آرکتایپ‌های سیستمی (۳): گلوله‌های برفی و محدودیتهای رشد

311 نکته برای آرکتایپ‌های سیستمی (۳): گلوله‌های برفی و محدودیتهای رشد

پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

نویسنده‌ی دیدگاه : محمدرضا شعبانعلی



فشار برای رشد فروش از طریق اپلیکیشن موبایل

مثالی که من به ذهنم می‌رسه، شاید در ظاهر مربوط به فرهنگ دیگری باشه.

اما مشابه‌های زیادی هم در فرهنگ خودمون (خصوصاً فضای دیجیتال) برای اون قابل تصور هست.

استارباکس شاید زودتر از خیلی مجموعه‌های مشابه، سرویس سفارش‌گذاری از طریق اپلیکیشن موبایل رو شروع کرد.

مکانیزم‌های مختلف برای گیمیفیکیشن هم در نظر گرفت. شیوه هایی مثل جمع آوری امتیاز در اثر سفارش گذاری یا پیشنهاد به دیگران.

اپلیکیشن به سرعت رشد کرد و نرخ دانلودش هم بسیار بالا رفت و اثرش رو در شلوغ‌تر شدن استارباکس به خوبی میشد دید.

پرداخت از طریق موبایل و امکان سفارش دادن قبل از رسیدن به محل استارباکس، خیلی فریبنده بود.

استارباکس چند فصل (فکر می‌کنم حداقل ۶ فصل یا شاید بیشتر) از این گلوله برفی لذت برد و خوشحال بود. علاوه بر مشتریان قدیمی، مشتریان جدیدی هم به مجموعه اضافه شده بودند (یا به نظر میومد که چنین شده).

اما به تدرج مشکلات جدیدی به وجود اومد:

دانلود اپلیکیشن محدودیت نداشت و رو به رشد بود.

تعداد سفارش‌گذاری‌ها و پرداخت‌های آنلاین هم رو به رشد بود.

اما فضایی که برای تحویل نوشیدنی‌ها وجود داشت، به قواعد حجم و فیزیک محدود بود و قابل رشد نبود.

فکر کنید که هر روز سفارش‌گذاران بیشتر می‌شن. اما نهایتاً یه کانتر ۲ یا ۳ متری هست که باید برای تحویل گرفتن قهوه به اونجا مراجعه کنید.

مشکل دیگه هم اینکه شما می‌بینید استارباکس خلوت هست. تصمیم می‌گیرید در اونجا قهوه بخورید. بعد وارد می‌شید و می بینید که چند محصول دیگه در حال آماده‌سازیه و اونجا بر خلاف ظاهرش واقعاً خلوت نیست.

استارباکس زمانی به شناختن و به خاطر سپردن چهره‌ی مشتریان و نوشتن اسم مشتری روی لیوان قهوه معروف بود. اما حالا باید بین تعداد زیادی آدم که همگی سفارش موبایلی دادن و به زور سرتون رو فرو کنید شاید بتونید قهوه‌ی خودتون رو بگیرید.

حاصل، کاهش رغبت به استار باکس هست که گزارش‌های متعددی در موردش منتشر شده (بیزینس اینسایدر، رویترز، فورچون).

 

در کشور خودمون هم، من کاهش متوسط کیفیت رانندگان اسنپ رو چیزی شبیه این می‌بینم. رشد سریع اسنپ، باعث ساده کردن فرایند جذب رانندگان شده یا اگر هم نشده، احساس من به عنوان مشتری دائمی چیزی شبیه این هست.

اون زمانی که اسنپ،‌گلوله برفی رشد رو ایجاد می‌کنه و لذت می‌بره، احتمالاً به مانعی تحت عنوان «محدودیت رانندگان بالقوه با استاندارد کیفی مناسب» فکر نمی‌کنه یا این مسئله رو جدی نمی‌گیره یا به سرعت قابل حل می‌دونه.

پی نوشت: اگر خواستید ماجرای استارباکس رو دنبال کنید لطفاً توجه داشته باشید که این شرکت اکنون با دو بحران روبروست که بحران اول رو گفتم و بحران دوم، مسئله‌ی جذب مهاجران به عنوان نیروی کار (در مخالفت با ترامپ) هست.

در مورد اول همه متفق‌القول هستند که مشکل جدی است.

در مورد دوم، رقبای استارباکس مسئله رو جدی می‌دونن. اما استارباکس انکار می‌کنه و حتی گزارش‌های منتشر شده در مورد کاهش ارزش برندش رو نادرست می‌دونه.

لطفاً در بررسی کاهش افت برند و سایر تحلیل‌ها، دقت داشته باشید که این دو بحث و اثراتشون باید جداگانه در نظر گرفته بشوند.

 
دوست گرامی مشاهده تمرینهای مربوط به این درس، صرفا برای کاربران متمم امکانپذیر میباشد.
.