حسابداری ذهنی چیست؟ | تعریف حسابداری ذهنی و چند مثال
«هنگام جستجوی کمد و مرتب کردن لباس‌های قدیمی، کارت یکی از حساب‌های بانکی قدیمی‌تان را پیدا می‌کنید. تقریباً مطمئن هستید که حساب خالی است. اما وقتی موجودی حساب را بررسی می‌کنید می‌بینید به اندازهٔ یک وعده شام خانوادگی در یک رستوران گران‌قیمت در آن پول هست.
قبلاً فکر کرده بودید که به چنین رستورانی بروید. اما نهایتاً به نتیجه رسیده بودید این کار منطقی نیست و بهتر است پول رستوران لوکس را برای کارهای دیگری خرج کنید. حالا که این پول پیدا شده، چه می‌کنید؟ آیا صرفاً موجودی آن را به حساب فعال فعلی‌تان منتقل می‌کنید و روند عادی زندگی را ادامه می‌دهید؟ یا تصمیم میگیرید ایدهٔ رستوران گران‌قیمت را عملی کنید؟»
این داستان، صرفاً یکی از صدها داستان و اتفاقی است که با کمک حسابداری ذهنی می‌توان آن را بهتر درک و تحلیل کرد. درس حاضر به همین موضوع، یعنی حسابداری ذهنی اختصاص دارد.
از دوستان متممی انتظار می‌رود پس از مطالعه این درس- بتوانند حسابداری ذهنی (به انگلیسی: Mental Accounting) را شرح دهند.
- چند مثال از حسابداری ذهنی در زندگی روزمره و محیط کار بیان کنند.
- بتوانند برخی از سرفصل‌های حسابداری ذهنی خودشان را تشخیص داده و تحلیل کنند.
آیا شما هم با کسانی مواجه شده‌اید که برای تشویق مردم به کتابخوانی می‌گویند: «کتاب واقعاً گران نیست. الان قیمت یک کتاب هم‌اندازهٔ یک پیتزاست. چرا یک نفر نباید برای خرید کتاب هزینه کند؟»
این افراد از نظر منطقی حرف درستی می‌زنند. متوسط قیمت کتاب معمولاً در همان حد و حدود متوسط قیمت پیتزاست. اما کسانی که چنین مقایسه‌ای را مطرح می‌کنند، از نکتهٔ مهم دیگری غافل‌اند. در واقع بهتر است به جای نصیحت کردن و تشویق دیگران به کتابخوانی، خودشان برای مطالعه وقت بگذارند و متوجه شوند که این شکل حرف زدن و مقایسه‌شان اشتباه است.
احتمالاً می‌پرسید: باید دربارهٔ چه موضوعی مطالعه کنند تا دیگر از این حرف‌های سطحی و اشتباه نزنند؟ پاسخ این است: حسابداری ذهنی.
وقتی این درس را کامل بخوانید و با حسابداری ذهنی آشنا شوید، کمتر دچار این نوع اشتباه‌های تحلیلی خواهید شد. برای این که بحث حسابداری ذهنی بهتر در ذهن شما جا بیفتد، پیش از این که به سراغ تعریف حسابداری ذهنی و تاریخچه آن و جزئیات بیشتر برویم، چند مثال دیگر از حسابداری را هم مرور خواهیم کرد:
چند مثال از حسابداری ذهنی
اولین مثال‌مان را از کتاب تفکر سریع و کند نوشتهٔ دنیل کانمن انتخاب کرده‌ایم. کانمن این مثال حسابداری ذهنی را از یکی از مقالات کلاسیک ریچارد تیلر نقل کرده است.
فرض کنید دو نفر که به بسکتبال علاقه‌مندند، قصد دارند در یکی از شب‌های پیش رو به دیدن بازی تیم مورد علاقه‌شان بروند. سالن بازی ۶۰ کیلومتر با محل اقامت آنها فاصله دارد. نفر اول بلیط را خریده، اما نفر دوم دقیقاً زمانی که قصد داشت بلیط بخرد، دوستی را دیده و آن دوست، بلیط همان بازی را به او هدیه داده است.
حالا که به زمان برگزاری بازی نزدیک شده‌اند، در خبرها اعلام شده که آن شب، برفی خواهد بود و کولاکی سنگینی هم جاده‌ها را در بر خواهد گرفت. به نظرتان کدام‌یک از این دو نفر بیشتر احتمال دارد از رفتن به محل مسابقه و تماشای آن پشیمان شود؟ می‌شود حدس زد کسی که بلیط را هدیه گرفته، بیشتر احتمال دارد تصمیم خود را تغییر دهد و از تماشای بازی صرف‌نظر کند.
حالا به سراغ ماجرای دیگری می‌رویم که ظاهر آن متفاوت است. اما ماهیت آن شبیه داستان قبلی است.
