تعریف اهمال کاری چیست؟ | چگونه عادت به تعویق انداختن کارها را ترک کنیم؟

هر صحبتی دربارهٔ مدیریت زمان و نظم شخصی دیر یا زود به بحث سستی، تنبلی و اهمال کاری کشیده می‌شود.

اهمال کاری یا به تعویق انداختن کارها (Procrastination) در ساده‌ترین تعریف خود به معنای تعلل ورزیدن در انجام کارها و به تأخیر انداختن کارهاست و همه به تجربه دریافته‌ایم که یکی از چالش‌های ما در مدیریت زمان این است که گاه، کارهایی را که می‌دانیم به هر حال باید انجام دهیم، عقب می‌اندازیم.

مصداق‌های اهمال‌کاری در زندگی روزمره فراوانند:

«می‌دانیم باید هفتهٔ دیگر تکالیف درسی خود تحویل دهیم، اما ترجیح می‌دهیم این کار را تا آخرین شب عقب بیندازیم.» «دوست داریم برای کاهش یا افزایش وزن رژیم بگیریم، اما فعلاً وسط هفته است و ترجیح می‌دهیم از شنبه آغاز کنیم.» «به هر حال باید با دوست خود تماس بگیریم و تولدش را تبریک بگوییم، اما از چند روز قبل تا همین الان، این کار را چند مرتبه از این فهرست به آن فهرست و از لیست به آن لیست جابه‌جا کرده‌ایم و باز هم زنگ یادآوری موبایل را برای فردا تنظیم می‌کنیم.»

در این درس قرار است دربارهٔ اهمال کاری و موضوعات مرتبط با آن حرف بزنیم. از تعریف اهمال کاری شروع می‌کنیم و به تفاوت تنبلی و اهمال کاری می‌پردازیم. سپس با یک نمونه پرسشنامه سنجش اهمال کاری آشنا می‌شویم. در ادامه از ریشه‌های اهمال‌کاری حرف می‌زنیم و به این پرسش می‌پردازیم که چگونه اهمال کاری را ترک کنیم؟

شناخت بهتر اهمال کاری می‌تواند نقش موثری در بهبود مهارت برنامه ریزی و مدیریت زمان ایفا کند.

تعریف اهمال کاری چیست؟

کلمهٔ Procrastination از ترکیب دو جزء لاتین Pro (رو به سوی چیزی) و Crastinus (متعلق به فردا) تشکیل شده است. بنابراین Procrastination را می‌توان معادل «به فردا انداختن» دانست (+). این اصطلاح در چند دههٔ اخیر به شدت رواج یافته و در گذشته‌های دورتر در کتاب‌های روانشناسی معمولاً از تعبیر Irrational Delay (به تأخیر انداختن غیرعقلایی) استفاده می‌شد.

ما در زبان فارسی از اصطلاحات «تعلل ورزیدن»، «اهمال‌کاری» و «به تعویق انداختن» برای بیان این مفهوم استفاده می‌‌کنیم.

اهمال کاری پدیده‌ای چندوجهی است و می‌توان آن را از زاویای احساسی، ذهنی و رفتاری بررسی کرد. اما در حدی که ما برای درس‌مان در متمم نیاز داریم، فعلاً تعریف اهمال کاری به شکل زیر کفایت می‌کند (+/+/+):

عبارت «تبعات منفی» به عنوان معیار تشخیص اهمال‌کاری در این تعریف بسیار مهم است. به این مثال‌ها توجه کنید:

• اگر باید تا فردا هدیه‌ای برای تولد دوست‌تان بخرید و امروز هم تعطیل است و کار دیگری ندارید، عقب انداختن خرید هدیه از صبح به ظهر یا عصر – حتی اگر به نیت استراحت بیشتر باشد – مصداق اهمال کاری نیست. چون این کار تبعات منفی برای شما ندارد.
• اگر لپ‌تاپ را باز کرده‌اید و می‌دانید که باید پروژهٔ درسی‌تان را انجام دهید، اما به بهانهٔ‌ چک کردن ایمیل یا مرتب کردن عکس‌ها و کارهایی از این دست، شروع پروژه را عقب می‌اندازید، اهمال کار محسوب می‌شوید.
• اگر سی روز تا امتحان مانده و درس خواندن را برای شب آخر می‌گذارید، و در عین حال می‌دانید که احتمال دارد مشکلی پیش بیاید و آن شب نتوانید درس بخوانید، اهمال کار هستید.

پس همیشه نمی‌توانیم بگوییم «عقب انداختن کارها یعنی اهمال کاری.» مگر این که این عقب انداختن دردسر و هزینه ایجاد کرده باشد.

معمولاً اهمال‌کاری را صرفاً چالشی در مسیر هدف‌گذاری و برنامه ریزی می‌دانند. اما تبعات منفی اهمال کاری بسیار فراتر از این‌هاست. پژوهش‌های متعدد نشان داده‌اند که بیماری به تعویق انداختن می‌تواند برای فرد استرس‌ ایجاد کرده و تهدیدی برای سلامتی او باشد. اهمال‌کارها سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند و بیشتر بیمار می‌شوند. نشانه‌های افسردگی، احساس گناه و کم‌خوابی هم در آن‌ها بیشتر از دیگران است. امروزه «تأثیر منفی اهمال‌کاری بر سلامت» تأثیری شناخته‌شده و تأییدشده محسوب می‌شود (+).

تفاوت اهمال کاری و تنبلی | این دو با هم فرق دارند

در گفتگوهای روزمره معمولاً اهمال کاری و تنبلی را یکسان فرض می‌کنیم و واژه‌های سستی و تنبلی و اهمال کاری را به جای یکدیگر به کار می‌بریم. اما اگر بخواهیم دقیق‌تر باشیم، باید بین تنبلی و اهمال کاری تمایز قائل شویم.

تنبلی مربوط به مواردی است که کاری را اساساً انجام نمی‌دهیم و آن را در برنامهٔ کاری‌مان نمی‌گنجانیم. مثلاً چند سال است می‌گوییم باید پیاده‌روی روزانه انجام دهم اما نمی‌دانم چرا شروع نمی‌کنم. این تنبلی می‌تواند ناشی از بی‌انگیزگی باشد و یا این که هنوز قانع نشده‌ایم پیاده‌روی روزانه واقعاً برای ما ضروری است.

اما اهمال کاری مربوط به کارها و فعالیت‌هایی است که می‌دانیم باید انجام دهیم و در نهایت هم انجام می‌دهیم، و صرفاً‌ انجام آن‌ها را به تأخیر می‌اندازیم. مثلاً‌ می‌دانید که می‌خواهید لباس‌های خود را اتو کنید و مطمئن هم هستید که این کار را قبل از بامداد فردا انجام خواهید داد (چون باید بیرون بروید و لباس اتوشده ندارید). اما اتو زدن تا آخرین دقایق قبل از بیرون رفتن از خانه به تعویق می‌اندازید.

به عنوان مثالی دیگر، ممکن است ماه‌هاست با خود کلنجار می‌روید که اتاقم را رنگ کنم یا نه. این کار را هم بیشتر می‌خواهید از سر تفنن و تنوع‌طلبی انجام دهید. این یعنی تنبلی.

اما اگر رنگ کردن اتاق را شروع کرده‌اید و نصف کار هم پیش رفته و همه چیز آن وسط رها شده و می‌دانید که هفتهٔ بعد هم مهمان دارید، اما باز کار را عقب می‌اندازید، این‌جا قطعاً گرفتار اهمال‌کاری هستید.

اگر به تفاوت اهمال کاری و تنبلی توجه نکنیم، در انتخاب راهکار غلبه بر تنبلی و اهمال کاری هم اشتباه خواهیم کرد. کسی که لباسش را اتو نمی‌کند و با لباس نامرتب بیرون می‌رود (تنبلی) با کسی که لباس مرتب می‌پوشد اما همیشه در آخرین لحظات بیرون رفتن، دربه‌در دنبال پیدا کردن اتو و پریز است، تفاوت دارد.

با توجه به این تفاوت‌ها می‌توان گفت راهکار ترک تنبلی لزوماً با روش‌های مقابله با اهمال کاری یکسان نیست.

اهمال کاری تحصیلی | یکی از انواع اهمال کاری

اهمال کاری خود را در بسیاری از قلمروهای زندگی نشان می‌دهد:

• اهمال کاری تحصیلی در فضای درس و مدرسه و دانشگاه
• اهمال کاری شغلی در محیط کار
• اهمال کاری در کارهای روتین و تعهدات روزمره (خریدهای خانه، پرداخت قبض‌ها و …)
• اهمال کاری در حوزهٔ سلامت (مراجعه به آزمایشگاه و انجام چکاپ، انجام تمرین ورزشی و …)
• اهمال کاری در اوقات فراغت (عقب انداختن برنامه‌های تفریح و استراحت)
• اهمال کاری در تعاملات اجتماعی (تماس برای تبریک و تسلیت تا قرار گذاشتن برای دیدار با دوست قدیمی)

در همهٔ این حوزه‌ها کارهایی وجود دارد که ما می‌دانیم می‌خواهیم به هر حال – با هر منطق و به هر علت – انجام دهیم و نمی‌توانیم به کلی از زیر آن‌ها شانه خالی کنیم. از سوی دیگر می‌دانیم عقب انداختن‌شان دردسرساز است. با این حال تعلل می‌کنیم و آن‌ها را به تعویق می‌اندازیم.

به نظر می‌رسد اهمال کاری در حوزه‌های مختلف تا حدی مستقل است، اما این استقلال کامل نیست (+). یعنی اگر کسی تکالیف دانشگاهی خود را عقب می‌اندازد، احتمالاً این عقب‌انداختن‌ها را به شکل دیگری در کارهای خانه‌اش هم می‌توان مشاهده کرد. و به همین علت، هم‌چنان می‌توان دربارهٔ اهمال‌کاری به عنوان یک «ویژگی رفتاری عام»  سخن گفت.

در میان انواع اهمال‌کاری‌ها، اهمال کاری تحصیلی همواره بیشتر جدی گرفته شده است. هم از این جهت که حدود ۷۰٪ دانشجویان گرفتار آن هستند (+) و هم از آن رو که راحت‌تر می‌توان دربارهٔ آن پژوهش انجام داد (استاد و پژوهشگر می‌توانند هر روز با یک پرسشنامه تازه به جان دانشجویان بیفتند و پژوهش‌های خود را کامل‌ کنند).

تأخیر در انجام تمرین‌ها، واگذار کردن مطالعه برای شب امتحان، به تأخیر انداختن تماس‌های تلفنی ضروری و سرگرم شدن بیش از حد به ورزش یا گوش دادن به موسیقی با بهانهٔ تمرکز و ریلکس شدن در روزهای منتهی به آزمون، تنها نمونه‌هایی از اهمال‌کاری‌های تحصیلی هستند.

اما از آن‌جا که در میان ریشه‌های اهمال‌کاری موارد مشترک فراوان است، بسیاری از کتابها و مقالات اهمال کاری در حوزه‌های دیگر هم‌چنان از پژوهش‌های اهمال کاری تحصیلی استفاده می‌کنند.

پرسشنامه اهمال کاری

برای سنجش اهمال کاری، پرسشنامه های متعددی وجود دارد؛ چه پرسشنامه اهمال کاری عمومی و چه پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی. در میان آن‌ها، پرسشنامهٔ استیل که توسط پیرس استیل (Piers Steel) طراحی شده، یکی از معتبرترین پرسشنامه‌ها محسوب می‌شود. در ادامه این پرسشنامه رایگان را مرور می‌کنیم.

هم‌زمان با خواندن جمله‌های پرسشنامه به هر یک امتیازی بین یک تا پنج بدهید:

• امتیاز ۵: خود من هستم (تقریباً همیشه همین می‌شود)
• امتیاز ۴: اغلب همین است
• امتیاز ۳: گاهی اوقات در مورد من مصداق دارد
• امتیاز ۲:‌ به ندرت پیش می‌آید
• امتیاز ۱: تقریباً هیچ‌وقت پیش نمی‌آید

علت اهمال کاری چیست؟ چرا کارهایمان را عقب می‌اندازیم؟

تعلل ورزیدن در کارها و اهمال کاری در انجام وظایف، رفتار پیچیده‌ای است و می‌تواند محصول ترکیبی از علت‌های متنوع باشد. هم‌چنین با توجه به این که به سراغ چه رویکردی در روانشناسی بروید، احتمالاً پاسخ متفاوتی دربارهٔ‌ علت اهمال کاری خواهید شنید (+).

?  کسانی که رویکرد روان تحلیل‌گری فروید را می‌پسندند، معمولاً ریشهٔ بسیاری از اهمال‌کاری‌ها را اضطراب می‌دانند. آن‌ها بر این باورند که اگر برای انجام کاری اضطراب داشته باشید، احتمالاً آن را عقب خواهید انداخت. حالا این اضطراب چگونه ایجاد می‌شود؟ به انواع علت‌ها. مثلاً‌ اگر دانشجو از خودش انتظار داشته باشد که پروژه‌اش حتماً نمرهٔ الف بگیرد، انجام پروژه احتمالاً برایش کاری اضطراب‌آفرین خواهد بود. پس طبیعتاً‌ در مقایسه با دانشجوی دیگری که نمرهٔ ب را هم می‌پذیرد، بیشتر احتمال دارد انجام پروژه را به تعویق بیندازد.

?  مستقل از رویکرد فرویدی، پژوهش‌های بسیاری تأیید کرده‌اند که «ترس از شکست» می‌تواند یکی از ریشه‌های به تعویق انداختن کارها باشد.

?  عده‌ای از روانشناسان هم معتقدند که فضای خانواده در دوران کودکی و روش‌های رفتاری و تربیتی والدین می‌تواند یکی از ریشه‌های اهمال‌کاری باشد. به عنوان مثال، مادران و پدرانی که فرزندان خود را به شدت کنترل کرده و باید و نبایدهای بسیاری برای آن‌ها تعیین می‌کنند، یا انتظار دارند فرزندان‌شان کارها را بی‌عیب و نقص انجام دهند، ممکن است فرزندان اهمال‌کار تربیت کنند. فرزندانی که چون حس می‌کرده‌اند در تصمیم‌گیری برای انجام دادن یا ندادن کارها، هیچ اختیاری ندارند، عقب انداختن را به عنوان روش عصیان و ابراز وجود برگزیده‌اند. یا تعریف استانداردهای بالا و کمال‌طلبی، آن‌ها را به سمت اهمال‌کاری سوق داده است.

علاوه بر این، اگر والدین مدام به جای فرزندان خود تصمیم بگیرند، اولویت‌ها را تعیین کرده و روزها را زمان‌بندی کنند، طبیعتاً فرزندان‌شان در تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی و مدیریت زمان ضعیف خواهند بود و این ضعف می‌تواند به شکل اهمال‌کاری نمود پیدا کند.

?  علاقه‌مندان به رویکرد روانشناسی رفتارگرا طبیعتاً دنبال عللی برای شرطی شدن و تقویت رفتار می‌گردند. مثلاً می‌گویند ما اهمال کاری را «یاد می‌گیریم.» کاری را عقب می‌اندازیم و بعداً هم از عهدهٔ آن برمی‌آییم، اگر هم به فرض، شکست بخوریم یا نتوانیم آن کار را انجام دهیم، باز هم رفتارمان را اصلاح نمی‌کند (+/+).

فرض کنید همان لحظه که در رانندگی خطایی انجام می‌دهید، جریمه از حساب شما کسر شود. اثر این نوع پرداخت جریمه، با جریمه‌ای که ماه‌ها یا سال‌ها بعد، زمان معامله‌ی ماشین و اخذ صورت‌وضعیت خلافی خودرو پرداخت می‌کنید، تفاوت دارد.

به عنوان نمونه‌ای دیگر، این سناریو را تصور کنید:

• امروز درس خواندن را عقب می‌اندازم.
• همین امروز می‌نشینم فیلم می‌بینم و لذت می‌برم.
• هشت روز بعد، امتحان می‌دهم.
• شانزده روز بعد نمرهٔ افتضاحم را اعلام می‌کنند.

طبیعی است که برای مغز راحت‌تر است «عقب انداختن» را به «لذت بردن» ربط بدهد (هر دو تقریباً هم‌زمان روی داده‌اند) تا این که رنج و ناراحتی نمرهٔ‌ پایین را به عقب انداختن مربوط بداند. پس می‌توان حدس زد که مغز با اهمال کاری تشویق می‌شود.

علاوه بر موضوع شرطی شدن، این را هم می‌دانیم که بر اساس مطالعات دن گیلبرت، انسان در شبیه سازی و تخمین آینده خطاهای زیادی دارد و نمی‌تواند به درستی حدس بزند که وقتی کار امروز را به فردا می‌اندازد، فردا چه احساسی را تجربه خواهد کرد. شاید اگر می‌توانست تلخی و سختی احساس فردا را به درستی پیش بینی کند، کارهایش را در زمان مناسب انجام می‌داد و به سمت اهمال کاری نمی‌رفت.

?  بسیاری از پژوهش‌ها هم به رابطهٔ عزت نفس پایین و اهمال کاری اشاره کرده‌اند (+). احتمالاً این رابطه دوسویه است. یعنی هم عزت نفس پایین باعث افزایش اهمال کاری می‌شود و هم اهمال کاری و دست نیافتن به نتایج مطلوب، می‌تواند عزت نفس را کاهش دهد. با این حال، اگر قرار است اهمال‌کاری را ترک کنید، یکی از گام‌های عملی‌تان می‌تواند تلاش برای افزایش عزت نفس باشد.

?  ضعف در برنامه ریزی هم می‌تواند از مسیرهای مختلف به اهمال کاری و به تعویق انداختن منتهی شود. اگر هدف‌های بزرگ و غیرواقع‌بینانه تعیین کرده باشید، اگر مدت زمان کافی برای انجام یک کار در نظر نگرفته باشید، و اگر فعالیت‌ها و اقدام‌های پیش‌نیاز را انجام نداده باشید، احتمال این‌که یک کار را به تعویق بیندازید افزایش پیدا می‌کند.

احتمالاً این نکته هم برایتان جالب است که مطالعات نشان داده اهمال‌کارها در مقایسه با کسانی که اهمال‌کار نیستند، توانایی کمتری در تخمین درست زمان لازم برای انجام کارها دارند. حتی یک پله بدتر: اگر از آن‌ها بپرسید که الان ساعت چند است (بدون این که ساعت را ببینند) در مقایسه با دیگران، خطای بیشتری در براورد زمان دارند (+).

بررسی چک لیست مهارت برنامه ریزی می‌تواند به شما کمک کند تا حوزه‌های احتمالی ضعف در برنامه ریزی را بهتر تشخیص دهید.

?  گاهی اوقات هم کمال طلبی باعث می‌شود که ما برخی کارها را عقب بیندازیم تا در زمان مناسب‌تری آن‌ها را با کیفیت بهتر انجام دهیم. یا با وجودی‌ که کاری را به پایان رسانده‌ایم، پرونده‌اش را نمی‌بندیم تا در فرصت بیشتر، نواقص و ضعف‌های احتمالی آن را بهبود دهیم.

?  ضعف در مهارت تصمیم گیری هم می‌تواند به فوبیای تصمیم گیری و به تعویق انداختن تصمیم‌ها منجر شود. به خاطر داشته باشیم که اهمال کاری، صرفاً در فاصله‌ی تصمیم و اقدام ظاهر نمی‌شود؛ بلکه گاهی اوقات فاصله‌ی جمع آوری اطلاعات تا انتخاب راهکار را افزایش می‌دهد.

?  ضعف در مدیریت زمان هم نکته‌ی دیگری است که باید به آن توجه داشته باشیم. ما بارها در متمم تأکید کرده‌ایم که ممکن است مشکلات مختلف (مثل اهمال کاری یا کمال گرایی) باعث شوند که در ظاهر فکر کنید مشکل مدیریت زمان دارید. اما عکس این ماجرا هم می‌تواند درست باشد. شاید شما فردی بسیار متعهد هستید و اهمال کاری اصلاً جزو ویژگی‌هایتان نیست؛ اما ضعف در مدیریت زمان شما را مدام به نقطه‌ای می‌رساند که از تعهدات خودتان عقب بمانید و نظم درونی‌‌تان نیز در پی بی‌نظمی بیرونی، مختل شود.

?  علاوه بر همهٔ موارد فوق، کسانی هم هستند که اهمال‌کاری را به عنوان یک استراتژی انتخاب کرده‌اند! گاهی اوقات برخی از ما به نتیجه می‌رسیم که کارهای لحظه‌ی آخری (به قول خودمان دقیقهٔ نود) را بهتر انجام می‌دهیم.

این فرض می‌تواند درست باشد. چون در این شرایط کمی استرس داریم و این استرس مثبت می‌تواند بدن را در حالت پرانرژی و برانگیخته نگه دارد. این کار اگر چه در نگاه اول می‌تواند قابل دفاع باشد، اما نباید فراموش کنیم که این الگوی رفتاری در بلندمدت، به معنای تحمل دائمی استرس (= استرس مزمن) خواهد بود و می‌تواند به بهای سلامتی‌مان تمام شود.

برنامه‌ها و اقدام‌های غلبه بر اهمال‌کاری را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: کارهای بنیادی و اقدام‌های تکنیکی. بر اساس آن‌چه تا این‌جا در درس خواندید، می‌توانید کارهای بنیادی را حدس بزنید:

• یادگیری مهارت برنامه ریزی
• تلاش و تمرین برای افزایش عزت نفس
• مهار کردن کمال طلبی

این کارها برای رهایی از اهمال کاری اثربخش هستند. اما مشکل این است که به زمان زیادی نیاز دارند و باید در بلندمدت برایشان وقت بگذارید. در کنار آن‌ها، برخی تکنیک‌ها هم وجود دارند که کمک می‌کنند در کوتاه‌مدت به دستاوردهای قابل‌قبولی برسید و اهمال‌کاری خود را تا حدی کاهش دهید. در ادامه به دو نمونه از این تکنیک‌ها اشاره می‌کنیم.

چند کتاب و مقاله دربارهٔ‌ اهمال کاری و به تعویق انداختن کارها

یکی از بهترین منابع برای آشنایی با روانشناسی اهمال کاری کتابی است که ژوزف فراری و همکارانش نوشته‌اند و در آن از نظریه‌ها، پژوهش‌ها و روش‌های درمان اهمال کاری سخن گفته‌اند. در این کتاب، تعداد زیادی از مقالات و مطالعات مرتبط با سستی و اهمال کاری مرور و ارزیابی شده است. این کتاب در سال ۱۹۹۵ نوشته شده و طبیعتاً سه دهه با پژوهش‌های روز دنیا فاصله دارد. اما خواندن آن هم‌چنان مفید است. نخست به این علت که بسیاری از یافته‌هایی که در کتاب آمده‌اند، توسط ده‌ها پژوهش مشابه تأیید شده‌اند و مقالات اهمال کاری که در کتاب به آن‌ها اشاره شده، ضمن معتبر بودن، کلاسیک هم محسوب می‌شوند. دیگر این که فراری و همکارانش چارچوبی محکم و شفاف برای شناخت اهمال کاری ارائه می‌دهند که به کمک آن، مطالعه و درک مقالات جدید اهمال کاری هم تسهیل می‌شود:

Procrastination and Task Avoidance: Theory, Research, and Treatment

ویلیام ناس (William Knaus) کتابی دارد با عنوان !End Procrastination Now که در آن به روش‌های غلبه بر اهمال کاری پرداخته است. او از دوستان و همراهان آلبرت الیس بوده و چند دهه قبل هم با همکاری خود الیس دربارهٔ اهمال کاری نوشته است. همان‌طور که می‌توانید حدس بزنید، رویکرد کتاب اهمال کاری ویلیام ناس بیشتر از جنس درمان شناختی رفتاری است:

End Procrastination Now!

گرگوری شراو (Gregory Shraw) و همکارانش هم تحقیق ارزشمندی دربارهٔ روانشناسی اهمال کاری تحصیلی انجام داده‌ و مجموعه‌ای از مطالعات مرتبط با این حوزه را بررسی و مرور کرده‌اند. این پژوهش، نه‌تنها برای علاقه‌مندان بحث اهمال کاری تحصیلی، بلکه برای آشنایی عمومی با سستی و اهمال کاری نیز مفید است:

Doing the things we do: A grounded theory of academic procrastination

فایل PDF پرسشنامه اهمال کاری استیل (پرسشنامهٔ IRS) را می‌توانید از طریق لینک زیر دانلود کنید:

Irrational Procrastination Scale (PDF)

اگر در پی علل اهمال کاری هستید و می‌خواهید با تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده آشنا شوید، مقالهٔ پیرس استیل می‌تواند نقطهٔ شروع بسیار خوبی باشد. به کمک مقالهٔ او با بسیاری از پژوهش‌های معتبر این حوزه آشنا می‌شوید:

  The Nature of Procrastination (Piers Steel)

کتاب هنر به تعویق انداختن هم منبع دیگری برای غلبه بر اهمال کاری است که در متن درس هم به آن اشاره کردیم. جان پری در این کتاب می‌کوشد راهکارهایی ساده و عملی برای «کاهش هزینه‌های اهمال‌کاری» پیشنهاد کند. او معتقد است که حتی اگر نتوانیم اهمال‌کاری را به کلی از بین ببریم، هم‌چنان می‌توانیم با ایده‌هایی هوشمندانه هزینه‌های آن را کاهش دهیم:

  The Art of Procrastination (John Perry)

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت زمان به شما پیشنهاد می‌کند: