Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
دوره آموزشی هدف گذاری (کلیک کنید)


کتاب صوتی یا کاغذی؟ | آیا کتاب کاغذی جای خود را به کتاب صوتی خواهد داد؟


کتاب صوتی

مشتاق یک بحث و جدل بی‌پایان هستید؟ کافی است در جمعی که کم‌و‌بیش به کتاب علاقه‌ دارند این سوال را مطرح کنید که: «کتاب صوتی بهتر است یا کتاب کاغذی؟»

هر جا احساس کردید بحث ممکن است متوقف شود و لازم است هیزم تازه‌ای به این آتش بیفزایید، می‌توانید این سوال را هم اضافه کنید که: «اصلاً می‌شود کسی را که کتاب صوتی گوش می‌دهد کتابخوان دانست؟»

این بحثِ ظاهراً بی‌پایان، چند سالی است بین علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی و فعالان حوزه‌ی فرهنگ مطرح شده و نظرات در این زمینه آن‌قدر متنوع است که حتی افراد متخصص و کارشناس هم در این‌که «واقعاً پاسخ درستی برای آن وجود دارد» تردید کرده‌اند.

در این درس می‌خواهیم درباره‌ی کتاب صوتی حرف بزنیم و آن را با کتاب کاغذی مقایسه کنیم. هم‌چنین به این نکته بپردازیم که چرا سوالِ کتاب صوتی بهتر است یا کتاب کاغذی یک سوال ناقص و مبهم است و چگونه می‌توانیم آن را تکمیل کرده و به پرسش بهتری تبدیل کنیم.

کتاب صوتی

دو نکته قبل از مطالعه‌ی ادامه‌ی این درس

  موضوع این درس کتاب کاغذی است یا کتاب دیجیتال؟

وقتی از کتاب صوتی حرف می‌زنیم،‌ در برابر آن صرفاً کتاب کاغذی قرار نمی‌گیرد. بلکه نسخه‌ی دیجیتال کتابها یا همان ایبوک (E-book) هم مطرح می‌شود. درباره‌ی تفاوت نسخه‌های کاغذی و دیجیتال، نکات بسیاری گفته شده و ما هم اشاراتی به آن داشته‌ایم، اما فعلاً موضوع بحث‌مان، نسخه‌ی مکتوب در برابر نسخه‌ی صوتی است. بنابراین در این درس خاص، از تفاوت کتاب کاغذی و کتاب الکترونیکی چشم‌پوشی می‌‌کنیم.

  بحث ما به کتاب صوتی محدود است یا شامل پادکست هم می‌شود؟

ما در این درس به طور خاص به کتاب صوتی (نسخه‌ی صوتی‌شده‌ی کتابها) توجه داریم. پادکست شکل دیگری از محتواست که از حوزه‌ی بحث ما در این درس خارج است. معمولاً در ساده‌ترین مقایسه، برای توصیف تفاوت پادکست و کتاب صوتی چنین گفته می‌شود که کتاب صوتی جایگزین کتاب کاغذی یا کتاب الکترونیکی است. اما پادکست می‌خواهد جایگزین رادیو و سایر رسانه‌های صوتی سنتی باشد.

تاریخچه کتاب صوتی | آیا کتابهای صوتی پدیده‌ی جدیدی هستند؟

طی سال‌های اخیر، با توسعه‌ی تکنولوژی دیجیتال و فناوری اطلاعات، انتشار کتابهای صوتی و گوش دادن به کتابهای صوتی رونق پیدا کرده و همه از این نوع کتابها صحبت می‌کنند. اما نباید اشتباه کنیم و کتاب صوتی را یک اتفاق جدید در نظر بگیریم.

کتابهای صوتی هم در ایران و هم در سایر نقاط جهان، قدمتی طولانی دارند.

متیو روبری (Matthew Rubery) که دو کتاب ارزشمند در زمینه‌ی تاریخچه کتاب صوتی دارد، به این نکته اشاره کرده که ادیسون، هنگامی که در قرن نوزدهم میلادی فونوگراف (بعداً به گرامافون تغییر نام داد) را اختراع کرد، یکی از اهداف اختراعش را این می‌دانست که افراد مبتلا به نابینایی می‌توانند از آن برای شنیدن نوشته‌ها استفاده کنند (+/+).

کتاب صوتی اول در شکل فونوگراف تجربه شد

ادیسون در کنار دستگاه فونوگراف – نقطه‌ی تولد کتاب گویا (منبع عکس)

اما استفاده‌ی عملی و گسترده از کتابهای صوتی تا سال‌های ۱۹۳۰ عقب افتاد. انجمن‌هایی که از افراد مبتلا به نابینایی حمایت می‌کردند، از پشتیبان‌های اصلی تولید این کتاب‌ها بودند. البته در آن زمان اصطلاح کتاب صوتی (Audiobook) رواج نداشت و از اصطلاح کتاب گویا (Talking book) استفاده می‌شد.

نخستین کتاب صوتی در ایران هم حدود هفت دهه پیش تولید شده است. دکتر علی‌اصغر آموزگار که مبتلا به نابینایی بودند، نخستین کتاب گویا را تولید کردند که مخاطبان هم از آن استقبال کردند (+).

در تمام این سال‌ها، ناشران بسیاری هم این ایده را پیاده‌سازی کرده و نسخه صوتی کتاب‌های خود را به همراه کتاب یا به شکل مستقل به بازار عرضه کردند.

دهه‌ی هشتاد و نود میلادی را باید سال‌های مهمی در افزایش شتاب تولید کتاب‌های گویا در نظر گرفت. بزرگ‌ترین تولیدکنندگان کتابهای گویا در آمریکا به نتیجه رسیدند که تا آمار تولید و فروش کتابهای گویا شفاف نشود، نمی‌توان برای توسعه‌ی این صنعت برنامه‌ریزی کرد. به همین علت، تعدادی از آن‌ها، از جمله Random House و Warner Bros و Simon & Schuster در کنار هم قرار گرفتند و انجمن ناشران محصولات صوتی یا APA را تأسیس کردند (Audio Publishers Association).

اگر چه این انجمن در ۱۹۸۶ تأسیس شد، اما شاید منطقی باشد سال تولد کتاب صوتی (به مفهوم امروزی آن)‌ را ۱۹۹۴ در نظر بگیریم. زمانی که APA در بیانیه‌ای پیشنهاد کرد اصطلاح کتاب گویا (Talking Book) کنار گذاشته شود و در تمام صنعت همه از اصطلاح استاندارد کتاب صوتی (Audiobook) استفاده کنند (+).

کتاب صوتی بهتر است یا کتاب کاغذی؟

محدودیت در دسترسی کامل به این مجموعه درس

مجموعه درس‌های مهارت یادگیری برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.

  تعداد درس‌ها: ۵۶ عدد

  دانشجویان این درس: ۱۵۵۴۷ نفر

  تمرین‌های ثبت‌شده: ۲۹۵۸۲ مورد

با عضویت ویژه‌ی متمم، علاوه بر درس‌های مهارت یادگیری به مجموعه‌ی گسترده‌ای از درس‌ها دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست برخی از آن‌ها را در این‌جا ببینید:

 فهرست درس‌های متمم

البته بررسی‌های ما نشان داده است که علاقه‌مندان به درس مهارت یادگیری به درس‌های زیر هم علاقه دارند و آن‌ها را پیگیری می‌کنند:

 تفکر سیستمی | تصمیم گیری | استعدادیابی | مسیر شغلی

  معرفی کتابهای روانشناسی | معرفی کتابهای مدیریتی

  مدل ذهنی |‌ تفکر نقادانه | کوچینگ | یادگیری زبان انگلیسی

  خودشناسی | شخصیت شناسی | مهارت ارتباطی

 دوره MBA متمم (اگر به بحث‌های کلان مدیریتی علاقمندید)

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

جمع‌بندی پایانی

با توجه به همه‌ی نکاتی که تا این‌جا گفته شد،‌ به نظر می‌رسد این سوال که کتاب کاغذی بهتر است یا کتاب صوتی می‌تواند یک پرسش گمراه‌کننده باشد. قلمرو کتاب‌های صوتی و کاغذی آن‌قدر گسترده و عوامل تأثیرگذار و تعدیل‌کننده روی اثربخشی مطالعه (یا گوش دادن) آن‌قدر متنوع هستند که نمی‌توان به سادگی یک پاسخ کلی به این سوال ارائه کرد.

هم‌چنین از آن‌جا که نگاه کارکردی (Functional) هر یک از ما به مطالعه با دیگری فرق دارد،‌ حتی در مورد یک کتاب مشخص هم نمی‌توان به شکل قطعی اظهارنظر کرد.

شاید دقیق‌تر باشد در چنین مواقعی، دیدگاه خود را به این شکل بیان کنیم که:

«در مورد کتاب …
که نسخه‌ی مکتوب آن توسط  عرضه شده
و نسخه‌ی صوتی آن توسط ارائه شده است،
با توجه به هدف من که است،‌
گمان می‌‌کنم نسخه‌ی صوتی / مکتوب برای من بهتر و اثربخش‌تر باشد.»

مشارکت در بحث

تجربه‌ی شما از مطالعه‌ی کتابهای کاغذی و گوش دادن به کتاب‌های صوتی چیست؟

نکته‌های دیگری در ذهن دارید که در متن درس به آن‌ها اشاره نشده باشد؟

کتاب‌های خاصی بوده که نسخه‌ی صوتی آن‌ها برایتان از نسخه‌ی کاغذی اثربخش‌تر باشد؟ یا بالعکس، آیا کتاب‌هایی هستند که اصرار به خواندن نسخه‌ی کاغذی آن‌ها داشته باشید؟

      شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.  

     تعدادی از دوستان علاقه‌مند به این مطلب:    مونا محمدی ، عارف تاسا ، فریبا ، شکور علیشاهی ، حسن رفعتی

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارت یادگیری به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه مهارت یادگیری
 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۳۴۳ نظر برای کتاب صوتی یا کاغذی؟ | آیا کتاب کاغذی جای خود را به کتاب صوتی خواهد داد؟

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .