مرکز کنترل درونی یا مرکز کنترل بیرونی؟ (+ پرسشنامه منبع کنترل)

دانش آموزی که نمره مناسبی در امتحان به دست نیاورده، چه چیزی را به عنوان علت پایین بودن نمره مطرح می‌کند؟

آیا می‌گوید به اندازه‌ی کافی درس نخوانده بود یا این‌که از دشواری امتحان گله می‌کند؟

کارمندی که صبح به موقع به محل کار نمی‌رسد چه می‌گوید؟

از ترافیک سنگین صحبت می‌کند یا توضیح می‌دهد که نتوانسته به موقع از خواب بیدار شود؟

شرکت ایرانی که نتوانسته محصولش را به خوبی در بازار بفروشد چه می‌گوید؟ آیا درباره‌ی کیفیت نامطلوب محصول و استراتژی نامناسب تولید و عرضه و قیمت‌گذاری صحبت می‌کند؟ یا گله دارد که مردم کالای ایرانی نمی‌خرند؟

مرکز کنترل چیست؟

اصطلاح مرکز کنترل (به انگلیسی: Locus of Control یا LOC) برای نخستین بار در سال ۱۹۵۴ میلادی توسط آقای جولین راتر (Julian Rotter) مطرح شد.

او این بحث را نخستین بار هنگام مطالعه‌ی تقویت رفتار مثبت و تقویت رفتار منفی مطرح کرد.

از حرف‌های راتر به سرعت رد نشوید.

اجازه دهید یک بار دیگر آن‌ها را مرور کنیم:

مرکز کنترل بیرونی (External Locus of Control) و مرکز کنترل درونی (Internal Locus of Control) دو انتهای یک طیف هستند و هر یک از ما جایی در فاصله‌ی بین این دو قرار داریم.

هر چه سهم شرایط محیطی را بیشتر و سهم تصمیم‌ها و انتخاب‌های خودمان را کمتر ببینیم، مرکز کنترل ما بیشتر به سمت بیرون تمایل دارد.

به شکل مشابه، هر چه سهم تصمیم‌ها و انتخاب‌های خودمان را در نتایج و دستاوردها بیشتر و بزرگ‌تر ببینیم، می‌توانیم بگوییم مرکز کنترل ما بیشتر به سمت درون تمایل دارد.

کسانی که مرکز کنترل درونی دارند بر این باورند که «وضعیت فعلی ‌آن‌ها، تابع عوامل قابل‌کنترل مانند تلاش، نگرش و آماده بودن است». در مقابل افرادی با مرکز کنترل بیرونی چنین فکر می‌کنند که: «وضعیت فعلی ‌آن‌ها، تابع عواملی است که عموماً خارج از کنترل‌شان بوده است.».

پرسشنامه مرکز کنترل درونی و بیرونی (پرسشنامه راتر)

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری خودشناسی به شما پیشنهاد می‌کند: