Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu


دیجیتال دیتاکس | سم زدایی دیجیتال چیست؟


کتاب دیجیتال دیتاکس

دیجیتال دیتاکس (Digital Detox) اصطلاحی است که طی چند سال اخیر میان فعالان فضای دیجیتال و به‌طور خاص، کاربران شبکه های اجتماعی به شدت رواج یافته است.

Toxic و Intoxication به سمّ و مسموم‌شدن اشاره دارند و Detox را می‌توان به سم‌زدایی ترجمه کرد.

البته دیجیتال دیتاکس در حد سم و مسمومیت بار معنایی منفی ندارد و صرفاً تأکیدی بر این است که استفاده از ابزارهای دیجیتال آنلاین (و به‌طور خاص، شبکه های اجتماعی و نرم‌افزارهای پیام‌رسان) در حدی با گوشت و خون ما آمیخته شده که برای حفظ فاصله‌ی معقول و مطلوب از آن‌ها لازم است برنامه‌ریزی آگاهانه و جدی داشته باشیم.

از عمر اینترنت چند دهه می‌گذرد، اما چالش اعتیاد به اینترنت و درگیر شدن دائمی با شبکه‌های اجتماعی، کمی جوان‌تر است.

شاید بتوان بخشی این وضعیت را به رواج یافتن موبایل‌های هوشمند نسبت داد. چون حالا دیگر بر خلاف گذشته،‌ اتصال به اینترنت به میز مطالعه و میز کار محدود نیست و موبایلی که در دستان و جیب‌های ماست، ما را در بخش قابل‌توجهی از شبانه‌روز، در وضعیت متصل به دیگران نگاه می‌دارد.

ظرفیت ذهن ما، هر چقدر هم که باشد، در هر لحظه صرفاً برای تعداد محدودی رابطه و حجم محدودی اطلاعات و اخبار کافی است.

اما اتصال دائمی به اینترنت و موبایل و شبکه‌های اجتماعی باعث شده که حتی وقتی از اخبار رو برمی‌گردانیم، خبرها به سراغ‌مان بیایند.

و نیز وقتی آدم‌ها از زندگی‌مان بیرون می‌روند، هم‌چنان پیش چشم و در دسترس‌‌مان قرار داشته باشند. بنابراین جدای از مدیریت زندگی در دنیای فیزیکی، باید حجم قابل‌توجهی از انسان‌ها و رویدادها را هم بیهوده و بی‌نتیجه در ذهن خود نگه داریم و با خود جابه‌جا کنیم.

دیتاکس دیجیتال یا سم زدایی از شبکه های اجتماعی به کاهش وقت های هدر رفته توجه دارد

حرف درباره‌ی دیتاکس دیجیتال و به‌طور خاص دیتاکس شبکه های اجتماعی (Social Media Detox) کم نیست و هر یک از ما تجربه‌هایی در این زمینه داریم.

اهمیت این موضوع هم برای همه‌ی ما کمابیش مشخص است. به همین علت هم طی چند سال اخیر،‌ دیجیتال دیتاکس به بخش ثابت برنامه‌های آموزش افزایش بهره‌وری و مدیریت زمان تبدیل شده است.

اما احساس کردیم می‌توان به بهانه‌ی کتاب دیجیتال دیتاکس (نوشته‌ی دیمون زاهاریادس) کمی بیشتر در این زمینه به صحبت و گفتگو نشست.

کتاب دیجیتال دیتاکس

دیمون زاهاریادس (Damon Zahariades) بلاگری است که درباره‌ی بهره‌وری و مدیریت زمان می‌نویسد (+).

او همان جنس مطالب را نیز در کتاب‌های مختلف خود – از جمله کتاب Digital Detox – مطرح کرده است (البته کتاب‌هایش از وبلاگش بسیار موفق‌تر بوده‌اند).

پیشنهاد ما این است که از کتاب زاهاریادس، محتوایی بسیار دقیق و علمی با ارجاعات فراوان انتظار نداشته باشید و او را بیشتر شبیه مارک منسن (نویسنده‌ی کتاب هنر ظریف بی خیالی) در نظر بگیرید: متنی ظریف، جذاب، مفید، اما با روایتی شخصی (و البته تکرار مکرر حرف‌ها و نکته‌ها).

اما توجه او به جنبه‌های مختلف اعتیاد به شبکه های اجتماعی و ابزارهای ارتباط آنلاین، باعث شده که هم‌چنان کتابش خواندنی و ارزشمند باشد:

  • اعتیاد به تکنولوژی یعنی چه؟
  • نشانه های اعتیاد به تکنولوژی
  • اثرات جانبی [مضرِ] اعتیاد به تکنولوژی
  • چه عواملی ما را بیشتر در معرض اعتیاد به تکنولوژی قرار می‌دهند؟
  • دیجیتال دیتاکس چیست؟
  • در دوران دیجیتال دیتاکس باید منتظر چه دردسرهایی باشید؟
  • برنامه ریزی برای فاصله گرفتن از فضای دیجیتال
  • زندگی پس از ترک اعتیاد به فضای دیجیتال

در ادامه به شکل تیتروار برخی از نکات جالب و مفید مطرح شده در کتاب را با هم مرور می‌کنیم:

دسترسی کامل به این مطلب برای اعضای ویژهٔ متمم امکان‌پذیر است.

اگر شما هم تجربه‌ی مفید و موثری در دیتاکس دیجیتال داشته‌اید، خوشحال می‌شویم که آن را با دوستان متممی خود در میان بگذارید.

پیشنهاد عضویت در متمم

شما با عضویت ویژه در متمم، می‌توانید به درس‌ها و آموزش‌های بسیاری از جمله موضوعات زیر دسترسی کامل داشته باشید:

  فهرست درس‌های متمم

موضوعات زیر، برخی از درس‌هایی هستند که در متمم آموزش داده می‌شوند:

  دوره MBA (یادگیری منظم درس‌ها)

  استراتژی | کارآفرینی | مدل کسب و کار | برندسازی

  فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | هوش هیجانی |تسلط کلامی

  توسعه فردی | مهارت یادگیری | تصمیم گیری | تفکر سیستمی

  کوچینگ | مشاوره مدیریت | کار تیمی | کاریزما

  عزت نفس | زندگی شاد | خودشناسی | شخصیت شناسی

  مدیریت بازاریابی | دیجیتال مارکتینگ | سئو | ایمیل مارکتینگ

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت زمان به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه مدیریت زمان

سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم

متمم چیست و چه می‌کند؟

متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.

فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟

هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه»  دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص می‌‌‌کند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.

هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.

هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟

شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.

اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.

آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.

هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آن‌ها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.

با متمم همراه شوید

آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟

سرفصل‌ها  ثبت‌نام  تجربهٔ متممی‌ها

۷۸ نظر برای دیجیتال دیتاکس | سم زدایی دیجیتال چیست؟

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : امیرمحمد قربانی

    الان چند سالی است که دیگر در اینستاگرام نیستم و از شبکه‌های اجتماعی رایج فعلی، از تلگرام، واتس‌اپ، Goodreads و LinkedIn استفاده می‌کنم.

    روش‌هایی که من به کار می‌گیرم شامل موارد زیر است. البته‌ی همه‌ی آن‌ها برای همه‌ی لحظات نیست و هر روز از برخی از این روش‌ها استفاده می‌کنم:

    ۱. تهیه‌ی ساعت رومیزی زنگ‌دار برای اتاق خواب

    این کار بهانه‌ی آوردن موبایل/تبلت را به داخل اتاق خواب، از ما می‌گیرد. متعاقبا، هنگام بیدار شدن در صبح و به خواب رفتن در شب، وسیله‌ای برای چک کردن این شبکه‌های اجتماعی در اختیار نداریم.

    مجبوریم از تخت بیرون آمده و در نتیجه، چند قدمی در زندگی کردن، جلو می‌افتیم.

    ۲. استفاده از تنظیمات Screen Time در سیستم عامل iOS

    یکی از آپدیت‌های خوبی که در iOS آمده است، همین سیستم Screen Time است. می‌توانی برای خودت Time Limit بگذاری. مثلا تعریف می‌کنی که می‌خواهی از اپلیکیشن‌های Social‌ Networking چند دقیقه یا ساعت در روز استفاده بکنی. اگر از آن زمان بیشتر بشود، اپلیکیشن اجازه‌ی ورود نمی‌دهد و فقط با وارد کردن رمزی که تعیین کرده‌اید و درخواست زمان اضافه (۱۵ دقیقه، یک ساعت، کل باقی‌مانده‌ی روز) می‌توانید وارد بشوید.

    این روش دو مزیت دارد. هم Log In کردن را سخت‌تر می‌کند. هم این که خطای تخمین ما را در مورد مدت زمانی که در روز از این شبکه‌ها استفاده می‌کنیم، از بین می‌برد.

    ۳. جایگزینی این شبکه‌ها با کتاب و فیلم

    راحت‌ترین Detox برای من، زمانی است که کتابی می‌خوانم با که سیر داستانی جذابی دارد. مثلا یادم است هنگامی که جز از کل را می‌خواندم، اصللا حوصله‌ی چک کردن این اپلیکیشن‌ها را نداشتم و دلم می‌خواست کتاب را بخوانم. این موضوع در مورد فیلم‌های خوب هم صادق است.

    کتاب‌های غیر داستانی،‌ هنوز برای من کاملا این‌گونه نیست. گاهی از اطلاعاتی که به من می‌دهد، آن‌قدر شگفت‌زده می‌شوم که دلم می‌خواهد بلافاصله آن را به تعدادی از دوستانم بگویم که با هم در موردشان صحبت بکنیم.

    ۴. استفاده از لذت آنلاین شدن برای نظم شخصی و گذاشتن روتین

    من برای انجام کارهای نظم شخصی در روز و هم‌چنین برای ایجاد و تثبیت روتینی جدید، از پاداشِ لذتِ آنلاین شدن استفاده می‌کنم. برای من که پاداش موثری هست و منجر می‌شود به کارهایم برسم.

    ۵. استفاده از اپلیکیشن Forest 

    در Forest، شما یک بازه‌ی زمانی تعریف می‌کنید. در آن بازه‌ی زمانی، یک بذر کاشته می‌شود. اگر از اپلیکیشن خارج شوید، گیاه شما می‌میرد.

    با هر بار تمام کردن بازه‌ی زمانیِ تعیین شده، تعدادی سکه به شما داده می‌شود. وقتی که تعداد سکه‌ها به ۲۵۰۰ عدد برسد، یک درخت واقعی از طرف شما کاشته می‌شود. در موردش بیشتر در وبلاگم توضیح داده‌ام: مدیریت توجه با درخت کاشتن.

    ۶. خاموش کردن تلفن همراه به مدت ۲ تا ۴ ساعت در طول روز

    این روش را دو سه هفته‌ای است که انجام می‌دهم. حس انجامش برای من عالی است. گاهی کتاب می‌خوانم. گاهی فیلم می‌بینم. گاهی می‌نویسم. گاهی حتی برای خوابیدن این کار را می‌کنم.

    چون فرایند خاموش و روشن کردن موبایل طول می‌کشد، دیگر حوصله‌ی به سراغ آن رفتن را ندارم و لذت یک زمان سیاه واقعی را می‌چشم.

    ۷. بستن Notificationها - چه در لپ‌تاپ، چه موبایل

    این از روش‌هایی هست که به نظرم همیشه جواب نمی‌دهد؛ چون - حداقل برای من - مثلا هنگامی که منتظر پیامی هستم، منجر به استفاده‌ی بیشتر از شبکه‌ها می‌شود.

    ۸. Log Out کردن از اپلیکیشن

    بر خلاف اینستاگرام که Log Out کردنش منجر به یک Log In‌ پردردسر نمی‌شود، در تلگرام و واتس‌اپ سیستم وارد شدن کمی بیشتر طول می‌کشد و دردسر بیشتری دارد. البته در مورد واتس اپ، Log Out کردن و دوباره وارد شدن (مخصوصا اگه Back Up داشته باشید) آن‌قدر دردسر دارد که شاید برای برخی از ما مناسب نباشد.

    ۹. استفاده از یک سیم‌کارت دیگر

    وقتی مجبور به این کار شدم که کلاس‌ها و هماهنگی دانشگاه در تلگرام/واتس‌اپ انجام شد. سیم‌کارتی گرفتم و بر روی آن صرفا چند کانال اطلاع‌رسانی وجود داشت.

    با این کار، بهانه‌ی این را که برای مطلع شدن از برنامه‌ها شروع به چک کردن می‌کنم، از خود گرفتم.

    ۱۰. بررسی این که کدام روش استفاده برای من سخت‌تر است

    من متوجه شدم که مدت زمان چت کردن برای من، در هنگام استفاده از لپ‌تاپ، به مقدار قابل توجهی بیشتر از موبایل است.
    من هنگام استفاده از لپ‌تاپ راحت‌تر از موبایل هستم. به همین خاطر سعی کردم استفاده از تلگرام/واتس‌اپ را به موبایل محدود کنم که زمان استفاده، کم‌تر بشود. شبیه همان حالتی که جلسه را ایستاده برگزار می‌کنند که کمتر طول بکشد و حرف‌های اضافی زده نشود.

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .