Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu


تحلیل SWOT چیست؟ | آشنایی با ماتریس SWOT


ماتریس SWOT چیست؟ تحلیل SWOT را چگونه بر اساس آن انجام می‌دهیم؟

بسیاری از شاخه‌های دانش، کلیدواژه‌هایی دارند که تصور آن دانش‌ها، بدون آن واژه‌ها امکان‌پذیر نیست.

به عنوان مثال، اگر عرضه و تقاضا را از اقتصاد بگیریم، با وجود پیکر فربهِ این دانش، چیزِ چندانی از آن باقی نمی‌ماند.

به شیوه‌ی مشابه، اگر فرصت، تهدید، قوت و ضعف را از استراتژی بگیریم، بخش مهمی از استراتژی را کمرنگ کرده‌ایم. چهار واژه‌ای که معمولاً آن‌ها را به واسطه‌ی حرف اول معادل‌های انگلیسی‌شان، به عنوان SWOT یا ماتریس SWOT می‌شناسیم:

  • فرصت (Opportunity)
  • تهدید (Threat)
  • قوت (Strength)
  • ضعف (Weakness)

ماتریس SWOT را می‌توان از قدیمی‌ترین ابزارهای استراتژی دانست و تحلیل SWOT بر اساس این ماتریس، به بخش استانداردِ بسیاری از کتاب‌ها و مراجع رسمی در زمینه‌ی استراتژی و تفکر استراتژیک تبدیل شده است (گاهی اوقات این ماتریس را ماتریس سوات یا مدل سوات می‌خوانند).

با وجودی که اغلب ما، آشنایی کافی با این ابزار داریم، با هدف یکنواخت شدن تصویر ذهنی دوستان متممی از تحلیل SWOT و نیز شکل‌گیری یک زبان مشترک در به‌کارگیری مدل SWOT، درسی را به مرور مختصر این ابزار اختصاص داده‌ایم.

ماتریس SWOT

نخستین گام برای استفاده از تحلیل SWOT این است که نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید را، هر یک به صورت جداگانه و دقیق، فهرست کنیم.  دو اصطلاح قوت و ضعف به وضعیت درونی کسب و کار اشاره دارند و فرصت و تهدید، از محیط بیرونی کسب و کار حرف می‌زنند:

ماتریس SWOT که قرار است بعداً برای تحلیل SWOT استفاده شود. اما چارچوب آن باید تغییر کند

بنابراین موارد زیر می‌توانند نمونه‌هایی از قوت و ضعف در یک کسب و کار (SW) باشند:

  • نقدینگی بالا / پایین
  • دسترسی داشتن یا نداشتن به دانش فنی و تخصصی
  • فرهنگ سازمانی بسیار مولد یا غیر مولد
  • در اختیار داشتن یک پایگاه قدرتمند در میان مشتریان
  • سهم بالا یا پایین هزینه‌ی منابع انسانی در ساختار هزینه های کسب و کار
  • دسترسی ساده یا دشوار به منابع حیاتی برای کسب و کار
  • انگیزه‌ی بالا یا پایین نیروی کار
  • کیفیت بالا یا پایین محصولات
  • دسترسی یا عدم دسترسی به یک شبکه توزیع قدرتمند

در مقابل، موارد زیر می‌توانند نمونه‌هایی از فرصت و تهدید در محیط یک کسب و کار (OT) باشند:

  • نوسان نرخ برابری ریال در برابر دلار
  • ثبات یا بی‌ثباتی قوانین در حوزه‌ی فعالیت یک کسب و کار
  • وجود داشتن یا نداشتن رقبای بزرگ با حمایت و سوبسید دولتی
  • رواج داشتن یا رواج نداشتنِ فرهنگ استفاده از محصولات یک کسب و کار
  • تغییر در هرم جمعیتی و ویژگی‌های دموگرافیک جامعه
  • تغییراتی که در زیرساخت‌های تکنولوژیک کشور روی می‌دهد
  • پیشرفت‌های حوزه‌ی فناوری اطلاعات
  • تقویت یا تضعیف رابطه‌ی سیاسی کشور با سایر کشورها

اگر نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید را در چارچوبی که کمی بالاتر نمایش دادیم قرار دهیم، به چنین ماتریسی خواهیم رسید:

نمونه ماتریس SWOT تکمیل شده

تحلیل SWOT چیست؟

ماتریس SWOT را نباید با تحلیل SWOT اشتباه بگیریم. این ماتریس، صرفاً شیوه‌ای برای نمایش وضعیت موجود یک کسب و کار است. اما هدف اصلی از فهرست کردن نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، بررسی گزینه‌های استراتژیک پیش روی یک کسب و کار است. وگرنه فهرست کردن نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، به خودی خود نمی‌تواند معجزه کند و تأثیری داشته باشد.

به همین علت، گام بعد از تعیین مولفه‌های S و W و O و T در روش SWOT این است که رابطه‌ی آن‌ها با یکدیگر و تأثیر آن‌ها بر یکدیگر را در نظر بگیریم:

تحلیل SWOT

معمولاً در میان استراتژیست‌ها، اصطلاح‌های زیر را زیاد می‌شنوید (+):

محدودیت در دسترسی کامل به این مجموعه درس

دسترسی کامل به مجموعه درس‌های استراتژی و تفکر استراتژیک برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.

با عضویت ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به این درس‌ها، به درس‌های متنوع دیگری نیز دسترسی خواهید داشت که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:

 فهرست درس‌های متمم

شاید برایتان جالب باشد که بررسی‌های ما نشان داده در میان دوستان متممی، کسانی که به استراتژی و تفکر استراتژیک علاقه‌مند بود‌ه‌اند، برای مطالعه‌ی درس‌های زیر هم وقت گذاشته‌اند:

مشاوره مدیریت | کوچینگ | کارآفرینی | کار تیمی | مدیریت تعارض

  مدل ذهنی  |  تفکر سیستمیتصمیم گیری

  مدیریت منابع  |  گزارش نویسی | سیستمهای کنترل مدیریت

ارزش آفرینی  |  مدل کسب و کار  |‌  دیجیتال مارکتینگ

  دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)

تمرین و مشارکت در بحث

یکی از چهار استراتژی SO و WO و ST و WT را انتخاب کنید و در کسب و کار خود (یا شرکت‌های مورد علاقه‌تان) نمونه یا نمونه‌هایی از آن را بیابید.

بعد از خواندن این درس چکار کنم؟

  نقد ماتریس SWOT

پیشنهاد می‌کنیم بعد از خواندن این درس حتماً درس نقد ماتریس SWOT‌ را هم بخوانید.

فقط به این نکته توجه داشته باشید که درس نقد تحلیل SWOT برای کسانی نمایش داده می‌شود که تمرین این درس را انجام داده باشند و متمم تمرین‌شان را تأیید و منتشر کرده باشد. بنابراین شما هنوز به درس نقد SWOT دسترسی ندارید.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر استراتژیک به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه تفکر استراتژیک

سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم

متمم چیست و چه می‌کند؟

متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.

برای آشنا شدن بیشتر با متمم به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کنید و گوش دهید.

فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟

هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه»  دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص می‌‌‌کند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.

هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.

هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟

شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.

اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید.

توجه داشته باشید که خرید شش‌ماهه و یک‌ساله به‌ترتیب معادل ۲۰٪ و ۳۸٪ تخفیف (نسبت به خرید یک‌ماهه) محسوب می‌شوند.

برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.

آیا در متمم فایل های صوتی رایگان برای دانلود وجود دارد؟

مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.

هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آن‌ها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.

با متمم همراه شوید

آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟

سرفصل‌ها  ثبت‌نام  تجربهٔ متممی‌ها

۳۱۶ نظر برای تحلیل SWOT چیست؟ | آشنایی با ماتریس SWOT

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : پیمان اکبرنیا

    سلام به همه دوستان

    مجموعه اسنپ رو در نظر بگیرید. این شرکت در ابتدا پلت‌فرمی فراهم کرده برای تسهیل حمل و نقل مسافر و کالا از طریق ناوگانی از خودروها و موتورسیکلتها. نقاط قوت اسنپ از دید من عبارت‌اند از شبکه بزرگی از مسافران و رانندگان، یک بستر نرم‌افزاری و برندی که در این چند سال بزرگ و ارزشمند شده.

    با توجه به نقطه قوت داشتن یک شبکه بزرگ پیک موتوری و فرصتی که در بازار رو به رشد سفارش آنلاین غذا وجود داشت، این شرکت کسب‌وکار زودفود رو خرید و وارد عرصه سفارش آنلاین غذا شد. این به نظرم یک استراتژی SO بوده.

    به تازگی هم مجددا با توجه همین نقاط قوتش و فرصتی که این‌بار احتمالا در آینده بازار سفارش آنلاین محصولات تند مصرف دیده، اسنپ مارکت رو منتشر کرده و وارد این عرصه شده. البته این بار با توجه به نقطه ضعفی که در خودش در فرآیند دشوار مدیریت زنجیره تامین و انبارداری و عرضه کالا می‌دیده، این کار رو با همکاری هایپرمارکت انجام داده.

  1. کسب و کار من در فضای مجازی علاوه بر مخاطب، هوادار خودش رو هم داره، یعنی افرادی که بگم بخر، بخرن، بگم نخر، نخرن، بگم این پیج رو دنبال کن، دنبال کنن(نقطه قوت)، یک محصول پرفروش که همه مخاطب های کسب و کارهایی مثل کسب و کار من که کارش راه اندازی کسب و کارهای آنلاینه، دنبالشن، با قیمت مناسب به من معرفی شده(فرصت) که می تونم الان یه شاخه جدا بسازم و به صورت نیش روی اون محصول کار کنم و مطمئنم که مشتری اولیه ش رو دارم

  2. اگر باشگاه پرسپولیس رو به عنوان یک سازمان در نظر بگیریم، با استفاده از نقطه قوت خودش یعنی هواداران زیادش (s) با رواج اینترنت در کشور و دسترسی بیشتر مردم به تلفن هوشمند(O)، از این فرصت استفاده کرد و سامانه ایی برای دریافت کمک مالی طراحی کرد که بتونه ازین طریق نقطه ضعف خودش یعنی کمبود منابع مالی رو تا حدی جبران کنه.

  3. مثال  از شرکت خودم ( آموزش های غیر حضوری آفلاین ) : 

    WO = بخش پشتیبانی در شرکت من قوی ه ( قوت ) ، اما ، ساختار مشخصی هنوز نداره ( ضعف ) . از طرفی ، در بخش خاصی که من کار میکنم ( آموزش های خودشناسی و مدیریت ذهن ) ، کیفیت پشتیبانی ما ، از دیگران خیلی بهتره ( فرصت ) . 
    پس یک استراتژی مهم در این بخش میتونه این باشه که ، تا زمانی که هنوز پشتیبانی من بهتر از بقیه ست ، ساختار رو آماده کنم که بتونه کیفیت بالا رو حفظ کنه و بیشتر کنه و اتوماتیک بشه . وگرنه زمانی میرسه که دیگه پشتیبانی ما بهتر از بقیه نیست ، و حتی شاید خوب هم نباشه . 

     

  4. در ابتدای عرضه قابلیت هایی همچون فینگرتاچ و یا فیس آیدی، برند اپل با توجه به جایگاهی که در بین مردم ایجاد کرده بود(قوت) از عدم حضور شرکت های رقیب در این حوزه استفاده کافی را کرد(فرصت) ضمن عرضه این مورد به بازار و استفاده از دو مورد ذکر شده، حجم فروش و ارائه محصول در بازار را تحت تاثیر قرار داد.(SO)

  5. شرکت تازه تاسیس طراحی سایت ورد پرسی 

    در این شرکت نیرو ها فعال و خلاق هستند ( قوت ) ولی بودجه شرکت محدود است ( ضعف) 

    با توجه به بی ثباتی تصمیم نسبت به محدودیت اینترنت کسب و کار ها به دنبال راه حل جایگزین هستند( فرصت )

    رقبای بسیاری در این حوزه وجود دارد (تهدید)

    SO می توان با تکیه بر نیرو های فعال و فرصتی که به لحاظ اجتماعی ایجاد شده روی بازاریابی کار کرد

