نکاتی که فقط یک مدیرعامل حرفه ای و باتجربه میداند
در این درس، به بررسی بخشی از یک مقاله با عنوان Seven Surprises for New CEOs میپردازیم.
در این مقاله به چالشهای تبدیل شدن به یک مدیرعامل حرفه ای اشاره میشود و بر اساس تجربهی کارگاههای آموزشی سه تن از اساتید دانشگاه هاروارد (مایکل پورتر، جی لورش و نیتین نوریا) نوشته شده است.
تعدادی از دوره های استراتژی معتبر، مطالعهی این مقاله را به عنوان بخشی از سیلابس آموزشی مدیریت استراتژیک در نظر میگیرند.
شما هم پس از مطالعهی این درس، به درک بهتری از جایگاه استراتژی در کسب و کار خواهید رسید.
مقالهی هفت نکتهی غافلگیرکننده برای کسانی که به تازگی مدیرعامل شدهاند پس از انتشار در سال ۲۰۰۴ در مجله هاروارد بیزینس ریویو (HBR) به یکی از منابع مفید برای توصیف دشواریهای کار یک مدیرعامل حرفه ای تبدیل شد.
هر سه نویسندهی مقاله از افراد شناختهشدهی حوزهی کسب و کار هستند. مایکل پورتر را به عنوان یکی از بزرگان مدیریت استراتژیک میشناسیم.
جی لورش (Jay Lorsch) از نظریهپردازان بزرگ سازمانی است و در زمینهی رفتار سازمانی و حاکمیت شرکتی، نوشتهها و مقالات معتبری دارد.
نیتین نوریا (Nitin Nohria) نیز در زمینهی رهبری سازمانی و انگیزش، نویسنده و محققی شناخته شده است و عنوان دهمین رئیس مدرسه کسب و کار هاروارد محسوب را در اختیار دارد.
البته این مقاله برای مدیران ارشد اجرایی در شرکتهای بزرگ است. شرکتهایی که اغلب هیأت مدیرهی بزرگی دارند و حتی شاید سهامشان در بورس عرضه شده باشد.
به همین علت، بخشهایی از آن، به چالشهای مدیرعامل با هیأت مدیره و همینطور دشواریهای مواجهه با انتظارات سهامداران پرداخته شده است.
اما بخشی که مد نظر ماست، نکاتی است که به اهمیت استراتژی و جایگاه استراتژی در کسب و کار اشاره دارد. این نکات، حتی اگر در کسب و کاری کوچک فعالیت کنید و در جایگاه مدیرعامل نیز نباشید، همچنان به شما برای درک بهتر کارکرد استراتژی کمک خواهند کرد.
هفت نکته که مدیرعامل های با تجربه و حرفهای میدانند (به تدریج یاد میگیرند)
با وجودی که قرار نیست در این درس، به تمام هفت نکته بپردازیم و صرفاً با نکات مربوط به استراتژی در این مقاله کار داریم، اما هر یک از این هفت نکته را صرفاً در حد یک جمله با هم مرور میکنیم.
نویسندگان مقاله معتقدند که کسانی که به تازگی و برای نخستین بار در جایگاه مدیرعامل قرار میگیرند، با شگفتیهایی روبرو میشوند که هرگز انتظار آن را نداشتهاند. این شگفتیها هم برای آنهایی که قبلاً در همان سازمان مشغول به کار بودهاند و هم کسانی که از بیرون سازمان آمده و به مدیرعاملی منسوب شدهاند، وجود دارند.
شما وقت کافی برای ادارهی شرکت ندارید؛ چون انتظارات و دردسرهای حاشیهای از شما، در بیرون و داخل شرکت، بسیار بیشتر از چیزی است که پیش از این گمان میکردهاید.
دستور دادن کار بسیار پرهزینهای است. بر خلاف انتظار شما، اینکه مدیرعامل هستید باعث نمیشود هر دستوری که دلتان میخواهد به دیگران بدهید (حتی اگر آن را مناسب سازمان میدانید). مقاومتها و چالشهای زیادی وجود دارد که قبلاً آنها را ندیدهاید.
خیلی سخت است که بفهمید واقعاً درون شرکت چه میگذرد؛ چون اطلاعاتی که به دستتان میرسد اغلب از صافی همکارانتان گذشته است. ضمن اینکه خودتان هم از جبههی عملیاتی دورتر شدهاید و دیگر به شکل مستقیم، دستی در آتش کارها ندارید.
در هر لحظه با هر کلام و کار و اقدامتان (یا هر اقدامی که انجام نمیدهید و حرفی که نمیزنید) در حال ارسال پیام به دیگران هستید.
شما بالاترین فرد مجموعه و رئیس واقعی نیستید؛ مدام باید با هیأتمدیره دست و پنجه نرم کنید.
(در شرکتهای سهامی عام با خُردهسهامداران فراوان) هدف شما نمیتواند تأمین رضایت سهامداران باشد. برخلاف آنچه در کتابها خواندهاید یا قبلاً فکر میکردهاید، سهامداران بورسی، اغلب سهام شرکتها را برای مدت نسبتاً کوتاه یا میانمدت نگه میدارند. اما شما باید شرکت را در بلندمدت موفق کنید و این الزاماً منافع کسانی را که دغدغهی کوتاهمدت و میانمدت دارند تأمین نمیکند.
شما هنوز انسان هستید؛ و باید با تمام ضعفها و محدودیتهای انسانی خود (از جمله انرژی محدود و ناتوانی در ایجاد تعادل میان بخشهای مختلف زندگیتان) دست بهگریبان باشید.
دسترسی کامل به مجموعه درسهای استراتژی و تفکر استراتژیک برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به این درسها، به درسهای متنوع دیگری نیز دسترسی خواهید داشت که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
شاید برایتان جالب باشد که بررسیهای ما نشان داده در میان دوستان متممی، کسانی که به استراتژی و تفکر استراتژیک علاقهمند بودهاند، برای مطالعهی درسهای زیر هم وقت گذاشتهاند:
مشاوره مدیریت | کوچینگ | کارآفرینی | کار تیمی | مدیریت تعارض
مدل ذهنی | تفکر سیستمی | تصمیم گیری | مدیریت منابع | گزارش نویسی
ارزش آفرینی | سیستمهای کنترل مدیریت | مدل کسب و کار | دیجیتال مارکتینگ
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درسها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
همانطور که دیدید، در این مقاله به جای اینکه به تعریف استراتژی (به شکل رایج و سنتی آن در کتابهای مدیریت استراتژیک) پرداخته شود، کارکرد استراتژی مورد بحث قرار گرفته است.
به عبارت دیگر، نویسندگان این مقاله میکوشند نتیجهی مشهودِ استقرار مدیریت استراتژیک را برای مخاطبان خود تشریح کنند.
مدیران یک کسب و کار کوچک یا یک استارت آپ از این نگرش چه درسی میتوانند بگیرند؟
در جایگاه مدیر ارشد یک شرکت بزرگ، درک نکاتی که در این درس مطرح شد، چندان دشوار نیست (چون در واقع آنچه گفته شد، جمعبندی تجربهی این دسته از مدیران است.
اما این سوال منطقی است که در یک کسب و کار کوچک چند نفره، این نوع نگاه به استراتژی چگونه میتواند بهکار گرفته شود؟ در این نوع شرکتها، دیگر شاهد تنوع دپارتمانها و مدیران تصمیمگیر نیستیم و حتی گاهی اوقات، گزارش یا خبری که روی میز قرار میگیرد، همزمان توسط کارشناس و همکار و مدیر، دیده و خوانده میشود.
در مورد مجموعههای کوچک، میتوان شکل دیگری از مفهوم مطرح شده در این درس را بهکار گرفت: هر چقدر در تعریف و تدوین استراتژی بهتر و قویتر عمل کنید، باید تصمیمهای جزئیتر روزانه و عملیاتی برایتان سادهتر باشد و وقت کمتری از تیمتان بگیرد.
گاهی اوقات، وقت نگذاشتن برای یک انتخاب استراتژیک (یا شفاف نکردن آن در تیم) باعث میشود که همان موضوع، بارها در قالب بحثها و تعارضها و اختلافنظرهای کوچکتر، مطرح شده و وقت شما را بگیرد.
این نکتهای است که آن را در درس جداگانهای بررسی خواهیم کرد.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استراتژی کسب و کار به شما پیشنهاد میکند:
- دوره مدیریت استراتژیک | آموزش استراتژی کسب و کار
- نکاتی که فقط یک مدیرعامل حرفه ای و باتجربه میداند
- رشته مدیریت استراتژیک و سرفصل های آن در دانشگاهها
- تاریخچه استراتژی و مدیریت استراتژیک
- جنگل استراتژی | مکاتب استراتژی از دیدگاه مینتزبرگ
- ذینفعان سازمان چه کسانی هستند؟ تئوری ذینفعان و تحلیل گروه های ذی نفع
- کاملترین تعریف استراتژی چیست؟
- گمشده در دریا | نکتهای مهم دربارهی ماهیت استراتژی
- استراتژی به زبان ساده | با مروری بر مقاله استراتژی چیست مایکل پورتر
- چشم انداز استراتژیک در سازمان و کسب و کار به چه معنا است؟
- منظور از «عزم استراتژیک / نیت استراتژیک» چیست؟
- بیانیه ماموریت چیست؟ (+ بررسی دو نمونه بیانیه ماموریت)
- ارزش های سازمانی | چرا بیانیه ارزش های سازمانی تدوین میشود؟
- تعریف مدیریت استراتژیک و تفاوت برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت استراتژیک
- برنامه ریزی استراتژیک چیست و سند استراتژی چگونه تدوین میشود؟
- دلایل شکست برنامه ریزی استراتژیک | استراتژیهایی که مرده به دنیا میآیند
- سطوح استراتژی در سازمان | انواع استراتژی بر اساس لایهی سازمانی
- ایگور آنسوف | پدر استراتژی سازمانی و مدیریت استراتژیک
- منظور از واحد کسب و کار استراتژیک (SBU) چیست؟
- تجزیه و تحلیل محیط کسب و کار | تحلیل PESTEL چیست؟
- پنج نیروی رقابتی پورتر و تحلیل صنعت به کمک آنها
- تحلیل محیط داخلی سازمان | ارزیابی عوامل داخلی کسب و کار چگونه انجام میشود؟
- انواع استراتژی | گزینه های استراتژیک پیش روی یک کسب و کار چیست؟
- استراتژی رهبری هزینه | کاهش هزینه برای ایجاد مزیت رقابتی
- استراتژی تمایز | متمایز بودن به عنوان یک استراتژی رقابتی
- استراتژی تمرکز به عنوان یک استراتژی رقابتی
- معنی انحصار چیست؟ بازار انحصاری چه ویژگیهایی دارد؟
- مزیت رقابتی چیست و از چه راههایی ایجاد میشود؟
- ائتلاف استراتژیک (Strategic Alliance) یا اتحاد استراتژیک چیست؟
- تحلیل گروه های استراتژیک | ابزاری برای تحلیل ساختار صنعت
- تحلیل رقبا در کسب و کار | چگونه آنالیز رقبا را انجام دهیم؟
- مزیت پیشتاز بودن | آیا مزیت پیشگامی واقعیت دارد؟
- استراتژی ادغام افقی | مقدمهی تثبیت تدریجی صنایع
- توسعه کسب و کار و انتخاب استراتژی رشد | ماتریس آنسوف
- استراتژی ادغام عمودی کسب و کارها و مزایا و معایب آن
- تعریف مقیاس تولید | مفهوم صرفه جویی ناشی از مقیاس
- از تولید انبوه تا سفارشی سازی انبوه
- صرفه جویی ناشی از تنوع | چندمحصولی بودن به عنوان یک مزیت اقتصادی
