مهارت تصمیم گیری درست در مدیریت و زندگی | دوره آموزش تصمیم گیری

درس مهارت تصمیم گیری درست در مدیریت و زندگی از جمله درسهای مقدماتی دوره MBA متمم محسوب میشود.
متمم در درس مهارت تصمیم گیری میکوشد کمک کند تا خطاهای ما در تصمیم گیری کاهش یافته و احتمال انتخاب مناسب و تصمیم گیری درست افزایش یابد.
تصمیم گیری را به درستی در فهرست مهارت های ده گانه زندگی گنجاندهاند. اگر به این نکته توجه کنیم که گاه یک تصمیم درست یا نادرست میتواند زندگی ما را برای همیشه دگرگون کند، قطعاً افزایش قدرت تصمیم گیری را جدی میگیریم و برای تقویت مهارت تصمیم گیری تلاش میکنیم.
واضح است که تصمیم گیری ممکن است در حوزههای متعددی (از جمله زمینههای زیر) قابل تعریف و بررسی باشد:
- تصمیم گیری در مسائل مالی برای کسب حداکثر منافع با حداقل هزینه ممکن
- تصمیم گیری در مسائل سازمان برای مدیریت بهتر منابع و مواجهه با چالشها
- تصمیم گیری در مدیریت به عنوان ابزاری برای انتخاب بهترین گزینه
- تصمیم گیری در زندگی روزمره و روابط عاطفی انسانی
بدیهی است هر یک از این زمینهها به دانش و تجربهی خاص خود نیازمند هستند.
اما کلیات فرایند تصمیم گیری در همهی آنها تا حد زیادی مشابه است.
- همیشه با تعدادی گزینه مواجه هستیم. چون تا زمانی که یک گزینه بیشتر نداریم، عملاً تصمیم گیری معنایی ندارد.
- همیشه دچار این تردید هستیم که چه زمانی برای تصمیم گیری مناسب است؟ بهتر است اکنون تصمیم بگیرم و یا آن را به تعویق بیاندازم؟
- همیشه ذهن ما در ارزیابی و مقایسه گزینهها گرفتار خطاهای شناختی میشود.
- مسئولیت تصمیم گیری خصوصاً در تصمیم های مهم زندگی بسیار بالاست و بسیاری از ما از پذیرش این مسئولیتها ترس داریم.
- انتخاب کردن با اقدام کردن تفاوت دارد و ممکن است در عین اینکه انتخاب درست را میدانیم، در راستای آن اقدام نکنیم.
- نمیدانیم چه زمانی به منطق استدلالی و چه زمانی به تصمیم گیری شهودی خود (آنچه دلمان میگوید) اعتماد کنیم.
بنابراین در درس مهارت تصمیم گیری، میکوشیم بیشتر به کلیات فرایند تصمیم گیری که بین اکثر انتخابها و تصمیم گیریهای ما مشترک است، توجه داشته باشیم.
طبیعی است که هر کس قصد دارد مجموعهی درسهای مدیریتی متمم را بخواند، باید درس مهارت تصمیم گیری را به عنوان یکی از مقدمات ضروری، مورد مطالعه قرار دهد.
اما این درس از جمله درسهایی است که به صورت مستقل هم، میتواند مفید و اثربخش باشد و ممکن است برخی دوستان، تصمیم بگیرند به صورت انفرادی و مستقل به مطالعهی درس مهارت تصمیم گیری درست بپردازند.
در صورتی که قصد دارید این درس را به صورت کامل و دقیق مطالعه نموده و درک کنید، پیشنهاد متمم این است که گامهای زیر را به ترتیب طی کنید.
گام اول – فایل صوتی و درسهای مقدماتی تصمیم گیری
ما سه درس ابتدایی داریم که مطالعهی آنها میتواند مسیر یادگیری شما را در ادامه هموار کند.
پیشنهاد جدیمان این است که پیش از مطالعه و بررسی این سه درس، به سراغ سایر درسهای تصمیم گیری نروید:
تعریف تصمیم گیری چیست انواع تصمیم گیری (تصمیم گیری فردی، مدیریتی، اجتماعی، مذاکره ای) فایل صوتی تصمیم گیریدرس تعریف تصمیم گیری برای ما بسیار ویژه و مهم است. چون ما مهارت حل مسئله و تصمیم گیری را در دو مجموعه درس جداگانه آموزش میدهیم و لازم است شما علت این تفکیک و جداسازی را بدانید.
همچنین پیشنهاد میکنیم شما هم مانند ۱۰۶۷ دوست متممی دیگر که دیدگاه خود را دربارهی پرسش انتهایی این فایل صوتی مطرح کردهاند، شما هم نظر خود را در این زمینه ثبت کنید.
فایدهی ثبت اظهارنظر دربارهی این داستان آن است که در پایان درسهای مهارت تصمیم گیری و حل مسئله میتوانید به پاسخ خود بازگردید و ببینید نوع نگرش و تحلیل شما چه تغییراتی داشته است.
گام دوم – تصمیم خوب و تصمیم بد
هدف شما از مطالعه درس تصمیم گیری چیست؟
احتمالاً انتظار دارید که بهتر تصمیم بگیرید.
اما منظور از تصمیم گیری بهتر چیست؟ اصلاً بر اساس چه معیاری میگویید که یک تصمیم، خوب یا بد بوده است؟
آیا میتوان از تصمیم درست و تصمیم نادرست صحبت کرد؟
اگر تکلیف خود را در این زمینه، کاملاً روشن نکنیم، در پیگیری سایر درسها به درستی نخواهیم دانست که دنبال چه باشیم.
به همین علت، در این مرحله، سه درس دربارهی تصمیم گیری خوب و بد برای شما در نظر گرفتهایم. دو درس اول، جنبهی آموزش مستقیم دارند:
رابطه تصمیم گیری و نتیجه آن تصمیم خوب و تصمیم بددرس سوم، بیشتر فضایی برای گفتگو ایجاد میکند و پیشنهاد میکنیم که حتماً برای مطالعه و مشارکت در آن وقت بگذارید:
کارآفرینی انتخاب من نبودگام سوم- آشنایی با خرده مهارتهای تصمیمگیری
در این مرحله، باید یکی از مهمترین درسهای مجموعه تصمیم گیری را مطالعه کنید.
ما در درس خرده مهارتهای مرتبط با تصمیم گیری یک چارچوب کلی از مهارت تصمیم گیری برای شما ترسیم میکنیم.
با مطالعهی این درس، دقیقاً متوجه میشوید که چگونه میتوانید یادگیری تصمیم گیری را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید.
همچنین این درس به شما کمک میکند که همهی درسهای دیگر مربوط به تصمیم گیری را به خوبی و سادگی در کنار یکدیگر قرار دهید و پازل تصمیم گیری را حل کنید.
هشت خرده مهارت مرتبط با تصمیم گیری
مهم نیست که تمرین درس هشت خرده مهارت را در متمم حل کنید. اما تحت هر شرایطی، حتی روی یک کاغذ در خلوت خودتان، تمرین آن را انجام دهید.
انجام تمرین این درس، آمادگی ذهنی شما را برای درک بهتر درسهای آتی افزایش میدهد.
گام چهارم- فایل صوتی دشواری انتخاب و دو درس دیگر
در این مرحله، سه درس وجود دارد که هر یک با هدف متفاوتی تنظیم و ارائه شدهاند.
فایل صوتی دشواری انتخاب، ترجمهی فشردهای ازکتاب Paradox of Choice نوشتهی Barry Schwartz است که توسط محمدرضا شعبانعلی انجام شده است.
گوش دادن به این فایل صوتی، شما را با برخی از چالشهای تصمیم گیری آشنا میکند:
دانلود فایل صوتی آموزش تصمیم گیری (دشواری انتخاب)
یک درس را هم به مرور سرفصل های تصمیم گیری در دانشگاه ها اختصاص دادهایم. این درس برای کسانی مفید خواهد بود که علاقهمند هستند شباهتها و تفاوتهای درس تصمیم گیری متمم با درسهای رسمی دانشگاهی بدانند.
درس تصمیم گیری هم مانند هر درس دیگری میتواند با نگرشها و رهیافتهای متفاوتی تدریس شود.
طبیعی است که متمم بر اساس الگوها و سرفصلها و نیازهای درسهای مدیریتی خود، یکی از این شیوهها را که بیشتر به تصمیم گیری کیفی نزدیک است، انتخاب کرده است.
اما ممکن است شما کتابهایی با دیدگاهی متفاوت در حوزه تصمیم گیری خوانده باشید یا در دوره ها و سمینارهای تصمیم گیری با نگاههای متفاوت شرکت کرده باشید و یا بخواهید سرفصلهای درس تصمیم گیری را در متمم با سایر مراکز آموزشی مقایسه کنید.
این درس را برای معرفی نگاههای متفاوت به این حوزه و با تأکید بر تئوری تصمیم گیری در نظر گرفته و ارائه کردهایم.
سرفصل های درس تصمیم گیری در دانشگاه ها
در یک درس مستقل هم به مرور تاریخچه تصمیم گیری، از مکاتب کلاسیک تا نظریه بازی ها و هوش مصنوعی و سیستمهای پشتیبان تصمیم گیری پرداختهایم. این درس هم قرار است به شما کمک کند تا دانش تصمیم گیری را در افقی بازتر و گستردهتر ببینید و درک کنید:
گام پنجم – درس های پایه در یادگیری تصمیم گیری
در این مرحله پس از درسهای مقدماتی، به درسهای پایه میرسید که میتوان گفت هستهی اصلی درس تصمیم گیری را تشکیل میدهند و به افزایش قدرت تصمیم گیری ما کمک میکنند. نخستین درس در این گروه به عدم توانایی تصمیم گیری اختصاص دارد. بحثی که با عنوان «فوبیای تصمیم گیری» یا «ترس از تصمیم گیری» شناخته میشود.
همهی ما کم و بیش با فوبیای تصمیم گیری (یا همان چیزی که به اسم تردید در تصمیم گیری و دودلی میشناسیم) مواجه شدهایم: تصمیمهایی چنان سخت و دشوار که آرزو میکنیم ای کاش هرگز با آنها مواجه نمیشدیم؛ یا حتی تصمیمهایی ساده، که ترجیح میدهیم تا حد امکان بار مسئولیت و تبعات انتخاب در آنها را به دیگران واگذار کنیم.
برای تصمیم گیری درست قبل از هر چیز باید ترس از تصمیم گیری کاهش یافته و از بین برود.
به همین علت، آشنایی با مفهوم فوبیای تصمیم گیری یکی از مراحل کلیدی در یادگیری مهارت تصمیم گیری است.
درسهای دیگری را هم برای مطالعه در این مرحله در نظر گرفتهایم:
افزایش مهارت تصمیم گیری با یک تکنیک ساده
لازم به تأکید است که درسی که به سیستم یک و سیستم دو اختصاص یافتهاند، از اهمیت بالایی برخوردار است. چون میتواند شما را با انواع سبک های تصمیم گیری آشنا کند و زیربنای مطالعهی درسهای پیشرفتهتر تصمیم گیری محسوب میشود (تصمیم گیری با سیستم یک، همان چیزی است که در ادبیات عمومی به آن تصمیم گیری شهودی یا تصمیم گیری آنی میگویند).
گام ششم – هنر حل مسئله
با توجه به آنچه در تعریف تصمیم گیری خوانده و آموختهاید، به سادگی میتوانید تفاوت تصمیم گیری و حل مسئله را درک کنید.
ما با توجه به اهمیت بحث هنر حل مسئله آن را در قالب یک مجموعه درس جداگانه ارائه کردهایم و پیشنهاد میکنیم در این مرحله از یادگیری بحث تصمیم گیری، به سراغ مجموعهی هنر حل مسئله بروید:
در مجموعه درسهای هنر حل مسئله مباحث متنوعی مطرح شده که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعریف مسئله
- روشها و تکنیکهای حل مسئله
- تشخیص مسئله
- تفکر واگرا و تفکر همگرا
- طوفان فکری (Brainstorming)
- فرایند حل مسئله
- مفهوم Trade-off یا داد و ستد
- تفکر طراحی
- برون ریزی ذهنی
گام هفتم – آشنایی با خطاهای شناختی
در گام بعدی، باید با خطاهای مغز انسان در تصمیم گیری آشنا شویم.
آشنایی با خطاهای مغز انسان باعث حذف کامل این خطاها و تصمیم گیری منطقی نمیشود، اما کمک میکند که احتمال تصمیم گیری های اشتباه را کاهش دهیم.
در بحث خطاهای شناختی، ما دو دسته درس متفاوت داریم:
- سه درس پایه برای توضیح مبانی بحث خطای شناختی
- درسهای تکمیلی اختصاصی برای معرفی انواع خطاهای شناختی
بنابراین پیشنهاد ما این است که ابتدا سه درس پایه را مطالعه کنید:
خطاهای شناختی چه هستند؟ سوگیری چیست و انواع سوگیری کدام است؟ هیوریستیک و مغز خطاساز انسانپس از این سه درس میتوانید به سادگی سایر درسهای مربوط به خطاهای شناختی را مطالعه کنید.
مطمئناً در این مرحله، درک درسها سادهتر شده و مفهوم آنها در ذهن شما بهتر تثبیت خواهد شد:
خطای تأیید خود و برخورد گزینشی با اطلاعات
ترس از دست دادن و دام حفظ وضعیت موجود
اثر لنگر انداختن و گیر کردن در نقطه اولگام هشتم- مشاهده فیلم سمینار تصمیم گیری و انتخاب
در صورت تمایل، میتوانید از این گام هم عبور کنید.
چون آنچه در فیلم ویدئویی همایش انتخاب میبینید و میشنوید، تا حد زیادی تکرار درسهای قبلی است.
اما شاید برخی از دوستان، ترجیح بدهند با دیدن این سلسله فیلمها، مطالب درس را در قالب دیگری مرور کنند:
گام نهم – چند درس تکمیلی درباره تصمیم گیری
در صورتی که وقت و حوصلهی کافی ندارید، میتوانید مستقیماً به سراغ گام دهم و انجام پروژه درس تصمیم گیری بروید.
اما پیشنهاد ما این است که برای مطالعهی چند درس تکمیلی هم – که میتواند نگاه شما به تصمیم گیری را پختهتر و عمیقتر کند – وقت بگذارید:
آنچه در میان سر و صداها گم میشود
باید پای خودت گیر باشد (مرور نوشتهای از نسیم طالب)
چند نکته درباره تصمیم گیری برای کسب و کار
اگر قصد داشته باشید توانایی تصمیم گیری داوطلبان را در مصاحبه های استخدامی بسنجید، در این زمینه هم درسی در نظر گرفتهایم که میتواند برای شما مفید باشد:
نحوه سنجش مهارت تصمیم گیری در مصاحبه شغلی
(البته اگر قرار است به عنوان داوطلب هم در مصاحبه شغلی شرکت کنید، این درس میتواند به شما برای نشان دادن بهتر توانایی تصمیم گیری تان کمک کند).
گام دهم – انجام پروژهی درس تصمیم گیری
در این مرحله، میتوانید به سراغ پروژهی درس تصمیم گیری بروید.
پس از انجام پروژه و ارائهی آن، باید صبر کنید تا حداقل هفت نفر از ارزیابان متمم، پروژهی شما را تایید کنند.
با مراجعه به اتاق خبر درس تصمیم گیری، میتوانید فهرست ارزیابهای فعلی درس تصمیم گیری را ببینید.
پس از پایان این درس و ارائهی پروژهی آن و تایید پروژه توسط ارزیابان متمم، در صورت تمایل میتوانید از درسهای پیشرفتهی تصمیم گیری استفاده کنید:
درسهای پیشرفته تصمیم گیریما در مجموعه درسهای تصمیم گیری، در فرصتهای مختلف به سراغ دانشمندان و نویسندگان حوزه تصمیم گیری رفتهایم و آنها را معرفی کردهایم.
طبیعتاً حدس میزنید که اولویتمان در انتخاب نویسندگان و دانشمندان، کسانی هستند که از حرفها و اندیشهها و ابزارهایشان در تدوین درسهای متمم استفاده شده است.
اگر فرصت کافی ندارید، میتوانید از مطالعه این درسها صرفنظر کرده یا بررسی آنها را به زمان دیگری موکول کنید.
البته ما بر این باور هستیم که اگر کمی وقت بگذارید و زندگی و حرفها و معرفی آنها را – که به شکلی بسیار مختصر و فشرده در متمم مطرح شده – بخوانید، پشیمان نخواهید شد:
هربرت سایمون (مدل تصمیم گیری سایمون به نام او اشاره دارد و ما کتاب علوم مصنوعی او را به عنوان یکی از کتابهای کلاسیک بسیار ارزشمند در متمم معرفی کردهایم.)
دن اریلی (البته حوزه اصلی او مالی رفتاری است)
با توجه به اینکه دسترسی کامل به دوره تصمیم گیری صرفاً برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده و نیز اینکه مطالعه تدریجی این بحث با تمرینها و حاشیهها و درسهای جانبی (مانند تفکر سیستمی، تفکر استراتژیک و مدل ذهنی) به بیش از ۶ ماه زمان نیاز خواهد داشت، پیشنهاد ما این است که برای استفاده از این مجموعه درس حداقل یک اعتبار ویژهٔ ششماهه (۷۵۰ هزار تومان) یا شش مرتبه اعتبار یک ماهه (۱۶۰ هزار تومان) خریداری کنید.
در این شش ماه علاوه بر درسهای تصمیم گیری به درسهای دیگر متمم (بهویژه درسهای توسعه فردی و دوره MBA) نیز دسترسی خواهید داشت.
مقاله و تحقیق در مورد تصمیم گیری بسیار زیاد است و مثل همهی درسهای متمم، ما بسته به بحث و موضوع، منبع یا مقالهی مورد استفاده را در همانجا معرفی میکنیم.
اما چند کتاب تصمیم گیری زیر را به علت اهمیت بیشتر و استفادهی مکرر در تدوین این درس، در اینجا آوردهایم:
کتاب تفکر سریع و کند نوشتهٔ دنیل کانمن
کتاب انتخابها، ارزشها و چارچوبها نوشتهٔ دنیل کانمنکتاب نابخردی های پیش بینی پذیر نوشتهی دن اریلی
کتاب دشواری انتخاب نوشتهی بری شواترز (Barry Schwartz)
The invisible Gorilla, Christopher Chabris (گوریل نامرئی، کریستوفر شابریس)
سایر درسهای همخانواده با تصمیم گیری
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تصمیم گیری به شما پیشنهاد میکند:
- مهارت تصمیم گیری درست در مدیریت و زندگی | دوره آموزش تصمیم گیری
- تصمیم گیری چیست؟ | تعریف تصمیم گیری + چند مثال از تصمیم گیری
- انواع تصمیم گیری در مدیریت و زندگی
- فایل صوتی درباره تصمیم گیری
- تصمیم گیری درست الزاماً به نتیجه مطلوب منتهی نمیشود
- تصمیم خوب و تصمیم بد
- پشیمانی در تصمیم گیری: کارآفرینی انتخاب من نبود
- تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی
- هشت خرده مهارت برای تصمیم گیری بهتر و حل مسئله
- دانلود کتاب صوتی دشواری انتخاب (تناقض انتخاب) | بری شوارتز
- مرور سرفصل های درس تصمیم گیری در دانشگاهها
- تاریخچه نظریه های تصمیم گیری در مدیریت
- فوبیای تصمیم گیری | ریشه تردید در تصمیم گیری
- تصمیم های سخت زندگی و درد راههای نرفته
- «تصمیم گیری منطقی» در برابر «تصمیم قابلدفاع»
- روش های تصمیم گیری | آشنایی با سیستم یک و دو در فرایند تصمیم گیری
- چگونه لیست ارزش های زندگی خود را استخراج کنیم؟ راهنمای تعیین و اولویتبندی ارزشها
- پرسشنامه ارزش های شخصی (ارزش های فردی شوارتز)
- اخلاق هوش مصنوعی | مسئله تراموا
- تکنیک های تصمیم گیری | استفاده از گروه مشاوران فرضی
- تکنیک های تصمیم گیری | ثبت و مرور تصمیمها
- در دفاع از پرتاب کردن سکه!
