کتاب استراتژی رقابتی مایکل پورتر
نام مایکل پورتر با استراتژی رقابتی گره خورده و هرگاه در استراتژی حرفی از رقابت می‌شود، پای حرف‌ها و نظریه‌ها و دیدگاه‌های پورتر هم به میان می‌آید.
کتابها و مقالاتی که در آنها پورتر به رقابت در میان کسب و کارها پرداخته، کم نیستند. اما در این میان، می‌توان کتاب استراتژی رقابتی (Competitive Strategy) را زیربنایی‌ترین نوشته‌ی او در این زمینه دانست.
کتاب استراتژی رقابتی در سال ۱۹۸۰ نوشته شده و بعد از آن، تنها در حد پیش‌گفتار تغییر کرده و ویرایش شده است. بنابراین جدای از اشارات و ارجاعات فراوانی که نویسندگان و محققان به این کتاب داشته‌‌اند، گذشت چهار دهه از انتشار نیز این کتاب را به یک اثر کلاسیک در حوزه‌ی مدیریت استراتژیک تبدیل کرده است.
شاید برایتان جالب باشد که روی جلد کتاب هم، جمله‌ای از فیلیپ کاتلر (نویسنده‌ی کتاب مدیریت بازاریابی) نقل شده که وی در آن، آثار مایکل پورتر در زمینه‌ی استراتژی رقابتی را به عنوان کارهایی بنیادین در این حوزه توصیف میکند.
قرار نیست در این مطلب، به جزئیات این کتاب بپردازیم؛ چرا که بارها در موضوعات مختلف به این کتاب و محتوای آن اشاره کرده‌ایم.
اما همانطور که می‌دانید، قاعده‌ی کار ما در متمم این است که وقتی بارها از یک کتاب نام می‌بریم یا به آن اشاره می‌کنیم، مطلبی را به معرفی اختصاصی آن اختصاص می‌دهیم.
بنابراین آن‌چه در ادامه می‌خوانید، صرفاً معرفی کلی کتاب استراتژی رقابتی مایکل پورتر و مروری گذرا بر سرفصل‌های آن است.
استراتژی در سطح کسب و کار
در درس سطوح استراتژی آموخته‌ایم که استراتژی را معمولاً در سه سطح بررسی می‌کنند که سطح خُردِ آن را استراتژی وظیفه‌ای و کلان‌‌ترین سطح آن را استراتژی بنگاه یا استراتژی شرکتی می‌نامند.
در این میان، سطح دیگری قرار می‌گیرد که معمولاً از آن با عنوان استراتژی کسب و کار یا Business Strategy یاد می‌شود.
پورتر در این کتاب خود – و نیز بسیاری از نوشته‌ها و تحلیل‌هایش – به استراتژی در سطح کسب و کار پرداخته است. به عبارت دیگر، اگر بخواهید در سطح وظیفه‌ای (Functional) یا شرکتی (Corporate) به دنبال آموزه‌های استراتژیک بگردید، احتمالاً پورتر گزینه‌ی چندان مناسبی برای شما نخواهد بود.
مفهوم رقابت در نگاه پورتر
کلیدی‌ترین واژه در مدل مایکل پورتر از استراتژی، رقابت (Competition) است و می‌توان گفت او کسی را استراتژیست می‌داند که بتواند یک کسب و کار را در رقابت با کسب و کارهای دیگر، به سمت موفقیت و پیروزی هدایت کند.
نموداری که پورتر در مقدمه‌ی کتاب می‌آورد، گویای همین نگرش است:
دسترسی کامل به مجموعه درسهای استراتژی و تفکر استراتژیک برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به این درس‌ها، به درسهای متنوع دیگری نیز دسترسی خواهید داشت که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
شاید برایتان جالب باشد که بررسی‌های ما نشان داده در میان دوستان متممی، کسانی که به استراتژی و تفکر استراتژیک علاقه‌مند بود‌ه‌اند، برای مطالعه‌ی درسهای زیر هم وقت گذاشته‌اند:
مشاوره مدیریت | کوچینگ | کارآفرینی | کار تیمی | مدیریت تعارض
مدل ذهنی | تفکر سیستمی | تصمیم گیری | مدیریت منابع | گزارش نویسی
ارزش آفرینی | سیستمهای کنترل مدیریت | مدل کسب و کار | دیجیتال مارکتینگ
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
می‌توانید بلافاصله درس پنج نیروی رقابتی پورتر را بخوانید. در آن درس، با جزئیات بیشتر به این پرسش پرداخته شده که نیروهای رقابتی در هر صنعت، چه هستند و چگونه شکل می‌گیرند.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استراتژی کسب و کار به شما پیشنهاد میکند:
- دوره مدیریت استراتژیک | آموزش استراتژی کسب و کار
- نکاتی که فقط یک مدیرعامل حرفه ای و باتجربه می‌داند
- رشته مدیریت استراتژیک و سرفصل های آن در دانشگاهها
- تاریخچه استراتژی و مدیریت استراتژیک
- جنگل استراتژی | مکاتب استراتژی از دیدگاه مینتزبرگ
- ذینفعان سازمان چه کسانی هستند؟ تئوری ذینفعان و تحلیل گروه های ذی نفع
- کاملترین تعریف استراتژی چیست؟
- گمشده در دریا | نکتهای مهم درباره‌ی ماهیت استراتژی
- استراتژی به زبان ساده | با مروری بر مقاله استراتژی چیست مایکل پورتر
- چشم انداز استراتژیک در سازمان و کسب و کار به چه معنا است؟
- منظور از «عزم استراتژیک / نیت استراتژیک» چیست؟
- بیانیه ماموریت چیست؟ (+ بررسی دو نمونه بیانیه ماموریت)
- ارزش های سازمانی | چرا بیانیه ارزش های سازمانی تدوین می‌شود؟
- تعریف مدیریت استراتژیک و تفاوت برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت استراتژیک
- برنامه ریزی استراتژیک چیست و سند استراتژی چگونه تدوین می‌شود؟
- دلایل شکست برنامه ریزی استراتژیک | استراتژیهایی که مرده به دنیا میآیند
- سطوح استراتژی در سازمان | انواع استراتژی بر اساس لایهی سازمانی
- ایگور آنسوف | پدر استراتژی سازمانی و مدیریت استراتژیک
- منظور از واحد کسب و کار استراتژیک (SBU) چیست؟
- تجزیه و تحلیل محیط کسب و کار | تحلیل PESTEL چیست؟
- پنج نیروی رقابتی پورتر و تحلیل صنعت به کمک آنها
- تحلیل محیط داخلی سازمان | ارزیابی عوامل داخلی کسب و کار چگونه انجام می‌شود؟
- انواع استراتژی | گزینه های استراتژیک پیش روی یک کسب و کار چیست؟
- استراتژی رهبری هزینه | کاهش هزینه برای ایجاد مزیت رقابتی
- استراتژی تمایز | متمایز بودن به عنوان یک استراتژی رقابتی
- استراتژی تمرکز به عنوان یک استراتژی رقابتی
- معنی انحصار چیست؟ بازار انحصاری چه ویژگیهایی دارد؟
- مزیت رقابتی چیست و از چه راههایی ایجاد می‌شود؟
- ائتلاف استراتژیک (Strategic Alliance) یا اتحاد استراتژیک چیست؟
- تحلیل گروه های استراتژیک | ابزاری برای تحلیل ساختار صنعت
- تحلیل رقبا در کسب و کار | چگونه آنالیز رقبا را انجام دهیم؟
- مزیت پیشتاز بودن | آیا مزیت پیشگامی واقعیت دارد؟
- استراتژی ادغام افقی | مقدمه‌ی تثبیت تدریجی صنایع
- توسعه کسب و کار و انتخاب استراتژی رشد | ماتریس آنسوف
- استراتژی ادغام عمودی کسب و کارها و مزایا و معایب آن
- تعریف مقیاس تولید | مفهوم صرفه جویی ناشی از مقیاس
- از تولید انبوه تا سفارشی سازی انبوه
- صرفه جویی ناشی از تنوع | چندمحصولی بودن به عنوان یک مزیت اقتصادی
- ماتریس BCG یا ماتریس بوستون چیست؟ (+ مثال و نحوه استفاده)
- کنیبالیزم | همجنس خواری در استراتژی، بازاریابی و فروش
- استراتژی Lock-in و نصب زنجیر به پای مشتری
- استراتژی افزایش سهم بازار یا افزایش سهم از کیف پول مشتری؟
- ویژگیهای یک پلتفرم موفق
- تحلیل استراتژیک صنعت شامل چه بخشهایی است؟
- استراتژی و محصولات و خدمات اسیرکننده
- مسئولیت اجتماعی شرکت چیست و به چه معناست؟
- سبزشویی | Greenwashing چیست و چرا انجام می‌شود؟
- نقشه استراتژی | ابزاری برای تعیین گامهای عملی در اجرای استراتژی
- مدل هفت S مکنزی چیست و چه میگوید؟
- کتاب چهار اصل اجرای استراتژی
- استراتژی برای کسب و کارهای کوچک به چه معناست؟
- گزارشهای مدیریتی | شش روند اصلی که آینده را شکل میدهند
- معرفی کتاب خردهروندها | روندهای کوچکی که تغییرات بزرگ اطراف ما را میسازند
- وابستگی به مسیر | اثرات بلندمدت انتخابهای کوتاهمدت
- تیم قرمز | تحلیل کسب و کار و جستجوی نقاط ضعف در رقابت
- گری همل کیست؟ (به همراه معرفی کتابهای گری همل)
- کتاب مزیت رقابتی ملل (مایکل پورتر)
- کتاب استراتژی رقابتی مایکل پورتر
- جیم کالینز (معرفی و زندگی نامه)
- کتاب مدیریت استراتژیک فرد آر دیوید
- بزرگان مدیریت استراتژیک
- کتاب ساخت ژاپن | آکیو موریتا و داستان رشد سونی
- معرفی کتاب استراتژی کارساز | علت عملی نشدن استراتژی کسب و کار چیست؟
- مایکل پورتر | از نظریهپردازان استراتژی رقابتی و مزیت رقابتی
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
نویسنده‌ی دیدگاه : پوریا بهروان
من برای درس استراتژی کتاب آقای ام.گرنت و ترجمه اون توسط آقای دکتر آرش خلیلی نصر را خوانده ام و همانجا پورتر و پنج نیروی رقابتی اون آشنا شدم. در ابتدای آن کتاب هم استراتژی و مدیریت استراتژی به عنوان دانشی نسبتا جوان معرفی شده بود که بعد از دوران بودجه بندی مالی، برنامه ریزی به ظهور مدیریت استراتژیک رسیده بودیم. فکر می کنم در آن کتاب هم (و یا در کلاس درس جناب آقای دکتر مصطفی محمدی) اشاره ای به سون تزو و کتاب "هنر جنگ" شد. کتابی که 3000 سال پیش نوشته شده و هنوز هم می تونه در علوم نظام و حتی علم مدیریت استراتژیک کاربرد داشته باشه.
همانطور که در متن اشاره به مقدمه دوم مایکل پورتر بعد از دو دهه شده بود و ایشان عنوان کرده اند "اما از منظری دیگر، می‌توان گفت هیچ چیز تغییر نکرده است" به نظر استراتژی اصول هسته ای بسیار مشخصی داره که با وجود تغییرات در دوران مختلف همچنان کاربرد دارند و بیشتر نحوه پیاده سازی و اجرای ما هست که همراه با تغییرات و پیشرفت های تکنولوژی دستخوش تغییر میشه.