فرض کنید به تازگی با عطری خوش‌بو آشنا شده‌اید و می‌خواهید آن را بخرید. اتفاقاً پول نقد هم در کیف‌تان دارید و تصمیم میگیرید پول عطر را به شکل نقدی پرداخت کنید. لحظه‌ای که روبه‌روی صندوق فروشگاه می‌ایستید و کیف پول خود را باز می‌کنید، می‌بینید پول‌تان جایی از کیف بیرون ریخته و متوجه نشده‌اید. بنابراین عملاً پول عطر از دست‌تان رفته، بی‌آن‌که عطری خریده باشید. اما خوشبختانه کارت بانکی‌تان در کیف است و می‌توانید پول را با کارت پرداخت کنید. آیا عطر را می‌خرید؟ یا چون ضرر زیادی به شما وارد شده، از خرید عطر صرف‌نظر می‌کنید؟
حالا سناریوی دیگری را تصور کنید: خوشبختانه شما پول خود را گم نکرده‌اید. هزینهٔ عطر را پرداخت می‌کنید و شیشه را تحویل میگیرید. اما کمی آن‌طرف‌تر از دست‌تان می‌افتد و می‌شکند. حالا چکار می‌کنید؟ دوباره عطر را می‌خرید؟ یا دیگر آن روز از خرید عطر صرف‌نظر می‌کنید؟
این پرسش از افراد مختلف پرسیده شده و احتمالاً جواب را حدس می‌زنید. بسیاری از مردم در حالت اول (گم کردن پول نقد) می‌گویند که به هر حال عطر را می‌خرند. اما در حالت دوم، تعداد بسیار کمتری حاضرند که همان‌جا دوباره عطر را بخرند.
حالا به سراغ سومین داستان برویم:
تاریخچه حسابداری ذهنی
اولین کسی که اصطلاح «حسابداری ذهنی» یا «Mental Accounting» را برای مواردی مانند داستان‌های بالا رواج داد، ریچارد تیلر بود. همانطور که در درس اقتصاد رفتاری گفتیم، تیلر سهم مهمی در شکل‌گیری اقتصاد رفتاری داشته و بسیاری او را پدر اقتصاد رفتاری می‌دانند.
حرف اصلی اقتصاد رفتاری این است که انسانها، بر خلاف آنچه اقتصاددان‌های سنتی می‌گویند، همیشه کاملاً عقلایی و مکانیکی رفتار نمی‌کنند. ما انسانها در رفتارها، تصمیم‌ها و قضاوت‌های خود، به‌گونه‌ای عمل می‌کنیم که گاهی واقعاً توضیح دادن آن – به زبان علمی – سخت است.
تیلر فقط به این که بگوید «انسانها عقلایی رفتار نمی‌کنند» بسنده نکرد. بلکه تلاش کرد توضیح دهد چرا انسانها به این شکل رفتار می‌کنند.
بالاخره یک نفر باید توضیح می‌داد که چرا وقتی گوشی ما در توالت می‌افتد، معمولاً حاضر نیستیم دوباره همان مدل را بخریم.
وقتی پول خودمان را در جیب خودمان پیدا می‌کنیم، آن را بر باد می‌دهیم و اگر شیشهٔ عطرمان بشکند، برخلاف زمانی که پول عطر را گم کرده بودیم، حاضر نیستیم دوباره برای خرید عطر هزینه کنیم.
ریچارد تیلر این اتفاقات را با یک مدل بسیار جالب توضیح داد. همان مدلی که امروز همه به اسم حسابداری ذهنی می‌شناسند. او گفت انسانها حساب‌های مالی زندگی خود را درست مثل حسابداران یک شرکت در ذهن خود نگهداری می‌کنند. آنها سرفصل‌های مختلف حسابداری در ذهن دارند و بسته به این که هر درآمد و یا هزینه‌ای در کدام سرفصل ثبت شود، تصمیم متفاوتی در موردش می‌گیرند.
باید اشاره کنیم که تیلر نخستین کس و تنها کسی نبوده که در زمینهٔ حسابداری ذهنی کار کرده است. کانمن و تورسکی پیش از او در سال ۱۹۸۴ در کتاب انتخاب‌ها، ارزش‌ها و چارچوب‌ها ایده‌هایی از این جنس را مطرح کردند. اما این تیلر بود که بعداً این بحث را توسعه داد. امروزه مقاله‌ای را که تیلر و یکی از همکارانش به نام شِفرین در سال ۱۹۸۸ نوشتند، نقطهٔ تولد رسمی حسابداری ذهنی در نظر می‌گیرند (+).
