حسابداری ذهنی چیست؟ | تعریف حسابداری ذهنی و چند مثال
«هنگام جستجوی کمد و مرتب کردن لباس‌های قدیمی، کارت یکی از حسابهای بانکی قدیمی‌تان را پیدا می‌کنید. تقریباً مطمئن هستید که حساب خالی است. اما وقتی موجودی حساب را بررسی می‌کنید می‌بینید به اندازهٔ یک وعده شام خانوادگی در یک رستوران گران‌قیمت در آن پول هست.
قبلاً فکر کرده بودید که به چنین رستورانی بروید. اما نهایتاً به نتیجه رسیده بودید این کار منطقی نیست و بهتر است پول رستوران لوکس را برای کارهای دیگری خرج کنید. حالا که این پول پیدا شده، چه می‌کنید؟ آیا صرفاً موجودی آن را به حساب فعال فعلی‌تان منتقل می‌کنید و روند عادی زندگی را ادامه می‌دهید؟ یا تصمیم میگیرید ایدهٔ رستوران گران‌قیمت را عملی کنید؟»
این داستان، صرفاً یکی از صدها داستان و اتفاقی است که با کمک حسابداری ذهنی می‌توان آن را بهتر درک و تحلیل کرد. درس حاضر به همین موضوع، یعنی حسابداری ذهنی اختصاص دارد.
از دوستان متممی انتظار می‌رود پس از مطالعه این درس- بتوانند حسابداری ذهنی (به انگلیسی: Mental Accounting) را شرح دهند.
- چند مثال از حسابداری ذهنی در زندگی روزمره و محیط کار بیان کنند.
- بتوانند برخی از سرفصلهای حسابداری ذهنی خودشان را تشخیص داده و تحلیل کنند.
آیا شما هم با کسانی مواجه شده‌اید که برای تشویق مردم به کتابخوانی می‌گویند: «کتاب واقعاً گران نیست. الان قیمت یک کتاب هم‌اندازهٔ یک پیتزاست. چرا یک نفر نباید برای خرید کتاب هزینه کند؟»
این افراد از نظر منطقی حرف درستی می‌زنند. متوسط قیمت کتاب معمولاً در همان حد و حدود متوسط قیمت پیتزاست. اما کسانی که چنین مقایسه‌ای را مطرح میکنند، از نکتهٔ مهم دیگری غافل‌اند. در واقع بهتر است به جای نصیحت کردن و تشویق دیگران به کتابخوانی، خودشان برای مطالعه وقت بگذارند و متوجه شوند که این شکل حرف زدن و مقایسه‌شان اشتباه است.
احتمالاً می‌پرسید: باید دربارهٔ چه موضوعی مطالعه کنند تا دیگر از این حرف‌های سطحی و اشتباه نزنند؟ پاسخ این است: حسابداری ذهنی.
وقتی این درس را کامل بخوانید و با حسابداری ذهنی آشنا شوید، کمتر دچار این نوع اشتباه‌های تحلیلی خواهید شد. برای این که بحث حسابداری ذهنی بهتر در ذهن شما جا بیفتد، پیش از این که به سراغ تعریف حسابداری ذهنی و تاریخچه آن و جزئیات بیشتر برویم، چند مثال دیگر از حسابداری را هم مرور خواهیم کرد:
چند مثال از حسابداری ذهنی
اولین مثال‌مان را از کتاب تفکر سریع و کند نوشتهٔ دنیل کانمن انتخاب کرده‌ایم. کانمن این مثال حسابداری ذهنی را از یکی از مقالات کلاسیک ریچارد تیلر نقل کرده است.
فرض کنید دو نفر که به بسکتبال علاقه‌مندند، قصد دارند در یکی از شب‌های پیش رو به دیدن بازی تیم مورد علاقه‌شان بروند. سالن بازی ۶۰ کیلومتر با محل اقامت آنها فاصله دارد. نفر اول بلیط را خریده، اما نفر دوم دقیقاً زمانی که قصد داشت بلیط بخرد، دوستی را دیده و آن دوست، بلیط همان بازی را به او هدیه داده است.
حالا که به زمان برگزاری بازی نزدیک شده‌اند، در خبرها اعلام شده که آن شب، برفی خواهد بود و کولاکی سنگینی هم جاده‌ها را در بر خواهد گرفت. به نظرتان کدام‌یک از این دو نفر بیشتر احتمال دارد از رفتن به محل مسابقه و تماشای آن پشیمان شود؟ می‌شود حدس زد کسی که بلیط را هدیه گرفته، بیشتر احتمال دارد تصمیم خود را تغییر دهد و از تماشای بازی صرف‌نظر کند.
حالا به سراغ ماجرای دیگری می‌رویم که ظاهر آن متفاوت است. اما ماهیت آن شبیه داستان قبلی است.
