جنگ با گنجشکها | هزینهٔ نادیده گرفتن پیچیدگی‌های سیستمی
- مطالعهٔ درس تعریف سیستم و انجام تمرین آن (ضروری)
- مطالعهٔ درس مقاومت سیستم در برابر سیاستگذار (پیشنهاد)
- مطالعهٔ درس اثر مار کبری (پیشنهاد)
از دوستان متممی انتظار می‌رود پس از مطالعهٔ این درس
- داستان جنگ مائو با گنجشکها را به عنوان مثالی از سیاست‌گذاری کوته‌بینانه به خاطر بسپارند.
- به خاطر داشته باشند که در سیستم‌های پیچیده، گاهی اوقات «نتایج پیش‌بینی‌نشده‌ٔ تصمیم‌ها» از «نتایج مورد انتظار سیاست‌گذاران» بزرگ‌تر و مهم‌تر می‌شود.
تقریباً در هر جای جهان، اگر در بخش کتاب کودک کتاب‌فروشی‌ها قدم بزنید، کتاب یا کتاب‌هایی از سارا پنی‌پکر را می‌بینید. یکی از این کتاب‌ها «دختر گنجشکی | Sparrow Girl» است.
داستان به دختر کوچکی به نام مینگ‌لی مربوط می‌شود. او در چین زندگی میکند و عاشق گنجشک‌هاست. اما دولت دستور داده که گنجشکها باید کشته شوند. از نظر حاکم چین، گنجشکها محصول کشاورزان را می‌خورند و این باعث می‌شود انسان‌ها گرسنه بمانند.
مینگ‌لی می‌بیند که برادرش ترقه‌ها را برداشته تا برود گنجشکها را بترساند و همسایه‌ها قابلمه‌ها و ماهی‌تابه‌ها را با کف‌گیر بیرون می‌برند و سر و صدا می‌کنند تا گنجشکها پرواز کنند و جرئت نکنند جایی بنشینند. حاکم گفته گنجشکها را آن‌قدر از ترس روی هوا نگه دارید تا از گرسنگی بمیرند و بر زمین بیفتند.
دختر گنجشکی داستان ما نمی‌تواند با دستور حکومت مقابله کند. اما با خودش قرار می‌گذارد هر تعداد گنجشک را که توانست، بیاورد و پناه دهد و پنهانی به آنها غذا دهد تا نمیرند.
تصویرسازی اثر Yoko Tanaka
داستان خوشایندی نیست. لازم نیست دوستدار حیوانات یا گیاه‌خوار باشید تا چنین داستانی برایتان دردناک شود. حتی بسیاری از کسانی هم که رژیم غذایی گوشتی دارند، احتمالاً از تصور این که صدها میلیون گنجشک از گرسنگی بر زمین می‌ریزند و پر و بال می‌زنند تا بمیرند، حس خوبی پیدا نمی‌کند.
چنین ایدهٔ تلخی چگونه به ذهن پنی‌پکر رسیده؟ واقعیت این است که جنگ با گنجشکها، ایدهٔ پنی‌پکر نیست. این اتفاقی است که در چین در دوران مائو اتفاق افتاد و در مقطعی رهبر چین علیه گنجشکها اعلام جنگ کرد.
تصویرسازی اثر Yoko Tanaka
جملهٔ «امروز گنجشکها دشمن ملت هستند» شاید برای ما عجیب یا خنده‌دار به نظر برسد. اما مائو واقعاً در سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۲ یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های تاریخ علیه طبیعت را با همین شعار هدایت کرد.
داستان دستور مائو و تبعات آن را می‌توانید در کتاب‌های مختلف، تحت عناوین متفاوت ببینید. شکل ساده‌شدهٔ آن را تام فیلیپس در کتاب تاریخ مختصر به گند کشیدن جهان آورده است. بررسی تخصصی‌تر آن را هم می‌توانید در کتاب «نقش گونه‌های غیربومی در محیط زیست» یا «جنگ مائو با طبیعت» بخوانید (+/+).
داستان جنگ با گنجشکها مشابه اثر مار کبری است که پیش از این آن را در متمم بررسی کرده‌ایم و می‌توانید آن را نمونهٔ دیگری از نادیده گرفتن پیچیدگی سیستم‌ها و مقاومت سیستم در برابر سیاستگذار در نظر بگیرید.
مائو و برنامهٔ جهش بزرگ
دسترسی کامل به این درس و ۵۵ درس دیگر دربارهٔ تفکر سیستمی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۱۵۰۶۶ نفر از متممی‌ها مجموعاً ۳۸۲۶۲ تمرین در درسهای تفکر سیستمی ثبت کرده‌اند.
با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۵۵ درس به هزاران درس دیگر از جمله درسهای زیر دسترسی خواهید داشت:
مدل ذهنی | تفکر استراتژیک | تفکر نقادانه
کوچینگ | مشاوره مدیریت | استعدادیابی
تصمیم گیری | حل مسئله | مدیریت زمان | یادگیری
گزینه‌ی دیگر هم پیگیری منظم مجموعه درسهای دوره MBA متمم است.
محصول آموزشی مرتبط
دوره صوتی آموزش تفکر سیستمی (شش ساعت)
تذکر: برای دسترسی به محتوای درسی که مشاهده می‌کنید، صرفاً عضو شدن و پرداخت عضویت کافی نیست و باید تمرین درس تعریف سیستم را هم انجام دهید. انجام این تمرین ساده باعث می‌شود ذهن‌تان برای یادگیری این درس و درسهای پیشرفته‌تر تفکر سیستمی آماده شود.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر سیستمی به شما پیشنهاد میکند:
- تفکر سیستمی چیست؟ | دوره آموزشی تفکر سیستمی | از تعریف تا تحلیل سیستم‌ها
- تفکر سیستمی به زبان ساده
- فایل صوتی معرفی دوره آموزشی تفکر سیستمی
- یک کلیپ تصویری درباره تفکر سیستمی (بالانس)
- راسل اکاف (راسل ایکاف) | تدوینگر تفکر سیستمی
- کتاب تفکر سیستمی (مدیریت آشوب و پیچیدگی) | جمشید قراچه داغی
- کتاب تفکر سیستمی | چگونه جزوه تفکر سیستمی دنلا مدوز به کتاب تبدیل شد؟
- لودویگ فون برتالانفی | نویسندهٔ کتاب نظریه عمومی سیستم‌ها
- پیتر سنگه و چند جمله کوتاه در مورد تفکر سیستمی
- تعریف سیستم چیست؟ | سیستم‌های باز و بسته | چند مثال از انواع سیستم
- سیستم باز چیست؟ | ویژگیهای سیستم باز و چند مثال
- چگونه میتوان بهترین خودرو جهان را ساخت؟ | دام بهینه سازی جزئی
- رویکرد سیستمی در یک جمله | توجه به ترکیب (سنتز) به جای تجزیه (آنالیز)
- تفکر خطی در برابر تفکر سیستمی
- رفتارهای غیرمنتظرهٔ سیستم‌ها | وقتی سیستم در برابر سیاستگذار مقاومت میکند
- رویکرد سیستمی | نگاه چندبعدی در برابر تکبعدی
- هم پایانی در سیستم‌ها | برای رسیدن به مقصد تنها یک راه وجود ندارد
- گرفتار کدامیک هستید: مشکل سیستمی یا مشکل در سیستم؟
- مدل کوه یخ در تفکر سیستمی | آیا به تفاوت رویداد و روند توجه دارید؟
- گاوین اشمیت: فاصله بین خبرها و فهم ما
- مبانی تحلیل سیستم (اجزا، روابط، هدف)
- نقاط اهرمی، نقاط کلیدی و نقاط مرزی در سیستم‌ها
- همیشه نمیتوان از مطالعات آماری، نظریه های علمی استخراج کرد
- راسل اکاف، تفکر سیستمی و هدفهای ضمنی
- مسائل چند ریشهای | زنبورهایی که ناپدید میشدند
- چه کسی مقصر است؟ | به علتهای نزدیک قانع نشویم
- بازخورد یا فیدبک چیست؟
- بازخورد در مدیریت | هر نظر، نقد یا پیامی بازخورد نیست
- راهکارها را با توجه به محدوده اثر و افق زمانی آنها تحلیل کنید
- اثر مار کبرا | کاربرد تفکر سیستمی در سیاست گذاری
- نیازمندان دوردست | فاصلهٔ فیزیکی چه تأثیری بر وظایف اخلاقی می‌گذارد؟
- آلاینده های محیطی | مفهوم «آلاینده» و «محیط» را گستردهتر ببینیم
- معرفی پادکست فریکونومیکس | استیون لویت و استیون دابنر
- جنگ با گنجشکها | هزینهٔ نادیده گرفتن پیچیدگی‌های سیستمی
- مالیات پنجره | نیت خیری که سنگفرش جادهٔ جهنم شد
- دایره همدلی | ما با چه کسانی همسرنوشت هستیم؟
- بدهی ما به آینده | عمری به اندازهٔ عمر همهٔ انسان‌ها
- آرکتایپهای سیستمی | جابجایی بار در سیستم
- آرکتایپهای سیستمی | موفقیت سهم موفقهاست
- آرکتایپهای سیستمی | گلولههای برفی و محدودیتهای رشد
- آرکتایپهای سیستمی | فرسایش تدریجی اهداف و استانداردها
- آرکتایپهای سیستمی | هدف گذاری اشتباه برای سیستم‌ها
- آنکس که راه حل مسئله را میدانست، عاشق مسئله شده است
- تعریف نگرش سیستمی با یک مثال از پیتر سنگه
- پارادوکس ایکاروس | همان چیزی که موفقمان کرده میتواند باعث شکستمان شود
- سواری رایگان | پسورد اینترنت همسایهام را میدانم!
