فهرست کتابهای پیشنهادی جف بزوس

The Remains of the Day (Kazuo Ishiguro – 1989)

کتاب بازمانده روز نوشته‌ی کازئو ایشی گورو از جمله کتابهای فهرست جف بزوس است.

این کتاب که توسط #نجف دریابندری به فارسی نیز ترجمه شده، داستان زندگی یک پیش‌خدمت انگلیسی است.

پیش‌خدمت در این داستان نماینده‌‌ی افرادی است که در پایین‌ترین سطوح ساختار قدرت قرار گرفته‌اند و بی‌آن‌که بتوانند تغییری جدی در شرایط به‌وجود بیاورند، می‌کوشند در حد توانایی خود، درست عمل کنند.

Made in America (Sam Walton – 1992)

ما در ایران، سام والتون را نسبت به سایر کارآفرین‌های بزرگ جهانی کمتر می‌شناسیم و بیشتر با او در حد بنیان‌گذار وال‌مارت آشنا هستیم.

اما می‌توان گفت سام والتون کسی بوده که صنعت خرده فروشی را در جهان متحول کرده و بسیاری از فعالان این حوزه، به صورت مستقیم یا باواسطه، او را الگوی کار خود قرار داده‌اند.

کتابِ ساخت آمریکا، داستان زندگی اوست و با توجه به این‌که خود جف بزوس هم در صنعت خرده فروشی فعال است، درک این‌که چرا کتاب والتون در فهرست کتاب‌های دوازده‌گانه‌ی بزوس قرار گرفته چندان دشوار نیست.

Memos from the Chairman ( Alan Greenberg – 1996)

ساختار کتاب یادداشت‌هایی از رئیس با بسیاری از کتاب‌های مدیریتی که دیده‌ایم تفاوت دارد.

هر یکی دو صفحه از کتاب، یک نامه است که گرین‌برگ به عنوان ریاست مجموعه‌ی مالی Bear Stearns نوشته است (این مجموعه امروز دیگر وجود ندارد و گرین‌برگ هم در سال ۲۰۱۴ فوت کرده است).

بالای هر نامه، تاریخ آن را می‌بینید و در ادامه متن را می‌خوانید. این یادداشت‌ها در پاسخ به یک نامه یا پیام مشخص نوشته نشده‌اند. بلکه یادداشت‌هایی هستند که از طرف گرین‌برگ برای تمام شرکا و مدیران ارشدش ارسال شده است.

وارن بافت در مقدمه‌ی این کتاب، به طرز شگفت‌انگیزی از گرین‌برگ تعریف کرده و گفته: «او تقریباً هر کاری را بهتر از من انجام می‌دهد؛ اما نباید فکر کنید اخلاقی دارد که اطرافیانش به خاطر این توانایی همه‌جانبه‌ی او، احساس حقارت و کوچکی کنند.»

The Mythical Man-Month (Fredrick Brooks – 1975)

آیا کتابی که درباره‌ی مهندسی نرم افزار در سال ۱۹۷۵ نوشته شده است، هنوز هم ارزش خواندن دارد؟

یکی از مهم‌ترین درس‌های جف بزوس به عنوان کسی که از پیشتازان صنعت نرم‌افزار محسوب می‌شود این است که در استفاده از کتاب‌ها و مراجعه به آن‌ها به سال انتشار نگاه نمی‌کند.

فردریک بروکس علاوه بر جایگاه دانشگاهی، در شرکت IBM مدیر پروژه‌های متعددی بوده است و تجربیات و دیدگاه‌هایش را چنان زیبا و ارزشمند مطرح می‌کند که با وجود گذشتن چند دهه از نگارش کتاب (آن هم در چنین صنعتی با چنان شتابی) هم‌چنان کتابش خواندنی و آموزنده است.

در کتاب بروکس تقریباً همه چیز می‌بینید. البته هر چیزی که به نوعی بتواند در مدیریت پروژه مورد توجه قرار بگیرد. از دموکراسی و اریستوکراسی تا مقایسه‌ی ارزش کار کارشناسان حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای.

چنان‌که عنوان کتاب هم نشان می‌دهد، از نظر او نفر-ساعت و نفر-ماه و سایر شیوه‌های رایج سنجش منابع انسانی در پروژه‌ها، در حوزه‌ی مهندسی نرم‌افزار نمی‌تواند همواره راهگشا باشد.

The Black Swan (Nassim Taleb)

کتاب قوی سیاه نوشته‌ی نسیم طالب، یکی دیگر از کتاب‌های فهرست جف بزوس است که چون به صورت جداگانه به نسیم طالب و افکار و ایده‌هایش پرداخته‌ایم، لازم نیست در این‌جا توضیح بیشتری درباره‌ی آن ارائه کنیم.

[ مطلب مرتبط: نسیم طالب ]

[ مطلب مرتبط: مدیریت در شرایط ابهام ]

Built to Last (Collins & Porras – 1994)

کتاب ساختن برای ماندن نوشته‌ی کالینز و پوراس هم، کتاب دیگر این فهرست است که در متمم جداگانه به آن‌ پرداخته شده است.

[ مطلب مرتبط: کتاب ساختن برای ماندن ]

[ مطلب مرتبط: معرفی جیم کالینز ]

Good to Great (Jim Collins – 2001)

کتاب از خوب به عالی نوشته‌ی جیم کالینز هم در فهرست دوازه‌گانه‌ی جف بزوس قرار دارد.

جیم کالینز در این کتاب، به ضرب‌المثل Good is the enemy of great اشاره دارد و تأکید می‌کند که راضی شدن به وضعیت خوب خطرناک‌ترین رضایت است؛ چرا که انگیزه‌ی تلاش برای رسیدن به وضعیت عالی را کاهش می‌دهد و از بین می‌برد.

بعضی شرکت‌ها از ابتدا وضعیتی نسبتاً بزرگ و عالی داشته‌اند (مثل کوکاکولا). اما شرکت‌هایی هم هستند که مدت‌ها خوب بوده‌اند و سپس به با مجموعه‌ای از اندیشه‌ها و اقدام‌ها به سمت عالی شدن حرکت کرده‌اند.

کتاب از خوب به عالی، این دسته از شرکت‌ها را مورد توجه و بررسی قرار می‌دهد.

[ مطلب مرتبط: معرفی کامل‌تر و مرور کتاب از خوب به عالی ]

Creation: Life and How to Make It (Steve Grand – 2001)

کتاب زندگی و روش ساختن آن توسط یک برنامه‌نویس نوشته شده است.

کسی که در سال ۱۹۹۶ دست‌به‌کار شد تا یک‌تنه یک بازی زیبا و آموزنده به نام Creatures را بسازد. این بازی هنوز هم وجود دارد و هر از چند گاهی، مالکیت آن بین شرکت‌های مختلف دست‌به‌دست می‌شود و نسخه‌های جدیدی از آن بیرون می‌آید. البته هرگز بازاری جدی را به خود اختصاص نداده و بین عموم مردم شناخته نشده است.

پیچیدگی و سیستمهای پیچیده، تکامل سیستم‌ها در طول زمان و نیز مفاهیمی مانند هوش و آگاهی و Emergence، از جمله موضوعاتی هستند که در این کتاب مورد توجه قرار گرفته‌اند.

The Goal (Goldratt – 1984)

کتاب هدف نوشته‌ی گلدرت، کتاب دیگرِ فهرست جف بزوس است. این کتاب را می‌توان یک کتاب کلاسیک مدیریتی دانست.

گلدرت در این کتاب کوشیده با استفاده از داستان، برخی مفاهیم مدیریتی (و به طور خاص مدیریت عملیات) را به مخاطب خود بیاموزد و از این منظر، کتابی پیشگام محسوب می‌شود که الگوی نویسندگان دیگر نیز قرار گرفته است.

Lean Thinking (Womack and Jones – 1996)

کتاب تفکر ناب نوشته‌ی جیمز ووماک و دنیل جونز (که اتفاقاً به فارسی هم ترجمه شده است) از جمله کتاب‌های زیربنایی در بحث تفکر Lean به شمار می‌آید.

ما در متمم چند بار به سراغ این مفهوم رفته‌ایم.

از جمله اشاره به تولید Lean و نیز نگرش Lean در راه‌اندازی و مدیریت استارت آپ‌ها (که اریس ریس از جمله‌ی مدافعان و مطرح‌کنندگان آن است).

The Innovator’s Dilemma (Clayton Christensen – 1997) 

کتاب Innovator’s Dilemma یا دوراهی نوآوران کلیتون کریستنسن را می‌توان یک کتاب کلاسیک مدیریتی دانست.

حتی اگر کریستنسن را نشناسید، اصطلاح Disruption و Disruptive Innovation را که او تعریف کرد و جا انداخت، شنیده‌اید و می‌شناسید.

او توضیح می‌دهد که بسیاری از تکنولوژی‌ها، صرفاً بهبودیافته‌ی تکنولوژی‌های قبلی هستند؛ اما برخی از تکنولوژی‌های نوآورانه، وضعیت موجود را دگرگون می‌کنند و وضعیت بازار را به کلی در هم می‌ریزند.

البته خود کریستنسن و همکارانش معتقدند که اصطلاح Distruption چنان فراگیر شد که مفهوم اولیه‌ی آن زیر دست و پای افرادی که در این زمینه حرف زدند، گم شده است.

از جمله در مقاله‌‌ای که در نشریه کسب و کار هاروارد منتشر کردند، به این نکته اشاره می‌کنند که اوبر، به عنوان یکی از مثال‌های رایج برای Disruption و به هم ریختن ساختار بازار، با تعریف و چارچوبی که آن‌ها ارائه کرده‌اند، Disruptor محسوب نمی‌شود (+).

Data-Driven Marketing (Mark Jeffery – 2010)

اگر بخواهیم کتاب‌های فهرست جف بزوس را در طیفِ فکری – عملیاتی قرار دهیم، باید بگوییم که کتاب بازاریابی داده محور در انتهای طیف کتاب‌های عملیاتی قرار می‌گیرد.

به عبارت دیگر، هیچ‌یک از کتاب‌های دیگری که در این فهرست معرفی شد، به اندازه‌ی این کتاب، به جنبه‌های اجرایی و عملیاتی کسب و کار و به‌طور خاص، بازاریابی نپرداخته‌اند.

اگر درس‌های بازاریابی و نیز سیستم های کنترل مدیریت را در متمم خوانده باشید و بخواهید کتابی بیابید که مثال‌های تعریف شاخص و ارزیابی شاخص را در حوزه‌ی بازاریابی مطرح کرده باشد، می‌توانیم بگوییم کتاب بازاریابی داده محور، پاسخ سوال شما خواهد بود.

شاخص‌ ارزش طول عمر مشتری، سنجش و اندازه‌گیری بازاریابی دهان به دهان، نرخ بانس و میزان رضایت مشتری، از جمله مواردی هستند که در این کتاب مورد اشاره قرار گرفته‌اند.