تعریف مدل ذهنی در ارتباط با فرایند یادگیری

در درس قبلی کمی با نگاه کریس آرگریس به انسان و ذهن انسانها آشنا شدیم و دیدیم که او معتقد است بین آنچه که انسانها میگویند و آنچه که به عنوان مدل ذهنی بر تحلیلها و تصمیمهای آنها حاکم است، فاصلهی قابل توجهی وجود دارد.
کریس آرگریس در حوزهی یادگیری و مفهوم یادگیری سازمانی هم دیدگاههای ارزشمندی دارد و در آنجا هم برای مدل ذهنی، جایگاه مهمی قائل است. اما برای آشنایی با مفهوم مدل ذهنی در نگاه کریس آرگریس باید ابتدا تعریف او را از فرایند یادگیری بشناسیم. پس اجازه بدهید چند بحث سادهی مقدماتی را با هم مرور کنیم:
کلمه یادگیری معانی و سطوح متعددی دارد و در هر فضا و هر بحثی، با هدف متفاوتی به کار برده میشود. نظریه پردازان مختلف هم، هر یک یادگیری را به شیوهای تعریف کردهاند.
یکی از رایجترین و سطحیترین معانی یادگیری در سالهای نخستین مدرسه، به خاطر سپردن است. کسی که در دوران مدرسه درس تاریخ را یاد گرفته است، احتمالاً توانسته تعداد خیلی زیادی نام پادشاهان و جنگها و تاریخ تاسیس و انقراض سلسلهها را به خاطر بسپارد.
دومین معنای رایج یادگیری در گفتگوهای روزمره، استفاده از دانستههای قبلی برای حل مسائل جدید است. شاید بتوان گفت در همان دوران مدرسه، یادگیری ریاضیات و فیزیک و هندسه، چیزی از جنس این نوع یادگیری محسوب میشود.
اما کریس آرگریس تعریف دیگری از فرایند یادگیری دارد که امروز برای همهی کسانی که در حوزهی سیستم و تفکر سیستمی فعالیت میکنند، تعریفی رایج و شناخته شده است. تعریفی که در آن برای مدل ذهنی هم، جایگاه مشخص و دقیقی در نظر گرفته شده است. در این درس به مرور این تعریف میپردازیم:
دسترسی کامل به مجموعه درسهای مدل ذهنی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت ویژهی متمم علاوه بر دسترسی به درسهای مدل ذهنی به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
بررسیهای ما نشان داده که علاقهمندان به درس مدل ذهنی معمولاً از بین درسهای متمم به درسهای زیر علاقهی بیشتری دارند:
خودشناسی | شخصیت شناسی | روانشناسی پول
تصمیم گیری | حل مسئله | یادگیری | زندگی شاد
تفکر سیستمی | تفکر استراتژیک | تفکر نقادانه
مشاوره مدیریت | کوچینگ | عزت نفس
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درسها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
تمرین:
مثالی از یادگیری یک حلقهای و دو حلقهای مطرح کنید. برای اینکار:
– یک هدف شخصی یا شغلی را تعریف کنید.
– به اقداماتی که برای نزدیک شدن به آن هدف انجام میشود اشاره کنید.
– توضیح دهید که چگونه ممکن است مدل ذهنی تغییر کند و یادگیری در حلقهی دوم شکل بگیرد.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدلهای ذهنی به شما پیشنهاد میکند:
- مدل ذهنی و کاربرد مدل ذهنی در مدیریت (نقشه راه درس)
- مدل ذهنی و اهمیت شناخت آن (فایل صوتی)
- تعریف مدل، تئوری و قانون چیست و چه تفاوتی دارند؟
- مدل مفید، نه مدل درست؛ مسئلهی مدل سازی این است
- چه مدلی مفید است؟ (ویژگیهای یک مدل مفید)
- مصاحبه با مدیر مرکز بیتها و اتمها در MIT
- تعریف مدل ذهنی | مدل ذهنی چیست و الگوهای ذهنی چگونه شکل میگیرند؟
- معنی کلمه انتزاعی چیست؟ | تفکر انتزاعی یعنی چه؟
- فرهنگ علمی | از کتاب عقلانیت و توسعه یافتگی ایران
- رویدادهای اطراف ما، چگونه الگوهای ذهنی و مدل ذهنی ما را میسازند؟
- مفهوم پردازی چیست و چه اهمیتی دارد؟
- مثالی از مفهوم پردازی: انواع درونگرایی
- مثالی از مفهوم پردازی: لوطیگری و درویشی
- درباره گفتمان یا دیسکورس (Discourse)
- خوشه بندی چیست و چه تفاوتی با طبقه بندی دارد؟
- چرخه عمر چیست و چرا باید آن را بشناسیم؟
- چرخه گارتنر (سیکل هایپ تکنولوژی)
- پارادایم چیست ؟ پارادایم شیفت به چه معناست؟
- کریس آرگریس و فاصله بین دانستن و عمل کردن
- تعریف مدل ذهنی در ارتباط با فرایند یادگیری
- کریس آرگریس و مهارت انجام کارهای مهم بیخاصیت
- مدل مارشال مک لوهان برای تحلیل تکنولوژی ها
- نکتهای در تحلیل تکنولوژی | تکنولوژی خنثی نیست
- ویندوز هولوگرافیک و دستگاه هولولنز مایکروسافت و پارادایم جدید
- آیا مدلها به تقویت بینایی شما کمک کردهاند؟
- در پایان درس مدل ذهنی، باید چه چیزهایی را آموخته باشم؟
- روباه یا جوجه تیغی؟ سوالی که بیش از دو هزار سال قدمت دارد
- پروژه پایانی درس مدل ذهنی
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبتنام | اطلاعات بیشتر فهرست درسهای متمم
نویسندهی دیدگاه : هیوا
جواب تمرین:
فرض مکنم که هدف موردنظرم داشتن رضایت و تجربه یک زندگی باکیفیت هست.
فکر میکنم برای رسیدن به ان هدف باید در زمینه کسب و کار آدم موفقی باشم و چندسال سخت تلاش کنم تا به جای مطلوبی برسم. همچنین برای تحصیل به خارج برم و دکترا بگیرم، بعدها که به اون جای مطلوب رسیدم به دیگران هم کمک میکنم.
مدتی بر اساس این مدل ذهنی عمل میکنم و میبینم خبری از اون رضایت و حس خوب نیست. گاهی فکر میکنم یه جای کار ایراد داره. گاهی هم فکر میکنم نه، اول مسیر همینطوریه، شاید در مقصد به اون هدفم برسم.
فرض کنید کتابهایی میخونم یا حرفهایی میشنوم که با روش فکر کردن و تصمیم گیری من تناقض داره،
در کتابی میخونم که تلاش برای به دست آوردن چیزی آدم رو خوشبخت نمیکنه، تبدیل شدن به یک آدم بهتر(نه دارا تر) آدم رو خوشبخت تر میکنه(کتاب "داشتن و بودن" اریک فروم).
جایی دیگر نتیجه تحقیقی رو میخونم که میگه آدمهایی خوشبختر هستند که به جای اینکه منابع و دارایی هاشون رو صرف خرید ماشین و خونه و چیزهای دیگر بکنند، اونهارو صرف تجربیات جدید می کنند، مثلاً از جاهای دیدنی دنیا دیدن میکنند، کلاسهای جالبی میرند و مهارتهای جدید یاد میگیرند، ایدههاشون رو اجرا میکنند و غیره.
از یک روانشناس میشنوم که آسانترین روش خوشبخت شدن، تمرکز روی خود و درست کردن باورها و ارزشها و مشکلات درونیه. تلاش برای داشت عزت نفس و سلامت روانی و اجتماعی است.
جای دیگه از یک کارآفرین بزرگ میشنوم که در مسیر موفیت و خوشبختی آدم از همون قدم اول حس خوب داره و از مسیر لذت میبره. وقتی از مسیر لذت نبریم در مقصد حالمون بدتر میشه وقتی بفهمیم چکار کردیم با زندگی و زمانی که داشتیم!
آدمی رو میبینم که با اینکه خیلی توانا نیست اما به آدمهایی که از خودش پایین تر هستند به شکل هوشمندانه و موثری کمک میکنه.
کم کم باورهام عوض میشن، مدل ذهنیم عوض میشه، تصمیمات متفاوتی میگیرم، متفاوت عمل میکنم، و-با تکرار چندباره اون سیکل دوم در شکل بالا- میبینم که رضایتم بیشتر و بیشتر میشه و مدل ذهنیم بیشتر عوض میشه.