مزیت پیشتاز بودن | آیا مزیت پیشگامی واقعیت دارد؟
فرض کنید در شهری زندگی می‌کنید که در آن رستوران ژاپنی وجود ندارد و شما علاقه دارید یک رستوران ژاپنی در آن‌جا تأسیس کنید. آیا ترجیح می‌دهید نخستین رستوران ژاپنی را تأسیس کنید؟ یا اینکه فکر می‌کنید ریسک چنین کاری بالاست و ترجیح می‌دهید یک نفر دیگر این کار را بکند و شما دومین رستوران را راه‌اندازی کنید؟
فرض کنید یک ناشر تخصصی در حوزه‌ی مدیریت در حال فعالیت است. فردی به شما مراجعه میکند و می‌گوید می‌خواهد وارد این بازار شود و به عنوان یک ناشر بزرگ مدیریت فعالیت کند. آیا این دوم بودن را مزیت می‌دانید یا نقطه ضعف؟
حالا به سوال دیگری فکر کنید. چند شرکت بزرگ تاکسی اینترنتی در کشور فعالیت می‌کنند که اسنپ و تپسی بزرگ‌ترین آنها هستند. فرض کنید امروز یک شرکت تازه تصمیم می‌گیرد وارد این بازار شود. آیا برای این شرکت، شانسی قائل هستید؟ اگر پاسخ‌تان مثبت است، چنین شرکتی در چه شرایطی می‌تواند به موفقیت امیدوار باشد؟
همه‌ی این پرسش‌ها، به مسئله‌ی تقریباً مشابهی اشاره دارند: مزیت‌ها و چالش‌های اول بودن، دوم بودن و آخر بودن.
این موضوعی است که همیشه در استراتژی کسب و کار مورد بحث قرار می‌گیرد و شما هم باید با جنبه‌های مختلف آن به خوبی آشنا باشید.
مزیت پیشتاز بودن (First-mover Advantage)
چند دهه قبل، این تصور حاکم بود که پیشگامی یک مزیت است.
به این معنا که وقتی یک کسب و کار، پیش از سایر رقبا وارد یک بازار می‌شود یا محصولی را قبل از دیگران عرضه میکند، از مزایا و فرصت‌هایی بهره‌مند می‌شود که دیگران از آن بی‌بهره خواهند ماند.
این تصور معمولاً با یک استعاره‌ی نظامی توضیح داده می‌شد:
در نبرد زمینی، نخستین کسی که یک زمین را فتح میکند و بر بلندی‌های آن مستقر می‌شود، بر دیگرانی که بعداً می‌رسند، سلطه و برتری دارد.
دیگران باید برای شکست دادن او تلاش و زحمت فراوانی را متحمل شوند. اما او فقط کافی است که از قلمرو خودش به خوبی دفاع کند.
طی دهه‌های اخیر، مثال‌های بسیاری به وجود آمده‌اند که مزیت پیشگامی را نقض کرده‌اند. به عنوان مثال، مرورگر Netscape یک مرورگر پیشگام بود. اما مرورگرهای دیگری که پس از آن آمدند، بازار را به کلی از Netscape گرفتند (ماجرا ابتدا از Internet Explorer شروع شد و سپس Chrome و Firefox و دیگران آمدند).
به عنوان یک مثال دیگر کافی است به Yahoo فکر کنید و اینکه Google با وجودی که دیر به این بازار رسید، توانست بخش بزرگی از بازار را در اختیار خود بگیرد.
مثال نقض برای مزیت پیشگام بودن، صرفاً به حوزه‌ی تکنولوژی و فناوری اطلاعات محدود نیست. تویوتا هم در بازار خودروهای آمریکا، نمونه‌ای از شرکت‌هایی است که با تأخیر وارد شده‌اند و از بسیاری از قدیمی‌ها موفق‌تر هستند.
امروزه وقتی عبارت مزیت پیشتاز بودن توسط استراتژیست‌ها به کار می‌رود، دیگر در جایگاه یک گزاره‌ی قطعی نیست، بلکه بیشتر از جنسِ سوال است:
- آیا پیشتاز بودن مزیت است؟
- در چه شرایطی می‌توان از مزیت پیشگامی حرف زد؟
- در چه شرایطی، ورق بازی به سمت کسب و کارهایی برمی‌گردد که دیر وارد بازی شده‌اند؟
در ادامه به این نوع پرسش‌ها و پاسخ آنها می‌پردازیم.
پیشرو بودن در چه شرایطی می‌تواند مزیت محسوب شود؟
شرایط زیر ممکن است باعث شوند پیشرو بودن یا First-mover بودن به یک مزیت ماندگار تبدیل شده و جایگاه یک کسب و کار در بازارش تثبیت شود:
دسترسی کامل به مجموعه درسهای استراتژی و تفکر استراتژیک برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به این درس‌ها، به درسهای متنوع دیگری نیز دسترسی خواهید داشت که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
شاید برایتان جالب باشد که بررسی‌های ما نشان داده در میان دوستان متممی، کسانی که به استراتژی و تفکر استراتژیک علاقه‌مند بود‌ه‌اند، برای مطالعه‌ی درسهای زیر هم وقت گذاشته‌اند:
مشاوره مدیریت | کوچینگ | کارآفرینی | کار تیمی | مدیریت تعارض
مدل ذهنی | تفکر سیستمی | تصمیم گیری | مدیریت منابع | گزارش نویسی
ارزش آفرینی | سیستمهای کنترل مدیریت | مدل کسب و کار | دیجیتال مارکتینگ
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)
محصول آموزشی مرتبط
تمرین و مشارکت در بحث
با خواندن این درس، چه مثالی از شرکت‌های پیشتاز و پیرو در ذهن شما تداعی شد؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استراتژی کسب و کار به شما پیشنهاد میکند:
- دوره مدیریت استراتژیک | آموزش استراتژی کسب و کار
- نکاتی که فقط یک مدیرعامل حرفه ای و باتجربه میداند
- رشته مدیریت استراتژیک و سرفصل های آن در دانشگاهها
- تاریخچه استراتژی و مدیریت استراتژیک
- جنگل استراتژی | مکاتب استراتژی از دیدگاه مینتزبرگ
- ذینفعان سازمان چه کسانی هستند؟ تئوری ذینفعان و تحلیل گروه های ذی نفع
- کاملترین تعریف استراتژی چیست؟
- گمشده در دریا | نکته‌ای مهم دربارهی ماهیت استراتژی
- استراتژی به زبان ساده | با مروری بر مقاله استراتژی چیست مایکل پورتر
- چشم انداز استراتژیک در سازمان و کسب و کار به چه معنا است؟
- منظور از «عزم استراتژیک / نیت استراتژیک» چیست؟
- بیانیه ماموریت چیست؟ (+ بررسی دو نمونه بیانیه ماموریت)
- ارزش های سازمانی | چرا بیانیه ارزش های سازمانی تدوین می‌شود؟
- تعریف مدیریت استراتژیک و تفاوت برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت استراتژیک
- برنامه ریزی استراتژیک چیست و سند استراتژی چگونه تدوین می‌شود؟
- دلایل شکست برنامه ریزی استراتژیک | استراتژیهایی که مرده به دنیا میآیند
- سطوح استراتژی در سازمان | انواع استراتژی بر اساس لایهی سازمانی
- ایگور آنسوف | پدر استراتژی سازمانی و مدیریت استراتژیک
- منظور از واحد کسب و کار استراتژیک (SBU) چیست؟
- تجزیه و تحلیل محیط کسب و کار | تحلیل PESTEL چیست؟
- پنج نیروی رقابتی پورتر و تحلیل صنعت به کمک آنها
- تحلیل محیط داخلی سازمان | ارزیابی عوامل داخلی کسب و کار چگونه انجام می‌شود؟
- انواع استراتژی | گزینه های استراتژیک پیش روی یک کسب و کار چیست؟
- استراتژی رهبری هزینه | کاهش هزینه برای ایجاد مزیت رقابتی
- استراتژی تمایز | متمایز بودن به عنوان یک استراتژی رقابتی
- استراتژی تمرکز به عنوان یک استراتژی رقابتی
- معنی انحصار چیست؟ بازار انحصاری چه ویژگیهایی دارد؟
- مزیت رقابتی چیست و از چه راههایی ایجاد می‌شود؟
- ائتلاف استراتژیک (Strategic Alliance) یا اتحاد استراتژیک چیست؟
- تحلیل گروه های استراتژیک | ابزاری برای تحلیل ساختار صنعت
- تحلیل رقبا در کسب و کار | چگونه آنالیز رقبا را انجام دهیم؟
- مزیت پیشتاز بودن | آیا مزیت پیشگامی واقعیت دارد؟
- استراتژی ادغام افقی | مقدمهی تثبیت تدریجی صنایع
- توسعه کسب و کار و انتخاب استراتژی رشد | ماتریس آنسوف
- استراتژی ادغام عمودی کسب و کارها و مزایا و معایب آن
- تعریف مقیاس تولید | مفهوم صرفه جویی ناشی از مقیاس
- از تولید انبوه تا سفارشی سازی انبوه
- صرفه جویی ناشی از تنوع | چندمحصولی بودن به عنوان یک مزیت اقتصادی
- ماتریس BCG یا ماتریس بوستون چیست؟ (+ مثال و نحوه استفاده)
- کنیبالیزم | همجنس خواری در استراتژی، بازاریابی و فروش
