صراحت تمام عیار | راهنمایی برای ترکیب قاطعیت و انسانیت در محیط کار

طی دهه‌های اخیر، مدیران بسیاری را دیده‌ایم که زندگی و فعالیت در شرکت‌های بزرگ (Corporate Life) را رها کرده و با تغییری بنیادی در مسیر شغلی خود به دنیای کوچ‌ها و منتورها رو آورده‌اند. کیم اسکات (Kim Scott) یکی از همین مدیران است.

او که زمانی هدایت فعالیت‌های مرتبط با فروش و عملیات را در تیم‌های AdSense و DoubleClick و YouTube بر عهده داشته، چند سالی است در جایگاه کوچ فعالیت می‌کند و خدمات خود را به مدیران شرکت‌هایی مانند دراپ‌باکس، توییتر، کوالتریکس و مانند این‌ها عرضه می‌کند.

اسکات در سال ۲۰۱۹ کتابی با عنوان Radical Candor نوشت که مورد توجه مخاطبانش قرار گرفت و در فارسی هم با عنوان صراحت تمام عیار ترجمه شده است.

ما می‌توانستیم صراحت تمام عیار را به عنوان زیرمجموعه‌ای از درس مهارتهای ارتباطی و یا کاریزما در متمم معرفی کنیم. اما در نهایت تصمیم گرفتیم معرفی آن را در مجموعه درس‌های رفتار سازمانی بگنجانیم.

در عین حال، هم‌چنان می‌توانید آن را به عنوان منبع مناسبی برای «مهارت ارتباطی رهبران کاریزماتیک» هم در نظر بگیریم. چون بسیاری از کتاب‌ها و مقاله‌ها و درس‌های مرتبط با کاریزما، جنبه‌های تئوریک این حوزه را پوشش داده‌اند و این کتاب با توصیه‌های شفاف و کاربردی در ارتباط قاطع و موثر می‌تواند مکمل خوبی برای این بحث محسوب شود.

منظور از صراحت تمام عیار چیست؟

دغدغه‌ی اصلی کیم اسکات در کتابش، گفتگوهای دشوار است. یعنی حرف‌هایی که هم ضروری است گفته شوند و هم گفتن آن‌ها ساده نیست.

از این منظر می‌توان کتاب او را در کنار دو کتاب معروف Crucial Conversations و Crucial Confrontations قرار داد. کتابهایی که در فایل صوتی گفتگوهای دشوار هم به آن‌ها پرداخته شده است.

اسکات معتقد است که در مواجهه با این شرایط دشوار، چهار راه مختلف پیش روی ماست. او این چهار شیوه را بر پایه‌ی دو مولفه‌ی چالش مستقیم و توجه شخصی شرح می‌دهد:

درک این مدل چندان دشوار نیست.

منظور از چالش مستقیم این است که چقدر آمادگی داریم حرف‌مان را به شکل «صریح» به طرف مقابل بگوییم. هر چقدر بیشتر برای این صراحت تلاش کنیم، در واقع به سمت راست نمودار حرکت کرده‌ایم. در مقابل، کسانی که به سراغ پیام‌های پنهان و غیرمستقیم و اشاره‌های تلویحی می‌روند و یا حتی از طرح بحث به هر شکل و شیوه اجتناب می‌کنند، به سمت چپ نمودار تمایل پیدا کرده‌اند.

بُعد عمودی هم به توجه شخصی اختصاص یافته است. توضیحاتی که اسکات ارائه می‌کند نشان می‌دهد که منظورش از توجه شخصی، ترکیبی از همدلی (Empathy) و شفقت (Compassion) است. توجه شخصی به این معناست که آیا ما به دغدغه‌ها و چالش‌ها و مشکلات و احساسات و نیازها و خواسته‌ها و انتظارات طرف مقابل هم توجه داریم؟ یا اصلاً برایمان مهم نیست که او در چه وضعیتی است و چرا و چگونه به وضعیت فعلی رسیده است یا رفتاری را نشان داده که مطلوب ما نیست.

ترکیب این دو مولفه به چهار الگوی رفتاری منتهی می‌شود که آن‌ها را می‌توان به شکل زیر خلاصه کرد:

مخاطب کتاب صراحت تمام عیار چه کسانی هستند؟

مخاطب اصلی کتاب صراحت تمام عیار، مدیران و سرپرستان و رهبران سازمانی هستند؛ کسانی که به نوعی با «زیردست» روبه‌رو هستند و باید یک مجموعه‌ی انسانی را اداره ‌کنند.

اما حرف‌های کیم اسکات برای ارتقاء مهارت ارتباطی در میان اعضای یک تیم هم مفید است و توصیه‌هایش می‌تواند به بهبود کیفیت کار تیمی نیز کمک کند.

ضمن این‌که کتاب صراحت تمام عیار، صرفاً به مبحث مهارت ارتباطی محدود نیست و نویسنده، بسیاری از تجربیات دیگر خود را در مقوله‌ی استخدام، ارتقا و تشویق کارکنان و ارزیابی عملکرد در آن گنجانده است.

حتی در موضع یک کارمند ساده – که وظیفه‌ی سرپرستی از دیگران را بر عهده ندارد – و یا در خارج از فضای کسب و کار هم می‌توانید از ایده‌ها و حرف‌های کیم اسکات استفاده کنید. اما طبیعتاً بخش قابل‌توجهی از صحبت‌های او (مثلاً درباره‌ی نظام پاداش و جبران خدمت و استخدام و اخراج) به کارتان نخواهد آمد.

در کل می‌توان گفت این کتاب، هیچ مخاطبی را دست خالی برنمی‌گرداند. اما هم‌چنان مخاطب اصلی‌اش کسانی هستند که از قدرت و اختیار نسبتاً بالایی در محیط کار برخوردارند یا در قالب یک تیم فعالیت می‌کنند.

چند نکته درباره کیم اسکات

صراحت تمام عیار در سایت‌هایی مثل آمازون و گودریدز امتیازات بسیار خوبی از مخاطبان دریافت کرده است. بنابراین مشخص است که خوانندگان بسیاری با آن ارتباط برقرار کرده‌اند و علت معرفی آن در متمم هم، همین کاربردی بودن مباحث و ارزشمند بودن نکات مطرح شده در کتاب است.

اما نکاتی هم درباره‌ی کتاب وجود دارد که ممکن است برخی خوانندگان نپسندند و اگر به آن‌ها اشاره نکنیم، تصویر کاملی از آن برای شما ترسیم نکرده‌ایم.

نخست این‌که کیم اسکات مثل بسیاری دیگر از فعالان سیلیکون ولی، جهان را محدود به سیلیکون ولی می‌بیند. مثال‌هایش از گوگل شروع می‌‌شود و با اپل تکمیل می‌شود و گه‌گاه به توییتر و فیس‌بوک هم اشاره می‌کند. اما ابایی ندارد که دوستانش را «بهترین مدیران تاریخ» بداند یا بعضی همکاری‌های سیلیکون ولی را «بهترین همکاری‌های جهان» توصیف کند. می‌توان گفت جهان کیم اسکات هم مانند بعضی دیگر از نویسندگان شبیه او، چند دهه بیشتر قدمت ندارد و به مساحتی کمتر از پنجاه کیلومتر مربع محدود می‌شود. جز اشاره‌ای که به کارش در روسیه داشته، معمولاً جایی هم که به سراغ نقطه‌های دیگر دنیا (مثلاً ژاپن) می‌رود، به دفتر گوگل در ژاپن اشاره می‌کند و تمام ژاپن در همان دفتر خلاصه می‌شود.

ویژگی دیگر اسکات هم با برخی نویسندگان دیگر سیلیکون ولی تطبیق دارد: اسم‌ها و توصیف‌های بزرگ.

به هر حال تمام حرف کیم اسکات، پیشنهاد یک مدل ارتباطی است که آن هم نه بر پایه‌ی مطالعه، بلکه بر اساس تجربه‌ی شخصی بنا شده است (البته تجربه‌ای ارزشمند و با تیم‌های بزرگ و پرچالش). اما وقتی حرفش را «فلسفه‌ای تازه برای مدیریت» نام می‌گذارد، مشخص است که با وسعت دو مفهوم «فلسفه» و «مدیریت» آشنایی ندارد.

نقد دیگری هم که می‌توان به کتاب وارد کرد، چیزی است که در زبان انگلیسی از آن به عنوان Name-dropping یاد می‌شود. به این معنا که در هر فرصتی و به هر بهانه‌ای، از نام افراد مشهور و مدیران شناخته‌شده استفاده می‌کند و به شکلی تلویحی یادآوری می‌کند که با افراد بزرگی در ارتباط بوده است (مثال ساده‌ی Name-dropping این است که کسی به شما بگوید: «فلان روز بعد از این‌که جلسه‌ام با وزیر تمام شد و داشتم به خانه می‌آمدم، زمین خوردم.» اگر اصل ماجرا زمین خوردن است، قاعدتاً می‌توان پای وزیر را وسط نکشید. بدتر این‌که گاهی حتی اصل زمین خوردن هم ربطی به بحث ندارد و بی‌دلیل مطرح می‌شود).

البته به هر حال او شرکت Candor (صراحت) را هم تأسیس کرده و این کتاب بخشی از منظومه‌ی تجاری اوست و نباید انتظار داشته باشیم که با یک متن کاملاً خنثی و محافظه‌کارانه‌ی علمی – کاربردی روبه‌رو شویم.

با این حال، همان‌طور که بسیاری از مخاطبان کتاب رضایت خود را از مطالعه‌ی آن ابراز کرده‌اند، ما هم معتقدیم که خواندنش نکات و تجربیات و یادآوری‌های ارزشمندی دارد و می‌تواند به افزایش اثربخشی ارتباط ما با دیگران کمک کند.

نکته‌ی پایانی این‌که زحمت ترجمه این کتاب بر عهده سعید قدوسی نژاد بوده و به همت #نشر آریاناقلم به بازار عرضه شده است. ترجمه‌ی آقای قدوسی نژاد کاملاً خوانا و روان است و پیش از این هم ترجمه‌های دیگری از ایشان به بازار عرضه شده است (از جمله سختی کارهای سخت).

چند تذکر درباره بخش معرفی کتاب

دسته‌بندی موضوعی کتاب های مدیریت

دسته‌بندی کتاب های روانشناسی و توسعه فردی

مطالب، فایل‌ها و کتابهای مربوط به کتابخوانی

پاراگراف فارسی | جملات منتخب کتابها

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارتهای ارتباطی و زبان زندگی به شما پیشنهاد می‌کند: