ادگار شاین | نظریه پرداز فرهنگ سازمانی
ادگار شاین (Edgar H. Schein) در سال ۱۹۲۸ به دنیا آمده و اکنون دهمین دهه‌ی زندگی خود می‌گذراند.
به همین علت، ممکن است از خود بپرسیم آیا کسی که تحصیلات خود را دوران در جنگ جهانی دوم گذرانده و در سال ۱۹۵۲ (در مقطع دکترای رشته‌ی روانشناسی اجتماعی از دانشگاه هاروارد) فارغ‌التحصیل شده است، امروز هم می‌تواند حرف‌هایی شنیدنی برای ما – با چالش‌های پیچیده‌ی قرن بیست و یکم داشته باشد؟
اگر کتابهای ادگار شاین را خوانده باشید (چه آن‌هایی که نیم قرن پیش نوشته شده‌اند و چه آخرین کتابش را که در سال ۲۰۱۸ منتشر کرده است) در پاسخ به پرسش بالا تردید نخواهید کرد: اغلب کتابهای ادگار شاین، مستقل از زمان نگارش‌شان، می‌توانند برای مدیران و کسب و کارهای امروزی مفید باشند.
ادگار شاین کیست؟
ادگار شاین از جمله دانشمندان کلاسیک مدیریت و یکی از بزرگترین نظریه پردازان معاصر در زمینه‌ی فرهنگ سازمانی و رفتار سازمانی است و نام او در ردیف بزرگانی مانند گرت هافستد، ادوارد هال و کریس آرجیریس قرار می‌گیرد.
ادگار شاین را بیشتر به خاطر ارائه‌ی یکی از شناخته‌شده‌ترین مدل‌های فرهنگ سازمانی می‌شناسند.
شاین، درونی‌ترین لایه‌ی فرهنگ را مفروضات می‌داند و معتقد است که مفروضات (Assumptions) با ارزش‌ها (Value) تفاوت دارند.
چون ارزش‌ها، هر چقدر هم درونی باشند، باز هم ما به وجودشان آگاه هستیم و حتی حاضریم درباره‌ی آنها بحث کرده و از ارزش‌هایمان دفاع کنیم. اما خیلی از اوقات، ما حتی متوجه مفروضات خود نمی‌شویم؛ و اتفاقاً همین مفروضاتی که اغلب از چشم‌مان پنهان می‌مانند، نقش مهمی در شکل‌گیری فرهنگ ایفا می‌کنند.
با این توضیحات، او فرهنگ را در سه لایه‌ی زیر تعریف میکند:
- جلوه‌های بیرونی فرهنگ (شکل ساختمان، پوشش، رفتارها و برخوردها)
- ارزش‌ها و باورهایی که فرهنگ از آن دفاع میکند
- مفروضاتی که ارزش‌ها و جلوه‌ها بر اساس آنها شکل می‌گیرند و درونی‌ترین لایه هستند
بحث درباره‌ی نظریه فرهنگ ادگار شاین، باید موضوع درس مستقلی باشد و آن‌چه در این‌جا مطرح شد، صرفاً اشاره‌ای به چارچوب کلی مدل اوست.
اما آن‌چه ادگار شاین را از بسیاری از نظریه‌پردازان مدیریتی متمایز میکند، توجه ویژه‌ی او به جنبه‌های عملی و کاربردی نظریه های مدیریتی است.
شاین تجربه‌ی همکاری با شرکت‌های متعددی را در کارنامه‌ی خود دارد و در کتاب‌هایش، اصرار ندارد که به چارچوب خشک آکادمیک اکتفا کند. او بارها به سراغ خاطرات و تجربیاتش می‌رود و به این شیوه، به مخاطب کمک میکند که مفاهیم مجرد مدیریتی را بهتر و عمیق‌تر درک کند.
ادگار شاین و دغدغه‌ی پرسشگری و فروتنی
ادگار شاین در کتابهای آخرش، به دغدغه‌های شخصی‌تر خود پرداخته است. او که به مفاهیم کلانی مانند فرهنگ سازمانی و رهبری سازمانی می‌پرداخت، اکنون نکات کوچک‌تری را که فکر میکند اهمیت کلیدی دارند، مد نظر قرار داده است. تواضع و فروتنی از جمله صفاتی است که او بارها به آنها اشاره کرده و درباره‌شان نوشته است.
هم‌چنین شیوه‌ی پرسیدن و دریافت متواضعانه‌ی اطلاعات موضوع دیگری است که او طی سال‌های اخیر به آن پرداخته است.
شاید مطالعه‌ی بخشی از مقدمه‌ی کتاب شاین با عنوان پرسیدن فروتنانه (Humble Inquiry) برای شما جالب باشد:
یک روز، سرگرم دیدن دسته‌ای قارچ بودم که پس از باران، در جایی که رویش قارچ در آن انتظار نمی‌رفت، روییده بودند.
پیرزنی که با سگ خود از کنارم عبور می‌کرد، لحظه‌ای ایستاد و با صدای بلند گفت: «می‌دونی بعضیاشون سمی هستن؟»
گفتم: «بله. می‌دونم.»
بعد از جواب من گفت: «می‌دونی بخوریشون می‌میری؟»
نکته‌ی عجیب برای من این بود که شیوه‌ی حرف زدن او – و احساس اینکه باید حتماً نکته‌ای را به من به شکلی دستوری بگوید – حسی را در من برانگیخت که به سادگی نمی‌توانستم به حرف‌هایش به شکل مثبتی پاسخ دهم.
فهمیدم که لحن حرف زدنش و سبک بیان حرفش به شکلی بود که اجازه نمی‌داد یک رابطه‌ی مثبت شکل بگیرد و ادامه دادن گفتگو را دشوار می‌کرد.
انگیزه‌ی او کمک به من بود، اما کمکی نکرد و من با خودم گفتم ای کاش، یا اول حرف‌هایش یا بعد از اینکه من گفتم می‌دانم و حواسم هست، به جای اینکه باز هم حرف‌های بیشتری بزند، چیزی از جنس سوال مطرح می‌کرد [تا فضای دوستانه‌تری شکل بگیرد.]
احتمالاً می‌توانید حدس بزنید نگاه یک دانشمند برجسته‌ی فرهنگ و ارتباطات، وقتی تا این حد به ظرافت‌های گفتگوهای روزمره می‌پردازد، چقدر می‌تواند با نکات مفید و آموزنده همراه باشد.
برخی از کتاب های ادگار شاین
از آن‌جا که در درسهای دیگر متمم، بارها به ادگار شاین و دیدگاه‌هایش خواهیم پرداخت، این معرفی مختصر را صرفاً با اشاره به چند مورد از کتابهای او به پایان می‌رسانیم:
Humble Leadership (رهبری فروتنانه)
Humble Inquiry (پرسیدن فروتنانه)
Organizational Culture & Leadership (فرهنگ و رهبری سازمانی)
Organizational Development (توسعه سازمانی | نویسنده همکار)
Career Dynamics (دینامیک مسیر شغلی و تطبیق نیازهای فردی و سازمانی)
چند تذکر دربارهٔ بخش معرفی کتاب متمم
متمم سایت فروش کتاب نیست. و جز کتاب «از کتاب» محمدرضا شعبانعلی - که خود متمم آن را منتشر کرده - صرفاً به معرفی، بررسی و نقد کتاب می‌پردازد.
صِرف معرفی کتاب در متمم لزوماً به معنای تأیید محتوای آن کتاب نیست. پس حتماً متن معرفی را کامل بخوانید. ممکن است نقاط ضعف برخی کتابها پررنگ‌تر از نقاط قوت‌شان باشد. ضمن این که معرفی کتاب در متمم لزوماً به این معنا نیست که آن کتاب جزو منابع تدوین درس‌ها بوده است. جز در مواردی که صریحاً به این نکته اشاره، در باقی موارد صرفاً ممکن است با هدف آشنایی کلی با موضوع یا نویسنده و یا نقد کتاب به آن پرداخته شده باشد.
متمم برای معرفی کتابها هیچ نوع هزینه‌ای دریافت نمی‌کند و صرفاً اهداف آموزشی خود را مد نظر قرار می‌دهد.
دسته‌بندی کتاب های روانشناسی و توسعه فردی
کتابهایی در مورد یادگیری و مدل ذهنی
چند کتاب درباره بهبود مهارت های ارتباطی
مطالب، فایل‌ها و کتابهای مربوط به کتابخوانی
خرید کتاب از کتاب نوشته محمدرضا شعبانعلی
راهنمای خواندن و خریدن کتاب (فایل صوتی)
کتابخوانی | چگونه کتابخوان شویم؟
فهرست کتابهای پیشنهادی برای ترجمه
پاراگراف فارسی | جملات منتخب کتابها
شما با عضویت ویژه در متمم، می‌توانید به درس‌ها و آموزش‌های بسیاری از جمله موضوعات زیر دسترسی کامل داشته باشید:
موضوعات زیر، برخی از درس‌هایی هستند که در متمم آموزش داده می‌شوند:
دوره MBA (یادگیری منظم درس‌ها)
استراتژی | کارآفرینی | مدل کسب و کار | برندسازی
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | هوش هیجانی |تسلط کلامی
توسعه فردی | مهارت یادگیری | تصمیم گیری | تفکر سیستمی
کوچینگ | مشاوره مدیریت | کار تیمی | کاریزما
عزت نفس | زندگی شاد | خودشناسی | شخصیت شناسی
مدیریت بازاریابی | دیجیتال مارکتینگ | سئو | ایمیل مارکتینگ
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری متفکران کلاسیک مدیریت به شما پیشنهاد میکند:
- نویسندگان، نظریه پردازان و متفکران مدیریت | شما چه کسانی را میشناسید؟
- نویسندگان و دانشمندان کلاسیک مدیریت و روانشناسی مرتبط با مدیریت
- انقلاب صنعتی | دوران انقلاب صنعتی در اروپا چگونه آغاز شد؟
- فردریک تیلور و تیلوریسم | مدیریت علمی تیلور چه میگوید؟
- هنری گانت | از طراحی گانت چارت تا توسعه مدیریت علمی
- مک دونالدی شدن | منظور جورج ریتزر از مک دونالدیزاسیون چیست؟
- مزایا و معایب مک دونالدیزه شدن سازمانها، کسب و کارها و جامعه
- پیتر دراکر کیست؟ | مروری بر زندگی و کتابهای پیتر دراکر
- پیتر دراکر در کلاس درس – قسمت اول
- پیتر دراکر در کلاس درس – قسمت دوم
- درسهای پیتر دراکر: گذشته همیشه چراغ راه آینده نیست
- درسهای پیتر دراکر: همیشه پاسخ این سوالات را آماده داشته باشید!
- هنری فایول | اصول مدیریت فایول و نقش او در تاریخ مدیریت
- چستر بارنارد
- جملاتی از ادوارد دمینگ
- تئودور لویت (Theodore Levitt) – از بزرگان بازاریابی مدرن
- دنیل پینک
- تام پیترز و مدل هفت اس مکنزی
- هشت ویژگی شرکت‌های موفق (کتاب در جستجوی برتری)
- چارلز هندی | نظریه پرداز و نویسنده کتاب خدایان مدیریت
- جامعه پساصنعتی | معرفی کتاب دانیل بل
- کریس آرجریس
- ادگار شاین | نظریه پرداز فرهنگ سازمانی
- هربرت سایمون (زندگینامه و دستاوردها)
- هنری مینتزبرگ
- ادوین لاک کیست؟ | نظریه پرداز روانشناسی سازمانی و هدف گذاری
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
نویسنده‌ی دیدگاه : علیرضا داداشی
سلام.
دیروز کسی می گفت: پسته نخریده ام چون یکی از مدیران مرتبط با پسته در رادیو گفته اگر پسته را به مشتری خارجی نفروشیم، سهم بازار را از دست می دهیم و ما حاضر نیستیم به خاطر جلب رضایت مصرف کننده ی داخلی این سهم را از دست بدهیم ولو این که به افزایش قیمت پسته در بازار داخلی ختم شود.
من هم لج کرده ام و نخریده ام.
گفتم:
مشکل گوینده این بوده که حرفی مهم و درست را به شیوه ای نادرست بیان کرده.
شاید بهتر بود به گونه ای این موضوع را توضیح بدهد که شنونده متوجه شود حفظ سهم بازار پسته ی کشورمان، در نهایت به نفع همگانی ما منتهی خواهد شد نه اینکه گمان کند او دارد جلب رضایت هموطن خودش را قربانی منافع ناشی از تجارت می کند.
ظرافت های کلامی، می تواند کینه را به دوستی تبدیل کند و برعکس.
می تواند انگیزه ی پذیرش ایجاد کند یا پرهیز.
و خیلی کاربردهای مشابه دیگر.
برقرار باشید.