فرض کنید به تازگی با عطری خوش‌بو آشنا شده‌اید و می‌خواهید آن را بخرید. اتفاقاً پول نقد هم در کیف‌تان دارید و تصمیم میگیرید پول عطر را به شکل نقدی پرداخت کنید. لحظه‌ای که روبه‌روی صندوق فروشگاه می‌ایستید و کیف پول خود را باز می‌کنید، می‌بینید پول‌تان جایی از کیف بیرون ریخته و متوجه نشده‌اید. بنابراین عملاً پول عطر از دست‌تان رفته، بی‌آن‌که عطری خریده باشید. اما خوش‌بختانه کارت بانکی‌تان در کیف است و می‌توانید پول را با کارت پرداخت کنید. آیا عطر را می‌خرید؟ یا چون ضرر زیادی به شما وارد شده، از خرید عطر صرف‌نظر می‌کنید؟
حالا سناریوی دیگری را تصور کنید: خوش‌بختانه شما پول خود را گم نکرده‌اید. هزینهٔ عطر را پرداخت می‌کنید و شیشه را تحویل میگیرید. اما کمی آن‌طرف‌تر از دست‌تان می‌افتد و می‌شکند. حالا چکار می‌کنید؟ دوباره عطر را می‌خرید؟ یا دیگر آن روز از خرید عطر صرف‌نظر می‌کنید؟
این پرسش از افراد مختلف پرسیده شده و احتمالاً جواب را حدس می‌زنید. بسیاری از مردم در حالت اول (گم کردن پول نقد) می‌گویند که به هر حال عطر را می‌خرند. اما در حالت دوم، تعداد بسیار کمتری حاضرند که همان‌جا دوباره عطر را بخرند.
حالا به سراغ سومین داستان برویم:
تاریخچه حسابداری ذهنی
اولین کسی که اصطلاح «حسابداری ذهنی» یا «Mental Accounting» را برای مواردی مانند داستان‌های بالا رواج داد، ریچارد تیلر بود. همان‌طور که در درس اقتصاد رفتاری گفتیم، تیلر سهم مهمی در شکل‌گیری اقتصاد رفتاری داشته و بسیاری او را پدر اقتصاد رفتاری می‌دانند.
حرف اصلی اقتصاد رفتاری این است که انسانها، بر خلاف آنچه اقتصاددان‌های سنتی می‌گویند، همیشه کاملاً عقلایی و مکانیکی رفتار نمی‌کنند. ما انسانها در رفتارها، تصمیم‌ها و قضاوت‌های خود، به‌گونه‌ای عمل می‌کنیم که گاهی واقعاً توضیح دادن آن – به زبان علمی – سخت است.
تیلر فقط به این که بگوید «انسانها عقلایی رفتار نمی‌کنند» بسنده نکرد. بلکه تلاش کرد توضیح دهد چرا انسانها به این شکل رفتار میکنند.
بالاخره یک نفر باید توضیح می‌داد که چرا وقتی گوشی ما در توالت می‌افتد، معمولاً حاضر نیستیم دوباره همان مدل را بخریم.
وقتی پول خودمان را در جیب خودمان پیدا می‌کنیم، آن را بر باد می‌دهیم و اگر شیشهٔ عطرمان بشکند، برخلاف زمانی که پول عطر را گم کرده بودیم، حاضر نیستیم دوباره برای خرید عطر هزینه کنیم.
ریچارد تیلر این اتفاقات را با یک مدل بسیار جالب توضیح داد. همان مدلی که امروز همه به اسم حسابداری ذهنی می‌شناسند. او گفت انسانها حسابهای مالی زندگی خود را درست مثل حسابداران یک شرکت در ذهن خود نگهداری میکنند. آنها سرفصلهای مختلف حسابداری در ذهن دارند و بسته به این که هر درآمد و یا هزینه‌ای در کدام سرفصل ثبت شود، تصمیم متفاوتی در موردش می‌گیرند.
باید اشاره کنیم که تیلر نخستین کس و تنها کسی نبوده که در زمینهٔ حسابداری ذهنی کار کرده است. کانمن و تورسکی پیش از او در سال ۱۹۸۴ در کتاب انتخاب‌ها، ارزش‌ها و چارچوب‌ها ایده‌هایی از این جنس را مطرح کردند. اما این تیلر بود که بعداً این بحث را توسعه داد. امروزه مقاله‌ای را که تیلر و یکی از همکارانش به نام شِفرین در سال ۱۹۸۸ نوشتند، نقطهٔ تولد رسمی حسابداری ذهنی در نظر می‌گیرند (+).
«حسابداری ذهنی» یا «حسابداری روانشناختی»؟
ریچارد تیلر در کتاب کج رفتاری توضیح می‌دهد که او ابتدا از اصطلاح Psychological Accounting یا حسابداری روانشناختی استفاده می‌کرده است. اما وقتی آموس تورسکی و دنیل کانمن در مقالهٔ خود از اصطلاح Mental Accounting یا حسابداری ذهنی استفاده میکنند، برای این که یک وحدت‌رویه شکل بگیرد، او هم اصطلاح حسابداری ذهنی را می‌پذیرد و به‌کار می‌برد.
بحث حسابداری ذهنی بعداً دو مسیر موازی را طی کرد. دانشمندان اقتصاد رفتاری آن را بسط دادند و سعی کردند با شناخت بهتر ابعاد حسابداری ذهنی، رفتارهای انسانها را بهتر مدل‌سازی کنند. بعدها که موضوعات مالی درمانی و روانشناسی پول رواج پیدا کرد، مردم عادی و افراد خارج از جامعهٔ دانشگاهی هم به روش حسابداری ذهن انسان علاقه‌مند شدند. چون اگر بخواهیم ریشهٔ رفتارهای مالی و اشتباهات پولی خود را درک کرده و آنها را اصلاح کنیم، حتماً باید مفهوم حسابداری ذهنی را هم عمیقاً درک کرده باشیم.
رو آوردن مردم به سرمایه گذاری در بازارهای پولی و مالی هم به رونق بحث حسابداری ذهنی کمک کرده است.
آشنایی با حسابداری ذهنی برای سرمایه گذاران بسیار مفید است و کمک میکند تا در مدیریت پورتفوی خود خطاهای کمتری داشته باشند (در معرفی پادکست حرفه‌ای‌های کسب و کار بحث خطاهای شناختی در معامله‌های بورسی را از زبان مدیر یک شرکت سرمایه‌گذاری مطرح کرده‌ایم).
تعریف حسابداری ذهنی
تیلر در مقالهٔ Mental Accounting Matters حسابداری ذهنی را به شکل زیر تعریف میکند:
حسابداری ذهنی مجموعه‌ای از فعالیت‌های ذهنی است که افراد و خانوارها برای ارزیابی، سازماندهی و مرور و پیگیری فعالیت‌های مالی خود انجام می‌دهند.
ساده‌ترین راه برای تعریف حسابداری ذهنی این است که آن را با حسابداری مالی و مدیریتی در سازمان‌ها مقایسه کنیم.
او در ادامه توضیح می‌دهد که انسانها هم درست مثل سازمان‌ها، برای ثبت ذهنی هزینه‌های خود، ردیابی و مدیریت آنها، از روش‌های متعارف حسابداری استفاده میکنند. یعنی:
- سرفصلهای حسابداری مختلفی را در ذهن خود در نظر می‌گیرند.
- درآمدها، هزینه‌ها، خریدها و فروش‌ها را در آن سرفصلها ثبت میکنند.
- حتی مشابه حسابدارها، دارایی‌هایشان را هم در ذهن خود از نظر حسابداری مستهلک میکنند.
کاربرد حسابداری ذهنی در تفسیر رفتارهای اقتصادی ما
حسابداری ذهنی هر یک از ما با دیگری متفاوت است
حتی بدون این که مطالعه و پژوهشی انجام شود، می‌توانیم حدس بزنیم که سرفصلهای حسابداری انسانها شبیه هم نیست. موقعیت شغلی، موقعیت اجتماعی، تجربه‌های زندگی، آموزش، رشتهٔ تخصصی، سن و حتی ویژگی‌های شخصیتی می‌توانند روی سرفصلهای حسابداری ذهنی ما تأثیر بگذارند.
دسترسی کامل به این درس برای کاربران ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت به عنوان کاربر ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به سایر بحثهای مرتبط با روانشناسی پول به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
با توجه به بررسی‌های ما، دوستان متممی علاقه‌مند به درس روانشناسی پول از درسهای زیر هم استقبال کرده‌اند:
تاریخچه پول | سواد مالی کودکان و نوجوانان
خودشناسی | شخصیت شناسی | مذاکره
افزایش عزت نفس | زندگی شاد | تصمیم گیری
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
مشارکت در بحث | تمرین اول
روی یک کاغذ، فهرستی از هزینه‌هایی که در یک ماه اخیر انجام داده‌اید تهیه کنید. همهٔ جزئیات لازم نیست. همین که چند نمونه از هزینه‌ها را روی کاغذ بیاورید کافی است (لطفاً هزینه‌ها را زیر این درس ننویسید).
برای هر هزینه، یک عنوان انتخاب کنید. مثلاً ممکن است هزینهٔ کتاب را زیر عنوان «سرگرمی» یا شاید زیر عنوان «یادگیری» ثبت کنید. یا مثلاً هزینهٔ رستوران را زیر «سرگرمی» یا «تعامل با دوستان» ثبت کنید. قرار نیست برای بیست قلم هزینه، بیست عنوان پیدا کنید. شاید سه، چهار یا پنج سرفصل کافی باشد.
حالا که سرفصلها مشخص شده و زیر هر کدوم هم یک یا چند قلم هزینه نوشته‌اید، فکر کنید و ببینید هزینه‌های دیگری هم در ماه گذشته بوده که بتوانید زیر این عنوان‌ها اضافه کنید؟
بعد از این که سه مرحلهٔ قبل را روی کاغذ انجام دادید، در اینجا صرفاً چند مورد از عناوین و سرفصلهای حسابداری ذهنی‌تان را بنویسید.
مشارکت در بحث | تمرین دوم
هزینهٔ اشتراک متمم را زیر چه عنوان سرفصلی قرار می‌دهید؟ (صرفاً برای کنجکاوی می‌پرسیم. قطعاً پاسخِ درست و غلط ندارد). چه هزینه‌های دیگری را در این سرفصل ثبت می‌کنید؟
مشارکت در بحث | تمرین سوم
سرفصلهای حسابداری مادر و پدرتان را – در حدی که حدس می‌زنید و می‌شناسید – با سرفصلهای حسابداری زندگی خودتان مقایسه کنید.
کدام سرفصلها در حسابداری ذهنی آنها وجود داشته که در حسابداری ذهنی شما وجود ندارد؟
شما کدام سرفصلها را حسابداری ذهنی خود افزوده‌اید که در حسابداری والدین‌تان وجود نداشته است؟
فایل صوتی حسابداری ذهنی
یکی از فایلهای رادیو متمم به بحث حسابداری ذهنی اختصاص دارد. محمدرضا شعبانعلی در این فایل صوتی پنجاه دقیقه‌ای دربارهٔ موضوعاتی مانند مفهوم حسابداری ذهنی، نحوهٔ مشخص کردن سرفصلهای حسابداری ذهنی و توصیه‌هایی دربارهٔ حسابداری ذهنی کارآمدتر می‌پردازد. این اپیزود را می‌توانید در صفحهٔ زیر گوش داده یا دانلود کنید:
تقلب در حسابداری ذهنی
اگر بخواهیم با خودمان صادق باشیم، می‌پذیریم که گاهی اوقات در حسابداری ذهنی تقلب می‌کنیم. یعنی حتی وقتی پای کس دیگری در میان نیست، خودمان سعی می‌کنیم خودمان را گول بزنیم تا بتوانیم برای کارها و هزینه‌ها و تصمیم‌هایی که در ذهن داریم، بودجه جور کنیم.
کتاب دلارها و منطق ما (Dollars and Sense) نوشته دن اریلی کتابی درباره حسابداری ذهنی و سایر جنبه‌های اقتصاد رفتاری است و یکی از موضوعاتی که در این کتاب به آن پرداخته شده، همین فریبکاری‌هاست. روایت متمم از این بحث را می‌توانید در درس زیر بخوانید:
چند مقاله درباره حسابداری ذهنی
در حدی که ما در درس روانشناسی پول متمم لازم داریم، آنچه در این درس و درسهای بعدی درباره تعریف حسابداری ذهنی و کاربرد آن گفته شده کافی است.
اما اگر قصد داشته باشید چند مقاله حسابداری ذهنی بخوانید، بهترین نقطه‌ی شروع، دو مقاله‌ای است که ریچارد تیلر در این زمینه منتشر کرده است.
فایل PDF هر دو مقاله را می‌توانید از طریق لینک‌های زیر دانلود کنید.
او در مقاله اول بیشتر به بحثهای عمومی و توصیف و تعریف حسابداری ذهنی پرداخته و در مقاله‌ی دوم، به تأثیر حسابداری ذهنی بر رفتار مصرف کننده را بررسی کرده است.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مبانی روانشناسی پول به شما پیشنهاد میکند:
- دوره روانشناسی پول | اهمیت پول، معنای پول و مدیریت پول در زندگی
- برنامه ریزی مالی شخصی چیست؟ | مشاور مالی شخصی چه میکند؟
- اقتصاد رفتاری چیست؟ | دانش مالی رفتاری چه میگوید؟
- بررسی تصمیم گیری اقتصادی جانوران | میمونها و طوطیها
- مالی درمانی (Financial Therapy) چیست؟
- ریچارد تیلر (ریچارد تالر)
- آدریان فرنهام | از روانشناسی پول تا رفتارشناسی در محیط کار
- پرسشنامه MBBS آدریان فرنهام: سنجش نگرش پولی
- روانشناسی پول و رابطه پول و امنیت
- روانشناسی پول و بحث رابطه پول با تلاش و توانایی
- روانشناسی پول و وسواس پولی
- روانشناسی پول و تمایل به نگهداری پول
- روانشناسی پول و نگرش پولی و ناکافی بودن پول
- روانشناسی پول و رابطه پول و قدرت
- خرید تکانشی و انواع آن | تصمیم لحظه‌ای برای خرید
- خرید درمانی: راهکاری برای بهبود ناراحتی و افسردگی؟
- مطالعه تکمیلی: انسان، حیوان اقتصادی نیست (درباره‌ی عدد ۱۳۷)
- مالیات بر گناه | آیا مالیات گناه میتواند یک راهکار اثربخش باشد؟
- حسابداری ذهنی چیست؟ | تعریف حسابداری ذهنی و چند مثال
- حسابداری ذهنی | فایل صوتی رایگان
- حسابداری ذهنی و روش‌های خلاقانهی خود فریبی | دن اریلی
- به جای خریدن یک موبایل گران‌قیمت…
- پیش نویس پولی چیست؟ | Money Script
- کدام را انتخاب می‌کنید: به دست آوردن یا خرج کردن پول؟
- پیش نویس های پولی | اجتناب از پول و بحث دربارهٔ پول + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | تقدیس و پرستش پول + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | پول و جایگاه اجتماعی + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | نگهبان پول + پرسشنامه
- آیا می‌توان از «ظرفیت پول داشتن» صحبت کرد؟
- پورتفولیو چیست؟ مدیریت پورتفولیو به چه معناست؟
- کتاب کج رفتاری (شکل گیری اقتصاد رفتاری) نوشته ریچارد تیلر
- کتاب دلارها و منطق ما (دن اریلی)
- کتاب نابخردی های پیش بینی پذیر | دن اریلی
- درآمد پایه همگانی – شما آن را چگونه می‌بینید؟
- کتاب روانشناسی پول | آدریان فرنهام
- کتاب سقلمه (تلنگر) | طراحی محیط برای تأثیرگذاری روی انتخاب‌ها
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای آشنا شدن بیشتر با متمم به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کنید و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید.
توجه داشته باشید که خرید شش‌ماهه و یکساله به‌ترتیب معادل ۲۰٪ و ۳۸٪ تخفیف (نسبت به خرید یک‌ماهه) محسوب می‌شوند.برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
با سلام
سوال یک) من چند ماهی است از این حسابداری که از کتاب ذهن ثروتنمد گرفته شده و یکی از دوستان خوب متتمی آن را در کامنت خودشون شرح داده بودند، استفاده می کنم .
۱- ۵۰% درآمد صرف مخارج روزانه می شود
۲- ۵۰% بقیه در حسابهای زیر صرف می شود
– ۱۰% سرمایه گذاری
– ۱۰% پس انداز بلند مدت هزینه های ضروری
– ۱۰% مطالعه و آموزش
– ۱۰% تفریح
– ۱۰% کمک و بخشش
سوال دو) برای من هزینه اشتراک متمم یکی از هزینه های ضروری محسوب می شود و در کنار کتاب ، کلاس، سی دی و فیلم های آموزشی ، سمینار، در سرفصل مطالعه و آموزش قرار می گیرد .
سوال سه) سرفصل مطالعه و آموزش ، تفریح ، سرمایه گذاری بدین شکل و بصورت برنامه ریزی شده در حسابداری ذهنی پدر و مادرم نبوده است.
سلام.
۱: کرایه محل کار ، هزینه های لازم برای خرید مواد اولیه برای کار ، آب ، برق ، گاز و تلفن و … که فکر میکنم سرفصلش همون ضروریات میشه .خریدهای تفننی . خرید کتاب و مجله برای خودم و پسرم . مخارج احتمالی . کمک های خیریه.
۳ . در کمک های خیریه با پدر و مادرم تشابه دارم و در خریدهای تفننی تفاوت .
۲ . الان که فکر میکنم این چند وقتی که با متمم آشنا شدم ، متمم جزء تمام سرفصل هام هست . چون الان تاثیر متمم رو میبینم در تمام زندگیم و کارم و روابطم و حتی خریدهام و حتی کمک هام . دارم فکر میکنم به اینکه یه سرفصل جداگانه براش بگذارم
چه موضوع جالبی بود . وقتی خواندم دیدم در مورد خودم عینا مصداق پیدا کرد( البته شکل دومش) کارت اتوبوس و مترو را ابتندا به ساکن خریدم و متاسفانه در پایان اولین مسیر کار نکرد و راننده گفت مارت ایراد داره. عصر به کیوسکی که ازش خریده بودم مراجعه کردم گفت مربوط به شیفت صبح بوده و من کاری نمی توانم بکنم فردا بعد از ظهر هستند. فردا بعد از ظهر مراجعه کردم دیدم مسوول کیوسک گفت باید همان صبح میامدی الان من باید از جیب خودم بدم( البته من خیلی ماجرا راکوتاه کردم , ابتدا زیر بار نرفت تا نهایتا با ارایه مستندات و مدارک مثبته آن را پذیرفت) وقتی گفت شرکت قبول نمی کند و باید از جیب بدم من از خیر ادامه ماجرا گذشتم ولی نتیجه این شد که بکل از خریدن کارت منصرف شدم و فعلا سه هفته میشه که وقتی از اتوبوس استفاده می کنم نقدی حساب می کنم)
در مورد سوال دوم چون مدتی بصورت کاربر آزاد بودم و بعد تصمیم گرفتم که کاربر ویژه شوم لذا هزینه آن را از سرفصل رشد و توسعه فردی پرداخت کردم و خرید ابزار نقاشی, هزینه دوره های آموزشی , خرید مجلات نیز در این سرفصل قرار دارد.
یک سرفصل دیگر امور رفاهی است که مسافرت, و تجهیز خانه به وسایل راحتی در این سر فصل هستند.
سرمایه ای : پس انداز به صورت طلا و ارز و حساب مدت دار و سهام و بیمه عمر
مصرفی ضروری: شامل خرید کلیه کالاهای مصرفی و مستهلک شونده :خوراک ،پوشاک، پرداخت قبوض ، بهداشت و درمان ،کرایه ،بنزین تعمیرگاه،آرایشگاه و…
مصرفی لوکس : کلیه هزینه هایی که ازش لذت میبرم ولی اگه نباشه فقط زندگی بی رنگ میشه.هزینه های تزیینات منزل ،باشگاه ورزشی،موبایل و تبلت ،مسافرت و مهمانی
مصرفی فرهنگی :اینترنت ،کلاس های مختلف،کتاب ،فیلم و دی وی دی، مجله و متمم هم جزو همیناست
البته اینا که نوشتم سالانه است.
نمیدونم پدر مادرم چه سرفصلهایی دارند و چجوری حساب کتاب میکنند .ولی تقریبا هزینه ها شبیه همه خیلیباهم فرق نداره فقط محتویاتش شاید یک کم تفاوت داشته باشه.مثلا اونا سهام و ارز و بیمه عمر رو جزو پس انداز و سرمایه گذاری ندارند.یا باشگاه و تبلت و اینترنت تو هزینه هاشون نیست.به جاش روزنامه میگیرن.
سلام
۱-خوراک و پوشاک
۲-قسط و قرض
۳-اوازم بهداشتی و نظافت
۴-ماشین و ایاب و ذهاب
۵-سرگرمی و آموزش
۶-بیمه
۷-سرمایه گذاری برای یادگیری و آینده
تمرین ۲-تا حد زیادی هزینه متمم برای من سرمایه گذاریه چون من فقط هزینه اشتراک ماهیانه رو پرداخت نمیکنم از وقت خودم هم برای متمم خرج میکنم و هزینه کردن حق اشتراک عدد زیادی نیست من برای زندگی بهتر با متمم همراه هستم.
متشکرم.
با سلام
فکر می کنم سرفصلهای حسابداری ذهنی علاوه بر آنچه در متن ذکر شد بستگی به عوامل دیگری هم دارد
یکی از این عوامل سطح در آمد است .مثلا برای یک فرد متمکن شاید اصلا هزینه تفننی بی معنا باشد تمامی هزینه ها به نظر او ضروری برسند. برخی دیگر هم ممکن است حتی هزینه درمان را تا کارد به استخوان نرسیده جز هزینه های غیر ضروری به حساب بیاورند.
از طرف دیگر بستگی به شخصیت افراد دارد. افراد تنوع طلب یا افراد جویای پرستیژ حتی در بی پولی هم هزینه عطر را هزینه تفننی نمی دانند.
۱- خوراکی های زیرساخت : گوشت قرمز ، گوشت سفید ، برنج ، انواع روغن ، عسل و مشابه این ردیف
۲- خوراکی های روزمره : میوه ، سبزی ، شیر ، سایر لبنیات ، تخم مرغ و لوازم صبحانه
۳- تنقلات : خوراکی مدرسه و یا مصرفی در خانه توسط بچه ها، آجیل ، شیرینی + صرف غذا در بیرون از خانه
۴- پوشاک و لوازم شخصی
۵- آموزش و رشد عقلی وذهنی : آبونمان متمم ، روزنامه دنیای اقتصاد ، مجله تجارت فردا ، کتاب ، کلاسهای فوق برنامه همسرم و بچه ها
آبونمان اینترنت ، اسباب بازی
۶- زیبایی و سلامت فردی
۷- ایاب وذهاب : هزینه بنزین ، سرویس خودرو و سرویس مدارس و مشابه آن
۸- مسافرت و تفریح
۹- متفرقه : میهمانی های احتمالی و خرید لوازم منزل ، هدایا و کادو، خیریه
۱۰ – هزینه های آپارتمان : شارژ ، قبوض و تعمیرات احتمالی
در مورد هزینه ای والدین که من فاقد این سرفصلها می باشم :
۱- هزینه های مربوط به باغچه خانوادگی
۲ – میهمانی های هفتگی
۳- هزینه های مربوط به خرید هدیه برای نوه ها
۴- هزینه حضور همیشگی در خیریه های مختلف
بسیار سپاسگزارم که متمم در پیام اختصاصی به من پیشنهاد خواندن این درس را داد.
من حسابدار نیستم ولی محل کارم بانک هست و ناخواسته درگیر یادگیری سرفصلهای مختلف حسابداری شدم و برای برنامه نویسی های لازم ، حسابدارها مجبور بودن کلی درس حسابداری بدن تا خروجی مورد نظرشون حاصل بشه. این توضیح را دادم که بگم به خاطر شرایط محیطی، یادگرفتم که نه تنها برای موارد مالی بلکه برای زمان هم سرفصل بندی کنم .
۲- هزینه اشتراک متمم همیشه و همیشه در سرفصل احتیاجات ضروری است. و ضمنا هزینه ای هست که بازگشت سودش آنقدر زیاده که من درصدی نمیتونم براش بگم. مایحتاج ضروری شامل غذای جسم و روح هست.
۳- حسابداری ذهنی پدر و مادر که من آنها را ندارم : هزینه تعمیرات منزل ، هزینه تهیه مایحتاج منزل ، هزینه قبوض
حسابداری ذهنی من که پدر و مادرم (به علت ناتوانی جسمانی) بطور جدی ندارند ” هزینه تفریح وسفر” هست .
– سوال اول :سرفصل های من یه طوری دیگه هست ،اول هر سال توی سه تا شیت اکسل، جدول های مالی وتهی را از سال قبل کپی می کنم یا ادمه سال قبل اضافه می کنم :
صفحه اول : اقساط و بدهی ماهیانه
قسط وام
بیمه
صندوق
بدهی
..
صفحه دوم : وسایل و موارد مورد نیاز را با قیمت پیش بینی شده می نویسم
یه لیست تهیه می کنم که توی سال جدید در برنامه هست یامورد ثابتی هست که لازمه هزینه کنم با قیمت پیش بینی شده و یک ستون هم هزینه واقعی که انجام میشه و در طول سال هزینه واقعی کم و زیاد بشه اشکال نداره، هزینه می تونه بین موارد در نظر گرفته شده جابجا بشه ،کمتر هم هزینه بشه که یه جوری صرفه جویی. مثلا :
سفر
کول پشتی
گوشی موبایل
کتاب
کلاس آموزشی
…
صفحه سوم : هزینه های ماهیانه
-بطور متوسط ماهیانه مبلغی هزینه میشه که شامل هزینه رفت و آمد،تفریح ،خورد وخوراک،لباس،موبایل …که هزینه هر ماه را وقتی خرج می کنم زیر اون ستون در اون ماه می نویسم با چندکلمه توضیح مربوط به اون و جمع کلش از بودجه در نظر گرفته شده هر ماه،دایم کسر میشه .و البته هر سال یه مبلغی هم برای هزینه های غیر مترقبه در کل سال در نظر می گیرم که تو جدول خودش نوشته میشه .
در پایان کل هزینه هایی که قراره در سال جدید انجام بشه را برآورد کلی می کنم.در طول سال هم اضافه درآمدی اگر باشه پس انداز میشه تا طبق برنامه و طرح اقتصادی (در صورت وجود) هزینه بشه.
– سوال دوم : متمم هم تو هزینه های ماهیانه نوشته میشه .
– سوال سوم : پدر و مادرم هم به نسبت اولویت مخارج و هزینه های اون روز یا هفته یا ماه آینده ،هزینه در نظر می گرفتن .
با سلام خدمت همه دوستان
بنده دسته بندی های ثابتی برای هزینه های خودم دارم اما نکته ای که فکر میکنم جالب باشه برای دوستان اینه که همیشه یک هزینه ی خاص در یک دسته بندی قرار نمیگیره ; مثلا هزینه های مربوط به مسافرت ممکنه در شرایطی که من خستگی زیادی دارم و نیازمنداستراحت برای ادامه قوی تر فعالیت هام هستم جز هزینه های بسیاری ضروری زندگیم باشه و گاهی اوقات مثل ایام عید و یا تابستان که از قضا در سطح انرژی قابل قبولی هم قرار دارم جز هزینه های کم اهمیت زندگیم قرار بگیره.
فکر میکنم خیلی مهم باشه که بتونیم هزینه های مختلف رو در دسته مرتبط قرار بدیم و رعایت این نکته به ظاهر ساده میتونه خیلی به ثروتمند شدنمون کمک کنه.
ضمنا هزینه حق اشتراک متمم عزیز در دسته سرمایه گذاری های پربازده بنده قرار می گیرد :)
با تشکر
با سلام خدمت جناب شعبانعلی عزیز.
من برنامه حسابداری ذهنی تون رو در ایرانشهر دیدیم و یه چیزایش برام گنگ بود. برای همین اومدم این مطلب رو خوندم. من این کار سرفصل بندی رو به طور جدی سالهاست انجام می دم و همه هزینه ها رو در زیر سر فصل ها هر ماه می نویسم. سر فصل های من ده تا هستند و اصلا هم نمی تونم کمشون کنم. سرفصلها به این قرارن: خورد و خوراک – رفت و امد- تفریح- اموزشی و فرهنگی- آرایشی و بهداشتی- لباس- کادو خیریه- قسط- قبض- متفرقه که شاید بش بهش همون چیزهای تفننی و غیر ضروری رو گفت.
هزینه متمم هم که معلومه تو گروه اموزشی و فرهنگی قرار میگیره، تو این گروه خرید کتاب و مجلات، خرید لوازم و التحریر، هزینه کلاس ها و احیانا همایش ها هم قرار میگیرن.
سوال سوم رو خوب نمی تونم جواب بدم. به نظرم سرفصلهام با پدر و مادرم خیلی فرق نکنه شاید مقداری که براشون هزینه می کنیم فرق داشته باشه.
ممنون از همه مطالب خوبتون.
سلام وقت بخیر
* ۱- آموزشی
۲- مسافرت
۳- هزینه های منزل
۴- حمل و نقل
۵- هدایا و سوغات
۶- پس انداز
۷- اقساط
۸- هزینه های شخصی
** متمم را در سرفصل آموزشی قرار داده ام.
سلام
من از برنامه Money Lover برای مدیریت درآمدها و هزینه ها استفاده میکنم و این برنامه رو به همه شما عزیزان پیشنهاد میکنم.
پاسخ سوال ۱ و ۲ :
سرفصلهای هزینه ای من عبارتند از:
۱٫ بیمه
۲٫ هزینه های متفرقه
۳٫ آموزش و تحصیلات (متمم در این گروه قرار میگیرد)
۴٫ هزینه های اتومبیل
۵٫ بهداشت و درمان
۶٫ تفریح و سرگرمی
۷٫ رستوران و کافی شاپ
۸٫ پوشاک
۹٫ قبوض
۱۰٫ خرید ماهیانه منزل
۱۱٫ مسافرت
و…
من شخصاً هزینه های جاری زندگی ام را می نویسم. در طول سالیان، یکی از سرفصلهاش آموزش بوده است که البته متمم نیز ذیل آن جا دارد.
در اینکه هرکس سرفصلهای مختلفی برای هزینه ها و درآمدهایش دارد بحثی نیست اما این سوال وجود دارد که آیا یک بهترین الگو نیز وجود دارد یا نه؟ آیا نوع الگوی حسابداری ذهنی ما رابطه ای با بحثهای وسواس پولی یا موضوع ناکافی بودن پول و … دارد؟ آیا حسابداری ذهنی افراد با درآمد بیشتر از یک الگوی مشابه پیروی می کند؟
با عرض سلام و خسته نباشید
۱)اموزش” خانواده”سرگرمی”غذا و نوشیدنی”تنقلات”دوستان”سرمایه گذاری”پس انداز”سلامت”حمل و نقل”قبوض”کمک به خیریه
۲)اموزش
با درود
۱ هزینه های خوراک جان برای خانواده ( سفر و کرایه خودروی لوکس – کنسرت – اشتراک سینماتک برای خودم) درمان – غیرمترقبه( خسارت منزل…)
۲ متمم برای من در سرفصل هزینه های رشد شخصیتی و فردی قرار میگیره – در این سرفصل خرید کتاب , رفتن به سمینار یادوره آموزشی و همچنین رفتن به یک تئاتر یا فیلم معنی گرا است .
۳ -سرفصلهای والدینم که من الان ندارم شامل هزینه های پذیرایی از دوستان و آشنایانی که از راه دور تشریف میآوردندو همیشه منزل ما بودند . هزینه های دستگیری از افراد نیازمند دور و نزدیک , و سرفصلی که من دارم اماآنها نداشته اند: خوراک جان و پرورش روح برای خودم است .
۱٫
* دِل خودم-> حس خوبی که از خودم ناشی می شود.
* حس خوب -> که از دیگران می گیرم.
*اجباری -> پمپ بنزین،…
* آینده نگری -> اشتراک ویژه متمم،شرکت در همایش ها،…
۳٫
سرفصل کمک به افراد به ظاهر نیازمند! در سرفصل های مادرم هست که من چنین سرفصلی ندارم.
سرفصل تفریحی (=دِل خودم) که پدر و مادرم ندارند.
ضروربات:لباس-بیمه-هزینه های ماشین-پس انداز-خوراک-قسط وام
تفریح:خوراک بیرون-اینترت-شنا-گل وگیاه-عطروادکلن
اموزش:متمم-اینترنت-کتاب
کمک به دیگران:اینترنت خواهرم وبچه ها
۲- سرفصل‌گذاری رو سالهاست که برای هزینه‌ها و درآمدهام انجام میدم و در مورد متمم ، برای اینکه گفته‌ام مصداق داشتهباشه برنامه حسابرسی شخصی خودم رو (که با اکسل طراحی کردم و البته تو این سالها بسیار بسیار کامل شده) الان رو دوباره باز کردم و به صورت‌هزینه‌های مهرماه (آخرین شارژی که برای متمم پرداخت کردم) نگاهی انداختم و با وجود اینکه برای مطالعه و آموزش سرفصل مجزا دارم اما هزینه اشتراک متمم رو در سرفصل سرمایه‌گذاری ثبت کرده بودم و میکنم .. سرفصلی که برای من شامل مواردی نظیر اینهاست: هزینه‌های سرمایه‌گذاری در بورس و فارکس ، هزینه شروع کسب و کار جدید ، هزینه تحقیق و توسعه برای پول‌سازی ، هزینه‌های آموزش و توسعه مهارتهای فردی و تمام هزینه‌هایی که برای من به معنی زندگی بهتر هستند ..
.
.
۱- برخی سرفصلهای هزینه من که در برنامه حسابداری من ثبت شده شامل اینهاست:
-سرمایه‌گزاری
-پرداخت‌های ثابت ماهیانه شامل اقساط بانکی و بدهی‌های جاری و ثابت
-هزینه‌های مصرفی خانه نظیر پرداخت صورت‌حساب‌های برق و گاز و اینترنت و آب و شارژ ماهیانه و تلفن و موبایل‌ها
-هزینه‌های مصرفی روزانه نظیر خواروبار میوه و سبزی و پروتئین
-درمان
-سفر و تفریح
-خودرو
-پوشاک و آرایشی
-خوردنی روزانه
-خوراک خارج از منزل
-مطالعه
-وسایل منزل
-ماهان (پسرم ۳ساله‌م)
-ورزش
-متفرقه (پیش‌بینی‌نشده)
.
.
و بصورت چهار ماهه و شش ماهه و سالیانه ترازنامه‌ای برای خودم تهیه میکنم تا بدونم چه اتفاقات مالی‌ای برای خرج‌کردهای شخصی من افتاده و برای فلان سرفصل چند درصد رشد یا رکود داشتم .. و جالبه که برای خودرو هم همین ترازنامه و شناسنامه رو دارم و باید عنوان کنم که از سال ۸۶ تا الان سالی مجموعا ۲ میلیون تومن هزیه نگهداری خودرو برای من بوده که با وجود اینکه خودروی کاملا عادی و ارزانی دارم (سمند) این ترازنامه نگاهم رو به مسایل خیلی باز کرده و قدرت تصمیم‌گیری دقیق‌تری در مورد همه‌چیز اعم از انتخاب مارک تایر و نوع بنزین مصرفی و حتی تعویض خودرو به من داده و از این حسابرسی سالیانه خوشحالم ..
درمورد سوال سومتون .. باید به همین بسنده کنم که تفاوتهای نگرش مالی من با پدر و مادرم خیلی زیاده !
من در مورد سوال اول که خرید عطر بود دقیقا برعکس اکثریتی که شما گفتید جواب دادم…
این یعنی من برای بدشانسی هزینه میکنم تا به خواسته م برسم ولی برای خریدهای تفننی وقتی که بدشانسی هزینه ی خرید های تفننی مو از بین برده حاضر نیستم هزینه ی جدایی بدم!!!!!!!!!!!! آره؟!!!
D:
D:
چه عجیب غریب و احساسی عمل میکردم خودم نمیدونستم!!