بزرگان مدیریت استراتژیک
در بحث حرفهایگری به این نکته اشاره شد که برای تبدیل شدن به یک فرد حرفهای در هر حوزه، لازم است چند نفر از بزرگان و افراد برتر در آن زمینه را بشناسیم.
کسانی هم که قصد دارند در زمینهی استراتژی به یک فرد حرفهای و عمیق تبدیل شوند، لازم است تعدادی از بزرگان مدیریت استراتژیک را بشناسند و کارها، مطالعات، دیدگاهها و آراء آنها را تعقیب و بررسی کنند.
قاعدتاً نمیتوان یک فهرست جامع و مانع از متفکران و نویسندگان بزرگ استراتژی تهیه و تدوین کرد؛ به ویژه اینکه حتی معیار مشخص و قطعی برای “بزرگی و کوچکی” نیز وجود ندارد.
با این حال، چه در میان نویسندگان و متفکران قدیمی و چه دانشمندان معاصر، افرادی وجود دارند که اغلب استراتژیستها با آنها آشنا هستند و اگر بخواهید مطالعه و تحقیق و یادگیری در زمینهی استراتژی را به شکلی جدیتر دنبال کنید، مناسب است این افراد را بشناسید و جایگاه هر یک را در گذشته و حالِ مدیریت استراتژیک بدانید.
ما در اینجا چند تن از این بزرگان را به شرح زیر فهرست کرده و توضیحی بسیار کوتاه دربارهی هر کدام ارائه میکنیم:
- سان تزو
- کارل فون کلاوز ویتس
- ایگور آنسوف
- گری همل
- مایکل پورتر
- هنری مینتزبرگ
- جی بارنی
واضح است که شناخت هر یک از این افراد، مستلزم مطالعهی عمیقتر و نیز اختصاص درسهای بیشتر به آثار و دیدگاههای آنهاست.
سان تزو (Sun Tzu)
سان تزو را، حتی اگر معروف ترین استراتژیست جهان ندانیم، بیتردید میتوان یکی از استراتژیستهای کلاسیک در سطح جهان دانست. با وجودی که چند هزاره از دوران او گذشته است، هنوز هم حرفهای او در زمینهی استراتژی، که در کتاب هنر رزم مطرح شده، نقل میشود و مورد اشاره قرار میگیرد.
سان تزو به تفاوت استراتژی و تاکتیک توجه جدی داشت و این جمله به او منسوب است که: «مردم تاکتیکهای پیروزی من را میبینند، اما هیچکدام به استراتژیهایی که زمینهساز پیروزیام بوده توجه نمیکنند.»
البته تأکید بر این نکته ضروری است که سان تزو یک متفکر نظامی بوده و علوم استراتژیک برای او در نبرد و جنگ خلاصه میشده است. با این حال، مصداقهای حرفها و توصیههای او را تا حدی در فضای کسب و کار و تجارت نیز میتوان بهکار گرفت.
[ مطالعهی بیشتر: سان تزو کیست؟ ]
دسترسی کامل به مجموعه درسهای استراتژی و تفکر استراتژیک برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به این درسها، به درسهای متنوع دیگری نیز دسترسی خواهید داشت که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
شاید برایتان جالب باشد که بررسیهای ما نشان داده در میان دوستان متممی، کسانی که به استراتژی و تفکر استراتژیک علاقهمند بودهاند، برای مطالعهی درسهای زیر هم وقت گذاشتهاند:
مشاوره مدیریت | کوچینگ | کارآفرینی | کار تیمی | مدیریت تعارض
مدل ذهنی | تفکر سیستمی | تصمیم گیری | مدیریت منابع | گزارش نویسی
ارزش آفرینی | سیستمهای کنترل مدیریت | مدل کسب و کار | دیجیتال مارکتینگ
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درسها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
گری همل (Gary Hamel)
گری همل را میتوان از نامدارترین متفکران معاصر در زمینهی استراتژی و مدیریت استراتژیک دانست. حرفهای او از چارچوبهای خشک و مکانیکی در استراتژی (مثلاً سبک مدل دیوید در برنامه ریزی استراتژی) فاصله دارد و دیدگاهها و تحلیلهای او را بیشتر میتوان زیرمجموعهی تفکر استراتژیک دانست.
شایستگیهای کلیدی (Core Competency) از جمله اصطلاحاتی است که او و همکارش پراهالاد در ادبیات مدیریت رواج دادهاند. او در کتابهایش همچنین به مباحثی مانند نوآوری و مدیریت تحول و نظام ارزشها توجه ویژه دارد.
[ مطالعهی بیشتر: معرفی گری همل و کتابهای او ]
مایکل پورتر (Michael Porter)
اگر نام مایکل پورتر را نشنیده باشید و آراء و نظراتش را ندانید (مستقل از اینکه موافق یا مخالف دیدگاههایش باشید) بهسادگی نمیتوانید کسی را قانع کنید که با استراتژی آشنا هستید.
نگاه پورتر به استراتژی حولِ مفهوم رقابت (Competition) شکل گرفته است و با این مدل ذهنی به استراتژی و دنیای کسب و کار نگاه میکند.
طرفداران مکتب پورتر نیز کسانی هستند که رقابت را هستهی استراتژی میدانند.
به عنوان مثال، پورتر بخش مهمی از استراتژی را تعیین جایگاه رقابتی میداند و اینکه شما تصمیم بگیرید میخواهید کسب و کارتان در مقایسه با سایر رقبا و فعالان صنعت، در چه جایگاهی قرار بگیرد (ارزان ترین؟ متمایزترین؟ در جستجوی یک گوشهی بازار؟).
همچنین مزیت رقابتی (Competitve Advantage) کلمهی کلیدی مایکل پورتر است و حتی وقتی از زنجیره ارزش حرف میزند، تأکید دارد که مدیران باید هنگام تدوین و انتخاب استراتژی، به بخشهایی از زنجیرهی ارزش آفرینی خود توجه کنند که در آن بخشها، نسبت به رقبا مزیت داشته و حرف بیشتری برای گفتن دارند.
پورتر حتی تعامل اقتصادی میان ملتها را نیز بر اساس رقابت و مزیت رقابتی میسنجد و تحلیل میکند.
[ مطالعهی بیشتر: مایکل پورتر ]
[ مطالعهی بیشتر: معرفی کتاب مزیت رقابتی ملل (پورتر) ]
هنری مینتزبرگ (Henry Mintzberg)
توضیحی که دربارهی مایکل پورتر مطرح کردیم، دربارهی مینتزبرگ هم مصداق دارد. به این معنا که هر کس ادعایی در زمینهی آشنایی ابتدایی با استراتژی مطرح میکند، باید نام مینتزبرگ را نیز شنیده و تا حدی با او آشنا باشد.
جایگاه مینتزبرگ در استراتژی از دو منظر اهمیت دارد. نخست اینکه او یک نظریه پرداز بزرگ استراتژی است و دیدگاههای او در زمینهی استراتژی، یکی از پایههای دانش استراتژی معاصر را تشکیل میدهد.
اما دومین علت جایگاه بالای او در استراتژی، تلاش ارزشمندش برای دستهبندی آراء و نظریات مطرح شده در زمینهی استراتژی است. او حاصل این تلاش بزرگ را در قالب کتاب Strategy Safari (که در ایران به جنگل استراتژی ترجمه شده) ارائه کرده است.
بنابراین بسیاری از متفکران و نویسندگان حوزهی کسب و کار، هنگامی که میخواهند فضای کلی استراتژی و مکاتب فکری موجود در استراتژی را معرفی و توصیف کنند، به سراغ دستهبندی او میروند.
[ مطالعهی بیشتر: هنری مینتزبرگ ]
جی بارنی (Jay B. Barney)
پورتر و بسیاری از متفکران مدیریت استراتژیک، استراتژی یک کسب و کار را بر اساس جایگاه آن در بازار بررسی میکنند. به عبارت دیگر، بر این باور هستند که استراتژی با نگاه به بیرون تعریف میشود و معنا پیدا میکند.
از این منظر، میتوان گفت جی بارنی کسی است که به روی دیگر سکه پرداخته است؛ اینکه برای تدوین و تعریف استراتژی، باید نگاه دقیق و موشکافانهای به درون کسب و کار هم داشته باشیم و منابع خود را به خوبی بشناسیم. دیدگاهی که به اسم دیدگاه مبتنی بر منابع شناخته میشود.
ما در درس تفکر استراتژیک بارها به دیدگاهها و نظریات بارنی اشاره کردهایم.
[ مطالعهی بیشتر: مدیریت منابع ]
[ مطالعهی بیشتر: دیدگاه مبتنی بر منابع (RBV) ]
[ مطالعهی بیشتر: آشنایی با جی بارنی ]
البته قطعاً این فهرست را میتوان بسیار طولانیتر و عمومیتر کرد و کسانی مانند بروس هندرسون (بنیانگذار گروه مشاوران بوستون)، جیم کالینز و تام پیترز و افراد دیگری مانند آنها را در آن گنجاند.
