Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
شرایط دریافت هدیه نوروزی متمم: دوره صوتی آموزش هدف‌گذاری (کلیک کنید)


تعریف سوگیری چیست؟ انواع سوگیری کدام است؟


تعریف سوگیری چیست؟ انواع سوگیری کدامند؟

سوگیری یا Bias یکی از کلمات کلیدی در مطالعات و تحقیقات و سنجش و ارزیابی نگرش‌هاست.

قبل از تعریف سوگیری و توجه به انواع سوگیری بهتر است به لغت Bias بپردازیم.

در میان واژگان فارسی – عربی، نزدیک‌ترین واژه به این کلمه مایل بودن و تمایل داشتن است.

درست مانند ستونی که به صورت قائم نصب نشده و به یک سمت، مایل است.

سوگیری واژه‌ای است که در ادبیات علمی و تحقیقی، برای این کلمه انتخاب شده و رواج یافته است.

با وجود واضح بودن مفهوم سوگیری، به دلیل تنوعی که در تعریف سوگیری وجود دارد، به سادگی نمی‌توان به یک تعریف واحد دست یافت.

اما لااقل این مسئله در مورد سوگیری، تقریباً مورد اتفاق نظر است که:

سوگیری یا بایاس، به معنای خنثی نبودن نسبت به یک پدیده یا رویداد یا باور یا ارزش یا … است.

تعریف سوگیری چیست و انواع سوگیری کدام هستند؟

در اینجا برخی از انواع سوگیری‌ها را مرور می‌کنیم.

سوگیری‌های شناختی یا Cognitive Biases

قبلاً فهرستی از سوگیری‌های شناختی را در متمم ارائه کرده‌ایم.

سوگیری به علت تعارض منافع

طبیعی است که در یک مذاکره یا در هر نوع تعامل بین دو یا چند طرف، اگر منافع طرفین همسو نباشد، هر یک از طرفین به سمت منافع خود، سوگیری و بایاس خواهد داشت.

گاهی اوقات هم، رشوه، شبکه های غیررسمی سازمانی، شایعات و سایر موارد مشابه، می‌تواند موجب شکل گیری تعارض منافع و سوگیری در قضاوت‌ها و تحلیل‌ها شود.

سوگیری آماری

انتخاب نادرست جامعه‌ی آماری، می‌تواند موجب شکل گیری سوگیری در نتایج شود.

به عنوان مثال، نظرخواهی اینترنتی در مورد خدمت یا محصول یا رویدادی که همه‌ی مخاطبان آنلاین و آفلاین را در برمی‌گیرد نمونه‌ای از به وجود آمدن سوگیری است.

یا انجام تحقیقات بر روی گروه‌های دانشجویی و انتشار آن به عنوان الگوهای رفتاری عمومی در جامعه، می‌تواند نمونه‌ای از به وجود آمدن سوگیری باشد.

سوگیری در ابزارآلات و تجهیزات

تعریف سوگیری چیست و انواع سوگیری کدام هستند؟

در کالیبراسیون ابزار دقیق هم، با تنظیم مجدد دستگاه، سوگیری اندازه گیری، کاهش پیدا می‌کند.

البته در ادبیات آزمایشگاهی، به این نوع سوگیری، خطای سیستماتیک اندازه گیری گفته می‌شود.

تمرین:

چه نمونه‌های دیگری از سوگیری می‌شناسید؟

لطفاً به جای کپی کردن از سایت‌های مختلف، با استفاده از جملات و کلمات و بیان خود، توضیح دهید و مثال بزنید.

پیشنهاد عضویت در متمم

دوست عزیز.

شما با عضویت رایگان به عنوان کاربر آزاد متمم (صرفاً با تعیین نام کاربری و کلمه‌ی عبور) می‌توانید به حدود نیمی از چند هزار درس متمم دسترسی داشته باشید.