- آیا نمایشگاه کتاب به کتاب‌فروشی‌ها آسیب میزند؟
- مالیات آمازون یک راهکار سیستمی است یا غیرسیستمی؟
- درباره مصرف پلاستیک و حفظ محیط زیست | تجربه ذهنی
- تجربه ذهنی | مشارکت در درآمد فارغ التحصیلان دانشگاهها
- ضررهای سیگار | سنگینترین حکم خسارت در تاریخ دادگاههای جهان
- اثر گلخانه ای | گرمایش زمین چیست و چرا باید به آن توجه کنیم؟
- نباید چنین میشد | دربارهٔ متناسب نبودن علت و معلول!
- نگرش سیستمی (مرور و جمعبندی) | به روایت راسل اکاف
- کتاب پنجمین فرمان نوشته پیتر سنگه درباره سازمان یادگیرنده
- کتاب رقص تغییر | چالشهای تغییر پایدار | پیتر سنگه
- کتاب «دربارهٔ سیستم‌های هدفمند» | راسل اکاف
- اتاق خبر | درس تفکر سیستمی
- پروژه پایانی تفکر سیستمی
- منابع تکمیلی | دوره صوتی آموزش تفکر سیستمی محمدرضا شعبانعلی
- کارنامه شما در درس تفکر سیستمی
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای آشنا شدن بیشتر با متمم به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کنید و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۲۴۰ هزار تومان)، فصلی (۶۱۰ هزار تومان)، نیم‌سال (یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان) بخرید.
توجه داشته باشید که خرید شش‌ماهه و یکساله به‌ترتیب معادل ۲۰٪ و ۳۸٪ تخفیف (نسبت به خرید یک‌ماهه) محسوب می‌شوند.برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
نویسنده‌ی دیدگاه : محمدرضا شعبانعلی
سلام.
من چند بار کامنت شما رو خوندم و اصلاً نتونستم درک کنم که چه ربطی به بحث Unintended Consequences داره که در این درس مطرح شده.
با توجه به این که من خودم این درس رو نوشته‌ام، و نتونستم حتی دورترین ارتباطی بین حرف شما و بحث درس تصور کنم، حدس می‌زنم بقیه که قاعدتاً به اندازهٔ من به بحث مسلط نیستن، تقریباً محاله بتونن ربطی پیدا کنن.
ممنون می‌شم در پاسخ به این کامنت، توضیح بدید که کامنت‌تون به چه شکل به موضوعی که در درس مطرح شده ربط داره.
لازمه که تأکید کنم درسی که زیرش کامنت گذاشتید، نه در مورد حیات وحش هست، نه در مورد مار، نه در مورد محیط زیست.
ما نباید حساس به کلمات کلیدی باشیم. باید به مفهوم حساس باشیم. مثلاً اگر دو تا راننده با هم دعواشون شد و یکی گفت: گوساله برو کنار. بحث محیط‌زیستی پیش نیومده که ما بیایم در مورد آلاینده‌های حاصل از فضولات گوساله حرف بزنیم.
ما همه‌مون درک نادرستی از افق‌های زمانی و مکانی و پیامدهای ناخواستهٔ تصمیم‌ها و سیاست‌ها داریم. و درس در مورد اینه که چه‌جوری سیاستگذار با تصویب و اعمال قوانین نادرست، اثرات جبران‌ناپذیر بلندمدت به کشور می‌زنه.
پیشنهادم اینه که یه موضوع مرتبط پیدا کنید و اون رو بنویسید. یعنی:
۱) چالش باید وجود داشته باشه.
۲) سیاستگذار باید قانون وضع کرده باشه
۳) قانون باید در کوتاه‌مدت اثرات مثبت داشته باشه.
۴) قانون در بلندمدت باید تبعات منفی بزرگ‌تر ایجاد کرده باشه.
اگر این چهار شرط در مورد مثالی که می‌زنید صدق نمی‌کنه، یعنی نتونستید مثالی مناسب بحث پیدا کنید. من در ماجرای آفرود سواری و آرایشگاه و بقیهٔ قصه‌هایی که گفتید، نمونه‌ای از قانون مصوب و تأثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدتش ندیدم.