- خطاهای شناختی یا خطاهای ذهنی | معرفی انواع خطاهای شناختی
- تعریف سوگیری چیست؟ انواع سوگیری کدام است؟
- تشخیص بهتر سوگیری های ذهنی
- هیوریستیک و مغز خطاساز | میان برهای ذهنی
- سوگیری تاییدی چیست؟ | چرا نباید برای غلبه بر آن تلاش کنیم؟
- خطای تمرکز بر آخرین اطلاعات
- ترس از دست دادن و دام حفظ وضعیت موجود
- اثر لنگر انداختن چیست؟ چگونه میتوان این سوگیری شناختی را کاهش داد؟
- سوگیری خوش بینی | وقتی احتمالات واقعی را فراموش میکنیم
- اثر پلتزمن | کمربند ایمنی بهتر است یا میخ؟
- جاشوا بل و ویولن نوازی در ایستگاه مترو | مرور یک داستان آشنا
- تعارض شناختی (ناهماهنگی شناختی)
- کتاب کی بود کی بود؟ | وقتی خودمان را توجیه میکنیم
- خطای درک نادرست دامنه ارزیابی و مقیاس مسئله
- اعتماد به نفس بیش از حد
- استریوتایپ یا تفکر قالبی: معتقد به آن هستید یا قربانی آن؟
- خطای هاله ای یا اثر هاله ای چیست و چه اثراتی ایجاد میکند؟
- کدام توالت را انتخاب کنم؟ | دن اریلی
- سوگیری هنگام قضاوت درباره قهرمانان
- مجموعه کلیپ تصویری سمینار تصمیم گیری و انتخاب
- آنچه در میان سر و صداها گم میشود
- باید پای خودت گیر باشد! – مطلب تکمیلی تصمیم گیری
- چند نکته درباره تصمیم گیری برای کسب و کار
- سوالهای مصاحبه شغلی | سنجش توانایی تصمیم گیری
- پروژه پایانی درس تصمیم گیری
- کتاب تفکر سریع و کند | کتاب دنیل کانمن درباره تصمیم گیری و قضاوت | مقایسه ترجمهها
- معرفی کتاب انتخابها، ارزشها و چارچوبها (دنیل کانمن)
- معرفی دنیل کانمن | برخی از کتابهای دنیل کانمن
- هوارد رایفا – از بنیانگذاران دانش تصمیم گیری
- اتاق خبر | درس تصمیم گیری
- تصمیم گیری بر اساس پیش بینی تصمیم دیگران | نگاه کینز به سرمایه گذاری و بازار بورس
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
امروز شنیدم که مدل های ذهنی ما باعث می شوند تصمیم گیری های ما شهودی یا منطقی باشد .
پس برای تغییر تصمیم گیری از شهودی به منطقی و یا بالعکس باید مدل های ذهنی خودمان را تغییر دهیم ؟ اصلا مدل های ذهنی مان را چگونه و چقدر می نوانیم تغییر دهیم ؟
لطفا راجع به این موضوع بحث کنید.
ممنون
ممنون بخاطراین سرفصل عالی
مدتیه که خیلی دچار مشکل و ترس تصمیم گیری میشم و امیدوارم ک بتونم باانجام تمرینات ب ترسم غلبه کنم.
ممنونم
بخشی از ترجمه شفاهی کتاب دشواری انتخاب یا Paradox of Choice
تصمیمگیری و انتخاب همیشه با یه سوال شروع میشه:

من چی میخوام؟
من برای اینکه بدونم چی میخوام، در واقع باید بتونم پیشبینی کنم که هرکدوم از تصمیمهام در من چه حسی ایجاد میکنن.
اقتصاددانها یه اصطلاحی به نام Utility یا مطلوبیت دارن. منظورشون میزانِ رضایتِ ما از یک وضعیته.
برای اینکه تصور مطلوبیت برای شما راحت باشه، فرض کنید که ما به مطلوبیت هر رویداد یا اتفاق، یه عدد میدیم. حالا فرض کنید میریم سینما یا موسیقی گوش میدیم یا میریم رستوران و شام میخوریم. در اون لحظه یک مطلوبیتی رو تجربه میکنیم. اجازه بدید بهش بگم مطلوبیت تجربه شده. مثلا ممکنه شما به شام رستوران۶۰ از۱۰۰ بدید یا به موسیقی که گوش دادید۸۰ از۱۰۰ بدید.
قبل از اینکه وارد اون رستوران بشید یا قبل از اینکه اون موسیقی رو گوش بدید یا قبل از اینکه برید سینما، یه حدسی از مطلوبیتش داشتید. مثلا فکر میکردید که شام فلان رستوران مطلوبیتش برای شما ۷۵ از ۱۰۰ باشه، یا فکر میکردید که مطلوبیت موسیقی ۵۰ از۱۰۰ خواهد بود. اجازه بدید اسم این رو هم بذارم مطلوبیت مورد انتظار.
حالا فکر کنید که یه مدتی گذشت و رستوران یا سینما یا موسیقی برای شما به یک خاطره تبدیل شد. شما یک مطلوبیت دیگه رو بهش نسبت میدید. ما بهش میگیم خاطره از مطلوبیت.
اگر این سه تا مطلوبیت همجهت باشن، هم اندازه باشن، ما میتونیم بگیم که دقیقا چی میخوایم.
دنیل کانمن و همکارانش نشون دادن که خاطرهی ما از مطلوبیت هر تجربهای فقط به دو عامل برمیگرده:
Peakمطلوبیت یعنی لحظهای که بیشترین لذت یا بیشترین رنج رو بردیم و مطلوبیت پایانی یا مطلوبیت در آخرین لحظات.
بهش میگن قانون Peak-end
اشتباه نیست اگه بگیم ما انسانها در بسیاری اوقات دقیقا نمیدونیم چی میخوایم. ما عموما نمیتونیم به درستی، احساسی رو که از یک انتخاب خواهیم داشت، حدس بزنیم. ما عموما در به یاد آوردن صحیح تجربههای قبلیمون هم خطا داریم اما تصمیمهای ما متاسفانه براساس همین خاطرات و انتظارات شکل میگیرن.
در دنیایی که تصمیمها و انتظارات هر روز بیشتر از پیش میشن، ما بیشتر از پیش با انتخابهایی مواجه میشیم که در اونها خواستهی واقعی خودمون رو نمیدونیم و حتی نمیتونیم تشخیص بدیم.
فایل صوتی کتاب دشواری انتخاب- قسمت اول رو گوش دادم. به نظرم مساله تصمیم گیری واقعا یک بحران است. همانطور که مساله تمرکز در دنیای امروز یک بحران است. همانطور که مساله استعدادیابی یک بحران است.
من چه مقدار می توانم درست تصمیم گیری کنم؟ اصلا آیا چیزی به نام بهترین تصمیم وجود دارد؟ چه کسانی از تصمیمات خود راضی هستند؟ تبلیعات و رسانه ها چطور تصمیمات ما را دست کاری می کنند؟ ما چطور با ارزیابی متفاوت اطلاعات و یا مدل ذهنی متفاوت تصمیمات متفاوتی می گیریم؟ ریشه نارضایتی ما از تصمیمات مان درونی است یا بیرونی؟ چه کسانی موفق تر هستند: ماکسیمایزرها یا ستیسفایزرها؟
من دو تمرین آخر فایل صوتی اول رو هم انجام دادم. پرسشنامه اول مربوط به ماکسیمایزرها (maximizer) بود و از ۱۳ سئوال تشکیل شده بود که به هر سئوال امتیازی بین ۱ تا ۷ داده می شد، و قاعدتا مجموع امتیازها بین ۱۳ تا ۹۱ می شد. من در این پرسشنامه امتیاز ۴۰ رو کسب کردم که نشون میده من جزو دسته ماکسیمایزرها نیستم اما تقریبا در طیفی میان ستیسفایزرها (satisfizer) و ماکسیمایزرها قرار دارم.
پرسشنامه دوم هم که مربوط به اندازه گیری پشیمانی بود و ۵ سئوال ۷ امتیازی داشت، از ۳۵ امتیاز، ۱۲ امتیاز کسب کردم که فکر می کنم امتیاز خوبی هست و نشون میده که من بعد از انتخاب هام کمتر احساس پشیمانی می کنم.
انجام تمرین های این فایل صوتی رو به دوستان پیشنهاد میکنم. برای ارزیابی خودتون خیلی مفید هست و فکر می کنم شناخت خودمون فارغ از اینکه جزو کدوم دسته باشیم، به رضایت بیشتری از زندگیمون منجر میشه. برای ورود به درس هم خوبه و انصافا دید ما رو نسبت به اهمیت مساله تصمیم گیری باز می کنه.
ضمن سپاس آیا وارد بحث های تصمیم سازی هم خواهید شد یا خیر؟
۱- من شیفته predictably irrational و حوزه رفتارشناسی اقتصادی شدم .واقعا ممنون از معرفی .
۲- به نظرم کتاب زیر و به طور کل کتابهایی که در حوزه استدلال منطقی هستند بی ارتباط با مبحث تصمیم گیری نیستند.(در وافع خیلی مرتبطند.)
http://www.csus.edu/indiv/d/dowdenb/4/logical-reasoning.pdf
سلام
وجود فایل های صوتی در عین حال که مفیدند، استفاده از اونها برای هر موقعیتی مناسب نیست. مثلا من که اکثرا در محیط کار متمم رو پیگیری می کنم از گوش دادن به این فایل ها محرومم.
