استراتژی رهبری هزینه | کاهش هزینه برای ایجاد مزیت رقابتی
- مطالعه درس پنج نیروی رقابتی پورتر
از دوستان عزیز متممی انتظار می‌رود پس از مطالعه این درس بتوانند:
- استراتژی رهبری هزینه را توضیح دهند و برای آن مثال بزنند.
- توضیح دهند که چه مولفه‌هایی می‌توانند به موفقیت استراتژی رهبری هزینه کمک کنند (= کاهش هزینه و رقابت از طریق آن، برای چه کسب و کارهایی مناسب است؟)
- توضیح دهند که کاهش هزینه به حداقل ممکن روی نیروهای پورتر چگونه تأثیر می‌گذارد؟
پیش از این در معرفی پورتر گفته‌ایم که او علاقه‌ی بسیار زیادی به رقابت و مزیت رقابتی دارد و اساساً استراتژی را از دریچه‌ی رقابت می‌بیند.
او پس از طرح مدل پنج نیروی رقابتی، چند نسخه‌ی عمومی هم پیشنهاد داد که معتقد بود هر کسب و کاری با انتخاب یکی از این نسخه‌ها می‌تواند جایگاه ویژه‌ی خود را در صنعت پیدا کرده و خود را از سایر رقیبانش متمایز کند.
نخستین استراتژی رقابتی پیشنهادی پورتر، استراتژی Cost Leadership است که در فارسی به رهبری هزینه ترجمه شده است.
خلاصه‌ی این استراتژی در حد یک جمله این است که کسب و کار بکوشد محصول خود را با پایین‌ترین هزینه تولید کرده و به مشتری عرضه کند. می‌توان گفت اگر قرار بود کشوری نمادِ استراتژی رهبری هزینه باشد، بی‌تردید چین این جایگاه را به‌دست می‌آورد.
اما فراتر از این خلاصه‌ی کلی و غیردقیق، جزئیات متعددی درباره‌ی رهبری هزینه وجود دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
تعریف استراتژی رهبری هزینه چیست؟
رهبری هزینه، به معنای پیشتاز بودن در کاهش هزینه است. در حدی که کسب و کارهای دیگر نتوانند کالا یا خدمت را به قیمتی پایین‌تر تولید کنند.
پورتر در کتاب استراتژی رقابتی خود، توضیح می‌دهد که انتخاب این استراتژی ساده نیست و کسب و کاری که استراتژی کاهش حداکثری هزینه‌ها را انتخاب می‌کند، باید نکات فراوانی را مد نظر قرار دهد:
در هر بخش از کسب و کار، باید عملیات با کمترین هزینه، به عنوان سرلوحه ارزش‌ها و تصمیم گیری‌ها مورد توجه قرار بگیرد. به عبارت دیگر، باید در همه‌ی سطوح استراتژی به کاهش هزینه توجه شود و تک‌تک واحد‌ها هم، هزینه‌ها را به شکل بسیار جدی کنترل کنند. این مسئله در برخی واحد‌ها که معمولاً گشاده‌دستانه‌تر هزینه می‌کنند یا سنجش اثربخشی هزینه‌هایشان ساده نیست (مثل واحد تبلیغات) مهم‌تر و جدی‌تر است.
اگر صرفه جویی نسبت به مقیاس در یک کسب و کار معنا پیدا می‌کند، آن کسب و کار باید تولید بیشتر و افزایش مقیاس تولید را با هدف کاهش قیمت تمام شده مورد توجه قرار دهد. چنین کاری می‌تواند به معنای نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه‌ی بیشتر هم باشد.
در بعضی از کسب و کارها، منحنی یادگیری معنا دارد. به این صورت که با تولید بیشتر، یادگیری بیشتری اتفاق می‌افتد و هزینه‌های تولید به خاطر کم شدن خطا کاهش پیدا می‌کند. چنین کسب و کارهایی، اگر قصد انتخاب استراتژی رهبری هزینه را دارند، باید به سرعت تجربه‌ی تولید خود را افزایش دهند تا از رقیبان فاصله پیدا کنند.
به طور کلی، کسب و کاری می‌تواند به سمت استراتژی رهبری هزینه حرکت کند که هم در هزینه‌های ثابت و سربار، و هم در هزینه‌های متغیر، حساسیت فراوان داشته باشد و بتواند از عهده‌ی کنترل این هزینه‌ها برآید.
استراتژی رهبری هزینه روی نیروهای رقابتی در صنعت چه تأثیری می‌گذارد؟
دسترسی کامل به مجموعه درس‌های استراتژی و تفکر استراتژیک برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به این درس‌ها، به درس‌های متنوع دیگری نیز دسترسی خواهید داشت که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
شاید برایتان جالب باشد که بررسی‌های ما نشان داده در میان دوستان متممی، کسانی که به استراتژی و تفکر استراتژیک علاقه‌مند بود‌ه‌اند، برای مطالعه‌ی درس‌های زیر هم وقت گذاشته‌اند:
مشاوره مدیریت | کوچینگ | کارآفرینی | کار تیمی | مدیریت تعارض
مدل ذهنی | تفکر سیستمی | تصمیم گیری | مدیریت منابع | گزارش نویسی
ارزش آفرینی | سیستمهای کنترل مدیریت | مدل کسب و کار | دیجیتال مارکتینگ
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
تمرین و مشارکت در بحث
یک صنعت را انتخاب کنید و برند یا شرکتی را در آن مثال بزنید که از نظر شما، استراتژی Cost Leadership یا حداقل هزینه را عامدانه و آگاهانه انتخاب کرده است. چه نشانه‌هایی باعث شده شما متقاعد شوید که این استراتژی در سطح شرکت وجود دارد؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استراتژی کسب و کار به شما پیشنهاد می‌کند:
- دوره مدیریت استراتژیک | آموزش استراتژی کسب و کار
- نکاتی که فقط یک مدیرعامل حرفه ای و باتجربه میداند
- رشته مدیریت استراتژیک و سرفصل های آن در دانشگاهها
- تاریخچه استراتژی و مدیریت استراتژیک
- جنگل استراتژی | مکاتب استراتژی از دیدگاه مینتزبرگ
- ذینفعان سازمان چه کسانی هستند؟ تئوری ذینفعان و تحلیل گروه های ذی نفع
- کاملترین تعریف استراتژی چیست؟
- گمشده در دریا | نکتهای مهم درباره‌ی ماهیت استراتژی
- استراتژی به زبان ساده | با مروری بر مقاله استراتژی چیست مایکل پورتر
- چشم انداز استراتژیک در سازمان و کسب و کار به چه معنا است؟
- منظور از «عزم استراتژیک / نیت استراتژیک» چیست؟
- بیانیه ماموریت چیست؟ (+ بررسی دو نمونه بیانیه ماموریت)
- ارزش های سازمانی | چرا بیانیه ارزش های سازمانی تدوین می‌شود؟
- تعریف مدیریت استراتژیک و تفاوت برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت استراتژیک
- برنامه ریزی استراتژیک چیست و سند استراتژی چگونه تدوین می‌شود؟
- دلایل شکست برنامه ریزی استراتژیک | استراتژیهایی که مرده به دنیا میآیند
- سطوح استراتژی در سازمان | انواع استراتژی بر اساس لایهی سازمانی
- ایگور آنسوف | پدر استراتژی سازمانی و مدیریت استراتژیک
- منظور از واحد کسب و کار استراتژیک (SBU) چیست؟
- تجزیه و تحلیل محیط کسب و کار | تحلیل PESTEL چیست؟
- پنج نیروی رقابتی پورتر و تحلیل صنعت به کمک آنها
- تحلیل محیط داخلی سازمان | ارزیابی عوامل داخلی کسب و کار چگونه انجام می‌شود؟
- انواع استراتژی | گزینه های استراتژیک پیش روی یک کسب و کار چیست؟
- استراتژی رهبری هزینه | کاهش هزینه برای ایجاد مزیت رقابتی
- استراتژی تمایز | متمایز بودن به عنوان یک استراتژی رقابتی
- استراتژی تمرکز به عنوان یک استراتژی رقابتی
- معنی انحصار چیست؟ بازار انحصاری چه ویژگیهایی دارد؟
- مزیت رقابتی چیست و از چه راههایی ایجاد می‌شود؟
- ائتلاف استراتژیک (Strategic Alliance) یا اتحاد استراتژیک چیست؟
- تحلیل گروه های استراتژیک | ابزاری برای تحلیل ساختار صنعت
- تحلیل رقبا در کسب و کار | چگونه آنالیز رقبا را انجام دهیم؟
- مزیت پیشتاز بودن | آیا مزیت پیشگامی واقعیت دارد؟
- استراتژی ادغام افقی | مقدمهی تثبیت تدریجی صنایع
- توسعه کسب و کار و انتخاب استراتژی رشد | ماتریس آنسوف
- استراتژی ادغام عمودی کسب و کارها و مزایا و معایب آن
- ماتریس BCG یا ماتریس بوستون چیست؟ (+ مثال و نحوه استفاده)
- کنیبالیزم | همجنس خواری در استراتژی، بازاریابی و فروش
- استراتژی پلتفرم Platform Strategy
- استراتژی Lock-in و نصب زنجیر به پای مشتری
- استراتژی افزایش سهم بازار یا افزایش سهم از کیف پول مشتری؟
- ویژگیهای یک پلتفرم موفق
- تحلیل استراتژیک صنعت شامل چه بخشهایی است؟
- استراتژی و محصولات و خدمات اسیرکننده
- مسئولیت اجتماعی شرکت چیست و به چه معناست؟
- سبزشویی | Greenwashing چیست و چرا انجام می‌شود؟
- نقشه استراتژی | ابزاری برای تعیین گامهای عملی در اجرای استراتژی
- مدل هفت S مکنزی چیست و چه میگوید؟
- کتاب چهار اصل اجرای استراتژی
- استراتژی برای کسب و کارهای کوچک به چه معناست؟
- گزارشهای مدیریتی | شش روند اصلی که آینده را شکل میدهند
- وابستگی به مسیر | اثرات بلندمدت انتخابهای کوتاهمدت
- تیم قرمز | تحلیل کسب و کار و جستجوی نقاط ضعف در رقابت
- جملات مایکل پورتر درباره استراتژی
- گری همل کیست؟ (به همراه معرفی کتابهای گری همل)
- کتاب مزیت رقابتی ملل (مایکل پورتر)
- کتاب استراتژی رقابتی مایکل پورتر
- جیم کالینز (معرفی و زندگی نامه)
- هنری مینتزبرگ
- کتاب مدیریت استراتژیک فرد آر دیوید
- بزرگان مدیریت استراتژیک
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبت‌نام | اطلاعات بیشتر فهرست درس‌های متمم
نویسنده‌ی دیدگاه : سعید عباسپور
برای تمرین این درس نزدیک‌ترین و ملموس‌ترین و موثق‌ترین مثالی که میتونم بزنم شغل و کسب و کار فعلی خودمه.
من در یک مجموعه تولید و توزیع پوشاک فعالیت میکنم.
مجموعه‌ای که من در اون فعالیت دارم در 20سال گذشته دقیقا براساس سیاست پایین‌ترین هزینه، شروع به کار کرد. در اون سالها (دهه 80) صنعت پوشاک و مد به شکل امروزی رشد نکرده و همه‌گیر نبود و عمده فروشگاههای پوشاک به سبک بوتیک و خرد بودند و غالبا قیمت‌ها مناسب و رقابتی نبود. در این شرایط مجموعه ما شروع به کار کرد. مجموعه ما در ابتدا هنوز تولیدکننده نبود و برای تامین سیاست Cost Leadership سعی میکرد به روشهای مختلف کالا رو با قیمت مناسب تهیه کنه.
مواد اولیه ارزان‌تر: یکی از سیاستها خرید نقدی بود. 20 سال قبل که کسی نقد خرید نمیکرد و چک‌های بسیار طولانی مدت (گاهی حتی دوساله!) به وفور داد و ستد میشد و غالبا بُنک‌دارها سودهای بالا برای مدت طلب میکردند مجموعه ما با افزایش سرمایه‌گذاری اولیه سیاست خرید نقد رو پیش گرفت و فروشنده‌ها تخفیف‌های بسیار بالایی منظور میکردند که هزینه اولیه کاهش پیدا میکرد. و در کنار خریدهای نقدی از داخل ایران ، تولید و واردات کالا از چین هم هزینه خرید را برای ما در آن سالها بسیار کاهش داد (البته تا قبل از سال 86 و ممنوعیت واردات پوشاک و بعد از سال 86 دیگر واردات نکردیم و صرفا بر خرید نقدی کالا و مواد اولیه برای تولید در داخل کشور و از فروشنده‌های قدیمی که سالها با آنها کار کرده بودیم و اعتباری کسب کرده بودیم تکیه کردیم)
تبلیغات: به خاطر ندارم هیچوقت برای تبلیغات هزینه‌ای کرده باشیم
منحنی یادگیری: من فکر میکنم مساله یادگیری برای ما همان اعتبار و نحوه خرید کالا و مواد اولیه برای تولید با قیمت مناسبتر و اصلاح روشهای تولید بود و در این سالها مبادی مناسبی را شناسایی کرده بودیم و در بخش فروش هم در امر فروشگاهداری تجارب مفیدی آموختیم که برای کاهش هزینه‌های سربار برای ما بسیار مفید بود.
مقیاس: عملا به خاطر ندارم خریدهایی کمتر از یک کانتینر 60فوت از چین یا بعد از آن خریدهایی در رقم‌های پایین داشته باشیم. خرید کمتر یعنی تخفیف کمتر و به معنی هزینه تمام شده بالاتر است. یکی دو سال بعد از شروع به کار (17-18سال قبل) در امر تولید حضور پیدا کردیم و با افزایش شعبه‌های فروش در استانهای مازندران و گیلان تولید را افزایش دادیم که ناگفته پیداست تولید 10عدد کالا بسیار پرهزینه‌تر از 10هزار عدد کالاست و از این رو هزینه تهیه کالا برای ما کاهش پیدا کرد و توانستیم با قیمت بسیار پایین نسبت به رقبا کالای تولید شده رو بفروشیم.
.
پ.ن. با توجه به تغییرات بازار در سالهای اخیر و رشد قابل ملاحظه صنعت پوشاک در شمال کشور و ورود واحدهای صنفی متعدد جدید به بازار عملا قسمت عرضه زیاد شد و مزیتهای رقابتی در بین عرضه‌کنندگان تقسیم شد. در چندسال اخیر با تجربه اندوخته سالها فعالیت ، تصمیم گرفتیم استراتژی قیمت پایین رو تغییر بدیم و به یک حوزه خاص در پوشاک و برندسازی (هرچند خیلی دیر) تخصصی‌تر وارد بشیم و من فکر میکنم هر سازمانی در زمانهای مختلف نیاز داره استراتژی‌های خودش رو مطابق با شرایط پیش رو تقویت یا اصلاح کنه.