- استراتژی Lock-in و نصب زنجیر به پای مشتری
- استراتژی افزایش سهم بازار یا افزایش سهم از کیف پول مشتری؟
- ویژگیهای یک پلتفرم موفق
- تحلیل استراتژیک صنعت شامل چه بخشهایی است؟
- استراتژی و محصولات و خدمات اسیرکننده
- مسئولیت اجتماعی شرکت چیست و به چه معناست؟
- سبزشویی | Greenwashing چیست و چرا انجام می‌شود؟
- نقشه استراتژی | ابزاری برای تعیین گامهای عملی در اجرای استراتژی
- مدل هفت S مکنزی چیست و چه می‌گوید؟
- کتاب چهار اصل اجرای استراتژی
- استراتژی برای کسب و کارهای کوچک به چه معناست؟
- گزارشهای مدیریتی | شش روند اصلی که آینده را شکل میدهند
- معرفی کتاب خردهروندها | روندهای کوچکی که تغییرات بزرگ اطراف ما را میسازند
- وابستگی به مسیر | اثرات بلندمدت انتخابهای کوتاهمدت
- تیم قرمز | تحلیل کسب و کار و جستجوی نقاط ضعف در رقابت
- گری همل کیست؟ (به همراه معرفی کتابهای گری همل)
- کتاب مزیت رقابتی ملل (مایکل پورتر)
- کتاب استراتژی رقابتی مایکل پورتر
- جیم کالینز (معرفی و زندگی نامه)
- کتاب مدیریت استراتژیک فرد آر دیوید
- بزرگان مدیریت استراتژیک
- کتاب ساخت ژاپن | آکیو موریتا و داستان رشد سونی
- معرفی کتاب استراتژی کارساز | علت عملی نشدن استراتژی کسب و کار چیست؟
- مایکل پورتر | از نظریهپردازان استراتژی رقابتی و مزیت رقابتی
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
نویسنده‌ی دیدگاه : شهرزاد راسخ
با خوندن این درس، مثالهایی در این زمینه در ذهنم تداعی شد. از جمله:
1) Etsy (به عنوان پیشتاز) و Amazon Handmade (به عنوان پیرو)
همونطور که میدونیم اتسی، یک پلتفرم برای عرضه و فروش محصولات و هنرهای دستی، و همچنین کالاهای وینتج (+) توسط فروشندگانی در سراسر جهان هست، که در سال 2005 کارش رو شروع کرد.
حالا Amazon Handmade که بخشی از شرکت آمازون هست، ده سال بعد یعنی در سال 2015 راه‌اندازی شد و دقیقاً تمرکزش روی همین حوزه عرضه و فروش محصولات و هنرهای دستی، و کالاهای وینتج توسط فروشندگانی در سراسر جهان هست.به نظر میرسه که Amazon Handmade داره به رقیبی جدی برای اتسی تبدیل میشه.
و حتی گفته میشه (+) که به دلایلی مانند قرار داشتن آمازون در معرض ترافیک بسیار بالاتر از اتسی (با جذب 300 میلیون مشتری تاکنون) و در اختیار داشتن دیتای فراوان و باارزش (که میتونه قدرت تحلیل بازار رو نسبت به اتسی برای او بسیار بالاتر ببره) و همچنین ارائه خدمات منحصربه فردی مانند Fulfillment by Amazon (FBA) که میگه: "اجازه دهید آمازون سفارشات شما را انتخاب، بسته بندی و ارسال کند." احتمال داره که بتونه از روی اتسی که در این حوزه پیشرو هست و برای سالها حرف اول رو در این حوزه در دنیا می زده) بپره. (البته باید دید که در سالهای آینده چه اتفاقی میفته)
2) مثال دیگری هم از کتاب ساختن برای ماندن به یاد آوردم:
اینکه فروشگاههای والمارت روستایی - همونطور که در این کتاب (صفحه:73) میخونیم - تونستند از فروشگاههای ایمس (Ames) که در بازار خرده فروشی امتیازی چهارساله داشتند پیشی بگیرند.
پی نوشت:در کنار نکات مفید این درس، یاد نکته‌ای در کتاب «برند ماندگار» (نوشته ی جرمی میلر) افتادم. جرمی میلر میگه:
دنیا تغییر کرده، و پیشرفت فناوری، ارتباطات راه دور و جهانی سازی، همگی دست به دست یکدیگر داده‌اند تا نحوه رقابت شرکت‌ها و خرید مشتریان را دوباره شکل دهند.
او به نکته‌ی جالبی اشاره میکنه. اینکه :ما انسانها در کمتر از یک دهه (منطورش از 1900 تا 2000 هست) از پیاده روی به پرواز روی آورده‌ایم. که پیامدهای این اتفاق در چگونگی ارتقای کسب و کار بسیار تاثیرگذار هست.
و اینکه این تغییرات فناوری، امروزه پیچیدگی‌های کسب و کارها رو افزایش دادند.
خوب فکر میکنم، اگر پیروها بتونن بهتر و زودتر و هوشمندانه‌تر از پیشروها، این تغییرات رو درک کنند و به درستی ازش استفاده کنند، میتونن از روی شرکت‌های پیشرو عبور کنند و بپرند.