«حسابداری ذهنی» یا «حسابداری روانشناختی»؟
ریچارد تیلر در کتاب کج رفتاری توضیح می‌دهد که او ابتدا از اصطلاح Psychological Accounting یا حسابداری روانشناختی استفاده می‌کرده است. اما وقتی آموس تورسکی و دنیل کانمن در مقالهٔ خود از اصطلاح Mental Accounting یا حسابداری ذهنی استفاده می‌کنند، برای این که یک وحدت‌رویه شکل بگیرد، او هم اصطلاح حسابداری ذهنی را می‌پذیرد و به‌کار می‌برد.
بحث حسابداری ذهنی بعداً دو مسیر موازی را طی کرد. دانشمندان اقتصاد رفتاری آن را بسط دادند و سعی کردند با شناخت بهتر ابعاد حسابداری ذهنی، رفتارهای انسانها را بهتر مدل‌سازی کنند. بعدها که موضوعات مالی درمانی و روانشناسی پول رواج پیدا کرد، مردم عادی و افراد خارج از جامعهٔ دانشگاهی هم به روش حسابداری ذهن انسان علاقه‌مند شدند. چون اگر بخواهیم ریشهٔ رفتارهای مالی و اشتباهات پولی خود را درک کرده و آنها را اصلاح کنیم، حتماً باید مفهوم حسابداری ذهنی را هم عمیقاً درک کرده باشیم.
رو آوردن مردم به سرمایه گذاری در بازارهای پولی و مالی هم به رونق بحث حسابداری ذهنی کمک کرده است.
آشنایی با حسابداری ذهنی برای سرمایه گذاران بسیار مفید است و کمک میکند تا در مدیریت پورتفوی خود خطاهای کمتری داشته باشند (در معرفی پادکست حرفه‌ای‌های کسب و کار بحث خطاهای شناختی در معامله‌های بورسی را از زبان مدیر یک شرکت سرمایه‌گذاری مطرح کرده‌ایم).
تعریف حسابداری ذهنی
تیلر در مقالهٔ Mental Accounting Matters حسابداری ذهنی را به شکل زیر تعریف میکند:
حسابداری ذهنی مجموعه‌ای از فعالیت‌های ذهنی است که افراد و خانوارها برای ارزیابی، سازماندهی و مرور و پیگیری فعالیت‌های مالی خود انجام می‌دهند.
ساده‌ترین راه برای تعریف حسابداری ذهنی این است که آن را با حسابداری مالی و مدیریتی در سازمان‌ها مقایسه کنیم.
او در ادامه توضیح می‌دهد که انسانها هم درست مثل سازمان‌ها، برای ثبت ذهنی هزینه‌های خود، ردیابی و مدیریت آنها، از روش‌های متعارف حسابداری استفاده می‌کنند. یعنی:
- سرفصل‌های حسابداری مختلفی را در ذهن خود در نظر می‌گیرند.
- درآمد‌ها، هزینه‌ها، خریدها و فروش‌ها را در آن سرفصلها ثبت می‌کنند.
- حتی مشابه حسابدارها، دارایی‌هایشان را هم در ذهن خود از نظر حسابداری مستهلک می‌کنند.
کاربرد حسابداری ذهنی در تفسیر رفتارهای اقتصادی ما
حسابداری ذهنی هر یک از ما با دیگری متفاوت است
حتی بدون این که مطالعه و پژوهشی انجام شود، می‌توانیم حدس بزنیم که سرفصل‌های حسابداری انسانها شبیه هم نیست. موقعیت شغلی، موقعیت اجتماعی، تجربه‌های زندگی، آموزش، رشتهٔ تخصصی، سن و حتی ویژگی‌های شخصیتی می‌توانند روی سرفصل‌های حسابداری ذهنی ما تأثیر بگذارند.
دسترسی کامل به این درس برای کاربران ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت به عنوان کاربر ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به سایر بحث‌های مرتبط با روانشناسی پول به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
با توجه به بررسی‌های ما، دوستان متممی علاقه‌مند به درس روانشناسی پول از درسهای زیر هم استقبال کرده‌اند:
تاریخچه پول | سواد مالی کودکان و نوجوانان
خودشناسی | شخصیت شناسی | مذاکره
افزایش عزت نفس | زندگی شاد | تصمیم گیری
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
مشارکت در بحث | تمرین اول
روی یک کاغذ، فهرستی از هزینه‌هایی که در یک ماه اخیر انجام داده‌اید تهیه کنید. همهٔ جزئیات لازم نیست. همین که چند نمونه از هزینه‌ها را روی کاغذ بیاورید کافی است (لطفاً هزینه‌ها را زیر این درس ننویسید).
برای هر هزینه، یک عنوان انتخاب کنید. مثلاً ممکن است هزینهٔ کتاب را زیر عنوان «سرگرمی» یا شاید زیر عنوان «یادگیری» ثبت کنید. یا مثلاً هزینهٔ رستوران را زیر «سرگرمی» یا «تعامل با دوستان» ثبت کنید. قرار نیست برای بیست قلم هزینه، بیست عنوان پیدا کنید. شاید سه، چهار یا پنج سرفصل کافی باشد.
حالا که سرفصلها مشخص شده و زیر هر کدوم هم یک یا چند قلم هزینه نوشته‌اید، فکر کنید و ببینید هزینه‌های دیگری هم در ماه گذشته بوده که بتوانید زیر این عنوان‌ها اضافه کنید؟
بعد از این که سه مرحلهٔ قبل را روی کاغذ انجام دادید، در اینجا صرفاً چند مورد از عناوین و سرفصل‌های حسابداری ذهنی‌تان را بنویسید.
مشارکت در بحث | تمرین دوم
هزینهٔ اشتراک متمم را زیر چه عنوان سرفصلی قرار می‌دهید؟ (صرفاً برای کنجکاوی می‌پرسیم. قطعاً پاسخِ درست و غلط ندارد). چه هزینه‌های دیگری را در این سرفصل ثبت می‌کنید؟
مشارکت در بحث | تمرین سوم
سرفصل‌های حسابداری مادر و پدرتان را – در حدی که حدس می‌زنید و می‌شناسید – با سرفصل‌های حسابداری زندگی خودتان مقایسه کنید.
کدام سرفصلها در حسابداری ذهنی آنها وجود داشته که در حسابداری ذهنی شما وجود ندارد؟
شما کدام سرفصلها را حسابداری ذهنی خود افزوده‌اید که در حسابداری والدین‌تان وجود نداشته است؟
فایل صوتی حسابداری ذهنی
یکی از فایلهای رادیو متمم به بحث حسابداری ذهنی اختصاص دارد. محمدرضا شعبانعلی در این فایل صوتی پنجاه دقیقه‌ای دربارهٔ موضوعاتی مانند مفهوم حسابداری ذهنی، نحوهٔ مشخص کردن سرفصل‌های حسابداری ذهنی و توصیه‌هایی دربارهٔ حسابداری ذهنی کارآمدتر می‌پردازد. این اپیزود را می‌توانید در صفحهٔ زیر گوش داده یا دانلود کنید:
تقلب در حسابداری ذهنی
اگر بخواهیم با خودمان صادق باشیم، می‌پذیریم که گاهی اوقات در حسابداری ذهنی تقلب می‌کنیم. یعنی حتی وقتی پای کس دیگری در میان نیست، خودمان سعی می‌کنیم خودمان را گول بزنیم تا بتوانیم برای کارها و هزینه‌ها و تصمیم‌هایی که در ذهن داریم، بودجه جور کنیم.
کتاب دلارها و منطق ما (Dollars and Sense) نوشته دن اریلی کتابی درباره حسابداری ذهنی و سایر جنبه‌های اقتصاد رفتاری است و یکی از موضوعاتی که در این کتاب به آن پرداخته شده، همین فریبکاری‌هاست. روایت متمم از این بحث را می‌توانید در درس زیر بخوانید:
چند مقاله درباره حسابداری ذهنی
در حدی که ما در درس روانشناسی پول متمم لازم داریم، آنچه در این درس و درسهای بعدی درباره تعریف حسابداری ذهنی و کاربرد آن گفته شده کافی است.
اما اگر قصد داشته باشید چند مقاله حسابداری ذهنی بخوانید، بهترین نقطه‌ی شروع، دو مقاله‌ای است که ریچارد تیلر در این زمینه منتشر کرده است.
فایل PDF هر دو مقاله را می‌توانید از طریق لینک‌های زیر دانلود کنید.
او در مقاله اول بیشتر به بحث‌های عمومی و توصیف و تعریف حسابداری ذهنی پرداخته و در مقاله‌ی دوم، به تأثیر حسابداری ذهنی بر رفتار مصرف کننده را بررسی کرده است.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مبانی روانشناسی پول به شما پیشنهاد میکند:
- دوره روانشناسی پول | اهمیت پول، معنای پول و مدیریت پول در زندگی
- برنامه ریزی مالی شخصی چیست؟ | مشاور مالی شخصی چه میکند؟
- اقتصاد رفتاری چیست؟ | دانش مالی رفتاری چه میگوید؟
- بررسی تصمیم گیری اقتصادی جانوران | میمونها و طوطیها
- مالی درمانی (Financial Therapy) چیست؟
- ریچارد تیلر (ریچارد تالر)
- آدریان فرنهام | از روانشناسی پول تا رفتارشناسی در محیط کار
- پرسشنامه MBBS آدریان فرنهام: سنجش نگرش پولی
- روانشناسی پول و رابطه پول و امنیت
- روانشناسی پول و بحث رابطه پول با تلاش و توانایی
- روانشناسی پول و وسواس پولی
- روانشناسی پول و تمایل به نگهداری پول
- روانشناسی پول و نگرش پولی و ناکافی بودن پول
- روانشناسی پول و رابطه پول و قدرت
- خرید تکانشی و انواع آن | تصمیم لحظه‌ای برای خرید
- خرید درمانی: راهکاری برای بهبود ناراحتی و افسردگی؟
- مطالعه تکمیلی: انسان، حیوان اقتصادی نیست (درباره‌ی عدد ۱۳۷)
- مالیات بر گناه | آیا مالیات گناه میتواند یک راهکار اثربخش باشد؟
- حسابداری ذهنی چیست؟ | تعریف حسابداری ذهنی و چند مثال
- حسابداری ذهنی | فایل صوتی رایگان
- حسابداری ذهنی و روش‌های خلاقانهی خود فریبی | دن اریلی
- به جای خریدن یک موبایل گران‌قیمت…
- پیش نویس پولی چیست؟ | Money Script
- کدام را انتخاب می‌کنید: به دست آوردن یا خرج کردن پول؟
- پیش نویس های پولی | اجتناب از پول و بحث دربارهٔ پول + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | تقدیس و پرستش پول + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | پول و جایگاه اجتماعی + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | نگهبان پول + پرسشنامه
- آیا می‌توان از «ظرفیت پول داشتن» صحبت کرد؟
- پورتفولیو چیست؟ مدیریت پورتفولیو به چه معناست؟
- کتاب کج رفتاری (شکل گیری اقتصاد رفتاری) نوشته ریچارد تیلر
- کتاب دلارها و منطق ما (دن اریلی)
- کتاب نابخردی های پیش بینی پذیر | دن اریلی
- درآمد پایه همگانی – شما آن را چگونه می‌بینید؟
- کتاب روانشناسی پول | آدریان فرنهام
- کتاب سقلمه (تلنگر) | طراحی محیط برای تأثیرگذاری روی انتخاب‌ها
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای آشنا شدن بیشتر با متمم به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کنید و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید.
توجه داشته باشید که خرید شش‌ماهه و یکساله به‌ترتیب معادل ۲۰٪ و ۳۸٪ تخفیف (نسبت به خرید یک‌ماهه) محسوب می‌شوند.برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
۱- هزینه های عمومی و اداری (ایاب و ذهاب، پذیرایی، ملزومات مصرفی، تلفن و اینترنت و…)، هزینه آموزش (دوره های آموزشی، کتاب، سمینار)
۲- هزینه آموزش. هزینه های دوره های دیگر آموزشی و کتاب و سمینارها در این بخش قرار می گیرند.
۳- الف- هزینه تفریحات و سرگرمی در برنامه حسابداری من بیشتر است؛ البته با شیوه های خودم (تفریحات من معمولا یا با تخصص ام، علاقه ام و یا نیازهای اجتماعی ام طبقه بندی می شوند). هزینه تحصیلات در برنامه حسابداری والدینم می باشد که به صورت مستمر هزینه می گردد؛ اما برای من به صورت مستمر نیست.
ب- هزینه سرمایه گذاری که طرح ها و ایده های جدید ام را اجرایی میکنم با هدف کسب درآمد بیشتر. هزینه پوشش های بیمه ای.
سلام به همه دوستان عزیزم
من خوشبختانه مبلغی که برای یادگرفتن و صدالبته عملیاتی کردن این دانشها صرف میکنم جزء دارایی ماندگار و البته با ارزش افزوده های مضاعف و ملموس نه تنها برای خودم بلکه برای اطرافیانم میکنم.برای نمونه رشد و توسعه شخصی بیشترین هزینه و زمان که شامل کتب و دوره ها و کلاسها و البته کتاب از میان اینها بیشترین سهم را داراست ، می شود و بعد از آن در اولویت دوم سلامتی از قبیل هزینه های شنا و دیگر ورزشها می باشد .تا میرسد نوبت به هزینه مبالغ صرف شده در امور اجتماعی و فرهنگی و معنوی که معمولا برای خدوم تعاریف خاص دارم. البته متاسفانه یا خوشبختانه من نمی توانم برای تغذیه های غیرمعمولی ، هزینه تعریف کنم . امیدوارم همیشه و در همه حال یادگیرنده باشیم که بقول امیر خوبی ها ، علی علیه السلام : (العلم سلطان من وجده صال و من لم یجده صیل علیه )
۱٫ درمان/اینترنت/آموزش/تفریح و سرگرمی و تفنن/پوشاک/خسارات پیش بینی نشده/اجاره مسکن
۲٫ آموزشی- کتاب،شهریه دانشگاه، کلاس زبان تجارت
۳٫ مربوط به والدین: کمک مالی به فرزندان، سرمایه گذاری،
مربوط به خودم: اینترنت، مسکن
با سلام و سپاس.
۱_ضروریات:تعمیر و نگهداری.قبوض و مالیات و عوارض.درمان و…
۲ _ ضروری و تفریح:خرید البسه.خرید ابزار.وسایل منزل مثل مبلمان.هدایای فامیلی و…
۳ _ سلامت و تفریح:مثل استخر.باشگاه.کوه.
۴_ سرمایه گذاری:هزینه های کاری از قبیل حقوق پرسنل، اجاره دفتر، تبلیغات، هدایای مورد لزوم!و…
۵_ سرمایه گذاری و تفریح:ملاقات های خارج محیط کار با شبکه اجتماعی و…
۶_ آموزش خودم:دانشگاه، خرید کتاب، سمینارها و کلاسها، و البته “متمم ”
۷_ آموزش بچه خواهرهایم:خرید جایزه
۸_…
___بعضی از سرفصلها هزینه های بنده از نظر پدرم کاملاً غیر ضروری است مثلاً دکور دفتر کار، قرار شام با شبکه اجتماعی، بعضی هدایای خاص به اشخاص مورد نظر در جاهای مورد نظر! و …
در بحث مالی رفتاری خیلی از سوگیری ها(Bias) هستند که موجب میشه در بحث سرمایه گذاری شخص رفتار غیرعقلایی از خودش نشون بده که حسابداری ذهنی یکی از ۲۰-۳۰ سوگیری هست که تا الان تعریف شده.
کتاب Behavioral Finance-Michael Pompian ترجمه دکتر احمد بدری خیلی کتاب خوب و کاربردی هست.
۱- هزینه های درمان/آموزش/خودرو/تفریح/پوشاک/راه اندازی کسب و کار و …
(البته من همیشه یه سرفصل تو ذهنم دارم به نام “هزینه زمان” که خیلی وقتها اون رو هم به هزینه انجام شده اضافه می کنم. مثلا اگر به تفریح می رم علاوه بر هزینه ریالی تفریح، هزینه زمان تفریح رو هم به اون اضافه می کنم.)
۲- هزینه های متمم در سرفصل آموزش قرار می گیره، هزینه های خرید کتاب/عضویت در سایتهای تخصصی/شرکت در دوره های آموزشی هم در این سرفصل قرار می گیرد.
۳- هزینه های اینترنت
سلام
هزینه های آموزش – برای مدیریت زندگی مفید ،آشپزی تنوع ولذت ،آموزش آواز برای دل خودم …علایق فرزندم ،بدنسازی و مکمل ها،زبان،مهارتهای زندگی
هزینه خوراک ….نیاز واجب پس انداز بلند مدت بیمه درمان،عمر ،
۲-آموزش متمم جزءاولویتهاست مفیده برام
۳-حسابداری پدر ومادرم به دلیل نداشتن دانش خود را نادیده گرفتن ونارضایتی برایشان باقی مانده
من تلاشم بر این است که در حد لازم وتوانم رعایت کنم
۱- سرفصلها : رو کم کنی(یک مورد)/ تفنن/آموزش/یادگاری/ همدلی/ تجربه
۲- آموزش ،اینترنت پر سرعت در حالی که می توانم از اینترنت رایگان هم استفاده کنم، کتاب
۳- سرفصلی که در زندگی والدینم وجود دارد که من نمیپردازم: هزینه های ضروری،سرمایه گذاری های ضرر ده
سرفصلی که در زندگی والدینم وجود ندارد که من میپردازم: حال گیری
من قبلا حسابداری ذهنی داشتم؛ اما بعد از خوندن کتاب «اسرار ذهن ثروتمند» آقای «هارو اکر» و اجرای مدل ایشون در زندگیم تقریبا حسابداری مکتوب دارم نه حسابداری ذهنی.
تمرین ۱:
– حساب هزینه‌های ضروری: خرید گوشی؛ هزینه اینترنت، پوشاک
– مطالعه و آموزش: اشتراک در متمم، خرید کتاب، شرکت در همایش‌ها (مثل همایش پیام‌های مذاکره)، سی‌دی‌های آموزشی، حتی گاهی هزینه‌های رفت و آمد به همایش‌ها در شهر‌های دیگه اگه زیاد باشه تو این سرفصل ثبت میشه.
– تفریح: مسافرت، فست فود، پارک (سعی میکنم تفریحات با خانواه رو فقط از این سرفصل هزینه کنم، تفریحات شخصی رو از هزینه‌های ضروری کسر میکنم)
جواب سوال دوم: هزینه اشتراک متمم تو همون سرفصل هایی قرار داره که برای کتاب تو اون زمینه هایی که گفتم.
و سرفصل همراهی ، دوستی و استفاده از نگرش آدمی که نوع نگاهش به دنیا رو خیلی میپسندم
سلام
گاهی هم پیش میاد که یه هزینه توی چندین سر فصل قرار میگیره!
مثلاً برای من خرید کتاب تو زمینه های : فلسفه-روانشناسی-جامعه شناسی-رشد و توسعه فردی
هم توی سرفصل رشد و توسعه شخصیتی(تقویت نگرش) قرار داره-هم تو سرفصل تفریح-هم تو سرفصل کمک به دیگران -هم تو سرفصل احساس رضایت و آرامش-هم تو سرفصل ارتقای کسب و کارم – هم تو سرفصل سواد! -و اگه فکر کنم چند تا سرفصل دیگه هم براتون مینویسم!
۱- فهرست هزینه‌ها: ضروری- پس انداز- تفریح- خیریه
۲- هزینه‌ی اشتراک متمم: ضروری
۳- حسابداری پدر و مادر: اونها سرفصل تفریح و پس انداز رو ندارند و اغلبش رو ضروری درجه بندی می کنند.من سرفصل پس انداز و تفریح رو اضافه کرده ام.
ضمن اینکه بعضی از ضروریات از دید من برای آنها اسراف می‌آید. مثل هزینه برای سفر- دوره های آموزشی- خرید لباس- خرید خوراکی هایی بجز غذا(به اصطلاح هله هوله)
۱-
هزینه تئاتر: تفریح
کمک‌هزینه‌ی تحصیلی به فردی نیازمند: سهم دیگران از رفاه من
خرید لوازم دوچرخه و کوه: سلامت
شارژ اینترنت: رفاه
هزینه‌ی کلاس آواز: آموزش
شارژ سایت متمم: آموزش
خرید شال: رفاه
۲- در تمرین اول به آن جواب دادم.
۳-
سرفصل‌های حسابداری مادرم:
هزینه برای تغییر دکوراسیون منزل از سرفصل‌های نیاز ضروری اوست. برای من در سرفصل اسراف و گاهی تفنن جای می‌گیرد.
پس‌انداز کردن برای او بر هزینه کردن برای یک سفر یک روزه اولویت دارد. اولویت من هزینه کردن برای سفر و تفریح است و اگر چیزی ماند پس‌انداز میکنم.
سرفصل‌های حسابداری پدرم:
– بعد از دریافت حقوق اول پس‌انداز میکند هر چه بماند هزینه میکند. من بعد از دریافت حقوق اول لیست تمام هزینه‌هایم را در ماه تهیه میکنم و هزینه‌هایش را کنار می‌گذارم هر چه ماند پس‌انداز میکنم.
– برای پدرم هزینه برای خرید تجهیزات خوب ورزشی غیر ضروری و در حد به هدر دادن پول است. برای من چنین هزینه‌هایی ضروری است.
خیلی دیدگاه جالبی بود، خیلی این جمله رو شنیده بودم که پول یه پیتزا هم نیست ولی متوجه نبودم که چرا برای اون کار حاضر نیستم حتی پول کمتر از پیتزا رو هم بدم. ممنون واقعا، یه دریچه جدید بود باعث شد برم توی این فکر که چطور داشتم کاملا یک‌طرفه خودم و آدم‌های دیگه رو قضاوت می‌کردم. قدردان نکته‌سنجی شما و همکارناتونم.
۱- سرفصل‌های من
**رشد و آموزش مثلا کتاب کسب و کار گربر
**رشد فردی مثلا کتاب راه هنرمند
**سلامت/تغذیه
**تفریح
**پس‌انداز
۲- متمم در هم در سرفصل رشد و آموزش و هم رشد فردی بود برام
۳- در سرفصل‌های خانوادم پس انداز نبود که من دارم، برعکسش در سرفصل‌های ذهنی خانوادم هزینه مهمان و هزینه‌های عزا و عروسی وجود داره که من ندارنم.
با سلام :من هزینه اشتراک سایت متمم را در سرفصل اقلام ضروری قرارداده ام. اشتراک اینترنت -خرید لپ تاپ و لوازم کامپیوتر -عطر و ادکلن و چند دست لباس اضافی داشتن و بسیاری موارد مشابه اقلامی است که هرگز پدر و مادرم در موردش فکر هم نمی کنند و از طرفی من را به نخریدن آنها و پس انداز پول تشویق می کنند . حتی خرید روزنامه و مجله نیز در سرفصل سرگرمی آنان معنایی نداشت.