بنابراین نامهایی را که در اینجا مطرح شدند، صرفاً به عنوان نقطهی شروعِ آشنایی با متفکران مدیریت استراتژیک در نظر بگیرید.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استراتژی کسب و کار به شما پیشنهاد میکند:
- دوره مدیریت استراتژیک | آموزش استراتژی کسب و کار
- نکاتی که فقط یک مدیرعامل حرفه ای و باتجربه میداند
- رشته مدیریت استراتژیک و سرفصل های آن در دانشگاهها
- تاریخچه استراتژی و مدیریت استراتژیک
- جنگل استراتژی | مکاتب استراتژی از دیدگاه مینتزبرگ
- ذینفعان سازمان چه کسانی هستند؟ تئوری ذینفعان و تحلیل گروه های ذی نفع
- کاملترین تعریف استراتژی چیست؟
- گمشده در دریا | نکتهای مهم دربارهی ماهیت استراتژی
- استراتژی به زبان ساده | با مروری بر مقاله استراتژی چیست مایکل پورتر
- چشم انداز استراتژیک در سازمان و کسب و کار به چه معنا است؟
- منظور از «عزم استراتژیک / نیت استراتژیک» چیست؟
- بیانیه ماموریت چیست؟ (+ بررسی دو نمونه بیانیه ماموریت)
- ارزش های سازمانی | چرا بیانیه ارزش های سازمانی تدوین میشود؟
- تعریف مدیریت استراتژیک و تفاوت برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت استراتژیک
- برنامه ریزی استراتژیک چیست و سند استراتژی چگونه تدوین میشود؟
- دلایل شکست برنامه ریزی استراتژیک | استراتژیهایی که مرده به دنیا میآیند
- سطوح استراتژی در سازمان | انواع استراتژی بر اساس لایهی سازمانی
- ایگور آنسوف | پدر استراتژی سازمانی و مدیریت استراتژیک
- منظور از واحد کسب و کار استراتژیک (SBU) چیست؟
- تجزیه و تحلیل محیط کسب و کار | تحلیل PESTEL چیست؟
- پنج نیروی رقابتی پورتر و تحلیل صنعت به کمک آنها
- تحلیل محیط داخلی سازمان | ارزیابی عوامل داخلی کسب و کار چگونه انجام میشود؟
- انواع استراتژی | گزینه های استراتژیک پیش روی یک کسب و کار چیست؟
- استراتژی رهبری هزینه | کاهش هزینه برای ایجاد مزیت رقابتی
- استراتژی تمایز | متمایز بودن به عنوان یک استراتژی رقابتی
- استراتژی تمرکز به عنوان یک استراتژی رقابتی
- معنی انحصار چیست؟ بازار انحصاری چه ویژگیهایی دارد؟
- مزیت رقابتی چیست و از چه راههایی ایجاد میشود؟
- ائتلاف استراتژیک (Strategic Alliance) یا اتحاد استراتژیک چیست؟
- تحلیل گروه های استراتژیک | ابزاری برای تحلیل ساختار صنعت
- تحلیل رقبا در کسب و کار | چگونه آنالیز رقبا را انجام دهیم؟
- مزیت پیشتاز بودن | آیا مزیت پیشگامی واقعیت دارد؟
- استراتژی ادغام افقی | مقدمهی تثبیت تدریجی صنایع
- توسعه کسب و کار و انتخاب استراتژی رشد | ماتریس آنسوف
- استراتژی ادغام عمودی کسب و کارها و مزایا و معایب آن
- تعریف مقیاس تولید | مفهوم صرفه جویی ناشی از مقیاس
- از تولید انبوه تا سفارشی سازی انبوه
- صرفه جویی ناشی از تنوع | چندمحصولی بودن به عنوان یک مزیت اقتصادی
- ماتریس BCG یا ماتریس بوستون چیست؟ (+ مثال و نحوه استفاده)
- کنیبالیزم | همجنس خواری در استراتژی، بازاریابی و فروش
- استراتژی Lock-in و نصب زنجیر به پای مشتری
- استراتژی افزایش سهم بازار یا افزایش سهم از کیف پول مشتری؟
- ویژگیهای یک پلتفرم موفق
- تحلیل استراتژیک صنعت شامل چه بخشهایی است؟
- استراتژی و محصولات و خدمات اسیرکننده
- مسئولیت اجتماعی شرکت چیست و به چه معناست؟
- سبزشویی | Greenwashing چیست و چرا انجام میشود؟
- نقشه استراتژی | ابزاری برای تعیین گامهای عملی در اجرای استراتژی
- مدل هفت S مکنزی چیست و چه میگوید؟
- کتاب چهار اصل اجرای استراتژی
- استراتژی برای کسب و کارهای کوچک به چه معناست؟
- گزارشهای مدیریتی | شش روند اصلی که آینده را شکل میدهند
- معرفی کتاب خردهروندها | روندهای کوچکی که تغییرات بزرگ اطراف ما را میسازند
- وابستگی به مسیر | اثرات بلندمدت انتخابهای کوتاهمدت
- تیم قرمز | تحلیل کسب و کار و جستجوی نقاط ضعف در رقابت
- گری همل کیست؟ (به همراه معرفی کتابهای گری همل)
- کتاب مزیت رقابتی ملل (مایکل پورتر)
- کتاب استراتژی رقابتی مایکل پورتر
- جیم کالینز (معرفی و زندگی نامه)
- کتاب مدیریت استراتژیک فرد آر دیوید
- بزرگان مدیریت استراتژیک
- کتاب ساخت ژاپن | آکیو موریتا و داستان رشد سونی
- معرفی کتاب استراتژی کارساز | علت عملی نشدن استراتژی کسب و کار چیست؟
- مایکل پورتر | از نظریهپردازان استراتژی رقابتی و مزیت رقابتی
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
یک نظر برای بزرگان مدیریت استراتژیک