درس استعدادیابی و شناسایی استعدادها (نقشه راه درس)

درس استعدادیابی و شناسایی استعدادها یکی از درسهای بسیار ساده اما کلیدی در متمم است.

با اطمینان زیاد می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ما در زندگی شناسایی استعداد‌ها و آشنایی با زمینه‌هایی است که در آنها توانمندی بالایی داریم.

پای حرف هر پدر و مادری که بنشینید، دغدغه استعدادیابی کودکان و پرورش استعداد کودکان خود را دارند و جالب اینجاست که با همه‌ی این تلاش‌های والدین، ما کودکان (که حالا که بزرگ شده‌ایم) همچنان چالش استعدادیابی و تشخیص استعدادها برایمان باقی مانده است!

• اهمیت درس استعدادیابی و شناسایی استعدادها
• هدف از ارائه درس استعدادیابی در متمم چه بوده است؟
• متمم مطالعه درس استعدادیابی را به چه کسانی توصیه می‌کند؟
• پیش نیاز مطالعه درس استعدادیابی و شناسایی استعدادها چیست؟
• روش پیشنهادی متمم برای مطالعه درس‌های استعدادیابی چیست؟
• منابع مورد استفاده در تدوین درس استعدادیابی

برادران هیث (که قبلاً از میان نوشته‌های آنها کتاب کلید را بزن را معرفی کرده‌ایم) درکتاب خود به نام Decisive، می‌نویسند:

بیان اهمیت مبحث استعدادیابی، نیاز به توضیحات دشوار و پیچیده ندارد.

بحث بسیار ساده است.

اگر آموزه‌های این درس، کمک کند که تعداد تصمیم‌های اشتباه در حوزه انتخاب شغل و رشته تحصیلی کمی کمتر شود، ما به هدف خود رسیده‌ایم.

طبیعی است که انتظار می‌رود متمم به عنوان محلی برای توسعه مهارتها به بحث استعدادیابی و شناسایی استعدادها بپردازد.

آنچه غیرطبیعی است شاید شیوه‌ی نگاه متمم به بحث استعدادیابی و شناخت استعدادها باشد.

اکثر ما بلافاصله پس از شنیدن بحث استعدادیابی و پرورش استعدادها با انبوهی از ابزارها و پرسشنامه به عنوان تست استعدادیابی و آزمون شناسایی استعدادها و پرسشنامه سنجش استعداد و موارد مشابه، مواجه می‌شویم.

اگر چه نمی‌توان کاربرد آزمون استعدادیابی و تستهای متعدد سنجش استعداد را به سادگی انکار کرد، اما شاید این نوع آزمونهای استعدادیابی بیشتر برای مراکز رسمی (از مدارس گرفته تا واحد مدیریت منابع سازمانهای بزرگ) جذاب باشند.

متمم به جای انجام کارهایی مانند آزمون استعدادیابی و ارائه تست استعدادیابی که بیشتر جنبه تجاری دارند، طی چند درس می‌کوشد مسیری را برای تشخیص و پرورش استعدادها پیشنهاد کند.

اگر از ما بپرسید، ترجیح می‌دهیم همه‌ی دوستان متممی، بخشی از زمان خود را به مرور بحثهای مطرح شده در درس استعدادیابی و شناسایی استعدادها اختصاص دهند.

اجازه بدهید دلایل خود را در اینجا مطرح کنیم.

 آشنایی با بحث استعدادیابی و تشخیص استعدادها می‌تواند برای پدر و مادرها مفید باشد. 

هنوز بسیار پیش می‌آید که پدر و مادرها، استعداد شغلی را با استعداد اشتباه می‌گیرند.

نظرات غیرعلمی و غیردقیق و بعضاً نادرست که پدر و مادرها با جدیت در مورد فرزندان خود ابراز می‌کنند، نشان می‌دهد که اگر کسی فرزندی دارد، بهتر است بحث استعدادیابی را به خوبی بشناسد.

در غیر این صورت با بیان حرفهایی مانند اینکه فرزندم استعداد پزشکی دارد یا استعداد مهندسی دارد یا در درسهای حفظ کردنی بهتر از درسهای فهمیدنی است، عملاً به جای استعدادیابی به برچسب گذاری غیرعلمی خواهیم پرداخت.

 جوانان و نوجوانان در آستانه ورود به دانشگاه و یا در دوران دانشجویی نیازمند آشنایی با بحث استعدادیابی هستند 

ما در انتخاب رشته دانشگاهی عموماً به ترجیحات جامعه و یا ترجیحات والدین و در بهترین حالت به ترجیحات خود توجه می‌کنیم.

در حالی که ترجیحات و توانمندی‌ها الزاماً یکسان نیستند.

ممکن است ترجیح من، تحصیل در حقوق و وارد شدن به حوزه وکالت باشد. اما در استعداد تحلیلی و یا در استعداد استقرا، از توانمندی بالایی برخوردار نباشم.

توجه داشته باشید که شناسایی استعدادها و تصمیم گیری بر اساس آنها، الزاماً به معنای انتخاب رشته یا شغلی کاملاً متفاوت نیست.

گاهی فقط تغییر گرایش و زمینه تحصیلی یا زیرمجموعه تخصصی خود، می‌توانیم در حوزه فعلی باقی بمانیم اما لذت و موفقیت بیشتری را تجربه کنیم.

 اگر سن ما بالا رفته و بسیاری از تصمیم های شغلی و تحصیلی را هم گرفته‌ایم، استعدادیابی هنوز برای ما مفید است 

استعدادیابی فقط برای انتخاب شغل یا انتخاب رشته تحصیلی نیست.

چون همه‌ی زندگی در شغل یا رشته تحصیلی خلاصه نمی‌شود.

توجه به استعدادها و توانمندی‌ها، حتی در مسئله‌ی ساده‌ای مانند تفریح یک روز تعطیل هم می‌تواند احساس بهتر و لذت بیشتری را برای ما ایجاد کند.

اگر فقط یک درس در متمم وجود داشته باشد که هیچ پیش‌نیازی نداشته باشد، همین درس است.

معتقدیم که مطالعه این درس، اتفاقاً فرصت خوبی ایجاد می‌کند تا آگاهانه‌تر و با شناخت بهتری از خود، به سراغ سایر درس‌ها برویم.

روش پیشنهادی متمم برای مطالعه‌ی درس استعدادیابی چیست؟

در صورتی که قصد دارید درس استعدادیابی و شناسایی استعدادها را به صورت کامل و دقیق مطالعه نموده و درک کنید، پیشنهاد متمم این است که گام‌های زیر را به ترتیب طی نمایید.

پیشنهاد ما این است که قبل از شروع به مطالعه مجموعه درسهای مرتبط با استعدادیابی و شناخت استعدادها، فایل صوتی سی دقیقه‌ای استعدادیابی را دانلود کنید و گوش دهید تا تصویر ذهنی شفاف‌تری از هدف این درس برای شما ایجاد شود.

هر وقت از استعدادیابی حرف می‌زنیم، در واقع می‌خواهیم توانمندی‌ها و داشته‌های انسانها را طبقه بندی کنیم.

طبیعی است که طبقه بندی همیشه سلیقه‌ای است.

هر سازمان و مجموعه‌ای، بنا به نیازهای خود استعدادها را طبقه بندی می‌کند.

فرض کنید یک انبار بزرگ، قصد داشته باشد برای کارکنان خود یک مدل استعدادیابی طراحی کند.

احتمالاً استعداد جابجایی کالاها بدون آسیب و یا استعداد به خاطر سپردن محل کالاها و یا تجسم سه بعدی از جمله استعدادها خواهد بود.

در حالی که اگر صدا و سیما بخواهد مدلی برای استعدادیابی ایجاد کند، قاعدتاً به گزینه‌های دیگری فکر خواهد کرد.

آزمون استعدادیابی جانسون اوکانر یکی از مدل‌های رایج و مطرح استعدادیابی و شناخت استعدادها در جهان است و می‌تواند تا حد زیادی الهام بخش ما باشد.

اما نباید فراموش کنیم که این مدل نیز، در پاسخ به نیازهای جنرال الکتریک ایجاد شده و طبیعتاً سایه‌ی نیازهای جنرال الکتریک را می‌توان بر طبقه بندی آن مشاهده کرد.

پیشنهاد ما در این مرحله، دانلود و مشاهده برنامه ویدئویی محمدرضا شعبانعلی در مورد استعدادیابی و به طور خاص استعدادیابی کودکان است.

البته اگر هم فرصت نداشته باشید این فایل ویدئویی را تماشا کنید، مشکلی در روند درس‌های شما به وجود نمی‌آید و مستقیماً می‌توانید به سراغ گام چهارم بروید.

استعدادیابی و شخصیت شناسی، از جمله حوزه‌هایی هستند که به شدت در معرض ساده سازی و آزمون پردازی قرار می‌گیرند.

اگر چه آزمون استعدادیابی یا هر شیوه دیگری برای سنجش استعداد می‌تواند مفید باشد، اما منطقی‌تر است که استعدادیابی و شناسایی استعدادها را قبل از هر چیز، به وسیله‌ی خلوت کردن با خودمان و اندیشیدن در مورد توانمندی‌هایمان آغاز کنیم.

ما مهم‌ترین المان‌های مطرح شده در مدل جانسون اوکانر را انتخاب کرده و به شرح هر یک پرداخته‌ایم.

اگر چه ما این ترتیب پیشنهادی خود را در متمم با شماره گذاری درسهای استعدادیابی مشخص کرده‌ایم، اما واقعیت این است که تغییر در ترتیب مطالعه‌ی این درس‌ها، تاثیر جدی بر کیفیت یادگیری ندارد.

بنابراین، در صورتی که به هر دلیل لازم دانستید، می‌توانید این درس‌ها را به ترتیب دلخواه خود بخوانید:

تجسم فضایی توانمندی استقراء ایده پردازی

خواندن سریع استعداد تحلیلی کار با اعداد

سیلوگرام حافظه طراحی تشخیص و تفکیک رنگها

نگاه به جلو تسلط بر انگشتان موسیقی و تشخیص صدا

شما می‌توانید حتی مستقیماً و بدون انجام تمرین درسها، به سراغ انجام پروژه بروید.

اما احتمالاً نحوه تحلیل و نگارش شما، ساده‌تر و سطحی‌تر خواهد بود.

به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم که حتماً پس از مطالعه‌ی دقیق درس‌ها و مشارکت در آنها، به سراغ پروژه درس استعدادیابی بروید.

1- Johnson O’Connor Research Foundation

2- Gallup Strengths Center

3- Strengths Finder, Tom Rath (لینک معرفی کتاب در متمم)

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استعدادیابی و شناخت توانمندی ها به شما پیشنهاد می‌کند: