آیا آموزش الکترونیکی و روشهای یادگیری الکترونیکی مناسب شماست؟
همه میدانیم که آموزش الکترونیکی بخش مهمی از صنعت آموزش را در اختیار خود گرفته است.
همانطور که در معرفی مهارت یادگیری اشاره کردیم، آموزش و یادگیری در کنار یکدیگر هستند و آموزش الکترونیکی وقتی میتواند موفق باشد که ما در مهارت یادگیری الکترونیکی نیز توانمند باشیم.
یکی از علتهای اینکه در زبان انگلیسی برای آموزش الکترونیکی از واژهی E-learning استفاده میشود (و E-education رایج نیست) اهمیت بالای بحث یادگیری است.
چون به هر حال در آموزش الکترونیکی نسبت به کلاسهای فیزیکی دوران گذشته، دانشجو نقش پررنگتری دارد و باید حضوری فعالتر داشته باشد. در غیر این صورت، فرایند یادگیری به سادگی تا حد یک مطالعه ساده سقوط میکند.
این درس را به بررسی پاسخِ یک پرسش اختصاص دادهایم:
طبیعی است ما این درس را با توجه به نیازهای خاص یادگیری در متمم طراحی و تدوین کردهایم.
اما بخش عمدهی آنچه مطرح میشود درباره سایر سیستم های آموزش الکترونیکی نیز مصداق دارد.
مدیریت زمان و تعیین یک روتین مشخص برای یادگیری
معمولاً انعطاف پذیری زمانی یا Time Flexibility به عنوان یکی از مهمترین مزیتهای یادگیری الکترونیکی مطرح میشود.
اما نباید به اشتباه فکر کنیم که بدون زمانبندی و نظم مشخص، یادگیری الکترونیکی میتواند دستاورد ارزشمندی با خود به همراه داشته باشد.
منظور از انعطاف پذیری زمانی این است که سیستم آموزشی، زمانبندی خود را به شما تحمیل نمیکند.
اما شما به هر حال باید زمانبندی خود را تعریف کنید و برنامه هفتگی مشخصی برای یادگیری داشته باشید.
باید برای شما مشخص باشد که:
آیا میخواهید هر روز صبح قبل از شروع کار روزانه درسهایتان را بخوانید؟
آیا شبها قبل از خواب این کار را انجام میدهید؟
آیا روزهای فرد یک ساعت زودتر به محل کار میروید تا هم ترافیک کمتری را تجربه کنید و هم آن یک ساعت را به خواندن درسهای متمم اختصاص دهید؟
آیا فقط روزهای جمعه دو یا سه ساعت برای متمم وقت میگذارید؟
مفهوم شرطی سازی کلاسیک که در روانشناسی رفتاری مطرح میشود، در اینجا هم مصداق دارد.
باید ذهن شما عادت کند که فضا و مکان خاصی را به یادگیری اختصاص دهد. ضمن اینکه نظم زمانی باعث میشود که نظم درونی بهتری هم شکل بگیرد و تعهد شما به یادگیری افزایش پیدا کند.
همچنین وقتی برنامههای دیگر را تنظیم میکنید، همیشه به خاطر خواهید داشت که زمانهای مشخصی از هفته، مختص یادگیری است و نباید آن را در اختیار برنامههای دیگر قرار دهید.
پیشنهاد مهم
وقتی میخواهید به متمم سر بزنید، از قبل مشخص کنید که میخواهید چقدر وقت بگذارید.
مثلاً بگویید که میخواهم سی دقیقه به متمم خوانی بگذرانم.
میتوانید یک کار کوچک هم به عنوان جایزه پایانی در نظر بگیرید.
کارهایی مثل نوشیدن یک فنجان چای یا قهوه، گفتگو با یک دوست یا گوش دادن به یک قطعه موسیقی میتوانند جایزههای خوبی باشند.
فقط مراقب باشید که برای سی دقیقه درس خواندن، جایزهای در نظر نگیرید که خودش سی دقیقه زمان بخواهد.
[ درس مرتبط: روتین شخصی چیست و چگونه برای کارهایمان رویه مشخص تعریف کنیم؟ ]
مهارتهای مورد نیاز برای یادگیری الکترونیکی
بخشی از مهارت یادگیری از جنس مهارتهای ذهنی و بخشی دیگر از جنس مهارت در استفاده از ابزارهاست.
به عنوان مثال، بهخاطر سپردن، تحلیل کردن، ارزیابی و ترکیب دانستهها از جنس مهارتهای ذهنی یادگیری هستند.
اما مثلاً استفاده از اینترنت هم یک مهارت ضروری برای یادگیری الکترونیکی است. این مهارت و موارد مشابه آن از جمله نمونههای مهارت در استفاده از ابزار محسوب میشوند.
این موارد در همهی انواع یادگیری، چه یادگیری الکترونیکی و چه یادگیری در فضای فیزیکی و تعاملات اجتماعی اهمیت دارند.
اما بخشی از مهارت یادگیری از جنس تسلط بر ابزارهاست.
در اینجا برخی از مهارتهای ابزاری را به ترتیب اهمیت نسبیشان فهرست کردهایم:
یادداشت برداری کاغذی
ماجرای یادداشت برداری کاغذی هم، شبیه بحث انعطافپذیری زمانی است که در ابتدای همین درس مطرح شد.
کم نیستند کسانی که احساس میکنند آموزش دیجیتال به معنای آموزش بدون کاغذ (Paperless) است؛ در حالی که این دو موضوع، مقولههایی کاملاً مستقل هستند.
آموزش الکترونیک یا آموزش دیجیتال، به معنای استفاده از بستر دیجیتال برای تحویل محتوای آموزشی و تعامل با مجموعه آموزشی و سایر دانشجویان است.
اما در کنار تحویل و تعامل، مسائل مهم دیگری هم وجود دارند که از جمله آنها میتوان به تمرین آموختهها و تثبیت مطالب در ذهن اشاره کرد.
کاغذ هنوز میتواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند.
به همین علت ما در متمم درسهای مختلفی را به این بحث اختصاص دادهایم:
مثالی از یادداشت برداری و خلاصه نویسی
جستجو در وب
نه متمم و نه هیچ سیستم آموزش الکترونیک دیگری ادعا نمیکند که دانشجویانش از جستجو در وب و مراجعه به منابع و سایتهای دیگر بینیاز هستند.
از سوی دیگر، حجم تولید محتوای دیجیتال در حدی زیاد شده – و هر روز نیز رو به افزایش است – که بدون آشنایی با مهارت جستجو در وب نمیتوانیم مطالب مورد نیاز خود را پیدا کنیم و پاسخ سوالهایمان را بیابیم.
درس جستجو در وب در متمم با همین هدف طراحی و ارائه شده است.
یادداشت برداری دیجیتال
لازم نیست بر اهمیت یادداشت برداری دیجیتال تأکید کنیم.
هنگام استفاده از سیستمهای آموزش الکترونیکی، یادداشت برداری دیجیتال میتواند بسیار مفید و کمککننده باشد. از جمله کاربردهای یادداشت برداری دیجیتال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ثبت خلاصه درسها
- ثبت ایدهها و سوالهایی که هنگام مطالعه به ذهنتان میرسد
- ثبت اسم نویسندگان و کتابها برای مراجعهی بعدی؛ جستجو در وب؛ یا تهیه و مطالعه آنها
- ثبت و طبقه بندی لینکهای مفید
- ثبت پیشنهادها و نکتههای مهمی که در درسها مطرح میشود تا بعداً سر فرصت بتوانید کاربرد آنها را در محیط کار و زندگی خود بیابید.
ما در متمم درسهای زیر را برای تقویت مهارت یادداشت برداری دیجیتال تنظیم و ارائه کردهایم:
تایپ و کامنت گذاری
اگر در هیچ بحثی مشارکت نکنیم و تمرینهای درسها را انجام ندهیم، صرفاً خوانندهی منفعل بحثها باشیم، استفاده از متمم هیچ تفاوتی با گوش دادن به رادیو یا دیدن تلویزیون یا عضویت در یک کانال تلگرامی ندارد.
بنابراین مهارت کامنتگذاری هم از جمله مهارتهای مورد نیاز برای آموزش الکترونیکی است.
موارد زیر را میتوان از جمله زیرمجموعههای مهارت کامنت گذاری دانست:
رعایت اصول کلی کامنت گذاری برای اینکه کامنت ما تأیید و منتشر شود آشنایی با اصول تایپ برای تایپ بهتر و سریعتر و ظاهر شکیل و تمیز کامنتها استفاده از لینک های کوتاه شده (به جای لینکهای زشت و طولانی) آشنایی با روش لینک دادن به کامنتهای خود و دیگران آپلود کردن عکسها و لینک دادن به آنها در متممآشنایی با شیوه استفاده از فرمتهای رایج فایلها
حتی برای سادهترین پلتفرمهای آموزش الکترونیک نیز لازم است برخی از فرمهای رایج فایلها را بشناسیم.
شناسایی فرمتها باعث میشود بتوانیم از اطلاعاتی که در فضای وب وجود دارد، بهتر استفاده کنیم.
فرمتهایی مانند PDF، EPub، mobi و xlsx از جمله مواردی هستند که آشنایی با آن میتواند پیدا کردن دادهها و استفاده از آنها را بسیار سادهتر کند.
آشنایی با اصول، تکنیکها و ابزارهای نگهداری و دسته بندی فایلها
کم نیستند کسانی که وقتی یک فایل را روی موبایل یا کامپیوتر خود دانلود میکنند، به این مسئله فکر نمیکنند که فایل در کجای موبایل یا کامپیوتر ذخیره شده است.
یا اینکه میتوانید یک دایرکتوری دانلود روی موبایل یا لپتاپشان بیابید که صدها فایل بدون هرگونه دستهبندی در آنجا قرار گرفته است.
دسکتاپهای شلوغ با انبوهی از آیکونها هم نمونهی دیگری از بیتوجهی به نگهداری و دستهبندی فایلها و اطلاعات است.
اما وقتی در طولانی مدت از وسایل دیجیتال برای یادگیری الکترونیکی استفاده میکنیم، بسیار مهم است که اصول، تکنیکها و ابزارهای نگهداری و دسته بندی فایلها را بیاموزیم و به کار بگیریم.
در متمم درسهای زیر به این مهارت اختصاص پیدا کرده است:
نکاتی درباره دسته بندی فایلها و فولدرها
روشهای انتقال فایل بین موبایل و کامپیوتر
استفاده از ایمیل
بسیاری از سایتها به صورت منظم خبرنامههایی را ارسال میکنند.
معمولاً این خبرنامهها صرفاً به خبر محدود نیستند؛ بلکه محتواهای مختلف و مفید متنوعی توسط این خبرنامهها برای مخاطبان ارسال میشود.
اگر اصول استفاده از ایمیل، طبقه بندی ایمیلها و مرتب کردن آنها را بلد نباشیم و به کار نگیریم، بعد از مدتی Inbox ما به یک زبالهدان الکترونیکی با کارایی بسیار محدود تبدیل خواهد شد.
معمولاً کسانی که آموزش الکترونیکی را جدی میگیرند، استفاده از سرویسهای مبتنی بر ایمیل و آشنایی با مهارتهای مرتبط با ایمیل را نیز در برنامه خود قرار میدهند.
دوست عزیز.
شما با عضویت رایگان به عنوان کاربر آزاد متمم (صرفاً با تعیین نام کاربری و کلمهی عبور) میتوانید به حدود نیمی از چند هزار درس متمم دسترسی داشته باشید.
همچنین در صورت تمایل، با پرداخت هزینه عضویت، به همهی درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. فهرست برخی از درسهای مختص کاربران ویژه متمم را نیز میتوانید در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
از میان درسهایی که در فهرست بالا آمده است، درسهای زیر از جمله پرطرفدارترین موضوعات هستند:
دوره MBA | مذاکره | کوچینگ | توسعه فردی
فنون مذاکره | تصمیم گیری | مشاوره مدیریت
تحلیل رفتار متقابل | تسلط کلامی | افزایش عزت نفس
چگونه شاد باشیم | هوش هیجانی | رابطه عاطفی
خودشناسی | شخصیت شناسی | پرورش کودکان هوشمندتر
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارت یادگیری به شما پیشنهاد میکند:
- مهارت یادگیری، تکنیکها و روشهای یادگیری بهتر
- روشهای نادرست متممخوانی!
- سواد چیست؟ | تعریف سواد از نظر یونسکو
- هدف گذاری و تنظیم لیست اهداف در یادگیری (+ نمونه هدف گذاری)
- آیا آموزش الکترونیکی و روشهای یادگیری الکترونیکی مناسب شماست؟
- فایل صوتی آموزشی | مقدمهای بر مهارت یادگیری
- فایل صوتی درباره مهارت یادگیری | چند نکته درباره تکنیکهای یادگیری
- یادگیری تطبیقی | فایل صوتی آموزشی
- فایل صوتی مهارت یادگیری | اهمیت کند کردن سرعت یادگیری
- یادگیری کریستالی | دانلود فایل صوتی دربارهٔ مهارت یادگیری
- مثال یادگیری کریستالی | فایل صوتی درباره ماجرای دروغ و فریب
- آیزاک آسیموف | تمرین یادگیری کریستالی
- آنتوان دو سنت اگزوپری | تمرین یادگیری کریستالی
- بهترین معلم ریاضی کیست؟
- تعریف منحنی یادگیری چیست و برای ما چه کاربردی دارد؟
- کتابخوانی و توصیه هایی برای آن | چگونه کتابخوان شویم؟
- درباره اهمیت کتاب | بخشی از متن کتاب آهنگ افلاک نوشته کارل سیگن
- گروه کتابخوانی | برای کتابخوانی گروهی چه قوانینی بگذاریم؟
- چگونه کتاب بخوانیم؟ راهنمای مورتیمر آدلر برای کتاب خواندن
- درباره اهمیت کتابهای قدیمی | چرا باید آنها را بخوانیم؟
- کتاب های پرفروش | آیا پرفروش ترین کتاب های جهان لزوماً بهترین کتابهای حوزهٔ خود هستند؟
- آموزش خلاصه نویسی و یادداشت برداری
- آیا با این رسمالخط، مطالب را بهتر به خاطر میسپارید؟
- کتاب صوتی یا کاغذی؟ | آیا کتاب کاغذی جای خود را به کتاب صوتی خواهد داد؟
- در کتابخانه شخصی شما چه خبر است؟
- بریدههایی از کتاب برچیدن کتابخانهام | آلبرتو مانگل
- نقشه ذهنی چیست؟ بررسی کاربردهای نقشه ذهنی در یادگیری
- نقشه مفهومی یا نمودار مفهومی چیست؟ | راهنمای ترسیم نقشه و یک نمونه
- تکنیک های یادگیری | بهترین روش مطالعه و یادگیری درسهای متمم چیست؟
- معرفی کتاب چرا به یاد میآوریم؟ | دربارهٔ حافظه، به خاطر سپردن و فراموش کردن
- اینفوگرافی تکنیکهای یادگیری
- حافظه کوتاه مدت، حافظه بلند مدت و حافظه فعال چه هستند؟
- تانیا لومبروزو (محقق روانشناسی شناختی)
- هر یک از اینها از کدام سیاره آمدهاند؟
- آیا شما از این روش یادگیری استفاده میکنید؟
- ترجمه کتاب | چگونه بدانیم یک کتاب انگلیسی به فارسی ترجمه شده یا نه؟
- بلوم کیست؟ | زندگینامه + اهمیت نظریه بلوم در یادگیری
- طبقه بندی بلوم (سطوح یادگیری بلوم)
- دانستن، حفظ کردن و به خاطر سپردن، میتواند یکی از اهداف آموزش باشد
- منظور از درک مطلب چیست؟ چگونه برای درک مطلب هدفگذاری کنیم؟
- آیا همیشه باید یادگیری را از موضوعات ساده شروع کرد؟
- کاربردی کردن آموختهها: آیا به تفاوت آموختن و به کاربردن توجه کردهاید؟
- تجزیه و تحلیل به عنوان یکی از مهارتها در یادگیری
- توانایی ارزیابی و قضاوت یکی از مراحل یادگیری است
- بالاترین سطح یادگیری، خلق و ترکیب است
- انواع سبک های یادگیری چه هستند و چه کاربردی دارند؟
- انواع سبک های شناختی | تفاوتهای ما در اندیشیدن، یادگیری و حل مسئله
- کدامیک از روش های یادگیری را انتخاب میکنید؟
- درباره اهمیت آموزش دانشگاهی
- افزایش سرعت یادگیری به عنوان یک هدف
- چند پیشنهاد ساده برای بهبود روش مطالعه شما
- مخترع کیست؟
- آیا مراقب هستید که آموزش، شما را نادانتر نکند؟
- اثر دانینگ کروگر | آنکس که نداند و نداند که نداند
- معرفی کتاب دوباره فکر کن | آدام گرنت
- منابع تکمیلی | دوره صوتی آموزش کتابخوانی و انتخاب کتاب مناسب (محمدرضا شعبانعلی)