  6. با سلام به متممی های عزیز ، نکته مهمی که از ماتریس swot و تحلیلش بنظرم آمد ، این هست که ما اول تعریف ابتدایی از شرکت یا مجموعه خودمون ( در قالب چشم انداز ، ماموریت ها ، ارزش ها و اهداف کلان ) داشته باشیم ، بعد با توجه به این تعریف و شفافیت اولیه ، به سراغ تحلیل محیطی از درون و بیرون سازمان بریم ، با تحلیل محیط خارجی کلان( با مدلهایی مثل PESTEL یا STEEP ) و تحلیل محیط خارجی نزدیک درون صنعتی ( با مدلهایی مثل نیروی پنجگانه پورتر یا گروههای استراتژیک ) ما به یک متریال اولیه برای پیدا کردن فرصت ها و تهدیدها ( OT) دست پیدا کردیم ، بعد با تحلیل محیط درون سازمان یا تیم خودمان هم به نقاط قوت و ضعف (SW) میرسیم ، و با ترسیم ماتریس SWOT ، اون رو تحلیل میکنیم و انواع استراتژی های ممکن (بر مبنای SO, ST , WO و WT ) رو بررسی میکنیم  و به انتخابهای استراتژیک بهینه میرسیم ، بعد از این مرحله مجدد به تعاریف کلان استراتژیک سازمان ( چشم انداز ، ماموریت ها و.. ) بر میگردیم و اینبار بر مبنای تحلیل محیطی درونی و بیرونی که داشتیم اون رو تصحیح میکنیم ..

    در نهایت باید این خروجی استراتژیک را در عمل و محیط اجرایی محک بزنیم ، و با بازخوردهای عملیاتی و اجرایی در یک بازه زمانی مناسب مجددا به این مدل و اتاق فکر برگردیم و تحلیل های محیط و استراتژی های شرکت و سازمان رو اصلاح کنیم.

    باید توجه داشت این چرخه اتاق فکر و فرمان و اجرای سازمان و اصلاح و بازخورد همواره هست و شرکتهای چابک و خلاق ، هیچوقت خودشان را از روند تحلیل و بهبود مستمر سیستم ها و استراتژی های خودشان بی نیاز نمیبینند. ( استراتژی ناب و پویا )

    سپاس از توجه ارزشمند شما???

  7. حسینی گفت: (عضو ویژه و ارزیاب ۶ درس)

    یک شرکت تا تأسیس در زمینه کسب و کار آنلاین که نیروهای فعال و کارامدی دارد(نقطه قوت) ولی به دلیل تازه کار بودن سهم کمی از بازار را در اختیار دارد(نقطه ضعف) در شرایط کرونا (فرصت) با وجودی که رقبای بزرگی در بازار کار دارد(تهدید) سعی دارد با استراتژی SO و تکیه بر توانمندی و خلاقیت نیروها، کوچکی شرکت، سرعت العمل افرادش برای اعمال روشهای خلاقانه, از فرصت پیش آمده استفاده کرده و از رقبا پیشی بگیرد و سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهد. 

  8. محمدعلی موسوی گفت: (عضو ویژه و ارزیاب ۱ درس)

    اطلاعات من در زمینه ی کسب و کار ها به شدت کم است و تجربه ی چندانی هم هم در این زمینه ندارم ؛ اما تلاش می کنم مثالی فرضی و ساده برای این درس بنویسم:

    تهدید(T):خشک سالی در سال های اخیر کشور، تبدیل کاربری زمین های کشاورزی ، تحریم و هزینه ی بالای واردات برخی کالاهای اساسی کشاورزی و…

    فرصت(O):حمایت و تشویق حاکمیت و خرید قطعی محصول، قیمت مناسب زمین کشاورزی 

    نقطه قوت(S):دانش تخصصی کشاورزی و آشنایی با مدل های کشت در مناطق خشک وبهروی هرچه بیشتر از زمین

    استراتژی(ST): استفاده از دانش تخصصی برای رفع مشکل کشور در زمینه کشاورزی و تولید کالای اساسی

  9. اخیراً به عنوان استراتژیست محتوا برای مجموعه‌ای کار میکنم که در صنعت اون ضعف محتوایی وجود داره (فرصت) و از طرفی این مجموعه توان تخصیص منابع برای تولید محتوای مرجع رو داره (نقطه قوت) و منم در همین راستا استراتژی محتوا رو براشون تدوین کردم. 

  10. مسعود سلیمانی گفت: (عضو ویژه)

    من قصد دارم استراتژی WO  را در شرکتی که کار می کنم برسی کنم.

    موضوعی که در یکی دو سال اخیر با آن مواجه شده ام، کمبود نیروی کار است. در شرکت هایی که نیروی انسانی از منابع اصلی شرکت محسوب میشود و  مزایای کمی هم به نیرو خود می دهند، حقوق کمتر نسبت به شرکت های مشابه یک نقطه ضعف شرکت به شمار می آید. زیرا شرکت های رقیب به راحتی نیروی کار را جذب می کند. 

    حال اگر شرایطی باشد که باتوجه با نیاز کشور به شرکت های داخلی، پروژه های زیادی را شرکت بگیرد این فرصت مناسبی است برای رشد.

    استراتژی که در این شرایط شرکت ما پیش گرفته افضایش رنج حقوق، با توجه به استراتژی OW می باشد تا نقطه ضعف خود را برای استفاده از فرصت پیش آمده بپوشاند.

     

     

  11. استراتژی wo

    برای کسب و کار تهیه سامانه های فنی در سازمان دولتی فرصت های بسیاری فراهم می گردد (فرصت) ولی با توجه به کمبود نیروی متخصص و یا نیروهای باتجربه که دیگر حوصله و توان برنامه نویسی ندارند (ضعف) می توان با آنالیز نیروها کارهای متناسب تری به آنها واگذار کرد و از نیروهای با تجربه برای آموزش نیروهای جدید  معدود استفاده نمود که با همکاری هم از فرصت های پیش رو استفاده بهتری برای نیل به اهداف سازمان ببریم

  12. صنم گفت:

    استفاده از استراتژی ST
    در شرکت ارائه دهنده خدمات فوق حرفه ای که به دلیل نبود بخشی از  زیرساخت‌ها، الزاما قسمت مهمی از فرایندها می بایست از طریق شرکت‌های خارجی برون سپاری میشد، تحریم‌های اخیر  تهدید جدی به حساب می‌آمد، چون خرید هر نوع خدمات مورد نظر از شرکت‌های خارجی به خاطر تحریم‌ها غیر ممکن و یا با مسائل امنیتی بسیار جدی و پیچیده مواجه بود و هست(Threat) ، اما از آنجا که شرکت می توانست از طریق دامنه ارتباطات قوی با افراد مرتبط که مقیم خارج از کشور هستند اقدام به تاسیس شرکت واسطی در خارج از کشور نماید(Strength)، استراتژی بهینه را انتخاب کرده و از آن طریق با برقراری توافقنامه های فی مابین شرکت دوم و کارفرمای خارجی توانست خدمات مربوطه را دریافت نموده و به نوعی تحریم‌ها را دور بزند. 

  13. من کسب و کاری با هدف معرفی کالاهای دانش بنیان به بازارهای جهانی جهت صادرات راه اندازی کرده ام. از آنجاییکه تجربه و تخصصی در این زمینه ندارم (نقطه ضعف)، قصد دارم با دنبال کردن استراتژی WO از طریق گسترش شبکه ارتباطی ام در داخل و خارج کشور (فرصت) این نقطه ضعف را کم اثر تر کنم.

  14. سید محمد طبیب زاده گفت: (عضو ویژه)

    استراتژی WO برای استارت آپها
     
    یکی از معضلات همیشگی استارت آپ ها نبود سرمایه در گردش می باشد مخصوصا در شروع فعالیتشان.(ضعف) 
    فرض کنید که شما تصمیم گرفته اید که یک فروشگاه اینترنتی فروش محصولات فشن ایجاد کنید. مسلما دغدغه ای که از سمت مشتریان شما وجود دارد در این مدل کسب و کار تنوع بالای محصولات می باشد.(فرصت) اگر شما بخواهید این کالاها را به اصلاح رایج ریتیل کنید نیازمند سرمایه در گردش بالا و همینطور ریسک بالاتری هستید.( ریسک از این جنس که بدون توجه به نیاز مخاطب و کشش پلتفرم باید کالاها را موجود کنید).
    از طرفی تولید کننده ها و برندهای بسیاری وجود دارند که دغدغه فروش محصولات خود را دارند.(فرصت)
    حرکت به سمت مارکت پلیس میتواند استراتژی از جنس WO باشد که با توجه به ضعفی که در درون وجود دارد از فرصتی که در بیرون فراهم شده است استفاده کند.
     

  15. محمدرضا رضائی گفت: (عضو ویژه و ارزیاب ۲ درس)

    یک شرکت تولیدی متوجه کمبود محصولی در بازار می شود که نیاز به فرایندی دارد که اندک شرکت هایی دارای آن هستند (فرصت- Opportunity) و با توجه به اینکه این شرکت دارای این فرایند می باشد (قوت – Strength)  می تواند از استراتژی SO برای تصاحب سهم بازار بیشتری از آن محصول استفاده کند.

  16. ظاهراً  استراتژی SO سهل الوصول تر است،استفاده همزمان نقاط قوت و فرصت با هم

  17. آنوش صغیری گفت: (عضو ویژه و ارزیاب ۱ درس)

    با توجه به شرایط اقتصادی و همچنین موج مهاجرت افراد تحصیلکرده به خارج از کشور، یکی از نقاط ضعف برخی از شرکتها می تواند عدم امکان جذب نیروی انسانی کارآمد به علت عدم توانایی در پرداخت حقوق و دستمزد کافی و همچنین پوشش هزینه ها باشد. 

    در این وضعیت، بروز همه گیری بیماری کووید سبب تسهیل شرایط و پذیرش بیشتر موضوع دورکاری شده است که این امر می تواند فرصتی را در اختیار شرکتهای با شرایط فوق قرار دهد تا با هزینه کمتر نسبت به استخدام نیروی انسانی اقدام کرده و عملا نقطه ضعف خود را کمرنگ کنند.

  18. از دیرباز علاقه فراوانی به فرهنگ سازمانی و کسب و کارهای ژاپنی، سیر پیشرفت‌شان و تحلیل آنها داشته‌ام. یکی از شرکت‌های بزرگ ژاپنی کوماتسو است که زمینه فعالیت آن ساخت ماشین آلات سنگین صنعتی، راهسازی و نظامی است. این شرکت رقیب اصلی رهبر این صنعت یعنی کاترپیلار است. 

     

    کوماتسو و کاترپیلار

    در آغاز رقابت، کاترپیلار شبکه خدمات پس از فروش بسیار گسترده‌ای داشت به گونه‌ای که می‌توان از آن به مزیت استراتژیک یاد کرد. کوماتسو با بررسی شرایط فهمید که در این زمینه، تقلید از کاترپیلار کاری منطقی نیست (همان ویژگی مزیت استراتژیک). اما استراتژی تقابل جالب و ساده‌ای اجرا کرد. البته شاید ایده آن ساده باشد اما اجرای آن آسان نبود. به هر حال کوماتسو مسیر دیگری را طی کند تا علاوه بر بی‌اثر کردن یا کم اثر کردن مزیت رقیب، مزیت و ارزش جدیدی به محصولاتش اضافه کند. 

     

    ماشین آلات سنگین، عموما چرخه‌های نگهداری و تعمیرات دشوار و پرهزینه‌ای دارند. به همین دلیل کاترپیلار اقدام به ساخت شبکه خدمات پس از فروش بسیار گسترده و پیشرفته کرده بود. کوماتسو به جای آن، افزایش کیفیت تولید این ماشین آلات را در دستور کار قرار داد تا کمتر خراب شوند و کمتر نیاز به تعمیرات داشته باشند. 

     

    به این ترتیب علاوه بر کسب کیفیت برتر، توانست نیاز به خدمات پس از فروش را کمرنگ کند. براساس آموزه‌های این درس، استراتژی اتخاذ شده از نوع ST است. یعنی تهدیدی آن بیرون وجود دارد و کوماتسو با استفاده از یک نقطه قوت درونی (قابلیت افزایش کیفیت)، توانست آن را تعدیل کند.

     

    البته نکته مهم این است که کوماتسو این نقطه قوت را نداشت، بلکه آن را از حالت نقطه ضعف به نقطه قوت تبدیل کرد. کاری که مجتبی لشکربلوکی آن را جستجوی منفعت استراتژیک از بین نقاط ضعف می‌داند. (کتاب ذهن استراتژیست، چاپ پنجم، صفحه ۳۹

     

     

    روبه رشد باشید؛ پایدار و مستمر 

    یعقوب دلیجه

     

  19. ایا می توان از این تحلیل برای همسو سازی مثلا واحدهای مختلف یک سازمان هم استفاده نمود؟

    مثلا واحد بهره برداری با مهندسی با مالی و فروش اگر چنین تحلیلی برای هر یک نوشته شود انگاه از نقاط قوت یکی برای نقاط ضعف دیگری کمک گرفت؟

  20. از استراتژی ST بخوام بگم اینکه ما در حال تولید محصولی هستیم که جدیدِ و برای اینکه تا تو بازار میاد کپی نشه باید باید از نظر مالی خودمان را تقویت کنیم تا بتوانیم تعداد زیادی تولید کنیم و بدیم داخل بازار که نفر اول باشیم و بتونیم اثر تهدید بیرونی را کمرنگ کنیم.