از تولید انبوه تا سفارشی سازی انبوه
- مطالعهی درس انقلاب صنعتی (ضروری نیست؛ اما توصیه میشود)
- مطالعهی درس مقیاس و صرفه جویی ناشی از مقیاس (ضروری نیست؛ اما توصیه میشود)
- بتوانند تولید انبوه و سفارشی سازی انبوه را تعریف کرده و برای آنها مثال بزنند.
- بتوانند مسیری را که طی قرنهای اخیر در زمینهی حجم تولید و میزان سفارشی سازی طی شده، شرح دهند.
- هنگام طراحی یا بازآفرینی کسب و کار خود، به این سوال پاسخ دهند که بر اساس دو فاکتور حجم تولید و میزان سفارشی سازی میخواهند چه جایگاهی را در بازار کسب کنند.
ممکن است با شنیدن اصطلاحهایی مانند تولید انبوه (Mass Production) و سفارشی سازی انبوه (Mass Customization) فکر کنید که قرار است با یک بحث کاملاً تئوریک آشنا شوید که در دنیای واقعی، کاربرد چندانی ندارد و بهکار بردن این اصطلاحات، فقط میتواند نوعی پرستیژ علمی ایجاد کند.
این در حالی است که یک کارآفرین، از لحظهی راهاندازی کسب و کار تا دوران بلوغ و حتی افول آن، بارها مجبور شود به بحث حجم تولید (Production Volume) و میزان سفارشی سازی (Customization) فکر کند و دربارهی آن تصمیم بگیرد.
بنابراین توصیه میکنیم این درس را – با وجودی که ظاهراً محتوای سادهای دارد – با دقت مطالعه کنید.
دو بُعد برای بررسی محصولات کسب و کارها
کسب و کارها را میتوان از زوایای بسیار متنوعی بررسی و طبقهبندی کرد. اما دو بعدی که در این درس مد نظر قرار میدهیم، مقیاس تولید و میزان سفارشی سازی هستند.
با ترکیب این دو ویژگی میتوان چهار سبک متفاوت در تولید و عرضهی محصول تصور کرد:
دربارهی محور عمودی یعنی حجم تولید، به اندازهی کافی در درس مقیاس و صرفه به مقیاس صحبت کردهایم. اما دربارهی محور افقی لازم به توضیح است که:
منظور از استاندارد که اینجا در مقابل سفارشی بودن مطرح میشود، با کاربرد روزمرهی این واژه تفاوت دارد.
محصول استاندارد در اینجا یعنی: کسب و کار محصول مشخصی را طراحی و عرضه میکند و مشتری چارهای ندارد جز اینکه همان محصول را با همان ویژگیهایی که عرضهکننده در نظر گرفته، خریداری کند.
پس در انتهای چپ محور افقی، میتوان کسب و کاری را تصور کرد که یک یا چند محصول مشخص را عرضه میکند و مشتری هم به ناچار باید یکی از آنها را انتخاب کند.
اگر این کسب و کار، دو یا چند مدل مختلف از هر محصول را طراحی و عرضه کند، با ایجاد حق انتخاب برای مشتری، کمی به سمت راست منحنی نزدیکتر شده است.
انتهای راستِ محورِ افقی، کسب و کاری است که ابتدا از مشتری ویژگیهای محصول را میپرسد و دقیقاً مطابق سفارش او، محصول مورد نظرش را تولید و ارائه میکند.
در ادامه میخواهیم هر یک از چهار الگوی تولید و عرضهی محصول را مورد بررسی قرار دهیم. اما پیش از شروع توضیحات، لازم است بر روی یک نکته تأکید کنیم:
از نظر سیر تاریخی، چهار الگویی که در نمودار بالا میبینید، همزمان به وجود نیامدهاند و ترتیب تاریخی شکلگیری آنها به شرح زیر است:
- تولید محدود محصولات سفارشی (Low-volume production of customized products)
- تولید محدود محصولات استاندارد (Low-volume production of standard products)
- تولید انبوه (Mass Production)
- سفارشی سازی انبوه (Mass Customization)
اما اکنون هر چهار سبک عرضهی محصول، همزمان وجود دارند و هر کسب و کاری، بر اساس ساختار و تواناییهای خود و نیز شناختی که از محصول و بازار دارد، یکی از آنها را انتخاب میکند.
بنابراین امروز هیچیک از این سبکها را نمیتوانیم بد یا خوب (یا ضعیف و قوی) بدانیم؛ بلکه باید در جستجوی سبکِ مناسب خودمان باشیم.
تولید و ارائهی محدود محصولات سفارشی
اگر از فروش کامودیتیها (مانند گندم و شکر و نمک) بگذریم، قدیمیترین شکل تولید و عرضهی محصول توسط کسب و کارها را میتوان عرضهی محدود محصولات سفارشی دانست.
سبکی که از چند هزاره قبل آغاز شده و تا همین امروز هم ادامه دارد:
- ساخت شمشیر توسط آهنگر برای سربازی که ابتدا نوع و شکل شمشیر را سفارش داده است.
- ساختن عمارتها و ساختمانها به دستور پادشاهان، ثروتمندان و مالکان زمینها
- ساختن لیوانها و وسایل شیشهای توسط شیشهگران، با رنگ و طراحی تعیین شده توسط مشتری
- ترسیم یک تابلو نقاشی به سفارش مشتری
- طراحی و تولید یک بستهی نرمافزاری یا افزونه بنا به سفارش مشتری و بر اساس انتظارات او
تولید و ارائهی محدود محصولات استاندارد
دسترسی کامل به مجموعه درسهای کارآفرینی برای اعضای ویژه متمم امکانپذیر است.
تعداد درسها: ۶۴ عدد
دانشجویان این درس: ۶۳۳۵ نفر
تمرینهای ثبتشده: ۳۷۵۱ مورد
پس از فعال کردن اشتراک ویژه در متمم، به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
دوستانی که درسهای کارآفرینی متمم را مطالعه کردهاند، به درسهای زیر هم علاقه نشان دادهاند:
مدل کسب و کار | بیزینس پلن | ارزش آفرینی
تصمیم گیری | استراتژی | تفکر استراتژیک | داستان کسب و کار
مشاوره مدیریت | کوچینگ | مسیر شغلی
دیجیتال مارکتینگ | برندسازی | پرسونال برندینگ
مذاکره | مهارت ارتباطی | توسعه فردی
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درسها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
تمرین
در کشور خودمان یا سایر نقاط جهان، چه مثالهای دیگری از سفارشی سازی انبوه سراغ دارید که میتواند برای تکمیل این درس مفید باشد؟
اگر به سواد دیجیتال و مباحث مربوط به آن علاقه دارید، پیشنهاد میکنیم در کنار این درس، تفاوت سفارشی سازی و شخصی سازی را هم بخوانید.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استراتژی کسب و کار به شما پیشنهاد میکند:
- دوره مدیریت استراتژیک | آموزش استراتژی کسب و کار
- نکاتی که فقط یک مدیرعامل حرفه ای و باتجربه میداند
- رشته مدیریت استراتژیک و سرفصل های آن در دانشگاهها
- تاریخچه استراتژی و مدیریت استراتژیک
- جنگل استراتژی | مکاتب استراتژی از دیدگاه مینتزبرگ
- ذینفعان سازمان چه کسانی هستند؟ تئوری ذینفعان و تحلیل گروه های ذی نفع
- کاملترین تعریف استراتژی چیست؟
- گمشده در دریا | نکتهای مهم دربارهی ماهیت استراتژی
- استراتژی به زبان ساده | با مروری بر مقاله استراتژی چیست مایکل پورتر
- چشم انداز استراتژیک در سازمان و کسب و کار به چه معنا است؟
- منظور از «عزم استراتژیک / نیت استراتژیک» چیست؟
- بیانیه ماموریت چیست؟ (+ بررسی دو نمونه بیانیه ماموریت)
- ارزش های سازمانی | چرا بیانیه ارزش های سازمانی تدوین میشود؟
- تعریف مدیریت استراتژیک و تفاوت برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت استراتژیک
- برنامه ریزی استراتژیک چیست و سند استراتژی چگونه تدوین میشود؟
- دلایل شکست برنامه ریزی استراتژیک | استراتژیهایی که مرده به دنیا میآیند
- سطوح استراتژی در سازمان | انواع استراتژی بر اساس لایهی سازمانی
- ایگور آنسوف | پدر استراتژی سازمانی و مدیریت استراتژیک
- منظور از واحد کسب و کار استراتژیک (SBU) چیست؟
- تجزیه و تحلیل محیط کسب و کار | تحلیل PESTEL چیست؟
- پنج نیروی رقابتی پورتر و تحلیل صنعت به کمک آنها
- تحلیل محیط داخلی سازمان | ارزیابی عوامل داخلی کسب و کار چگونه انجام میشود؟
- انواع استراتژی | گزینه های استراتژیک پیش روی یک کسب و کار چیست؟
- استراتژی رهبری هزینه | کاهش هزینه برای ایجاد مزیت رقابتی
- استراتژی تمایز | متمایز بودن به عنوان یک استراتژی رقابتی
- استراتژی تمرکز به عنوان یک استراتژی رقابتی
- معنی انحصار چیست؟ بازار انحصاری چه ویژگیهایی دارد؟
- مزیت رقابتی چیست و از چه راههایی ایجاد میشود؟
- ائتلاف استراتژیک (Strategic Alliance) یا اتحاد استراتژیک چیست؟
- تحلیل گروه های استراتژیک | ابزاری برای تحلیل ساختار صنعت
- تحلیل رقبا در کسب و کار | چگونه آنالیز رقبا را انجام دهیم؟
- مزیت پیشتاز بودن | آیا مزیت پیشگامی واقعیت دارد؟
- استراتژی ادغام افقی | مقدمهی تثبیت تدریجی صنایع
- توسعه کسب و کار و انتخاب استراتژی رشد | ماتریس آنسوف
- استراتژی ادغام عمودی کسب و کارها و مزایا و معایب آن
- تعریف مقیاس تولید | مفهوم صرفه جویی ناشی از مقیاس
- از تولید انبوه تا سفارشی سازی انبوه
- صرفه جویی ناشی از تنوع | چندمحصولی بودن به عنوان یک مزیت اقتصادی
- ماتریس BCG یا ماتریس بوستون چیست؟ (+ مثال و نحوه استفاده)
- کنیبالیزم | همجنس خواری در استراتژی، بازاریابی و فروش
- استراتژی Lock-in و نصب زنجیر به پای مشتری
- استراتژی افزایش سهم بازار یا افزایش سهم از کیف پول مشتری؟
- ویژگیهای یک پلتفرم موفق
- تحلیل استراتژیک صنعت شامل چه بخشهایی است؟
- استراتژی و محصولات و خدمات اسیرکننده
- مسئولیت اجتماعی شرکت چیست و به چه معناست؟
- سبزشویی | Greenwashing چیست و چرا انجام میشود؟
- نقشه استراتژی | ابزاری برای تعیین گامهای عملی در اجرای استراتژی
- مدل هفت S مکنزی چیست و چه میگوید؟
- کتاب چهار اصل اجرای استراتژی
- استراتژی برای کسب و کارهای کوچک به چه معناست؟
- گزارشهای مدیریتی | شش روند اصلی که آینده را شکل میدهند
- معرفی کتاب خردهروندها | روندهای کوچکی که تغییرات بزرگ اطراف ما را میسازند
- وابستگی به مسیر | اثرات بلندمدت انتخابهای کوتاهمدت
- تیم قرمز | تحلیل کسب و کار و جستجوی نقاط ضعف در رقابت
- گری همل کیست؟ (به همراه معرفی کتابهای گری همل)
- کتاب مزیت رقابتی ملل (مایکل پورتر)
- کتاب استراتژی رقابتی مایکل پورتر
- جیم کالینز (معرفی و زندگی نامه)
- کتاب مدیریت استراتژیک فرد آر دیوید
- بزرگان مدیریت استراتژیک
- کتاب ساخت ژاپن | آکیو موریتا و داستان رشد سونی
- معرفی کتاب استراتژی کارساز | علت عملی نشدن استراتژی کسب و کار چیست؟
- مایکل پورتر | از نظریهپردازان استراتژی رقابتی و مزیت رقابتی
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : مختار راد
درست مثل تویوتا، خودروسازان دیگری هم همچون GMC و Nissan و Ferrari هم انجام می دهند. گاهی برای سرگرمی هم که شده به جنرال موتور سر میزنم و خودروی مود علاقه خودم رو طراحی میکنم.
البته سطح سفارشی سازی فراری کمی با بقیه GMC و تویوتا و دیگران متفاوته. فراری هم از طریق سایت اممکان سفارشی سازی رو برای مشتری مهیا کرده اما معروفه که در کارخانه اصلی Ferrari در ایتالیا یک اتاق اختصاصی برای طراحی اختصاصی هم مجهز شده. مشتری در این اتاق به ترتیب با 40 نفر از متخصصان فراری در مورد سفارشی سازی هر قسمت از خودروی خود به مشاوره می پردازه تا ماکزیمم سفارشی سازی البته با رعایت سختگیرانه اصول Ferrari اتفاق بیافته. مدلی از سفارشی سازی محدود در کنار انبوه.
در این زمینه مثال های بیشتری برای گفتن دارم. اما یک ماهی هست که در حال نوشتن مطلبی در مورد بازاریابی تک به تک هستم. به زودی تکمیل میشه و میتونید اون رو در وبسایت خودم بصورت PDF دریافت کنید . بازاریابی تک به تک فرایندی رو پیشنهاد میده که در اون میتونیم سفارشی سازی رو برای مشتریان ارزشمند با LTV بالا یا برای همه مشتریان به شکل انبوه، اجرا کنیم. فرقی هم نخواهد کرد که کسب و کار بزرگ یا کوچکی داشته باشیم. از طرفی فاکتور های خوبی برای فهمیدن اینکه پتانسیل این کار رو داریم یا خیر ارائه میده.