کردند و او را مردی بی ظرفیت خواندند حلقه ی دوستان او که با تعجب به این ماجرا می نگریستند از شمس علت را جویا شدند و شمس با خشنودی می گوید که مردمی که تا چند لحظه پیش تو را بالای دست می بردند با دیدن عیوب تو، تو را به باد ناسزا میگیرند همان بهتر که در نظرشان دیوانه به نظر بیایی تا مردی مورد احترام.
به واقع شمس از عزت نفس بالایی برخوردار بوده چرا که میدانسته مردم تمام آنچه که به تو بخشیده اند و تو با آن احساس غرور میکنی را در لحظه ی دیگر از تو میگیرند و اینجاست که تو آنچه داشته ای را هم بر سر این غمار خواهی باخت .
ببخشید پر گویی کردم ولی احساس کردم با نوشتن این مطلب می توانم به خودم یاداوری کنم که بخشی از عزت نفس پایینم به ارزش دادن به حرف مردم بیش از خودم و فکرم و احساسم مربوط است.
باسلام خدمت همه دوستان گرامی و خانواده عزیز متمم
من مدتها از متمم و فضای دوست داشتنی متمم دور بودم.قبلا هم بیشتر درسهای مربوط به توسعه کسب و کار رو میخوندم و خیلی کمتر به درس های توسعه فردی سر میزدم.
تا اینکه ماه پیش یک کتاب از مرحوم وین دایر خوندم با نام :چگونه شخصیت سالمتر بیابیم. این کتاب حقیقتا یکی از بهترین کتابهایی بود که در زمینه خود یاری خوندم و در روزهای پر استرس بعد از کرونا خیلی به من کمک کرد لکن به این مقدار دلخوش نشدم و کتاب زندگی خود را دوباره بیافرینید اثر جفری یانگ رو هم خوندم.
کتاب جفری یانگ در مورد تله های ذهنی است که از کودکی و تحت تاثیر عوامل مختلف در ذهن ما شکل گرفته است. بعد از خوندن کتاب جفری یانگ به این نتیجه رسیدم که اکثر این تله ها شاخ و برگی است که ریشه در کمبود عزت نفس داره.
بهمین دلیل به متمم عزیز برگشتم که با دقت مباحث مربوط به توسعه فردی و خودیاری مخصوصا مبحث جذاب عزت نفس رو مطالعه کنم و برای بالا بردن عزت نفس خودم با قدرت هر چه تمام تر بکوشم.
مانا و سربلند باشید
بله عزت نفس بهنجار شرط لازم برای یک زندگی سالم هست و به قول براندن هیچ چیز به اندازه این در اولویت نیست
در حال گوش دادن به فایل های صوتی آقای شعبانعلی هستم. تا به حال دو از سه فایل رو گوش داده ام.
قسمتی که برای من مثل یک کشف غم انگیز بود، اونجایی بود که گفته شد در مثال کتاب خوندن، هدف مون رو خوندن سی صفحه در روز میزاریم اما در نهایت و تدریجا به بیست و سه صفحه در روز میرسیم، شاید از لحاظ ایجاد انگیزه و هدف خوب باشه اما بهای خیلی سنگینی روی عزت نفس ما داره و ما تبدیل به کسی میشیم که خودمون پیش خودمون میگیم من عرضه انجام اون کاری که خودمم میگم ندارم.
این نکته من رو برد به همه نقاط زمانی که چنین رخداد های برای من ایجاد شده بود و در نتیجه عزت نفسم رو مرحله به مرحله قربانی کرده بود. همیشه سعی کرده م خودم رو مسئول واقعیتم بدونم و متوجه باشم منم که تاثیر میزارم روی دنیام با انتخاب هام و آگاهی هام.
اما چیزی که هنوزم برای من یه پذیرش از سر ناچاریه، اینه که شرایط روبه زوال مملکت مون در اثر تحریم ها و مسائل دیگه رو هر روز دیدم، و هر روز پذیرفتم و گفتم دیگه همینه که هست و بهتره حداقل انرژی مو برای کاری که میتونم انجام بدم صرف کنم. دریغ از اینکه با هر کدوم از اهداف و رویاهایی که با جریان زوال خود به خود حذف شدن و من هم به مهاجرت فکر نکردم، من فردی شدم که بخش های بزرگی از عزت نفسش بی اطلاعش قربانی شد. وقتی که تصمیم گرفتم بمونم، غر نزنم، روی چیزی که در توانم هست کار کنم و اهدافم رو دست یافتنی کنم به بهای پایین آوردنشون، ناخودآگاه ارزش و توانایی خودم در چشمم پایین و پایین تر اومد.
واقعا نمی دونم آیا بخشی از عزت نفس که در نتیجه ی این عوامل خارج از کنترل از بین رفت، میتونه با پرورش مهارت دوباره احیا بشه یا خیر. باز هم همون حس تسلیم عجین شده با ناچاری و “لابد همینه که هست دیگه چیکار کنم” رو دارم در مقابل این سوال.
«کشف غم انگیز» رو که گفتی، واقعا غم انگیز هست. خیلی ها از جمله من و شما به این مشکل دچار بودیم یا هنوز هم هستیم. ولی قطعا میشه اصلاحش کرد. این که چیزی نیست، کارهای خیلی خیلی بزرگتری میشه انجام داد.
یادمون نره که پشتکار یکی از مهمترین شرط های پیشرفت هست و ناامیدی مهمترین مانع پیشرفت.
سلام. شنیدن فایل های عزت نفس و مثال های بسیار
آشکارآقای شعبانعلی نقاط روشنی رو
پیش روی من اورد. اتفاقا چند روز پیش پُستی نسبتا طولانی نوشتم (درسایت) و با پرداختن
به تمام جزییات وجودم و زندگیم متوجه عزت نفس پایین خودم شدم . و بهش اشاره کردم.
این باعث نشد احساس ضعف کنم و شاید از نظر عده ای افشای درونیات و زندگی خودم درست
نباشه اما نوشتن در مورد خودم که من بهش میگم( جستجوی درونی) به من حس رهایی میده
و انتخاب مسیر رو برای رشد و پیش رفتن من هموارتر می کنه .
فکر میکنم این جمله آقای حامد بهداد که میگه: لذت می برم از زیستن حتی به غلط نشان دهنده عزت نفس باشه.
آقای شعبانعلی در قسمتی از فایل صوتی نقطه شروع عرض میکنند که: زندگی یک بازیست.
و من زندگی رو جام حذفی نمی دونم زندگی رو شبیه لیگ تصور میکنم.
به نظرم اگه بتونیم با این مدل فکر کنیم که: ما بازیگر بازی زندگی هستیم،و زمانی هم باخت نسیب ما خواهد شد اما با این باخت حذف نمی شویم.کمتر عزت نفس ما پایین خواهد آمد.
سلام
عزت نفس گمشده واقعی بسیاری از انسان هاست که اگر آنرا بشناسند و در خود تقویت کنند نه تنها زندگی خود را تغییر می دهند و شادتر و بهتر خواهند زیست بلکه برای اطرافیان خود و سایر افراد جامعه نیز زندگی بهتری را به ارمغان می برند
پس بکوشیم که هم خودمان عزت نفسمان را بالا ببریم و هم به دیگران کمک کنیم که عزت نفس خود را بیابند
سلام
به نظرم عزت نفس خیلی بیشتر از چیزی که همیشه فکر می کردم در زندگی مهم و تاثیرگذار است. تمام سال های دانش آموزی و دانشجویی راجع به اعتماد به نفس و راهکار های به دست آوردن و افزایش اعتماد به نفس با ما صحبت شده اما کمتر درباره ی عزت نفس به ما یاد داده شده و خیلی کم درباره اش مطلب خوانده ایم. ابتدای این بحث اصلا تصور نمی کردم که ریشه ی خیلی از چالش های زندگی روزمره ی ما به خاطر کمبود عزت نفس باشد. اما از حالا به بعد همه چیز تغییر کرده است. بحث بسیار عمیق و کاربردی است.
سلام.
من تقریبا این درس را تمام کردم. یعنی از آخر برگشتم این دیدگه را نوشتم. وقتی درس های عزت نفس را میخواندم، سوالاتی زیادی برام خلق می شد بیشتر شون با کمک دوستان متممی حل شد. وقتی بیست درسِ عزت نفس را خوانده بودم، بازهم احساس میکردم دروس قبل را خوب نخواندم و بر می می گشتم تعریف دقیق عزت نفس و تفاوت عزت نفس و اعمتاد به نفس را مرور می کردم. تاجایی رسید که شعبانعلی گفته بود اگر شما درس های عزت نفس را خوب خوانده باشید، لان می توانید یک سمینار در مورد عزت نفس ارائه کنید. بعداً خودتان به آنجا می رسید می توانید از خود بپرسید که آیا می توانید سیمنار ارائه کنید یا نه. خلاصه درس جالبی است و سرار دیدگاه های آموزنده و مفید دارد.
عمیق بخوانید.
با سلام من فایلهای صوتی استاد و گوش دادم خیلی عالی بود و من خیلی نگاهم و تعریف از زندگی عوض شد و جالبترین قسمتش که خیلی منو به فکر فرو برد زندانی بدون دیوار بود
با سلام
پس از تقریبا” ۳ سال مجدد فایل صوتی را گوش کردم منتها با دقت بیستر و با نت برداری یه نکته جالبی که بهش برخورد کردم جمله زیبای محمدرضا بود :
عزت نفس مثل دمای بدن می ماند ، می تواند کاهش یا افزایش پیدا کند .
برای خود من واقعا” مصداق پیدا کرد. به همین دلیل بهتر است بعد از مدتی مثلا” ۶ ماه یا یکسال مجدا” مطالعه داشته باشیم و نگذاریم از عزت نفس مون به مرور کاسته شود.
استادی داشتم که حرف قشنگی میزد:
بخش اعظم خود پنداره (Self Image) ما چیزیست که از دیگران به ما رسیده.
اگر بخواهم با یک مثال این موضوع را شفاف کنم:
فردی را در نظر بگیرید که خانواده پدری او افرادی با میانگین وزنی بالا و خانواده مادری او همه لاغر اندام هستند.زمانی که در جمع خانواده پدری قرار میگیرد همه به او میگویند:«چقدر لاغر شدی، بیشتر به خودت برس» اما این قصه در خانواده مادری رنگ دیگری دارد و در میان آنها او فردی چاق تصور می شود و همه انواع رژیم ها را به او پیشنهاد می کنند.
و در تنهایی این فرد(که تصویر درستی از آنچه می خواهد و برای خود درست میداند ندارد) نمیداند که آیا باید وزن اضافه کند یا دوباره به رژیم های لاغری روی آورد.
در آخر این نکته را هم اضافه کنم که:
عزت نفس در لغت به معنا منِ شکست ناپذیر یا همیشه پیروز است و از نگاه من یکی از بهترین مفاهیمی که همراه با عزت نفس می آید پذیرش است.
سلام،
یک بخشی در همین مقدمه وجود دارد که بسیار جالب توجه است،
ادای شعور و فرهنگ داشتن هم نشانه کمبود عزت نفس هست!
این نکته در هفته های اول سال ۲۰۲۰ برای من کشف شد، جایی که پروژه ای رو تمام کردم، پیشنهاد پروژه مشابه از گروه دیگه ای رو گرفتم(برای ثبت یک اختراع)، مودبانه ازشون خواستم که بهم وقت بدن که بهش فکر کنم و بعد با مدیرم مشورت کردم، ایشون که یک لهستانی – آلمانی هستن نکته ای رو در هزار لفافه به من گفتن که حسابی از درون من رو بهم ریخت،
گفت؛ تو بیش از حد مودبی!
در نگاه اول، تعریف و تمجید دلنشینیه، اما برای من بار بسیار منفی ای به همراه داشت.
روزها فکر کردم، و بهم ریخته بودم که این چه تعریف تلخی بود؟ مگه مودب بودن نباید عزت و احترام بهمراه بیاره؟ چرا ایشون این ویژگی پذیرفته شده در هر جامعه ای رو منفی تعبیر کرد؟
اصلا چرا حال من اینقد خرابه، چرا اونقدر که من به دیگران احترام میگذارم، دیگران اینطور نیستن، و بعضا به دیده حقارت به من نگاه میشه؟ و هزار سوال دیگه…
مدتها بود احساس کمبودی در درونم داشتم و متوجه بودم که با وجود داشتن توانایی هایی بسیاری و تعهد کاری بالا، ولی در محیط کار و دانشگاه حس خوب درونی رو ندارم و دریافتهای منفی ای از اطرافیان دارم…من دریافتم که در بعضی مواقع خودم رو نقض میکنم، خورد میکنم، و ادای باشعور و با فرهنگ( یا بگفته مدیرم مودب بودن) رو در میارم…
من از بیماری کمبود عزت نفس داشتم رنج میبردم!
مرسییییییییی خیلی کمکم کننده بود
نمود جالبی از کمبود عزتنفس رو مطرح کردی. ممنونم.
تجربهی مشابهی داشتم و الان برام روشن شد که این هم به عزتنفس ارتباط داره.
متن جالبی نوشتی کیان. من ابتدای کارگاه عزت نفس هستم و کامنت هایی مثل کامنت تو، درس رو برای من جذاب تر میکنه. ممنون.
این نکته هم که انتظار داریم با احترام به دیگران، به ما احترام بگذارن هم خیلی جالبه. خیلی اوقات خلاف همین اتفاق میفته. یعنی به دیگران احترام میذارم، اما اونا به من بی احترامی (هرچند جزئی) می کنند و این به شدت من رو آزار میده. بعد با خودم فکر می کنم آخه چرا باید به خاطر بی احترامی فلانی که اصلا نظرش ارزشی نداره، تاثیر منفی بگیرم. امیدوارم با کارگاه عزت نفس، این مشکل برای من حل بشه
سلام خیلی تحت تاثیر این جمله ی زیبا در چند دقیقه پایانی ویس سوم عزت نفس آقای شعبانعلی قرار گرفتم
عزت نفس یعنی من به خودم (وسایر آدم ها) میگم : تو ارزشمندی ؛ تو به اندازه بقیه حق داری ، سهم داری حق داری مثل بقیه زندگی بکنی و مثل بقیه از ثمرات خوب زندگی و تلاشت استفاده کنی .
سلام.
۱
موردی که برایم جذابیت داره فرق قایل شدن بین دیدگاه میکرو و ماکرو در زندگی وکاره.
هدفگذاری های تند تند و زیاد و سرعت داشتن در حرکت در نگاه کوتاه مدت و در عین حال صبر داشتن و دیدگاه انتظار داشتن در دید بلند مدت. یعنی سختکوشی در هر ساعت و نهایتا در هر روز، و صبر و صبر و صبر در مقیاس سال و ماه و هفته.
این رو در حد یک ماه اگر انجام بدیم در کنار این مطلب ، یک جهش در عزت نفس رو تجربه خواهیم کرد.
۲
مطالعهی خود، از مطالعهی هر کتاب دیگری برای هر شخص اهمیت داره، مطالعه یخود مسیر نیست مگر با ثبت زندگی خود در ابعاد مختلف. مال، عادت ها، گفت و گو های درونی و رویا ها یا تصمیم ها و مهم تر از اون قصه هایی که موقع تصمیم گیری به خودمون میگیم. اینهارو که ثبت کنیم بعدا خیلی راحت تر میتونم خودمون رو مطالعه کنیم.
سلام
باربارا دی انجلس درباره اعتمادبنفس واقعی بیان میکنه که اعتمادبنفس حقیقی هیچ ارتباطی با انچه در زندگی بیرونی شما رخ میدهد ندارد و بخاطر کار خاص ومهارت خاصی که دارید به وجود نمی اید بلکه به واسطه باوردرونی شما به داشتن توانایی انجام هرکاری که مبادرت به انجام ان مینمایید پدید میاید،حالا میخواد نتیجه خوبی داشته باشه یاخیر،منظور اینه که به خودمان اعتقاد داشته باشیم و اراده و تلاش برای انجام ان نیز داشته باشیم پس اعتماد به توانایی خاصی اعتمادبنفس نیست مثلا ممکنه یه موسیقی دان چیره ذستی باشید اما این به معنی اعتماذبنفس واقعی نیست بلکه اعتمادبنفس یعنی اینکه اعتماذ به توانایی تان برای مبادرت به انجام هرکاری در زندگیتان…
فکرمیکنم منظور باربارا همون عزت نفس هست چون افزایش عزت نفس در ما باعث میشه که برای هرکاری اراده و تلاش داشته باشیم و ایشون به معنی اعتمادبنفس حقیقی تعبیرش کرده اند.نظر شما چیه دوستان؟؟
ضمن عرض سلام و ادب خدمت دوستان.
به نظر میرسه نه تنها در مورد عزت نفس بلکه در مورد بسیاری از موضوعات و وقایع زندگی مدیریت ذهن و فکر حرف اول رو میزنه. هر جایی که صحبت از شادی و غم عمیق یا آسیبهایی مثل افسردگی، وسواس، اضطراب و سطح بالا یا پایین عزت نفس مطرح بشه ردپای نحوه ی سازماندهی افکار دیده می شود.
نکاتی که از کامنت هام جمع آوری کردم (لطفا با دقت خوانده شود)
۱٫ شعار ها و رفتار های تکرار شونده بعضی جوامع ، نشان دهنده ی میزان عزت نفس آنهاست.
۲٫ مهمترین رابطه ایی که به عنوان انسان باید در پی اصلاح آن باشیم ، رابطه با خودمان است.
۳٫ آنتونی رابینر :پرسیدن سوال گام بسیار مهمی برای تغیر خودمونه.
۴٫ اگر بروی عزت نقس سرمایه گذاری نکنیم هیج کدام از نظریه های روانشانسی نمی توانند به انسان و حتی مراجعین کمک زیادی بکنند.
۵٫ افزایش عزت نفس زیر بنای رشد سالم است.
۶٫ عزت نفس انسان رو با خود واقعی اش آشتی میدهد.
۷٫ معرفی فیلم دندان نیش اثر لانتی موس
۸٫ فروتنی به جای خود درست است،اما فکر میکنم میزان بیش از حد آن کمبود عزت نفس مارا مضاعف میکند.
۹٫ اعتبار من پیش خودم بزرگترین دارایی و سرمایه ای است که می توانم در زندگی و تعاملات داشته باشم .
۱۰٫ ترفند ها و تکنیک ها ابزار های جایگزین و ناقص عزت نفس هستند.
۱۱٫ وقتی فاصله ی خواسته هات با چیزی که هستی زیاد میشه عزت نفست پایین میاد.
۱۲٫ یکی از علت های عزت نفس پایین تصویر ذهنی غلطی هست که در ذهن ما راجع به خودمون وجود داره.
۱۳٫ عزت نفس یعنی خودت رو زندگی کن.
۱۴٫ معرفی منبع http://www.psychologytoday.com
سلام و ۲رود
بدون مقدمه
در روابط خودم زیادی به دنبال حفاظت بیش از حد رفته ام مخصوصا روابط با جنس مخالف. من کلا زیادی حس میکنم و احساس میکنم به تیپ شخصیتیم هم مرتبطه، به شدت هم به دلیل اتفاقاتی که واسم افتاده و مدل ذهنی که دارم خودم رو سرکوب میکنم که نکنه فلان اتفاق یا بهمان اتفاق بیفته
مثلا وقتی میرم تو خیابون به نظرم خیلیا لباس قشنگی دارن خیلیا جذابن خیلیا دوست داشتنین و من دوست دارم در بعضی موارد بهشون بگم. به نظر من ممکنه اون شخص یه حرف بزنه من حس دیگه ای داشته باشم ولی حس اولیه ام رو دوست دارم بروز بدم حداقل در برخورد با اطرافیان خودم ولی به شدت به خاطر همین عدم اطمینان که شاید واقعی باشه و حس و احساسم با رفتار طرف مقابل تغییر کنه و با بازخورد طرف مقابل، خودم رو سرکوب میکنم چیزی نمیگم از ترس بی احترامی، بیش از حد صمیمی شدن ، شکستن حریم یا …
مثلا خانوم به نظر من شما جذاب هستید، هر چند من شما رو نمیشناسم و رفتار شما میتونه این نظر رو تثبیت یا تضعیف کنه ولی در نگاه اول اینجوریه واسه من منظور خاصی هم ندارم.
هر چند مقابل فسقلیا و بچه های کوچیک کودک درونم فعال تره و حوصله این بازیابی ذهن رو نداره.
ولی چرا باید این فکر رو گفت با چه هدفی ؟! ابراز احساس برای چه ؟!
در کار به شدت خودم رو اذیت میکنم و بیش از حد محافظت میکنم از آینده کاری و مهره ی حیاتی نبودن.
آیا الان این کار تکراری نیست ؟! آیا کلا ما الان برده ی یک نظام سرمایه داری نیستیم ؟! ( اصلا کار کنم یا نکنم ؟! )
چرا بعضی ها مدل ذهنی دارن که خیلی راحت پول در میارن ؟! چرا من توی هر کاری با این که هوش و استعداد بالایی دارم و میتونم راحت مسائل رو حل کنم ولی سختی رو اول از همه میبینم ؟! چرا سریع تر انجام ندم کارا رو ؟
اینقدر محافظت میکنم به خیال خودم با افکارم که به خیلی از کارا نمیرسم.
در زمینه استراحت و اوقات فراقت اول از ۲۴ ساعت ۲۵ ساعت فکر میکنم چکار کنم که حسابی خستگی از تنم در بره ( کمال گرایی ) و پشیمون نشم از کاری که کردم [ خیلی اوقات پنج شنبه اگه تعطیل باشم حس بهتری دارم چون درگیر محافظه کاری بیش از حد برای جمعه که روزیه که واسه استراحت تعریفش کردم نیستم ]
اینم بگم من اضطراب و افسردگی رو تا حدی دارم. افسردگی شدید داشتم ولی الان حالم خیلی بهتره.
۱۰ ساله پیانو و ارگ کار میکنم به شدت لذت میبرم از نوازندگی و آهنگسازی بعضی اوقات ۳_۴ ساعت بیشتر میشینم پشت ارگ یه عالمه موزیک ساختم که به نظرم خیلی خوبن ولی زیر perfectionism و عدم self_steem له شدن و اجازه ابراز ندارن. و همش میگن بهتر و بهتر بشه که نکنه کسی ایرادی ازش بگیره یا …
الانم این متن رو نمیخوام منتشر کنم چون خیلی اوقات اینقدر مطلب میاد تو ذهنم که باعث میشه نظمی نداشته باشه نوشته هام و خودم هم که دوباره میخونم نمیفهمم و الان به نظرم نا خوانا است و حوصله مرتب کردنش هم ندارم ولی وجودش بهتر از نبودشه در نتیجه منتشرش میکنم و بیش از حد سخت نمیگیرم.
مرسی از کاما ? ،
که یکم از درد های من توی نوشتن سریع رو کم کرد.
مطالب زیر را از کتاب تسلی بخشی های فلسفه اثر آلن دو باتن مینویسم، به طور مستقیم از عزت نفس نامی برده نشده است، ولی دیدگاه فیلسوفهای دوران باستان درباره چیزی که از نظر من خیلی به عزت نفس نزدیک است و سنکا آن را عجز و فرومایگی روح خوانده بود، برایم جالب بود.
۱٫کوروش به آشوری ها اعلان جنگ داد و با لشکری به سمت بابل حرکت کرد تا این که به رود به اسم گوندس رسیدند که عبور از آن بسیار دشوار بود. کوروش اسب سفید زیبایی داشته هنگام عبور از این رودخانه غرق شد و کوروش از این که رودخانه جرئت کرده بود اسب سفید مقدسش را غرق کند خشمگین شد. کوروش نقشه توسعه امپراطوری را کنار گذاشت و به لشکرش دستور داد رودخانه را به آبراهه های کوچک تقسیم کنند. رودخانه به ۳۶۰ آبراهه مجزا تقسیم شد و از آن پس آب به کندی در آن جریان مییافت.
۲٫گنایوس پیسو، حاکم رومی سوریه است. یک بار سربازی بدون دوستی که با هم به مرخصی رفته بودند، بازگشت و ادعا کرد که نمیداند دوستش کجا رفته. پیسو به این نتیجه رسید که سرباز دروغ میگوید و دوستش را کشته و باید خود نیز کشته شود. مرد محکوم قسم خورد که کسی را نکشته و خواستار مهلت برای انجام تحقیقات شد ولی پیسو بهتر میدانست و بی درنگ سرباز را به مرگ محکوم کرد. هنگامی مامور اعدام سرگرم آماده شدن برای قطع سر سرباز بود، دوست گمشده به دروازههای اردوگاه رسید. لشکر ناخودآگاه به هلهله پرداخت و مامور اعدام با آسودگی خاطر اعدام را لغو کرد. پیسو وقتی صدای هلهله را شنید احساس کرد حکم او را مسخره کردهاند و دستور داد هم سربازی را که قتلی انجام نداده بود و هم سربازی که مقتول نشده بود را اعدام کنند. حتی مامور اعدام را به کام مرگ نشاند.
متن زیر نامه از سنکا است که به عبارتی در آثار هکاتوی فیلسوف برخورده بود:
برای سنجش میزان عجز و فرومایگی روح (تا حدودی همان عزت نفس به شکل مثبت آن) سنکا راهی پیشنهاد داد: «باید ببینیم چگونه به سر و صدا واکنش نشان میدهیم.»
به نظرم عزت نفس یعنی خودت و علایقت رو صدر کنی بر نظرات مردم .و به نظرات مردم توجه بیش از حد نکنی جوری که خودت و علایقت یادت بره .کاری که خیلیا ازش غافلن و همین شاید یه عنصر مهم دخیل در عدم رضایتشون از زندگی هست
به نظرم این دوره، زیرسازی برای توسعه مهارت فردی است.
نظر شخصی من پس از پایان دوره این است که عزت نفس مسئله ای نه تنها فردی بلکه اجتماعی نیز هست؛ گویی مردم بعضی کشورها عزت نفس بیشتر و بعضی کشورها عزت نفس کمتری دارند. شعارها و رفتارهای تکرار شونده بعضی جوامع، نشان دهنده میزان عزت نفس آنهاست.
مطالبی که پیش از این در خصوص عزت نفس خوانده بودم، با تاکید بیشتر بر مسائل تربیتی و روان شناسی خصوصا در سالهای اولیه کودکی فرد بود. که دانستن آن برای بعضی ها بیشتر باعث باور به جبر تربیتی می شود و اینکه خب ما حاصل عملکرد والدین در کودکی هستیم و کاری از ما برنمی آید.
اما این دوره اکتیو و مهارتی بودن این خصلت را با مسیری دست یافتنی نشان می دهند و باعث افزایش امید فرد برای خودسازی می گردد.
به نظر من هر فردی بعد از ۱۶ سالگی، موظف است خودش باغچه وجود و مهارتهای خود را آبیاری، وجین، سمپاشی و پرورش دهد.