همچنین در صورت تمایل، با پرداخت هزینه عضویت، به همه‌ی درس‌های متمم دسترسی خواهید داشت. فهرست برخی از درس‌های مختص کاربران ویژه متمم را نیز می‌توانید در اینجا ببینید:

 فهرست درس‌های مختص کاربران ویژه متمم

از میان درس‌هایی که در فهرست بالا آمده است، درس‌های زیر از جمله پرطرفدارترین‌ موضوعات هستند:

دوره MBA  |  مذاکره  |  کوچینگ  |  توسعه فردی

فنون مذاکره  |  تصمیم گیری  |  مشاوره مدیریت

تحلیل رفتار متقابل  |  تسلط کلامی  |  افزایش عزت نفس

چگونه شاد باشیم  |  هوش هیجانی  |  رابطه عاطفی

خودشناسی  |  شخصیت شناسی  |  پرورش کودکان هوشمندتر

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

 

      شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.  

     تعدادی از دوستان علاقه‌مند به این مطلب:    فائزه حاجلو ، سید احمد طبیب زاده ، مهشید ، حسن کشاورز ، صادق افرازه

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تصمیم گیری به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه تصمیم گیری
 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۵۳۷ نظر برای تعریف سوگیری چیست؟ انواع سوگیری کدام است؟

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : لیلا حسنی

    یکی از سوگیری های شناختی تمرکز بر اطلاعات در دسترس است که لینک مربوط به آن در متن بالا قرار داده شده است. من با خواندن اسم این سوگیری به یاد مثالی از کتاب predictably irrational دن اریلی افتادم. البته مطمئن نیستم که مثالم درست باشد! خواستم آنرا اینجا هم ذکر کنم:

    ماجرا از این قرار بود که سایت Economist.com برای انتخاب نوع  اشتراک کاربرانش، 3 گزینه در اختیارشان قرار داده بود:

    1-اشتراک به صورت دسترسی آنلاین به متن مقاله ها در ازای پرداخت 59 دلار سالیانه
    2-اشتراک به صورت دریافت متن چاپ شده ی مقالات در ازای پرداخت 125 دلار سالیانه
    3-اشتراک به صورت دریافت متن چاپی مقالات و دسترسی انلاین به مقاله ها در ازای پرداخت 125 دلار سالیانه

    دن اریلی از قرار دادن گزینه هوشمندانه دوم به عنوان یک طعمه برای دستکاری کردن انتخاب افراد یاد میکند. او معتقد است ما انسان ها متر درونی برای ارزیابی ارزش هر چیز نداریم اما با مقایسه چیزها با همدیگر به آنها ارزش میدهیم. در مورد این مثال، اگر فقط دو گزینه اول را داشته باشم،  من نمیتوانم بگویم که آیا انتخاب اشتراک بصورت دسترسی آنلاین به مقاله ها بهتر از دریافت متن چاپی انها است یا خیر؟ نیاز به فکر کردن دارد، کاری که مشکل است و ناخوشایند!  اما این را میدانم که بین گزینه دوم و سوم، گزینه سوم بهتر است. چون گزینه 3 به نسبت گزینه دوم، دسترسی آنلاین را مجانی میکند.

    با نظرسنجی از 100 دانشجو در مورد اینکه بین این 3 گزینه کدام را انتخاب خواهند کرد، 84 نفر گزینه سوم و 16 نفر گزینه اول را انتخاب کرده بودند. این یعنی وقتی ذهن ما به برتری گزینه سوم نسبت به گزینه دوم پی برد، به طور کاملاغیر منطقی گزینه سوم را برتر از گزینه اول نیز در نظر خواهد گرفت! و اینرا زمانی متوجه شد که نظر سنجی را باری دیگر انجام داد.این بار گزینه ی دوم را حذف کرده و گزینه 1 و 3 را نظر سنجی کرد.و متوجه شد که این بار 68 نفر از 100 نفر مایل به دریافت اشتراک آنلاین بودند!و نه اشتراک به صورت چاپی و آنلاین.

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .