Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
دوره آموزشی مقدمه‌ای بر تفکر سیستمی (کلیک کنید)


تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی


تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی - یا تصمیم یاری در سیستمها

تصمیم گیری و تصمیم سازی دو مفهومی هستند که گاه، از تفاوت آن‌ها غافل می‌شویم.

معمولاً این تصمیم گیری است که شهرت بیشتری دارد و بیش از تصمیم سازی مورد توجه قرار می‌گیرد؛ به همین علت، این درس کوتاه و البته مهم را به تأکید بر مفهوم تصمیم سازی اختصاص داده‌ایم.

ابتدا به تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی می‌پردازیم و سپس، به چند نکته درباره‌ی اهمیت نقش تصمیم سازان اشاره خواهیم کرد.

مفهوم تصمیم سازی چیست؟

می‌دانیم که یکی از مراحل مهم تصمیم گیری، انتخاب کردن است.

دانش و مهارت حل مسئله، به عنوان بخشی از فرایند تصمیم گیری، به ما کمک می‌کند تا گزینه‌های پیش رو را بیابیم و تشخیص دهیم. سپس، با انتخاب یکی از گزینه‌ها، تصمیم‌گیری به پایان می‌رسد.

چه در محیط خانه و خانواده و چه در کسب و کارها و سازمان‌های بزرگ، پیش می‌آید که مسئولیت انتخاب گزینه‌ی نهایی بر عهده‌ی یک نفر گذاشته می‌شود؛ اما فرد یا افراد دیگری هستند که در مراحل قبلی تصمیم گیری، نقش ایفا می‌کنند.

گردآوری اطلاعات و تحلیل آن‌ها، معرفی منابعی که می‌توان به آن‌ها مراجعه کرد، فهرست کردن گزینه‌ها و برآورد هزینه‌‌ و دستاورد هر گزینه، از جمله فعالیت‌هایی است که پیش از انتخاب نهایی انجام می‌شود و ممکن است انتخاب‌کننده‌ی نهایی (فرد تصمیم‌گیر) آن‌ها را بر عهده‌ی افرادی دیگر بگذارد.

کسانی که تا قبل از مرحله‌ی انتخاب نهایی، در تصمیم گیری نقش ایفا می‌کنند، تصمیم ساز نامیده می‌شوند.

چند مثال از افراد تصمیم ساز

حتماً با خواندن تعریف تصمیم سازی، مثال‌های بسیاری به ذهن شما خطور کرده است.

بنابراین در این‌جا صرفاً به چند مثال محدود اکتفا می‌کنیم:

پشتیبانی از تصمیم یا تصمیم‌یاری (Decision Support)

هنگام اشاره به مفهوم تصمیم سازی و تفاوت آن با تصمیم گیری، اصطلاح دیگری هم هست که مورد توجه قرار می‌گیرد و آن، تصمیم یاری (Decision Support) است.

تصمیم سازی، می‌تواند آگاهانه یا ناآگاهانه باشد. هم‌چنین می‌تواند سازنده یا مخرب باشد. اما تصمیم‌یاری دارای بار معنایی مثبت است.

تصمیم‌یاری را می‌توان یک وظیفه یا کارکرد در نظر گرفت. وظیفه و کارکردی که می‌تواند برای یک انسان یا یک سیستم تعریف شود.

مثلاً ممکن است از یک مدیر بشنوید که می‌گوید من سیستم CRM را به عنوان یک ابزار Decision Support مدیریتی می‌بینم و از آن، برای بهبود کیفیت تصمیم‌هایم استفاده می‌کنم.

درباره‌ی سیستم‌های پشتیبانی از تصمیم‌گیری یا سیستم‌های تصمیم‌‌یاری (Decision Support Systems) در درس جداگانه‌ای صحبت خواهیم کرد.

بنابراین، فعلاً هدف این درس، صرفاً تأکید بر تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی است.

محدودیت در دسترسی کامل به این مجموعه درس

دسترسی کامل به درس‌های تصمیم گیری و حل مسئله برای اعضای ویژه متمم امکان‌پذیر است. با فعال کردن اشتراک ویژه هم به این درس‌ها و درس‌های دیگر متمم دسترسی پیدا می‌کنید. درس‌های زیر صرفاً چند نمونه هستند:

تفکر سیستمی  |  تفکر استراتژیک  |  مهارت یادگیری

دوره MBA  |  مشاوره مدیریت  |  کوچینگ

خودشناسی  |  زندگی شاد  |  عزت نفس

خرید اشتراک    تجربهٔ متممی‌ها

چه مثال‌ها و تجربه‌هایی در زمینه‌ی تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی دارید که فکر می‌کنید می‌تواند برای دوستان‌تان مفید باشد؟

      شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.  

     برخی از دوستان متممی که به این درس علاقه مندند:    مصطفا خوش خلق ، غلامرضا کمیلی ، bakhshi ، مرضیه رفعتی ، میرشریفی

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تصمیم گیری به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه تصمیم گیری
 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۳۱۰ نظر برای تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : حسن کشاورز

    در سازمان های فروش معمولا باید در  طول روز تصمیماتی اتخاذ شود، که دارای آثار مالی می باشد، لذا آنچه که تفاوت یک تصمیم خوب و یا بد را توجیه می کند، کیفیت شاخص های تصمیم سازان سازمانی است.

    ذکر یک خاطره :

    در یکی از سازمان ها به تازگی مدیر عامل سازمان عوض شده بود، ایشان سبک مدیریت دیکتاتور مابانه ای داشت و معمولا کسی در جلسات کارشناسی روی تصمیم ایشان اظهار نظر مخالف نمی کرد.

    در یکی از جلسات در سازمان ایشان اعلام کرد، که از امروز ضایعات به عنوان برگشتی از فروش را از مشتریان قبول نمیکند. با توجه به اینکه بحث ضایعات در حد چندین میلیون بود.

    اگر این تصمیم انجام می گرفت، عملا باعث کاهش هزینه های زیادی می شد، ولی افت فروش محصولی نیز اتفاق می افتاد. زیرا قبول مرجوعی ناشی از عدم فروش نوعی خدمات پس از فروش محاسبه می شد.

    همه همکاران فروش پچ پچ می کردند و دائم رنگ چهرشان به سرخی کشیده می شد، اما نکته اصلی این بود که همه می دانستند که این تصمیم اشتباه است، و در صورت اجرا ضربه زیادی به شرکت وارد می شد.

    در این لحظه یکی از مدیران بلند شد و گفت آقای مدیر  عامل محترم ما تصمیم سازان این شرکت هستیم و شما تصمیم گیر.

    اگر خطای صورت گیرد، و منجر به نتایج بدی شود،  ما خودمان را نخواهیم بخشید و قطعا باید مسئولیت این تصمیم ها را قبول می کنیم .

    اما اجازه بدهید که برای کسب نتایج بهتر از این تصمیم، اطلاعات بیشتری از سطح بازار تهیه شود.

    در این لحظه مدیر عامل با کمی تامل گفت، بله نتایج تصمیمات برای سازمان باید سود آور باشد.

    کارشناسان و کسانی که تصمیم ساز هستند باید بتوانند،  که درست و مناسب گزارشات خود را به کسانی که تصمیم گیر هستند، ارسال و انتقال دهند، بطوریکه مسئولیت نتایج آن را بتوانیم بر عهده بگیریم. 

     

     

     

     

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .