عوامل عزت نفس | چهار منبع اصلی عزت نفس چیست؟
دوره عزت نفس را با تعریف عزت نفس آغاز کردیم و دیدیم که ارزشمندی و توانمندی، دو مولفهی اصلی عزت نفس را تشکیل میدهند.
در این مرحله به کلیدیترین سوال در بحث عزت نفس میرسیم. آن سوال این است که: برای افزایش عزت نفس چه باید کرد؟
پاسخ به این سوال را نمیتوان در یک درس خلاصه کرد. اما میتوانیم در اینجا، با طرح یک سوالِ ابتداییتر، یک گام به پاسخ سوالِ افزایش عزت نفس نزدیک شویم.
در این درس میخواهیم به منابع عزت نفس بپردازیم و دربارهی آن حرف بزنیم:
تقریباً در تمام پنجاه سال اخیر، بحث این سوال هم داغ بوده است و روانشناسان مختلف در مورد آن اظهار نظر کردهاند. از جمله معروفترین افراد میتوان به کوپر اسمیت، سیمور اپشتین (Seymour Epstein)، ناتانیل براندن (در کتاب روانشناسی عزت نفس) و کریستوفر مراک (در کتاب عزت نفس) اشاره کرد.
جالب اینجاست که با وجود تفاوتها و اختلافنظرهایی که در تعریف عزت نفس وجود دارد، دیدگاهها دربارهی منابع عزت نفس به هم نزدیکتر است و بیشتر منابع و مراجع، به نکات مشابهی اشاره میکنند.
در این درس قصد داریم برخی از این منابع را با هم مرور کنیم. منابعی که میتوان گفت بیشتر صاحبنظران، بر نقش کلیدی آنها در افزایش عزت نفس تأکید داشتهاند.
پذیرفته شدن در برابر رد شدن
همهی ما کم و بیش نیاز داریم که توسط دیگران پذیرفته شویم.
این نیاز تقریباً در تمام طول عمر با ما باقی میماند. اگر چه ممکن است معنا و مصداق «دیگران» در ذهن ما تغییر کند.
مثلاً در سنین کودکی، پذیرفتهشدن توسط پدر، مادر، خواهر و برادر و پرستار، میتواند برای ما مهم باشد.
اما در سنین بالاتر، پذیرفتهشدن توسط دوستان، جامعه، مدیر و همکاران هم برایمان مهم میشود.
میتوان حدس زد که در سنین کهنسالی نیز، پذیرفته شدن از سوی فرزندان یا نسل جوان برایمان اهمیت پیدا میکند.
دقیقتر این است که بگوییم:
ضمناً توجه داشته باشید که این پذیرفته شدن خود را به شکلهای بسیار متنوعی نشان میدهد:
دسترسی کامل به این درس و ۳۸ درس دیگر دربارهٔ عزت نفس برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۱۳۵۲۲ نفر از متممیها مجموعاً ۱۴۵۸۴ تمرین در درسهای عزت نفس ثبت کردهاند.
با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۳۸ درس به هزاران درس دیگر از جمله درسهای زیر دسترسی خواهید داشت:
شخصیت شناسی | خودشناسی | تحلیل رفتار متقابل
حمایت اجتماعی | استرس | پرورش تسلط کلامی
کوچینگ | مهارت ارتباطی | مذاکره | فن بیان
چگونه شاد باشیم | مدیریت انگیزه | برنامه ریزی
دوره MBA (مطالعه منظم درسهای مدیریتی)
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری کارگاه آموزشی عزت نفس به شما پیشنهاد میکند:
- عزت نفس چیست؟ بررسی راهکارهای افزایش عزت نفس (نقشه راه درس)
- دقیق ترین تعریف عزت نفس چیست؟
- تعریف اعتماد به نفس چیست؟ تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس در چیست؟
- پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت
- نشانه های عزت نفس پایین | حساس بودن بیش از حد به حرف و نظر دیگران
- کمبود عزت نفس و آثار آن در رابطه عاطفی
- عوامل عزت نفس | چهار منبع اصلی عزت نفس چیست؟
- چالش ها، راهکارها و روشهای افزایش عزت نفس در محیط کار و زندگی
- حرف و نظر دیگران چقدر برایتان مهم است؟
- افکار منفی | ذهن ما چگونه واقعیت را تحریف میکند؟
- هنگام گفتگو با خود، در مقابل خودتان هستید یا کنار خودتان؟
- تفکیک تجربه ها به رویداد و احساس و تفسیر – از ضروریات افزایش عزت نفس
- برندسازی درونی | خودتان را یک چرخدنده نبینید!
- نقش پذیرش خویشتن در حفظ و افزایش عزت نفس
- نکتهای پیش از قضاوت کردن در مورد دیگران
- درباره اعتراف به اشتباه
- افزایش عزت نفس و هنر بازخورد گرفتن درست
- مسئولیت پذیری و نقش آن در افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس از طریق توسعه مهارتها
- ابراز وجود و مهارت جرات ورزی (صراحت و قاطعیت)
- پرسشنامه ابراز وجود (تست راتوس)
- نکتهای درباره اصالت
- زندانی بدون دیوار | منفیگرایی میتواند کشنده باشد
- تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی بر عزت نفس
- اندازه گیری عزت نفس | در یک دقیقه ببینید وضعیت عزت نفس شما چگونه است
- معرفی برنامه پنج هفتهای افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس: هفتهی اول از برنامه پنج هفتهای
- افزایش عزت نفس: هفته دوم از برنامه پنج هفتهای
- ده صفت مثبت من | هفته سوم برنامه افزایش عزت نفس
- خطاهای من در ارزیابی خودم و نقش آنها در کاهش عزت نفس (هفته چهارم)
- افزایش عزت نفس | فایل های صوتی (پادکست) محمدرضا شعبانعلی
- مدیریت و نظارت دائمی بر عزت نفس (هفتهی آخر برنامه پنج هفتهای)
- عزت نفس کودکان و نوجوانان
- جنبش عزت نفس و نقد آن | چه شد که عدهای مخالف بحث عزت نفس شدند؟
- چند کتاب در مورد عزت نفس
- کتاب روانشناسی عزت نفس (شش ستون عزت نفس) | ناتانیل براندن
- کتاب عزت نفس | کریستوفر مراک
- کارنامه شما در درس عزت نفس
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : سعید تارم
سلام!
ناتانیل برندن در کتاب ارزشمندش، روانشناسی عزت نفس، گفته است:
«فرض کنیم که عدد ۱ نشانه پایین ترین مقدار عزت نفس و عدد ۱۰ نشانه بالاترین اندازه آن باشد. حال رهبری که در این پیوستار در مقیاس ۵ قرار دارد به استخدام چه نیرویی راغب تر است؟ کسانی که از عزت نفس ۳ برخوردارند یا کسانی که عزت نفسشان را عدد ۷ مشخص می کند؟
به احتمال زیاد رهبر با عزت نفس ۵ کارکنان با عزت نفس ۳ را ترجیح می دهد.»
به نظرم ما آدم ها به طور طبیعی از مشاهده و تجربه تفاوت زیاد خود با دیگران رنج می بریم.
اگر در زمینه های مختلف از کسی خیلی بالاتر و یا خیلی پایین تر باشیم آزرده خاطر خواهیم شد؛ شاید به این دلیل است که فکر می کنیم با وجود این فاصله، فرصت همزبانی، همدلی و همراهی را از دست می دهیم.
حالا بهتر می توانم بفهمم که چرا ما از متوسط ۵ نفری که با آنها در ارتباط دائم هستیم بالاتر نمی رویم.
وقتی عزت نفس ما بیشتر می شود ناگزیر در ابعاد مختلف زندگی مان همزمان ریزش و رویش رخ می دهد. به ناچار از افرادی جدا و به افرادی دیگر خواهیم پیوست. به عبارت دیگر ما همواره مظروف ظرفی هم اندازه خود خواهیم بود.
از طرفی، به نظرم دو الگوی رفتاری در ما آدم ها قابل مشاهده است:
۱- چالش دوستی
۲- برتری جویی
وقتی الگوی چالش دوستی در رفتار ما پررنگ تر باشد ما دوست داریم با افرادی در ارتباط باشیم که در مقایسه با خودمان عزت نفس بیشتری دارند؛ چون به ما فرصت می دهند تا با عبور از چالشها موفقیت را تجربه کنیم.
و بر عکس، وقتی الگوی برتری جویی در رفتار ما برجسته تر باشد مایل هستیم بیشتر با افرادی در ارتباط باشیم که در مقایسه با ما عزت نفس کمتری دارند؛ چون این افراد تمایل کمتری به موفق شدن دارند و موقعیت عالی ما را در مقایسه با خود، تثبیت می کنند.
در الگوی رفتاری چالش دوستی، اهل یادگیری مداوم بودن، مسئله محوری، انعطاف، فرایند گرایی، خلاقیت و روبرو شدن با مسائل بارز تر است؛ همان طور که در الگوی رفتاری برتری جویی رقابت، ریاست، موقعیت محوری، نتیجه گرایی، امتیازخواهی، خشنودی از شکست دیگران، و برد به هر قیمت پررنگ تر دیده می شود.
هر چه قدر میزان عزت نفس مان با عزت نفس دیگران فاصله داشته باشد حال چه کمتر باشد و چه بیشتر، از تعامل به سمت تحمل می رویم، و این در حالی است که تحمل کردن خود عزت نفس بالا می خواهد.
شاید به همین دلیل است که بسیاری از ما در زمینه های متعددی، به جای تعمیر استراتژی، دست به تغییر استراتژی می زنیم؛ همچنانکه به جای حل مسئله، به حمل مسئله یا حذف آن می پردازیم.
به نظر می رسد آدم هایی که عزت نفس نزدیک به هم دارند، حال کمی بیشتر یا کمتر، راحت تر همدیگر را کشف و جذب می کنند.
اگر همین طور باشد حالا بهتر می فهمم چرا گفته می شود برای ازدواج با شخص دلخواه خود، صفاتی را که مد نظر دارید تا طرف مقابل داشته باشد، ابتدا در خود به وجود آورید، آن وقت با احتمال بیشتری می توانید فرد مورد علاقه خود را کشف یا جذب کنید.