۲-صادقانه میگم گروه محترم متمم خجالتمون دادید حالا میخواید کامنتو تایید کنید یا نکنید.کار شما از نظر مبلغ ناچیز ولی به لحاظ محتوا غیر قابل سنجشه مطالبتون در راستای کسب وکاره ولی حقیقتا روح را هم نوازش میده.ممنونم
۱- من این کار رو تقریباً دو ماهه که انجام میدم و از نرم افزار رایگان پول خرد محصول شرکت reyhansoft استفاده میکنم. بعضی از سرفصل های هزینه های من:
یادگیری/ درمان/ ورزشی/ گردش و تفریح/ خیریه …
۲- هزینه‌ی اشتراک متمم را تحت عنوان یادگیری ثبت کردم. هزینه های خرید کتاب، دوره های آموزشی و لوازم تحریر و…
۳- سرفصل هزینه های جاری خانه و پرداخت قبوض در حسابداری ذهنم وجود ندارد.
سرفصل یادگیری را خودم افزوده ام.
با سلام
تمرین ۱: مدل حسابداری ذهنی من به صورت زیر است
هزینه های ضروری (اینترنت/پروژه دانشگاه)
سرمایه گذاری برای پیشرفت (اکانت سایت متمم و lumosity.com/ کتاب اعم از آموزشی و رمان و …/ به طور کلی هر هزینه ای که به آموزش مربوط هست در این شاخه قرار میگیره)
تفننی (غذای بیرون)
پ.ن: من تمام دریافتی ها و پرداختی های ماهانه ام رو از پارسال شروع به نوشتم کردم و اونطور که حساب کردم میانگین ۶۵ درصد کل دریافتیم رو پس انداز می کنم و بقیه رو بیشتر روی مورد ۱ و ۲ هزینه می کنم. به طور مثال غذای بیرون رو از هفته ای دو یا سه بار در سالهای قبل به یک یا دو بار در ماه کاهش دادم.
تمرین ۲: بدون اغراق همانطور که در بالا گفتم سرمایه گذاری برای پیشرفت و افزایش دانش. به طوری که اصلا نمیشه اسم هزینه رو روش گذاشت و در واقع سرمایه گذاری است. برای شفافیت بیشتر توضیح نسبتا مختصری میدم.
قبلا اکانت یک ماهه متمم داشتم. زمانی که فایلهای نقطه شروع آپلود شد اکانت خریدم تفاوتش با خرید فایل ها ۲۰۰۰ تومن بود و علاوه بر دانلود فایل های نقطه شروع جزء افرادی بودم که بیشتر مطالب کاربر ویژه رو هم مطالعه کردم والان هم تا اخر همین هفته اکانت ویژه یکساله تهیه خواهم کرد. همین امروز حدود ۱۴۰ هزار تومان اکانت سایت lumosity رو گرفتم. حساب کردم در مجموع با اکانت یکساله متمم حدود ۲۳۰ هزار تومن در سال میشه یعنی تقریبا ماهی ۱۹ هزارتومن که مساوی با کم کردن یک وعده خوردن غذای بیرون در ماه هست. در حالیکه نتیجه حاصله کاملا متفاوت خواهد بود یکی هضم میشه و از بین میره و اون یکی تا آخر عمر باهات هست. به طور کلی مدل حسابداری من داره به سمت هزینه بیشتر در آموزش میره.
تمزین ۳: در مورد والدین، مادر من سرفصلی به اسم پس انداز در مدل ذهنیش وجود نداره و به جاش سر فصل خرید اقساطی ضرور و غیر ضرور به عنوان فصل جدایی ناپذیر مدل ذهنی جایگزین شده در حالیکه اگرامکان پرداخت نقدی هم داشته باشه بازم تمایل به خرید قسطی داره. به نظرم اینطور افراد یه کیس مناسب برای مطالعه هستند. توی این یک سال دارم متعاقدش می کنم کمی مدل ذهنی حسابداریش رو تغییر بده و تقریبا موفق بودم.
۱-
۱- هزینه آموزشی در ارتباط با حرفه ام
۲- هزینه آموزشی – تفننی
۳- هزینه رفت و آمد
۴- هزینه پوشاک
۵- هزینه درمانی
۶- هزینه سرویس ماشین و بنزین
۷- هزینه هدایا در هر زمینه ای
۸- هزینه خوراکی ها
۹- هزینه مسافرت
۲-در هزینه آموزشی – تفننی قرار دارد که هزینه اینترنت و هزینه کتابها هم در کنار آنهاست.
۳-هزینه خورد و خوراک خانواده، هزینه های احتمالی تعمیرات خانه، هزینه پرداخت قبوض خانواده، هزینه مهمانی های خاص.
۲: سرفصل سرمایه گذاری (خرید کتاب – کتاب های صوتی -تراست زون- هر منبع آموزشی که فکر کنم زندگی ام را در آینده کمی بهتر خواهد کرد – — جالبه بدونید همین الان ترافیک اینترنتم تموم شد و خریدم اومدم به متمم سر زدم روحم شاد شد :)) .