- ماتریس BCG یا ماتریس بوستون چیست؟ (+ مثال و نحوه استفاده)
- کنیبالیزم | همجنس خواری در استراتژی، بازاریابی و فروش
- استراتژی Lock-in و نصب زنجیر به پای مشتری
- استراتژی افزایش سهم بازار یا افزایش سهم از کیف پول مشتری؟
- ویژگیهای یک پلتفرم موفق
- تحلیل استراتژیک صنعت شامل چه بخشهایی است؟
- استراتژی و محصولات و خدمات اسیرکننده
- مسئولیت اجتماعی شرکت چیست و به چه معناست؟
- سبزشویی | Greenwashing چیست و چرا انجام میشود؟
- نقشه استراتژی | ابزاری برای تعیین گامهای عملی در اجرای استراتژی
- مدل هفت S مکنزی چیست و چه میگوید؟
- کتاب چهار اصل اجرای استراتژی
- استراتژی برای کسب و کارهای کوچک به چه معناست؟
- گزارشهای مدیریتی | شش روند اصلی که آینده را شکل میدهند
- معرفی کتاب خردهروندها | روندهای کوچکی که تغییرات بزرگ اطراف ما را میسازند
- وابستگی به مسیر | اثرات بلندمدت انتخابهای کوتاهمدت
- تیم قرمز | تحلیل کسب و کار و جستجوی نقاط ضعف در رقابت
- جملات مایکل پورتر درباره استراتژی
- گری همل کیست؟ (به همراه معرفی کتابهای گری همل)
- کتاب مزیت رقابتی ملل (مایکل پورتر)
- کتاب استراتژی رقابتی مایکل پورتر
- جیم کالینز (معرفی و زندگی نامه)
- هنری مینتزبرگ
- کتاب مدیریت استراتژیک فرد آر دیوید
- بزرگان مدیریت استراتژیک
- کتاب ساخت ژاپن | آکیو موریتا و داستان رشد سونی
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبتنام | اطلاعات بیشتر فهرست درسهای متمم
نویسندهی دیدگاه : محمد نصری
در بسیاری از شرکتها و سازمانها شاهد هستیم که مدیران ارشد از مشکل کمبود وقت گلگی دارن و بقدری سرشون شلوغه که وقت سر خاروندن هم ندارن.
من دلیل اول این مشکل رو نداشتن استراتژی صحیح مدیر ارشد میدونم.
مشکل بعدی رو میکرو منیج یا مدیریت ذرهبینی میدونم. چراکه اگه مدیر درگیر مسائل ریز و جزییات بشه از اهداف کلان سازمان جا میمونه.
دلیل سوم این کم داشتن وقت مدیران رو نداشتن تیم قوی میدونم. احتمالن اطراف این مدیر افراد کارکشتهای جمع نشدن و در بهترین حالت آدمهایی هستند که در ارزیابی عملکرد وظیفهای (Task Performance) نمرهی خوبی میگیرند و در ارزیابی عملکرد زمینهای (Contextual Performance) خیلی توفیقی ندارن. یعنی مدیر ارشد نمیتونه با خیال راحت سرفصل کار رو به اونها بسپره و خودش با خیال راحت نظارت کنه و منتظر ریپورت باشه.
چون تیم خوبی رو جمع نکرده، نمیتونه به اونها اعتماد کنه و کارها رو تفویض کنه بنابراین مجبوره که خودش در عملیات دخالت کنه و در مسائل جزیی اجرا ورود کنه.
ماحصل این وضعیت به خوبی جلو نرفتن کارها خواهد بود و نهایتن کلافگی مدیر از نرسیدن به امور. طوری که مدیر ارشد فکر میکنه که کارها تو مشتش نیست و از دستش در رفته.
اما اگه با تدوین یه استراتژی صحیح در کنار تیم زبده که این استراتژیها رو به درستی پیاده میکنن کارها پیش بره، اتفاقات خوبی برای سازمان میوفته.