با سلام و وقت بخیر خدمت دوستان گرامی
در ابتدای آشنایی با متمم، اولین مطلبی که برای مطالعه انتخاب کردم بحث استراتژی محتوا بود. اینکه در عصر کنونی، محتوا تا چه اندازه می تواند تأثیر گذار باشد و از ضرورت وجود محتوا برای قالب ها صحبت به میان آمد. اما در مبحث تصمیم گیری، درباره اینکه لزوما انتخاب های گسترده، یعنی همان تکثر محتواها، نمی تواند شادی آفرین باشد، آیا این دو می توانند در مقابل یکدیگر قرار گیرند و اصولا رابطه بین گسترش محتوا و بالارفتن قدرت انتخاب چه حالتی را رقم می زند. آیا هر چه محتوا و به عبارتی گزینه های انتخاب بیشتر شوند، لزوما، می توان به رقم خوردن یک زندگی مطلوب امید بست؟ اینجاست که به قول جناب شعبانعلی گرامی هنر نوع انتخاب و شناختن شرایط برای انتخاب درست است که برای یک زندگی مطلوب می تواند تعیین کننده باشد.
سلام
من به این درس امیدوارم و علاقمند الان هم دارم دشواری انتخاب رو گوش میدم .
مدت هاست که میخواستم این کتاب رو بخونم اما حتی طرفش هم نمی رفتم حتی اسمش هم برای تداعی کننده دشواری بود، شاید هم می ترسیدم با واقیعیت هایی رو به رو بشم که دونستنشون برام نارحت کننده باشن. اما اینطور نبود، اولا که صدا و روش ارائه استاد شعبانعلی، جذابیت مطالب رو دو چندان کرده بود. و دومم اینکه مطالب هم بر خلاف تصور من ترسناک نبودند.
خیلی چیزها یاد گرفتم. خیلی موارد رو شاید دوباره بررسی کردم. نکات پایانی متن بسیار راه کارهای مؤثری هستند.
میخوام از همه اون نکته ها و مطالب جالب راجع به ۲تاشون بنویسم:
یکی اینکه همین پارادوکس ها و وجود تردمیل رضایت یکی از عواملیه که انسان اولیه تا کنون اینقدر پیشرفت کرده، تصور کنین که انسان فقط رضایت خاطر داشت و همیشه هم به همه چیز، بدون عدم رضایت، عادت می کرد. اونوقت سالها در دوران پارینه سنگی زندگی می کردیم بدون اینکه از هوش و توانایی خدادادی که در بشر قرار داده شده استفاده بشه.
دوم اینکه در خیلی از کتاب ها خوندیم که به ما توصیه میکنند هر روز، مثلا ۱۰ تا یا ۱۵ تا از مواردی که شما رو خوشحال می کنه، بنویسین. و بابتش خدا رو شکر کنین. در مورد همه چیزهایی که دارین یا به شما داده شده، روابط، غذا، وسایل و تجهیزات زندگی و ….
مدتیه من به این موضوع عین یه برنامه، هر روز عمل می کنم و تأثیرش فوق العاده است. همونطور که تو این کتاب هم هست، دوران لذت کوتاهه و راحتیه که در خاطر ما موندگاره. با همین کار ساده به خودمون یادآوری می کنیم که چه لذت هایی در دیروز و امروز زندگیمون داریم و اهمیتشون واسمون کمتر شده چون عادی شدن، چون اثر لذتشون رو یادمون رفته. به این شکل احساس شادتری از زندگی هر روز خودمون داریم. ضمن اینکه هر روز می تونیم با بکار گیری ساده توصیه های همین کتاب، از انتخاب های جدیدمون هم بیشتر رضایت داشته باشیم.
سلام بر شما
با مروری در مقالاتی در مورد تصمیم گیری به جمع بندی زیر رسیدم:
تصمیم گیری یک فرایند است و بدون آگاهی از اطلاعات لازم و آماده نبودن مقدمات , نداشتن دانش و تجربه کاری کافی ، تصمیم گیری دشوار خواهدبود . بعضی تصمیمات خود بخود اتخاذ می شوند یا فرد تصمیم گیر مجبور به اتخاذ آن می شود بدون آنکه خودش بخواهد . تصمیمی که چیزی را تغییر نمیدهد و به دلیل مشخص و روشنی اتخاذ می گردد بهترین تصمیم است.
حالا تصمیم گرفتم که درس تصمیم گیری متمم را شروع کنم به مطالعه تا ذهنیت و شناخت درستی از تصمیم گیری پیدا کنم.
یقیناً مطمئن هستیم که درسی در متمم ایجاد می شود خاص و مطالعه شده است و از جهات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است.
ممنون از مجموعه متمم که برند متمم را با این دیدگاه در ذهن ما ثبت کردند.
پاینده باشید
سلام به همگی دوستان متممی.
سرفصل بسیار خوبی میباشد. امیدوارم به کارمون بیاد. با تشکر فراوان
سلام
درباره بحث هزینه فرصت در فایل صوتی سوم کتاب دشواری انتخاب شنیدیم، اگر ما بدانیم که می توانیم یک جنس یا هر چیز دیگر را پس از خرید می توانیم پس بدهیم، در مقایسه با زمانی که بدانیم دیگر قابلیت تعویض وجود ندارد، ارزش کمتری برای آن جنس قائل هستیم.
سوال من این است که در این شرایط چرا بسیاری از فروشگاه های خارج از کشور، جنس خریداری شده را پس می گیرند حتی در شرایطی که ممکن است آن جنس استفاده شده باشد؟
به دلیل درد از دست دادن و احساس مالکیت
با تشکر از محمدرضا شعبانعلی عزیز و تیم پرتلاش متمم
بری شوآرتز (Barry Schwartz) در مورد ایده اصلی کتابش؛ کتاب دشواری انتخاب (Paradox of Choice)سخنرانی در TED ارائه کرده که دیدنش خالی از لطف نیست :
http://www.ted.com/talks/barry_schwartz_on_the_paradox_of_choice?language=fa
من دیپلم هستم و بخوام این رشترو بخونم باید چیکار کنم ؟
با سلام
مبحث تصمیم گیری را بخاطر وجود احتمال نتایج مختلف و وجود ریسک و عواقب ناشی از تصمیم گیری می توان در طبقه بندی مهارت های پرهزینه قرار داد چون نتیجه یک تصمیم گاهی هزینه های بسیار زیاد و حتی جبران ناپذیری بهمراه دارد. شخصا سعی میکنم قبل از تصمیم گیری اطلاعات لازم را گردآوری و در خصوص موضوع تصمیم مناسب و مفیدی بگیرم چون اساس یک تصمیم درست، وجود اطلاعات صحیح و بموقع می باشد.
اما همیشه تصمیم گیری همراه با برنامه و از پیش تعیین نشده نیست و باید سریع و بر اساس اطلاعات حداقلی و در دسترس، اندیشید و تصمیم گرفت و همین کار تصمیم گیرنده را با دشواری همراه می سازد. گاهی مواقع هم عواقب تصمیم فقط به یک نفر برنمیگردد و افراد و حتی جوامع زیادی را تحت الشعاع قرار می دهد.
اگرچه شناختن دام های تصمیم گیری و موانع تصمیم گیری درست، باعث تصمیم گیری صحیح می شود، اما همواره همه عناصر دخیل در تصمیم گیری شفاف و شناخته شده نیست و عوامل خارج از کنترلی همه برنامه ها را نقش بر آب می کند.
امیدوارم بتوانیم درست تصمیم بگیریم.
با سلام
در حال حاضر موضوع تصمیم گیری از مهمترین موضوعات حال حاضر ما می باشد.
چرا که برای خود من مهمترین موضوعی که ذهنم را مشغول نموده تغییر استراتژی کاری از موضوعات مهندسی به موضوعات مربوط به کسب و کار و انجام تصمیم درست می باشد.
با تشکر
درود
مهمترین درس من در حال حاضر تصمیم گیری های مهم برای زندگیمه و این دروس خط سیر بسیار خوبی بهم میدن.
بسیار سپاس.
خیلی ممنون که این فصل تصمیم گیری را به MBA اضافه کردید.
زندگی مجموعه ای از تصمیم گیری هاست
و این تصمیم ها یا خوب هستند و یا بد
و این دست خودمان است که زندگی خوبی داشته باشیم و یا بد.
سلام دوست عزیز یاسین اسفندیار
زندگی مجموعه ای از تصمیم گیری هاست.
و این تصمیم ها خوب و بد نیستند بلکه، تصمیم های متفاوتی هستند که به نتایج و رویدادهای مختلفی می انجامند و ما را با چالش های مختلف و متنوعی روبرو می کنند.
به نظرم دوست همخونه ای ارزشمندم، خوب و بد وجود ندارد و این نوع نگاه ماست که از آنها بد و خوب می سازد و سراسر تجربه های زندگی است و افت و خیزهایش، تا ما را به رشد و آگاهی برسونه.
مهم تلاش و ایستادگی و حرکت به سوی تعالی و رشد و آگاهی و روشنایی است.
ممنونم از شما دوست عزیزم که مثل بقیه دوستانم باعث رشد و آگاهی من می شید.
سربلند، شاد و برقرار باشید.
با تشکر فراوان از شما سیمین خانم
مسلما همینطور است که می فرمایید، این نگاه ماست که خوب و بد رو بوجود می آورد.
به قول بنیامین دیزرائیلی که میگه : این افکار ماست که بهشت را به جهنم و جهنم را به بهشت مبدل می کند.
تیم محترم متمم :
ممنون از این سرفصل خوبی که برامون در نظر گرفتید . من به شخصه در بسیاری از مواقع با چالش های زیادی در حوزۀ تصمیم گیری مواجه هستم و مطمئنم با مطالعۀ مطالب جدیدِ این سرفصل (مثل مطالب قبلی مانندِ کتابِ صوتی دشواری های انتخاب http://trustzone.ir/?p=1 که بسیار مفید و موثر بود ) به مرور زمان و با توسعۀ مهارت های خودمون در زمینۀ تصمیم گیری و انتخاب ، می تونیم بر مشکلاتِ خودمون در این حوزه ، فائق بیایم .
—————————
به پیشنهاد شما، لینک فارسی دشواری انتخاب و نسخه انگلیسی کتاب به فهرست منابع پیشنهادی برای این درس افزوده شد.
سه ستاره در ارزش افزوده، مربوط به نظراتی است که به افزوده شدن مطلبی به محتوای اصلی منتهی میشوند.