تفکر خطی در برابر تفکر سیستمی
بحث تفکر خطی در برابر تفکر سیستمی، تا حد زیادی مکمل بحث تجزیه در برابر ترکیب است که در درس گذشته به آن پرداختیم.
با درک بهتر این موضوع، بهتر متوجه می‌شویم که در تفکر سیستمی به دنبال چه هستیم و نیز بهتر می‌توانیم سیستمی یا غیرسیستمی بودن قضاوت‌ها و تحلیل‌ها را درک کنیم.
البته لازم است بر این نکته هم تأکید کنیم که شاید اصطلاح تفکر خطی برای ما تازه باشد، اما مفهوم آن را همگی می‌شناسیم.
بنابراین می‌توانید این درس را صرفاً توضیحی در راستای آشنایی بیشتر با مفاهیم و اصطلاحات رایج در تفکر سیستمی (اصطلاحاً: ترمینولوژی سیستمی) در نظر بگیرید.
در جستجوی در دسترس‌ترین علت
به این پرسش‌ها و پاسخ‌ها (که ممکن است هر روز بشنوید و بخوانید) توجه کنید:
ویژگی مشترک این پرسش و پاسخ‌ها چیست؟ یک علت مشخص مطرح شده و فرض کرده‌ایم در اثر آن، یک رویداد مشخص (معلول) به وقوع پیوسته است.
چارچوب کلی این نوع استدلال را می‌توان به صورت زیر نشان داد:
البته همیشه زنجیر استدلال در این حد کوتاه نیست. حتی ممکن است چند لایه عمیق‌تر هم مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال: تحریم‌ها باعث کاهش ارزش پول ملی شده و این مسئله هم به افزایش قیمت طلا منجر شده است:
همین شکلِ زنجیره‌ی استدلال است که باعث شده این شیوه‌ی تفکر را تفکر خطی بنامند.
البته تفکر خطی می‌تواند ظاهر پیچیده‌تری هم داشته باشد. به این نمونه توجه کنید:
دسترسی کامل به مجموعه درس‌های تفکر سیستمی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. با عضویت ویژه در متمم، علاوه بر دسترسی به مجموعه درس‌های تفکر سیستمی، به مجموعه گسترده‌تری از درس‌ها به شرح زیر نیز دسترسی پیدا خواهید کرد:
البته بررسی‌های آماری ما نشان داده که علاقه‌مندان به درس‌های تفکر سیستمی، از میان مجموعه درس‌های متمم به مطالعه‌ی درس‌های زیر بیشتر علاقه‌مند بوده‌اند:
مدل ذهنی | تفکر استراتژیک | تفکر نقادانه
کوچینگ | مشاوره مدیریت | استعدادیابی
تصمیم گیری | حل مسئله | مدیریت زمان | یادگیری
گزینه‌ی دیگر هم پیگیری منظم مجموعه درس‌های دوره MBA متمم است.
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
اگر به جای رویدادهای نهایی، ریشه‌ها و عناصر میانی که ما در نمودارهای این درس به کار بردیم، قصد داشتید یک سیستم واقعی و عینی را مثال بزنید و توضیح دهید که نگاه خطی و سیستمی چه تفاوتی دارند، به سراغ چه مثالی می‌رفتید؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر سیستمی به شما پیشنهاد می‌کند:
- تفکر سیستمی چیست؟ | دوره آموزشی تفکر سیستمی | از تعریف تا تحلیل سیستمها
- تفکر سیستمی به زبان ساده
- فایل صوتی معرفی دوره آموزشی تفکر سیستمی
- یک کلیپ تصویری درباره تفکر سیستمی (بالانس)
- راسل اکاف (راسل ایکاف) | تدوینگر تفکر سیستمی
- کتاب تفکر سیستمی (مدیریت آشوب و پیچیدگی) | جمشید قراچه داغی
- کتاب تفکر سیستمی | چگونه جزوه تفکر سیستمی دنلا مدوز به کتاب تبدیل شد؟
- لودویگ فون برتالانفی | نویسندهٔ کتاب نظریه عمومی سیستمها
- پیتر سنگه و چند جمله کوتاه در مورد تفکر سیستمی
- تعریف سیستم چیست؟ | سیستمهای باز و بسته | چند مثال از انواع سیستم
- سیستم باز چیست؟ | ویژگیهای سیستم باز و چند مثال
- رویکرد سیستمی در یک جمله | توجه به ترکیب (سنتز) به جای تجزیه (آنالیز)
- چگونه می‌توان به یکی از بهترین خودروسازان جهان تبدیل شد؟ (اتلی هارداسن)
- تفکر خطی در برابر تفکر سیستمی
- رفتارهای غیرمنتظرهٔ سیستمها | وقتی سیستم در برابر سیاستگذار مقاومت می‌کند
- رویکرد سیستمی | نگاه چندبعدی در برابر تکبعدی
- هم پایانی در سیستمها | برای رسیدن به مقصد تنها یک راه وجود ندارد
- گرفتار کدامیک هستید: مشکل سیستمی یا مشکل در سیستم؟
- مدل کوه یخ در تفکر سیستمی | آیا به تفاوت رویداد و روند توجه دارید؟
- گاوین اشمیت: فاصله بین خبرها و فهم ما
- مبانی تحلیل سیستم (اجزا، روابط، هدف)
- نقاط اهرمی، نقاط کلیدی و نقاط مرزی در سیستمها
- همیشه نمیتوان از مطالعات آماری، نظریه های علمی استخراج کرد
- راسل اکاف، تفکر سیستمی و هدفهای ضمنی
- مسائل چند ریشهای | زنبورهایی که ناپدید میشدند
- چه کسی مقصر است؟ | به علتهای نزدیک قانع نشویم
- بازخورد یا فیدبک چیست؟
- بازخورد در مدیریت | هر نظر، نقد یا پیامی بازخورد نیست
- راهکارها را با توجه به محدوده اثر و افق زمانی آنها تحلیل کنید
- اثر مار کبرا | کاربرد تفکر سیستمی در سیاست گذاری
- معرفی پادکست فریکونومیکس | استیون لویت و استیون دابنر
- جنگ با گنجشکها | هزینهٔ نادیده گرفتن پیچیدگیهای سیستمی
- مالیات پنجره | نیت خیری که سنگفرش جادهٔ جهنم شد
- دایره همدلی | ما با چه کسانی همسرنوشت هستیم؟
- بدهی ما به آینده | عمری به اندازهٔ عمر همهٔ انسانها
- آرکتایپهای سیستمی | جابجایی بار در سیستم
- آرکتایپهای سیستمی | موفقیت سهم موفقهاست
- آرکتایپهای سیستمی | گلولههای برفی و محدودیتهای رشد
- آرکتایپهای سیستمی | فرسایش تدریجی اهداف و استانداردها
- آرکتایپهای سیستمی | هدف گذاری اشتباه برای سیستمها
- آنکس که راه حل مسئله را میدانست، عاشق مسئله شده است
- تعریف نگرش سیستمی با یک مثال از پیتر سنگه
- پارادوکس ایکاروس | همان چیزی که موفقمان کرده می‌تواند باعث شکستمان شود
- سواری رایگان | پسورد اینترنت همسایهام را میدانم!
- آیا نمایشگاه کتاب به کتابفروشیها آسیب میزند؟
- مالیات آمازون یک راهکار سیستمی است یا غیرسیستمی؟
- درباره مصرف پلاستیک و حفظ محیط زیست | تجربه ذهنی
- تجربه ذهنی | مشارکت در درآمد فارغ التحصیلان دانشگاهها
- ضررهای سیگار | سنگینترین حکم خسارت در تاریخ دادگاههای جهان
- اثر گلخانه ای | گرمایش زمین چیست و چرا باید به آن توجه کنیم؟ | بخش اول
- نگرش سیستمی (مرور و جمعبندی) | به روایت راسل اکاف
- کتاب پنجمین فرمان نوشته پیتر سنگه درباره سازمان یادگیرنده
- کتاب رقص تغییر | چالشهای تغییر پایدار | پیتر سنگه
- کتاب «دربارهٔ سیستمهای هدفمند» | راسل اکاف
- اتاق خبر | درس تفکر سیستمی
- پروژه پایانی درس تفکر سیستمی
- منابع تکمیلی | دوره صوتی آموزش تفکر سیستمی محمدرضا شعبانعلی
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبت‌نام | اطلاعات بیشتر فهرست درس‌های متمم
نویسنده‌ی دیدگاه : محمدامین نجفی
در این تمرین به بررسی سیستم ازدواج های منجر به طلاق به دلیل فساد اخلاقی پرداخته ام.
فقط لطفا دقت بفرمایید که من نه متأهلم نه مشاور. از این مجردهایی هستم که فکر می کنن همه چیز رو درباره یک ازدواج موفق می دونن! خدا آخر و عاقبتمون رو بخیر کنه!
در عکس اول تحلیل بر اساس نگاه خطی انجام شده است:
در عکس دوم تحلیل بر اساس نگاه سیستمی انجام شده است: