مسئولیت اجتماعی شرکت چیست و به چه معناست؟

همه‌ی ما اصطلاح مسئولیت اجتماعی شرکت یا مسئولیت اجتماعی شرکتی (Corporate Social Responsibility) را شنیده‌ایم و قاعدتاً هر یک از ما برداشت‌هایی هم از این اصطلاح داریم.

شاید برایتان جالب باشد که با وجود قدمت این اصطلاح، هم‌چنان روی تعریف مسئولیت اجتماعی شرکتی اجماع و اتفاق‌نظر وجود ندارد و دیدگاه‌های بسیار متنوعی در این باره مطرح شده است. به همین علت، ما هم در این درس نمی‌توانیم یک تعریف مشخص و شفاف خدمت شما ارائه کنیم و بحث را ببندیم.

بنابراین صرفاً کمی درباره‌ی تاریخچه مسئولیت اجتماعی شرکتی حرف می‌زنیم و می‌بینیم که این موضوع از کجا آمده است. اشاره‌ای هم به مدل مسئولیت اجتماعی کارول خواهیم داشت و سپس بحث را می‌بندیم.

مسئولیت اجتماعی شرکتی چیست؟ | موج اول

بحث مسئولیت اجتماعی و به طور خاص، مسئولیت اجتماعی شرکتی، در اقتصاد سرمایه‌داری آمریکا ریشه گرفت و پس از آن، به اروپا و نقاط مختلف دنیا کشیده شد (+). درک علت این اتفاق هم چندان دشوار نیست.

در آمریکای صنعتی قرن بیستم، به تدریج شرکت‌های غول و غول‌های ثروتمندی شکل می‌گرفتند که رقم دارایی‌هایشان، افسانه‌ای بود و کم‌کم این مطالبه برای مردم پیش می‌آمد که آیا این افراد که ثروت خود را از این جامعه به دست آورده‌اند، در قبال جامعه‌ی خود مسئولیتی ندارند؟

کسانی مثل کارنگی (Andrew Carnegie) و وندربیلت (Cornelius Vanderbilt) و راکفلر (John D Rockefeller) از جمله‌ی این ثروتمندان بودند و با بخشی از ثروت افسانه‌ای خود، به کارهای خیر مثل کمک به فقرا یا راه‌اندازی بنیادهای خیریه یا تأسیس دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی پرداختند.

فعالیت‌های وارن بافت و بیل گیتس را می‌توان ادامه‌ی روند این افراد دانست.

ما هیچ‌وقت نمی‌فهمیم که کارهای کسانی مانند کارنگی و راکفلر و دیگران، تا چه حد از روی خیرخواهی شخصی بوده و تا چه حد در پاسخ به مطالبات اجتماعی. اما این یک واقعیت است که چنین مطالبه‌هایی به وجود می‌آیند و ثروتمندان، چاره‌ای ندارند جز این‌که در پاسخ به آن‌ها فعالیت‌هایی انجام دهند.

از نیمه‌های قرن نوزدهم تا نیمه‌ی قرن بیستم، نمونه‌های فراوانی از این جنس کمک‌ها را از سوی افراد ثروتمند و سپس از طرف شرکت‌های آن‌ها می‌بینیم. چیزی که واینه ویسر آن را موج اول مسئولیت اجتماعی می‌نامد (+).

تا این‌جای کار، مسئولیت اجتماعی شرکتی تا حد زیادی شبیه خیّر بودن است که خودمان هم در فرهنگ‌مان داشته‌ایم و داریم. هنوز هم، بسیاری از شرکت‌ها و کسب و کارها در کشور خودمان، وقتی می‌خواهند بگویند مسئولیت اجتماعی شرکت خود را انجام داده‌اند، به کارهای خیری که انجام داده‌‌اند اشاره می‌کنند.

موج دوم مسئولیت اجتماعی شرکتی

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استراتژی کسب و کار به شما پیشنهاد می‌کند: