شاخص توده بدنی یا BMI چیست؟

✔ سبک زندگی من ✔ مختص کاربر ویژه

۳دیدگاهگروه متمم اکتبر 17, 2020

می‌دانیم که سال‌هاست بحث چاقی و اضافه وزن به یک دغدغه در حوزه‌ی سلامت عمومی تبدیل شده است. برآورد می‌شود که سالانه نزدیک به سه میلیون نفر در جهان به علت اضافه‌وزن و چاقی و بیماری‌های وابسته به آن جان خود را از دست می‌دهند (+).

این مشکل زمانی دغدغه‌ی کشورهای ثروتمند و مرفه بود، اما به تدریج با تغییر سبک زندگی دامن بسیاری از کشورها و جوامع را گرفته است.

مطالعات و تحقیقات تأکید می‌‌کنند که چربی اضافه در بدن می‌تواند یک عامل افزایش‌دهنده‌ی ریسک (Risk Factor) در ابتلا به بیماری‌های مختلف باشد. سکته، بیماری‌های عروق کرونر، دیابت نوع دو، افسردگی و مشکلات تنفسی، از جمله مواردی هستند که چاقی در آن‌ها یک «ریسک فاکتور» محسوب می‌شود (+).

اما چاقی و اضافه وزن را چگونه باید سنجید؟ چه شاخصی برای اندازه‌گیری میزان چاقی وجود دارد؟

در این درس می‌خواهیم مرور کوتاهی به شاخص توده بدنی یا ‌BMI (مخفف Body Mass Index) داشته باشیم. یکی از فراگیرترین شاخص‌هایی که در این زمینه به کار می‌رود. در حدی که حتی سازمان ملل در تعریف اهداف توسعه پایدار به این نکته توجه کرده که چند درصد افراد بالغ در یک جامعه، شاخص BMI بالاتر از ۳۰ دارند.

ابتدا به این سوال می‌پردازیم که BMI چیست. کمی درباره‌ی تعریف و تاریخچه این شاخص حرف می‌زنیم و در پایان به ضعف‌ها و ایرادهایی که در این شاخص وجود دارد می‌پردازیم.

BMI چیست؟ فرمول محاسبه BMI چگونه است؟

به هر روشی که بخواهید درباره‌ی وزن مناسب و استاندارد حرف بزنید یا چاقی را تعریف کنید،‌ لازم است به قد افراد هم توجه کنید. نمی‌توانیم مستقل از قد درباره‌ی وزن حرف بزنیم. ایده‌ی اصلی BMI همین است: تعریف یک شاخص بر اساس ترکیب قد و وزن.

فرمول BMI بسیار ساده است: کافی است وزن خود (بر کیلوگرم) را بر مجذور قد (بر حسب متر) تقسیم کنید.

مثلاً اگر قد کسی ۱/۸ متر و و وزن او ۹۰ کیلوگرم است، ابتدا باید ۱/۸ را در خودش ضرب کرده (=۳/۲۴) و سپس عدد ۹۰ را بر ۳/۲۴ تقسیم کنید. عددی که به این شیوه به دست می‌آید (۲۷/۷) شاخص BMI او خواهد بود.