Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
دوره آموزشی هدف گذاری (کلیک کنید)


بازخورد یا فیدبک چیست؟


اهداف و انتظارات آموزشی متمم در این درس
کد درس: ۳۰۸۷۰
پیش نیاز مطالعه‌ی درس بازخورد: از دوستان عزیز متممی انتظار می‌رود پس از مطالعه‌ی این درس:
  • بتوانند بازخورد یا فیدبک را تعریف کنند.
  • بتوانند برای بازخورد (فیدبک) مثال بزنند.
  • دو واژه‌ی سیستم‌های حلقه باز و سیستم‌های حلقه بسته را بشناسند و تفاوت آنها را بدانند و در مثال‌های روزمره، این دو سیستم را از یک دیگر تشخیص دهند.
  • بتوانند تفاوت بازخورد مثبت و بازخورد منفی را شرح دهند.
فشار ذهنی هنگام مطالعه
نیاز به مشارکت شما
کسب و کار
زندگی
بازخورد چیست؟ فیدبک چیست؟

در تعریف سیستم و تفکر سیستمی به دو مفهوم سیستم باز و سیستم بسته اشاره کردیم و توضیح دادیم که به سیستم‌هایی که با محیط خود تعامل دارند، سیستم باز گفته می‌شود.

برای هر سیستم باز (Open System)، می‌توان ورودی و خروجی تعریف کرد.

ورودی، اثراتی است که سیستم از محیط می‌پذیرد و نیز پارامتر‌ها و اطلاعاتی که از محیط می‌گیرد.

خروجی نیز، اثراتی است که سیستم بر محیط می‌گذارد و پارامترها، اطلاعات و رفتاری که توسط محیط، درک و مشاهده می‌شود.

اگر بخشی از خروجی یک سیستم، بر روی ورودی آن تاثیر بگذارد، اصطلاحاً می‌گوییم که این سیستم از محیط، بازخورد یا فیدبک (Feedback) می‌گیرد.

این اصطلاح را اولین بار، کارل فردیناند براون در مورد سیستمهای الکتریکی به کار برد. البته فیدبک برای او، بار معنایی منفی داشت.

first-feedback-use

بعدها راس اشبی این تعبیر را در تحلیل‌های فردیناند براون مشاهده کرد.

او واژه‌ی فیدبک یا بازخورد را دوست داشت و به نظرش تعبیر زیبایی بود. اما  نمی‌توانست خود را قانع کند که بازخورد، همیشه یک اتفاق منفی است. 

محدودیت در دسترسی کامل مجموعه تفکر سیستمی

دسترسی کامل به مجموعه درس‌های تفکر سیستمی برای اعضای  ویژه متمم در نظر گرفته شده است. با عضویت ویژه در متمم، علاوه بر دسترسی به مجموعه درس‌های تفکر سیستمی، به مجموعه گسترده‌تری از درس‌ها به شرح زیر نیز دسترسی پیدا خواهید کرد:

 فهرست درس‌های متمم

البته بررسی‌های آماری ما نشان داده که علاقه‌مندان به درس‌های تفکر سیستمی، از میان مجموعه درس‌های متمم به مطالعه‌ی درس‌های زیر بیشتر علاقه‌مند بوده‌اند:

  مدل ذهنی | تفکر استراتژیک | تفکر نقادانه

  کوچینگ | مشاوره مدیریت | استعدادیابی

  تصمیم گیری | حل مسئله | مدیریت زمان | یادگیری

گزینه‌ی دیگر هم پیگیری منظم مجموعه درس‌های دوره MBA متمم است.

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

بسته به تعریف مرز سیستم، یک بازخورد می‌تواند داخلی یا بیرونی باشد

ممکن است در نگاه اول با مطالعه‌ی تعریف بازخورد در این درس نتیجه بگیریم که بازخورد فقط در تعامل سیستم با محیط بیرونی معنا پیدا می‌کند و به حلقه‌هایی که درون سیستم شکل می‌گیرند، بازخورد گفته نمی‌شود.

اما باید به خاطر داشته باشیم که مرز سیستم یک واقعیت بیرونی نیست؛ بلکه صرفاً قراردادی برای ماست تا شناخت سیستم را ساده‌تر کرده و تحلیل رفتار آن را برای ما امکان‌پذیر کند.

شاید مثال زیر این بحث را به شکلی بسیار ساده در ذهن ما تثبیت کند:

دو نوع مکانیزم فیدبک در یک پرینتر

اگر تا به حال از پرینترهای چندکاره استفاده کرده باشید می‌دانید که بسیاری از آنها از یک مکانیزم جذاب و خلاقانه برای کالیبراسیون نازل‌های خود استفاده می‌کنند.

این پرینترها تصویری را روی کاغذ پرینت می‌گیرند و از شما می‌خواهند که همان را روی صفحه‌ی اسکنرشان بگذارید تا خودشان نتیجه‌ی کار خود را ببینند و بر این اساس تنظیمات لازم را اعمال کنند.

این یکی از زیباترین نمونه‌های فیدبک گرفتن از محیط است.

انواع فیدبک با استفاده از مثال پرینتر

با توجه به تعریفی که در ذهن همه‌ی ما از فیدبک وجود دارد، به سرعت این رفتار پرینتر را به عنوان نمونه‌ای از فیدبک در نظر می‌گیریم.

قطعاً قضاوت ما درست است و این مکانیزم، نمونه‌ای از فیدبک محسوب می‌شود.

اما در داخل همان پرینتر ده‌ها – و بلکه صدها – مکانیزم فیدبک دیگر هم وجود دارند. از جمله اینکه وقتی کارتریج‌ها هنگام چاپ به انتهای مسیر خود می‌رسند با استفاده از لیمیت سوییچ‌های کوچکی متوجه می‌شوند که به آخر رسیده‌اند و باید جهت حرکت خود را تغییر دهند.

ما نمی‌توانیم بگوییم که اینها را فیدبک در نظر نمی‌گیریم. چون مصداقِ تبادل اطلاعات با محیط نیستند و صرفاً یک اتفاق داخلی محسوب می‌شوند.

مکانیزم فیدبک در سیستمهای مکانیکی

محیط چیزی است که ما تعریف می‌کنیم و صرفاً یک قرارداد است.

بنابراین، هر جا که به هر روشی نتیجه‌ی یک اقدام روی خود آن اقدام تأثیر گذاشت می‌توانیم بگوییم مکانیزم فیدبک وجود دارد.

چند پرسش، و پاسخ آن‌ها

 بازخورد درست است یا بازخور؟

اوایل هر دو اصطلاح بازخورد و بازخور به کار می‌رفتند و رواج داشتند. حتی شاید بتوان گفت بازخور رایج‌تر بود. اما طی سال‌های اخیر که حساسیت به زبان فارسی گسترش یافته و علاقه‌مندان به این زبان در شبکه‌های اجتماعی فعال شده‌اند، بسیاری به این نتیجه رسیده‌اند که بازخور نادرست است. چون «خور» (مثل: بخور) فعل امر است و بازخور به معنای فیدبک نزدیک نیست. مستقل از این‌که این استدلال را بپذیریم یا نه، اکنون واژهٔ بازخورد رایج‌تر است و در نوشته‌های رسمی بیشتر به کار می‌رود.

 چه معادل‌هایی در زبان فارسی برای فیدبک وجود دارد؟

علاوه بر بازخورد که متداول‌ترین معادل فارسی Feedback است، واژه‌های دیگری هم در ترجمه‌ها به کار رفته‌اند. از جملهٔ این واژه‌ها می‌توان به «پس‌خوراند» و  «پس‌خورد» اشاره کرد.

بعد از خواندن این درس چه کار کنم؟

  درس بازخورد در مدیریت مکمل این درس محسوب می‌شود. پیشنهاد ما این است که حتماً آن درس را هم بخوانید تا معنی فیدبک برای شما شفاف‌تر شود.

      شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.  

     تعدادی از دوستان علاقه‌مند به این مطلب:    فراز گرگین ، Ali Ahmadi ، سارا جانی‌پور ، محدثه دریاباری ، سلمان رضوانی فر

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر سیستمی به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه تفکر سیستمی
 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۲۰۳ نظر برای بازخورد یا فیدبک چیست؟

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : محمد وکیلی

    بنظرم یکی از اشتباهاتی که سازمان ها مرتکب می شوند، این است که گمان می کنند فروش و سود بیشتر (سود حسابداری - تفاضل هزینه از درآمد) به معنی دریافت بازخورد مثبت از خریداران یا استفاده کنندگان از خدمات است و اصلا به رضایت مشتری و امکان تبدیل مشتری بالقوه به بالفعل توجهی ندارند.

    از معروف ترین نمونه های آن هم می توان به شرکت های خودروسازی "ایران خودرو" و "سایپا" اشاره کرد که معنی فروش و سود بیشتر را رضایت مشتری و بازخورد مثبت می دانند و همچنان رفتار قبلی خود (تولید خودرو های بی کیفیت) را تقویت می کنند.

    در حالی که خرید بیشتر محصولات این شرکت ها از جانب مردم نه به خاطر رضایت از کیفیت بلکه از روی ناچاری است و رانت تولید خودرو (بوسیله حمایت ها از قبیل افزایش عوارض واردات خودرو های خارجی توسط گمرک، موافقت سازمان حمایت از مصرف کنندگان و شورای رقابت با افزایش قیمت خودرو های داخلی، تایید کیفیت از طرف سازمان ملی استاندارد، اجازه تردد از جانب پلیس راهنمایی و رانندگی و ...)، هدیه ایست که از طرف دولت به خودرو سازان داده شده است.

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .