ویژگیهای کوچ حرفه ای و موفق | شایستگیهای کوچینگ

درک اصول اخلاقی کوچینگ و رعایت این اصول در عمل

Demonstrating ethical practices

کسی که می‌خواهد به عنوان یک کوچ حرفه ای فعالیت کند، باید اصول اخلاقی در کوچینگ را بشناسد و همواره در همه‌ی لحظات به این اصول پایبند باشد. بخشی از این اخلاق، همان چیزی است که به عنوان ارزش‌ها و اخلاق انسانی (Ethics) می‌شناسیم و بخش دیگری از آن، رعایت چارچوبهای رفتار حرفه‌ای و حرفه‌ای‌گری (Professional Conduct) است.

[ مطالعه‌ی بیشتر: اصول اخلاقی در کوچینگ (بخش اول) ]

بهره‌مند بودن از مدل ذهنی مناسب برای کوچینگ

Developing & maintaining a coaching mindset

کوچینگ مانند هر حرفه و تخصص دیگر، به مدل ذهنی خاص خودش نیاز دارد.

مدل ذهنی در کوچینگ باید باز بودن (Openness) را به عنوان یک ارزش کلیدی به رسمیت بشناسد و کوچ، برای رویارویی با تجربه‌ها و الگوها و ارزش‌های مختلف آماده باشد. کنجکاوی، انعطاف‌پذیری و تمرکز کامل بر روی مُراجعه‌کننده (اولویت قرار دادن او نسبت به خودش) از جمله موضوعاتی است که در مدل ذهنی یک کوچ موفق به آن‌ها اشاره می‌شود.

توانایی تعریف و تدوین توافق و چارچوب رسمی برای کوچینگ

Establishment & maintenance of coaching agreement

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کوچینگ این است که کوچ و کوچی به رابطه‌ی کاملاً تعریف‌شده با چارچوب‌های مشخص وارد می‌شوند. بنابراین مثلاً نمی‌شود بگوییم «داشتم با فلانی حرف می‌زدم و وسط حرف‌هایمان کمی هم او را کوچ کردم!»

کسی که می‌خواهد به عنوان یک کوچ فعالیت کند، باید بلد باشد با طرف مقابل به شکل شفاف درباره‌ی نوع همکاری و چارچوب رابطه، فرایند و مسیر و نیز برنامه‌ها و اهداف کوچینگ توافق کند.

وقتی نمی‌دانیم یک رابطه دقیقاً از چه جنسی است و چه ماهیت و اهدافی برای آن تعریف شده،‌ طبیعی است که نمی‌توانیم بعداً ادعا کنیم «به اهداف این رابطه دست یافته‌ایم.»

ایجاد رابطه‌ی مبتنی بر اعتماد و امنیت

Cultivating trust & safety

در رابطه‌ی کوچینگ، اگر اعتماد و امنیت وجود نداشته باشد، نمی‌توان انتظار دستاوردهای جدی داشت.

فردی که به سراغ کوچ خود می‌آید، لازم است در موارد بسیاری خودافشایی کند و از چیزهایی حرف بزند که در شرایط عادی با دیگران از آن‌ها صحبت نمی‌کند.

طبیعی است چنین فضایی صرفاً زمانی به وجود می‌آید که کوچ بتواند بستری مبتنی بر اعتماد ایجاد کند. به شکلی که طرف مقابل حس کند می‌تواند بدون کوچک‌ترین خطر یا تهدیدی، جزئی‌ترین نیازها، خواسته‌ها و اهداف و دغدغه‌هایش را با کوچ در میان بگذارد. جلب اعتماد و اعتمادسازی صرفاً یک صفت شخصیتی نیست. بلکه بخشی از آن هم اکتسابی است و می‌توان برای به دست آوردنش یا بهبود این ویژگی تلاش کرد.

توانایی «حضور واقعی و موثر» در جلسات کوچینگ

Maintaining presence

«حضور / Presence» یکی از واژه‌های کلیدی است که یک کوچ باید با آن آشنا باشد. مدل‌های شایستگی دیگر هم، اگر چه از این اصطلاح استفاده نکرده‌اند، اما همین مفهوم را به شکل‌های مختلف مطرح کرده و بر اهمیتش تأکید کرده‌اند.

حضور – که البته بعداً به شکل کامل آن را شرح خواهیم داد – به جنبه‌های مختلفی اشاره دارد؛ از تمرکز کافی و توجه کامل در فضای جلسه تا کنجکاوی سازنده در احوال و هیجانات و تجربیات طرف مقابل و در کنار این‌ها، اعتماد به نفس و تسلطی که طرف مقابل را هم به حضور کامل در جلسه ترغیب و تشویق کند.

گوش دادن فعال

Active listening

ما به اندازه‌ی کافی در درس مهارت ارتباطی درباره گوش دادن فعال صحبت کرده‌ایم و توضیح داده‌ایم که سکوت کردن، توجه به حرف‌های طرف مقابل، بازخورد دادن و برانگیختن او به حرف زدن، از جمله ویژگی‌های گوش دادن فعال است. اما آن‌چه در بحث کوچینگ درباره‌ی گوش دادن فعال مطرح می‌شود، به این موارد محدود نیست و مجموعه‌ی گسترده‌تری از مهارت‌ها را پوشش می‌دهد.

یک کوچ حرفه‌ای نه‌‌تنها باید گفته‌های طرف مقابل را آگاهانه و عمیق بشنود و درک کند، بلکه باید به ناگفته‌ها هم توجه داشته باشد. منظور از ناگفته‌ها، صرفاً زبان بدن نیست. پس‌زمینه‌های فکری طرف مقابل،‌ تجربیات او، موفقیت‌ها و شکست‌هایش، سلسله مراتب ارزشها و مفروضات او، شرایط محیطی‌اش و خلاصه هر آن‌چه که می‌تواند و ممکن است روی رفتارها و تصمیم‌ها و ادراک او تأثیر بگذارد.

برانگیختن آگاهی

Evoking awareness

کوچ باید بتواند از همه‌ی ابزارهای خود برای برانگیختن «آگاهی» و افزایش سطح «بینش» موجود در رابطه با کوچی استفاده کند. هر چقدر داده‌های بیشتری مطرح شوند و اطلاعات پنهان‌مانده یا فراموش‌شده‌ی بیشتری یادآوری شده و به اشتراک گذاشته شوند، هم خود کوچی شناخت بهتری از خودش پیدا می‌کند و هم کوچ به آگاهی بیشتری دست می‌یابد.

این کار ممکن است به شیوه‌های مختلفی انجام شود. مثلاً سوال کردن به موقع می‌تواند ابزار مناسبی باشد. هم‌چنین کوچ می‌تواند در تحلیل رویدادها و مرور مسائل، کوچی را به به فکر کردن بیشتر و شناخت چارچوب‌های فکری و پیش‌فرض‌هایش ترغیب کند.

بسترسازی و تسهیل رشد طرف مقابل

Facilitating client growth

اگر کوچینگ صرفاً به حرف زدن و گفتگو کردن خلاصه شود، نمی‌توان آن را رابطه‌‌ای ارزشمند دانست. دستاورد کوچینگ باید از جنس «رشد و تغییر» باشد.

بنابراین کوچ موفق کسی است که به طرف مقابل خود کمک کند از نقطه‌ای که امروز در آن قرار دارد و باورهایی که تا این لحظه او را به این نقطه رسانده‌اند فراتر رود؛ الگوهای فکری و رفتاری خود را بهبود بخشد؛ و در نهایت منابع خود را به شکلی بهینه در راستای اهدافی که برای خود مشخص کرده به کار بگیرد.

معمولاً وقتی از تسهیل رشد حرف می‌زنند، به «حمایت از استقلال و بسترسازی برای آن» هم به شکل ویژه توجه می‌کنند. یعنی کوچ باید در پی این باشد که کوچی به تدریج از او مستقل شود و بتواند مسیر کار یا زندگی شخصی را به شکل مستقل طی کند. اگر کوچی به کوچ وابسته شود و به او وابسته بماند، می‌توان نتیجه گرفت که کوچ به اندازه‌ی کافی حرفه‌ای رفتار نکرده است.

دسترسی کامل به مجموعه درس‌های مرتبط با کوچینگ و منتورینگ برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.

اعضای ویژه‌ی متمم علاوه بر دسترسی به درس‌های کوچینگ و منتورینگ به مجموعه‌ی گسترده‌ای از درس‌ها به شرح زیر دسترسی پیدا می‌کنند:

 فهرست درس‌های متمم

البته بررسی‌های ما نشان داده که علاقه‌مندان به کوچینگ و منتورینگ از میان فهرست فوق، معمولاً برای مطالعه‌ی درس‌های زیر وقت می‌گذارند:

  خودشناسی | شخصیت شناسی | کار تیمی | مذاکره

  مهارت ارائه | مهارت ارتباطی | زندگی شاد | عزت نفس

  پرسونال برندینگ | مشاوره مدیریت | مدیریت زمان

  دوره MBA (مطالعه‌ی منظم همه‌ی درس‌ها)