خطاهای شناختی یا خطاهای ذهنی | معرفی انواع خطاهای شناختی
- خطاهای شناختی (یا خطاهای ذهنی) را تعریف کنند.
- بتوانند به صورت بسیار کلی، تفاوت بین خطاهای سوگیری و خطاهای تحریف را شرح دهند.
- بتوانند بعضی از خطاهای شناختی را فهرست کنند (همین که نام‌شان را بدانید کافی است. هر خطای شناختی، درس مستقلی دارد).
- به خاطر بسپارند که خطاهای شناختی می‌توانند ریشه خطاهای تصمیم گیری باشند.
خطاهای شناختی یا Cognitive Errors از جمله بحث‌های مهم در حوزه مدیریت و روانشناسی محسوب می‌شوند و به‌طور خاص، فهرست خطاهای شناختی به بخش جدایی‌ناپذیر بسیاری از کتابهای تصمیم گیری تبدیل شده است.
این خطاها، هنگام تحلیل و تفسیر و قضاوت در مورد رویدادها ما را به دام خود گرفتار می‌کنند و باعث می‌شوند که ما نتوانیم شرایط موجود را به درستی ارزیابی کرده و بهترین گزینه‌ی پیش رو را انتخاب کنیم.
اکثر خطاهای شناختی به مرور زمان و در اثر زندگی طولانی مدت انسان بر روی کره زمین، در مغز ما شکل گرفته‌اند و ضمن اینکه بسیاری از آنها به بقاء ما کمک کرده‌اند و یا به فکر کردن سریع‌تر و تصمیم گیری بهتر مغز ما کمک می‌کنند، هزینه‌هایی هم به ما تحمیل می‌کنند.
خطاهای شناختی، همراه قدیمی ما انسانها
اهمیت شناخت و درک خطاهای شناختی
خطاهای شناختی در کدام درسها مورد اشاره قرار گرفته‌اند؟
گزارشی از وضعیت حل تمرین شما در بحث خطاهای شناختی
خطاهای شناختی، همراه قدیمی ما انسانها
شاید بتوان خطاهای شناختی را قواعد محاسبات سرانگشتی مغز انسان دانست که اگر چه مزایای زیادی دارد، اما دردسرهای خود را هم به همراه خواهد داشت.
مثال زیر، نمونه‌ای فرضی از راهکارهای قدیمی حل مسئله را روایت میکند که می‌تواند در زندگی امروز، به یک خطای شناختی تبدیل شود. خطایی که آن را به عنوان خطای تعمیم می‌شناسیم:
تقسیم بندی خطاهای شناختی
خطاهای شناختی، زیرمجموعه‌های زیادی دارند که این زیرمجموعه‌ها و تقسیم بندی‌ها، گاهی مرزهای مشخص هم ندارند و دارای هم پوشانی هستند.
از میان انواع تقسیم بندی‌ها و اصطلاحات حوزه ی خطاهای شناختی شاید دو اصطلاح سوگیری های شناختی (Cognitive Biases) و تحریف های شناختی (Cognitive Distortions) رایج‌تر از بقیه باشند:
با وجود اینکه اختلاف نظرهای جدی در تعریف و تفکیک مفهوم سوگیری های شناختی و مفهوم تحریفهای شناختی وجود دارد، اما شاید تقسیم بندی زیر تا حدی راهگشا باشد:
سوگیری های شناختی عموماً میان همه‌ی ما انسانها مشترک هستند و معمولاً در ارزیابی روی می‌دهند.
تحریفهای شناختی فردی‌تر هستند. به عبارتی شدت و ضعف آنها در انسانها بسیار متفاوت است. معمولاً هم در ثبت و یادآوری رویدادها به وجود می‌آیند.
با این حال، چون تقسیم بندی فوق بسیار ذهنی است، ما در متمم (غیر از این درس که به تقسیم بندی کلاسیک وفادار مانده است) معمولاً ترجیح میدهیم از اصطلاح خطاهای شناختی استفاده کنیم که عمومی‌تر است و همه‌ی موارد را پوشش میدهد.
فهرست برخی از انواع خطاهای شناختی از نوع سوگیری
- اعتماد به نفس بیش از حد (Overconfidence Bias)
- سوگیری تاییدی (Confirmation Bias)
- تمرکز بر آخرین اطلاعات (Recency Bias)
- اثر لنگر انداختن (Anchoring)
- خطای تمرکز بر اطلاعات در دسترس یا Availability Bias
- اجتناب از تعارض شناختی (Cognitive Dissonance)
- تفکر کلیشه ای یا استریوتایپ Stereotype
فهرست برخی از انواع تحریف های شناختی
- تفکر همه یا هیچ یا All or nothing
- تعمیم دادن یا Over-generalization
- بایدها یا Should Statements (درس جبر محیطی در گفتگو)
- برچسب گذاری بر روی خود و دیگران یا Labeling
- بزرگنمایی و کوچکنمایی یا Magnification / Minimization
- حذف رویدادها و اطلاعات مثبت یا Disqualifying Positives
- پریدن به نتیجه بدون طی شدن مسیر Jumping to Conclusions
- شخصی کردن و به خودگرفتن Personalization
- ذهن خوانی یا Mindreading
- خطای هاله ای (Halo Effect)
اهمیت شناخت و درک خطاهای شناختی
معمولاً دانشجویان مدیریت و روانشناسی شناختی، پس از اینکه با برخی از خطاهای شناختی آشنا می‌شوند یک اعتراض مشترک دارند.
آنها می‌گویند: حتی به فرض اینکه همه‌ی این خطاها را بشناسیم، آیا می‌توانیم همه‌ی آنها را از فرایند تصمیم گیری خود حذف کنیم؟
پاسخ به این سوال منفی است. ما معمولاً در بهترین حالت، می‌توانیم این خطاها را مهار کنیم.
بنابراین، اجازه بدهید درس خطاهای شناختی را از ابتدا با بحثی که در انتهای آن مطرح خواهد شد آغاز کنیم.
دنیل کانمن برای پاسخ به این سوال، یک مثال ساده اما مفید را مطرح میکند:
دسترسی کامل به این درس و ۷۶ درس دیگر دربارهٔ تصمیم گیری و حل مسئله برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۱۳۰۸۳ نفر از متممی‌ها مجموعاً ۲۶۸۲۸ تمرین در درسهای تصمیم گیری و حل مسئله ثبت کرده‌اند.
با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۷۶ درس به هزاران درس دیگر از جمله درسهای زیر دسترسی پیدا می‌کنید. درسهای زیر صرفاً چند نمونه هستند:
تفکر سیستمی | تفکر استراتژیک | مهارت یادگیری
دوره MBA | توسعه فردی | سبک زندگی
مشاوره مدیریت | کوچینگ | مدیریت جلسه
مذاکره | مدیریت تعارض | مهارت های ارتباطی
کتاب درباره خطاهای ذهنی (خطاهای شناختی)
طبیعتاً درباره‌ی بسیاری از خطاهای ذهنی، کتابها و مقالات اختصاصی وجود دارد و ما هم در درس مربوط به هر خطا، به برخی منابع مرتبط اشاره کرده‌ایم.
اما اگر قصد دارید کتابی عمومی و بسیار ساده در زمینه‌ی خطاهای ذهنی بخوانید می‌توانید به سراغ یکی از دو کتاب زیر بروید:
کتاب تفکر سریع و آهسته (کانمن) کتاب هنر شفاف اندیشیدنسطح و اعتبار کتاب اول (نوشته‌ی کانمن) بسیار بالاتر است. اما کتاب دوم برای مخاطب عمومی‌تر نوشته شده و نثر روان‌تری دارد.
خطاهای شناختی در کدام درسها مورد اشاره قرار گرفته‌اند؟
ما در متمم به بهانه‌ی پرونده ان ال پی به برخی از خطاهای شناختی (از جمله تعمیم، حذف و تحریف) پرداخته‌ایم.
در مجموعه درس های مهارت ارتباطی هم در درسی با عنوان گفتگو با خود از استعاره‌ی مورچه و مورچه خوار استفاده کرده‌ایم و برخی از خطاهای تحریف را مورد اشاره قرار داده‌ایم.
و همچنین در درس افکار منفی تا حدی به برخی از رایج ترین تحریف های شناختی اشاره کرده‌ایم. سایر خطاهای شناختی به شکل پراکنده در درس تصمیم گیری معرفی شده‌اند.
وضعیت شما در مطالعه و حل تمرین‌های درسهای خطای شناختی
درس‌هایی که تمرین آنها را حل کرده‌اید با علامت و درس‌هایی که هنوز تمرین آنها را حل نکرده‌اید با علامت مشخص شده‌اند.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تصمیم گیری به شما پیشنهاد میکند:
- مهارت تصمیم گیری درست در مدیریت و زندگی | دوره آموزش تصمیم گیری
- تصمیم گیری چیست؟ | تعریف تصمیم گیری + چند مثال از تصمیم گیری
- انواع تصمیم گیری در مدیریت و زندگی
- فایل صوتی درباره تصمیم گیری
- تصمیم گیری درست الزاماً به نتیجه مطلوب منتهی نمیشود
- تصمیم خوب و تصمیم بد
- پشیمانی در تصمیم گیری: کارآفرینی انتخاب من نبود
- تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی
- هشت خرده مهارت برای تصمیم گیری بهتر و حل مسئله
- دانلود کتاب صوتی دشواری انتخاب (تناقض انتخاب) | بری شوارتز
- مرور سرفصل های درس تصمیم گیری در دانشگاهها
- تاریخچه نظریه های تصمیم گیری در مدیریت
- فوبیای تصمیم گیری | ریشه تردید در تصمیم گیری
- تصمیم های سخت زندگی و درد راه‌های نرفته
- «تصمیم گیری منطقی» در برابر «تصمیم قابلدفاع»
- روش های تصمیم گیری | آشنایی با سیستم یک و دو در فرایند تصمیم گیری
- چگونه لیست ارزش های زندگی خود را استخراج کنیم؟ راهنمای تعیین و اولویتبندی ارزشها
- پرسشنامه ارزش های شخصی (ارزش های فردی شوارتز)
- اخلاق هوش مصنوعی | مسئله تراموا
- تکنیک های تصمیم گیری | استفاده از گروه مشاوران فرضی
- تکنیک های تصمیم گیری | ثبت و مرور تصمیم‌ها
- در دفاع از پرتاب کردن سکه!
- خطاهای شناختی یا خطاهای ذهنی | معرفی انواع خطاهای شناختی
- تعریف سوگیری چیست؟ انواع سوگیری کدام است؟
- تشخیص بهتر سوگیری های ذهنی
- هیوریستیک و مغز خطاساز | میان برهای ذهنی
- سوگیری تاییدی چیست؟ | چرا نباید برای غلبه بر آن تلاش کنیم؟
- خطای تمرکز بر آخرین اطلاعات
- ترس از دست دادن و دام حفظ وضعیت موجود
- اثر لنگر انداختن چیست؟ چگونه میتوان این سوگیری شناختی را کاهش داد؟
- سوگیری خوش بینی | وقتی احتمالات واقعی را فراموش میکنیم
- اثر پلتزمن | کمربند ایمنی بهتر است یا میخ؟
- جاشوا بل و ویولن نوازی در ایستگاه مترو | مرور یک داستان آشنا
- تعارض شناختی (ناهماهنگی شناختی)
- کتاب کی بود کی بود؟ | وقتی خودمان را توجیه میکنیم
- خطای درک نادرست دامنه ارزیابی و مقیاس مسئله
- اعتماد به نفس بیش از حد
- استریوتایپ یا تفکر قالبی: معتقد به آن هستید یا قربانی آن؟
- خطای هاله ای یا اثر هاله ای چیست و چه اثراتی ایجاد میکند؟
- کدام توالت را انتخاب کنم؟ | دن اریلی
- سوگیری هنگام قضاوت درباره قهرمانان
- مجموعه کلیپ تصویری سمینار تصمیم گیری و انتخاب
- آنچه در میان سر و صداها گم میشود
- باید پای خودت گیر باشد! – مطلب تکمیلی تصمیم گیری
- چند نکته درباره تصمیم گیری برای کسب و کار
- سوال‌های مصاحبه شغلی | سنجش توانایی تصمیم گیری
- پروژه پایانی درس تصمیم گیری
- کتاب تفکر سریع و کند | کتاب دنیل کانمن درباره تصمیم گیری و قضاوت | مقایسه ترجمهها
- معرفی کتاب انتخابها، ارزشها و چارچوبها (دنیل کانمن)
- معرفی دنیل کانمن | برخی از کتابهای دنیل کانمن
- هوارد رایفا – از بنیانگذاران دانش تصمیم گیری
- اتاق خبر | درس تصمیم گیری
- تصمیم گیری بر اساس پیش بینی تصمیم دیگران | نگاه کینز به سرمایه گذاری و بازار بورس
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای آشنا شدن بیشتر با متمم به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کنید و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید.
توجه داشته باشید که خرید شش‌ماهه و یکساله به‌ترتیب معادل ۲۰٪ و ۳۸٪ تخفیف (نسبت به خرید یک‌ماهه) محسوب می‌شوند.برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
خطاهای شناختی مثل سراب هستن. یا باید دقیقا از سرچشمه هر خطا آگاهی پیدا کنیم تا بتونیم رفعش کنیم. یا اونقدر اون خطا رو تجربه و نتیجه اون رو تحلیل کنیم تا در نهایت اصلاحش کنیم. یه نکته دیگه هم موقع مواجه به سراب، ولع ما برای رسیدن به آبه. هر چه شرایط ما برای رسیدن به آب سخت تر و بیشتر تشنه باشیم، مغز ما قاطع تر از قبل سراب رو بجای واقعیت در نظر می گیره. از نظر من خطاهای شناختی هم دقیقا اینطور ویژگی هایی دارن.
در هر حال آگاهی بهتر از ناآگاهی است اگرچه بعضمی مواقع آگاهی هم نمی تواند مانع از تصمیم اشتباه شود.
خیلی از افراد بویژه تحصیل کرده ها نسبت به آسیب های مواد مخدر ، الکل ، دخانیات و … آگاه هستند ولی دلیلی برای تصمیم آنها برای مصرف نکردن آنها نیست.
افرادی هستند که علیرغم آگاهی به مخاطرات مصرف شکر ، روغن ، گوشت قرمزو سایر مواد غذایی ناسالم ، نمی توانند تصمیم به عدم مصرف بگیرند.
موتور سوارانی را شاهد هستیم که می دانند عدم استفاده از کلاه ایمنی چه عواقفبی را می تواند در پی داشته باشد ولی همچنان بر عدم استفاده اصرار می ورزند .
و مثالهای بی شماری که شناخت مانع از اجرا نمی شود.
بنظر می رسد که این قبیل افراد شناخت دارند ولی باور و ایمان ندارند .
سلام بر همه آنهایی که از مدرک جویی به مهارت جویی کوچ کرده اند.
خواندن این درس به من یاد داد که قطعا مثل یک پزشک کلی راجع به تصمیم گیری و…اینجا مطلب یاد خواهم گرفت ولی نهایتا مصون از خطا در تصمیم گیری نخاوهم بود.ولی خوب می دانم که میزان تصمیم های آگاهانه ام قطعا افزایش خواهد یافت.
سپاس از موسس خانواده متمم.
این درس به من حس یک “آینه” برای ذهن را میدهد.
ما با چشمان خود، همه ی جهان را میبینیم به جز خودمان را. برای دیدن خود به ابزاری بیرونی نیاز داریم.
ذهن ما همه داده های اطرافمان را تحلیل میکند. در حالی که سخت ترین کار برای ذهن، تحلیل و ارزیابی خودش است
به نظر من هم خطاهای شناختی، به آگاهی و عدم آگاهی هم ربط پیدا می کنند.
به نظرم موضوع خیلی جالبیه. بقیه مطالب رو هم مطالعه می کنم.
شناخت محدودیت های ابزارمورد نظر ، می تونه خیلی مفید باشه اینکه ما قدمهای بعدیمون را بر اساس قابلیت های ابزارمون برداریم
ممنون از متمم گرامی
سلام ممنون از مطلب خطاهای شناختی ، انگار یک نشونه بود برام چون برای مشاوره میرم و ازم خواسته بود که در این مور مطالعه داشته باشم . واقعا” ممنون .
سلام
بنظرم تسلط کافی به این مبحث میتونه تاثیر بسزایی در بهبود مهارت تصمیم گیری داشته باشه.. حداقل این کار رو آگاهانه تر کنه..همون حرف هایی که محمدرضا در سمینار انتخابش مطرح کرد.
ممنون
حالا بماند بعضی ها تو پیام هم لحن رو می فهمن و تقریبا صدرصدشون هم اشتباه!
“ما نمی‌توانیم دقیقاً بگوییم که چرا حس‌مان به یک شخص خاص خوب است. یا اینکه بدون هر دلیلی، احساس خوبی نسبت به او نداریم.”
اینو می خوام یه کم باز کنم.به شخصه دغدغه ای که دارم راجع به کسی اینه : آیا این حس خوب یا بدی که می توانم بدانم (نه دقیقا ولی به اندازه کافی) از روی چیه،خوبه یا بد؟ مثلا : من آدمیم که دوست داشتن هام از روی معیارهامه.مثلا فرض کنید گفتم کسی مودب باشه دوسش دارم .منطقی باشه دوسش دارم و…ولی وقتی پدرم منطقی نیست دوستش ندارم.اینجور نیست که بر گردم به روابط خانوادگی و…حالا بحثم اینه آیا اینقدر تابع معیارها بودن خوبه یا بد؟برای پدر شاید مشکل ساز نباشه(که هست) ولی برای مثلا همسر می تونه باشه .
از خوندن این پست خیلی هیجان زده شدم چون تمام فکر و ذهن من در یکسال اخیر درگیر همین موضوعه
امیدوارم یک فصل کاملا جدا در مورد این مطلب در متمم داشته باشیم چون خطاهای شناختی فقط به تصمیم گیری مربوط نمی شوند و در اکثر منابع هم راهکاری (یا تمرینی) برای رفع این خطاها ذکر نشده و فقط فهرست شده اند
سپاس بی نهایت
سلام
با توجه به اینکه بنده علاقه زیادی به مغز و نوروساینس دارم و قصد ادامه تحصیل در یکی از شاخه های این رشته ( به احتمال قوی نوروکاگنیشن) دارم حتما پیگیر این درس خواهم بود هر چند خودم مطالعاتی در این زمینه داشته ام و دارم.
به نظر میرسه آنچه در غالب تصمیم گیری های ما اتفاق میوفته خطاهای شناختی مرتبط با روندها باشه تا اینکه مرتبط با رویدادها . البته بیشتر بخاطر عدم آگاهی ما از درک تفاوت روندها و رویدادها در نهایت توجیه تصمیم های غلط یا درست خود را به رویدادها نسبت میدهیم.
کارکرد مغز در تعامل با رویدادها و روندها بسیار متفاوت میباشد هر چند در برخی پارامترها هم پوشانی وجود دارد. بیشتر تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده مربوط به تحلیل مغز از رویدادها است ولی در برنامه های کوتاه مدت و دراز مدت دانشمندان حوزه های مختلف نوروساینس، قطعا نگاه دقیق تری به بررسی روندها در مغز خواهد شد.
سلام متمم عزیز!
یک پیشنهاد:
راستش چون فعالیت من بیشتر در حوزه‌ی آموزش و یادگیری است خیلی دوست دارم سر فصل خطاهای شناختی یادگیری هم در متمم ایجاد بشه.
متشکرم و عیدت مبارک!
با سلام
کتاب هنر شفاف اندیشیدن نوشته رولف دوبلی با ترجمه آقای فردوسی پور هم مرجع کاملی از خطاهای شناختیه که ۹۹ خطا رو در قالب مثالهای متنوعی مطرح کرده. بنظرم ارزش خوندن داره.
من اخیرا در سه منبع مختلف راجبه این موضوع مطالب مفیدی شنیدم که همگی به نوعی توسط تیم متمم معرفی شده،
۱) جلوگیری از خطاهای شناختی در سایت mindtools
۲) سخنرانی دن آریلی در TED
۳) فایل شماره ۱۰ تا ۱۲ دام های کارآفرینی در ایران در سایت تراست زون
محمدرضا شعبانعلی عزیز راجبه دو خطای شناختی رایج صحبت کردند:
۱) کوری ناشی از تمرکز که در اون فایل صوتی مثالی از قرارداد استیو جابز و شرکت pixar بیان کردند.
۲) اثر مالکیت؛ که بنظرم در جامعه ما خیلی متداول هست و مصداق دارد.
سلام
مبحث خطاهای شناختی مبحث ویژه و مهمی به حساب میاد چون هم در تصمیم گیری و هم در یادگیری ما میتونه خیلی مؤثر باشه.
من اولین بار این موضوع رو در فایل صوتی اول یادگیری شنیدم. اونجا استاد در مورد منابع یادگیری که صحبت می کردند گفتن:
” ما از بین منبع های مختلف برای یادگیری یه تعداد منبع رو انتخاب می کنیم و بقیه رو دور میریزیم. حالا که ماجرا اینقدر جدیه باید دقت کنیم که چه منابعی رو استفاده می کنیم. خصوصا با مغز ضعیفی که انسان داره، مغز انسان در پردازش اطلاعات اینقدر خطاهای بزرگی داره که اگر مراقب نباشیم و فرآیند یادگیریش رو از کمی دورتر نظارت نکنیم میتونه خیلی خطرناک باشه ”
اونجا استاد خطای تاکید بر آخرین اطلاعات در دسترس رو با ذکر مثال بیان کردن که خیلی آموزنده بود.
سری یادگیری متمم رو میتونید اینجا بببنید. همچنین فایل صوتی که در مورد خطاهای شناختی صحبت میشه و در واقع شروع مبحث یادگیری هست رو میتونید از اینجا دانلود کنید.
از متمم به خاطر پرداختن جداگانه و شفاف تر به این موضوع ممنونم.
سلام دوستان ، خسته نباشید .
مبحث بسیار جالبی است و کار زیادی را در این حوزه طلب می کند . در فیزیک بحث خطا های اندازه گیری را داریم و بحث تداخل ابزار اندازه گیری در موضوع مورد مطالعه . بحث مدل ذهنی در اینجا خیلی قابل توجه است . پیشنهاد می کنم ویدیوی تد در مورد “فیزیک آگاهی” که توسط مکس تگمارک اجرا شده را در لینک زیر ببینید. زیر نویس فارسی دارد .
http://bigbangpage.com/?p=19901
سلام
با این همه تغییر به یکباره در تقدم و تأخر “سلسله درس های تصمیم گیری” کلی غافلگیر شدم.
کنجکاو شدم دوباره تمام درسها رو بخونم.
با این حال فکر میکنم گروه متمم بهترین تصمیم ها رو برای “محتوای آموزشی” میگیرن و ازین بابت ازتون ممنونیم.
امیدوارم سلسله درس های سری تصمیم گیری هر چه زودتر و بهتر جایگاه خودش رو پیدا کنه، چرا که “تصمیم گیری” یکی از مهمترین مسئله های امروز ما انسانها در زندگیست و بقول محمدرضای عزیز درست تصمیم گرفتن اونقدر مهمه، که جزء اهداف و برنامه های سازمان ملل برای انسان هزاره ی سوم هستش.
مچکرم.
یا هو …
بسیار ممنون.
سایت بیزینس‌اینسایدر، ماه گذشته بیست مورد از عواملی که منجر به خطای شناختی در تصمیم‌گیری می‌شوند را در اینفوگرافی زیر برشمرده است:
این خطاهای شناختی به ترتیب:
۱) اتکای بیش از حد به اطلاعات اولیه دریافتی
۲) هیوریستیک و مغز خطاساز
۳) پذیرش باورهای مرسوم
۴) خطای نقطه‌ی کور
۵) حمایت از انتخاب اشتباه پیشین
۶) گرایش به وجود الگو در رویدادهای تصادفی
۷) خطای تایید خود
۸) محافظه‌کاری و حفظ اطلاعات پیشین
۹) جمع آوری اطلاعات غیرموثردر تصمیم
۱۰) بی توجهی به اطلاعات هشداردهنده
۱۱) نتیجه محوری
۱۲) اعتماد بیش از حد به توانایی‌های خود
۱۳) اثر داروی بی‌خاصیت (placebo effect)
۱۴) تعصب به کارایی محصولات نوآورانه
۱۵) تمرکز بر آخرین اطلاعات
۱۶) تمرکز بر ویژگی‌های آشکار
۱۷) درک جهان پیرامون بر اساس انتظارات
۱۸) استریوتایپ
۱۹) بی‌توجهی به شکست‌ها و در نظر گرفتن تنها پیروزی‌ها
۲۰) ترس از دست دادن
متممی‌های عزیز؛ بابت ضعف در ترجمه‌ی شایسته عذر می‌خوام :)
به نظر من مورد هفتم و دوازدهم هردوشون تقریبا یک موضوعه که میشه به اسم خطای قضاوت با مرکزیت نفس (خویشتن) ازش یاد کرد
این خطا که مهمترین مشکل ذهنه خودش می تونه تعداد دیگری از خطاهای ذهن رو در بر بگیره
توقع کشف جزء به جزء فعل و انفعالات مغزی در حین فرآیند تصمیم گیری هنوز یک رویا است ولی باورهای تجربی و علوم حاضر ما در اعتقادی که به تصمیم گیریهایمان داریم، میتونه روند روشن و قابل توضیحی داشته باشه. ما، چیزی هستیم که تصمیم می گیریم! یعنی با وجود تمام ابعاد ناشناخته ما، از جسم گرفته تا روح و روان و سیستمها و عملکردهای رفتاری، اعتقادی و آموزشی، در نهایت بازخورد تصمیمات ما است که از ما هویت کسی که خودمان و دیگران می شناسیم را به نمایش میگذاره .
تصمیمات ما در نهایت صحت و سقم باورهای ما را به چالش خواهد کشید ولی آیا تصمیماتی که مجبور به گرفتن یا نگرفتن آنها هستیم به همین اندازه تصمیماتی که در آزادی و عدم محورهای محدودیتی خواهیم گرفت میتونه باور صحیحی از آنچه هستیم بدهد؟ ، من فکر میکنم بله. چون لااقل بخشی از وجود محافظه کار، ترسیده و ملاحظه گر و یا شاید حتی فداکارانه آدمی در این نوع تصمیم گیری ها نمود پیدا میکنه.
سلام به همه دوستان
بحث خطاهای شناختی و همچنین خطاهای دید و کلا خطاهای مغز انسان، در سال‌های اخیر یکی از موضوعات جذابی بوده که من دنبال می‌کردم و دوست دارم درباره‌اش بیشتر بدونم. جالبه که بدونید خطاهای شناختی ما بسیار زیاد هستند. لیست ویکی پدیای این خطاها را ببینید:
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_cognitive_biases
همه این خطاها من را به فکر فرو برده که واقعا در مغز ما چه می‌گذرد. یکی از کتابهای جالبی که پارسال در این باره خوندم کتاب آگاهی بود. این کتاب واقعا جالبه و خوندنش رو به همه علاقه‌مندان به این حوزه توصیه میکنم:
مشخصات کتاب
عنوان: آگاهی
نویسنده: سوزان بلکمور
مترجم: رضا رضایی
ناشر: فرهنگ معاصر(مجموعه دانش معاصر)
صفحات: ۱۹۶
کتاب دیگری هم در این زمینه تهیه کردم (در آمدی کوتاه به مغز، نشر نی) که منتظر فرصتی برای مطالعه‌اش هستم. اگر خوب بود اینجا معرفی خواهم کرد.
شاد و سلامت باشید