دقیق ترین تعریف عزت نفس چیست؟
عزت نفس را می‌توان در کنار واژه‌هایی مثل عشق و آرامش و رشد قرار داد که همیشه و همه جا، در مورد آنها صحبت شده و همه بر روی اهمیت آنها اتفاق‌نظر دارند، اما به سادگی نمی‌توان تعریف مشخصی را برای آنها در نظر گرفت.
یا اگر هم مفهوم پردازی‌های متعددی از عزت نفس انجام شده است، هنوز به نقطه‌ای نرسیده‌ایم که اتفاق نظر قطعی بر روی تعریف عزت نفس وجود داشته باشد.
اما جالب این‌جاست که با وجود تفاوت دیدگاه‌ها، عموم صاحب‌نظران و محققان تاکید دارند که عزت نفس (مستقل از اینکه منظورمان از آن چیست) بر روی نحوه مواجهه‌ی ما با مشکلات زندگی، شکست‌ها، پیروزی‌ها و کیفیت روابط عاطفی تاثیر دارد!
با مراجعه‌ای به منابع مختلف (مثلاً منبع یک، منبع دو، منبع سه) می‌توان همه‌ی تعریف‌های مربوط به عزت نفس را به دو دسته‌ی کلی تقسیم کرد.
دو نوع نگاه مختلف به عزت نفس:
- ارزیابی‌های من از خودم (وقتی می‌کوشم با سیستم تحلیلی ذهن خودم، در مورد خودم قضاوت کنم)
- احساس من نسبت به خودم (وقتی قصد ندارم آن را دقیق بفهمم یا تحلیل کنم یا برای دیگران توضیح دهم)
مثلاً وقتی در ذهن خودم، توانمندی‌های خودم را با سایر دوستان و همکارانم مقایسه می‌کنم و عموماً احساس می‌کنم که توانمندی بیشتر یا ارزشمندی نسبت به آنها ندارم، این شیوه‌ی فکر کردن از نوع خودارزیابی است.
گاهی هم، حتی در خلوت خودم و حتی بدون فکر کردن به هر دلیل یا رویداد دیگری، حس خودم به خودم خوب نیست.
و این کمبود حس خوب، به صورت پیوسته یا طی مدت زمان طولانی باقی می‌ماند.
این هم مصداقی از شکل دوم نگاه به مفهوم عزت نفس است.
کریستوفر مراک در کتاب خود در مورد عزت نفس، به نکته‌ی جالبی اشاره میکند:
وقتی می‌خواهیم علمی و دقیق برخورد کنیم و پرسشنامه طراحی کنیم و عزت نفس را اندازه گیری کنیم، احساس می‌کنیم تعریف اول، علمی‌تر است.
اما نمی‌توانیم این مسئله را نادیده بگیریم که نگاه دوم، انسانی‌تر است.
آیا می‌دانید که فقط با درج نام کاربری و ایمیل خود می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
ترتیبی که گروه متمم برای خواندن مطالب سری کارگاه آموزشی عزت نفس به شما پیشنهاد میکند:
- شناسنامه درس کارگاه عزت نفس
- عزت نفس چیست؟ بررسی راهکارهای افزایش عزت نفس (نقشه راه درس)
- کتابهای مرتبط با عزت نفس و منابع مورد استفاده در تدوین کارگاه آموزش عزت نفس
- دقیق ترین تعریف عزت نفس چیست؟
- تعریف اعتماد به نفس چیست؟ تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس در چیست؟
- پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت
- هنگام گفتگو با خود، در خودتان هستید یا کنار خودتان؟
- چهار منبع اصلی عزت نفس
- نتایج کمبود عزت نفس (قسمت اول)
- کمبود اعتماد به نفس یکی از نتایج کمبود عزت نفس (قسمت دوم)
- کمبود عزت نفس و آثار آن در رابطه عاطفی
- چالش ها، راهکارها و روشهای افزایش عزت نفس در محیط کار و زندگی
- برندسازی درونی به عنوان یکی از روش های افزایش عزت نفس (قسمت اول)
- احترام به فعالیت های ذهنی – بخشی از برندسازی درونی برای افزایش عزت نفس (۲)
- تفکیک تجربه ها به رویداد و احساس و تفسیر – از ضروریات افزایش عزت نفس
- نقش پذیرش خویشتن در حفظ و افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس و هنر بازخورد گرفتن درست
- مسئولیت پذیری و نقش آن در افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس از طریق توسعه مهارت‌ها
- مهارت ابراز وجود و جرات ورزی و نقش آن در افزایش عزت نفس
- معرفی برنامه پنج هفتهای افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس: هفتهی اول از برنامه پنج هفتهای
- افزایش عزت نفس: هفته دوم از برنامه پنج هفتهای
- ده صفت مثبت من – هفته سوم برنامه افزایش عزت نفس
- خطاهای من در ارزیابی خودم و نقش آنها در کاهش عزت نفس (هفته چهارم)
- افزایش عزت نفس – مجموعه فایل های صوتی تحت عنوان مسیر اصلی
- فهرست خطاهای رایج در خودشناسی و تحلیل رویدادها
- مدیریت و نظارت دائمی بر عزت نفس (هفتهی آخر برنامه پنج هفتهای)
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
نتایج کمبود عزت نفس (قسمت اول)
هنگام گفتگو با خود، در خودتان هستید یا کنار خودتان؟
کمبود اعتماد به نفس یکی از نتایج کمبود عزت نفس (قسمت دوم)
افزایش عزت نفس از طریق توسعه مهارت‌ها
نقش پذیرش خویشتن در حفظ و افزایش عزت نفس
برندسازی درونی به عنوان یکی از روش های افزایش عزت نفس (قسمت اول)
کمبود عزت نفس و آثار آن در رابطه عاطفی
افزایش عزت نفس و هنر بازخورد گرفتن درست
چهار منبع اصلی عزت نفس
کتابهای مرتبط با عزت نفس و منابع مورد استفاده در تدوین کارگاه آموزش عزت نفس
نویسنده تمرین : رضا حسام
متن تمرین :
همه ما آدم هایی میشناسیم که با وجود توانایی های کم، خودشون رو دوست دارند و برای خودشون ارزش قائل هستند، شاید زیبا نباشند، باهوش نباشند و توانایی زیادی ندارند، اما خودشون رو با ارزش میدونند و برای این ارزشمندی خیلی به محیط پیرامون خود رسمیت نمی بخشند یا حداقل حال خوبشون کمتر تابع تعریف و تمجید و سرزنش اطرافیانشونه، ممکنه به این آدم ها بگیم اعتماد به نفس کاذب دارند اما در واقع یه امنیت روانی دارند که البته ریشه این امنیت هم در تربیت و شکل بزرگ شدن اون ها در کودکیه
در مقابل افرادی هم هستند که توانایی های متعارف، و ارزشمندی های زیادی دارند اما با کوچکترین بازتابی از محیط، حالشون نسبت به خودشون تغییر میکنه، به عبارت دیگه ارزشمندی این دسته از افراد تابع قضاوت اطرافیان یا بهتر بگیم محیط اطرافشونه، که این نگاه و نگرش هم ریشه در شکل تربیتیه که در سن های خیلی پایینه و در جایی که یاد گرفته «به اندازه ای ارزشمنده که مفید باشه» و دائم برای ارزشمند دونستن خودش باید تواناییهاشو محک بزنه.
در حقیقت افرادی دسته اول ، عامل اول تعریف عزت نفس براشون مهمتره و دسته دوم که به «محیط» اعتنای بیشتری دارند عامل دوم تعریف عزت نفس رو ممکنه بیشتر بپسندند