تکنیک های مذاکره | تاتولوژی در مذاکره و گفتگوها چه کاربردی دارد؟
تاتولوژی (Tautology) یکی از تکنیکهای مذاکره است که حتی اگر نامش را نشنیده باشید، احتمالاً از آن استفاده کردهاید.
پیش از این هم، یکی از فایلهای رادیو مذاکره به این تکنیک اختصاص پیدا کرده است. اما به علت اهمیت این تکنیک تصمیم گرفتیم یکی از درسهای مذاکره متمم را به تاتولوژی و نحوهی استفاده از تاتولوژی در مذاکره اختصاص دهیم.
در این درس ابتدا به تعریف تاتولوژی و معنای تاتولوژی میپردازیم و سپس به سراغ کاربرد آن در مذاکره خواهیم رفت.
تعریف تاتولوژی
لغت تاتولوژی به دو معنا بهکار میرود. یک معنا، استفاده از جملات زائد و تکرار مکرر یک حرف است و معنای دیگر، گزارهای است که مستقل از شرایط، همیشه درست باشد و طرف مقابل نتواند آن را به سادگی انکار کند. هر پیام و گفتگویی که یکی از این دو ویژگی را داشته باشد میتواند مصداق تاتولوژی باشد.
پس جملههای زیر میتوانند مصداق تاتولوژی باشند:
«حتماً شما علاقهی من به خودتان را میدانید یا لااقل من فکر میکنم که شما علاقهی من به خودتان را حس کردهاید و از آن خبر دارید.»
در این جا، یک جملهی مشابه دو بار تکرار شده است. درست است که در جملهی دوم، قیدِ «من فکر میکنم» به جمله اضافه شده، اما جملهی اول هم به هر حال، فکر گوینده را بیان میکند و تکرار یک پیام با دستکاری جزئی جمله، مفهوم جدیدی را به گوینده منتقل نکرده است.
«سال گذشته سال خوبی نبود. ما خبرهای خوش کمی را در آن شنیدیم. و البته خبرهای ناخوشایند فراوان، هیچگاه ما را تنها نگذاشتند. بسیاری از آرزوهای ما، برآورده نشد و موفقیتهای مورد انتظار هم، حاصل نشد. بگذریم از شکستهایی که تجربه کردیم و تلخیهایی که کام همهی ما را تلخ کرد. پس حق داریم که سال گذشته را دوست نداشته باشیم و آن را سال خوبی ندانیم.»
در این جملهها هم، یک مفهوم نسبتاً مشابه، چند بار تکرار شده است. این جمله را میشد به شکل بسیار کوتاهتری نیز بیان کرد.
«هیچکس نمیتواند بگوید همهی تصمیمهایی که گرفته قطعاً درست است. همیشه ابهامهایی در تصمیمگیری وجود دارد و من هم نمیخواهم ادعا کنم که تصمیمهای من در طی دوران مدیریتم، عاری از خطا و اشتباه بوده است.»
در اینجا هم، با تکرار یک مفهوم و البته استفاده از «گزارههای همیشه درست و انکارپذیر» روبرو هستیم.
شما هر چقدر هم با گوینده مخالف باشید، نمیتوانید این حرف او را رد کنید که: «همیشه ابهامهایی در تصمیمگیری وجود دارد» یا این ادعا را انکار کنید که «هیچکس نمیتواند بگوید که همهی تصمیمهایش قطعاً درست است.»
جملات زیر هم نمونههای دیگری از گزارهها و جملهها و اظهارنظرهایی هستند که به سادگی نمیتوانید آنها را انکار کنید و حتی به رغم مخالفت با شخص گوینده، ناگزیرید حرف او را تأیید کنید:
- هیچکس نمیخواهد در گذشته زندگی کند. اما نمیتوان به صورت کامل هم چشم را به روی گذشته بست.
- به هر حال، یکی از هدفهای کسب و کار، کسب سود است. کسب و کاری که سودآوری نداشته باشد، بقا نخواهد داشت.
- هر کس برای هر رابطهای که ساخته، اهمیت قائل است. هیچکس نمیخواهد رابطههایش را به سادگی از دست بدهد.
- آیا کسی میتواند اهمیت استراتژی را انکار کند؟ قطعاً کسی چنین کاری نمیکند. من هم، مثل هر مدیر دیگری میدانم که کسب و کار، هر چقدر هم ساده یا کوچک، به استراتژی نیاز دارد.
موفقترین شکل استفاده از تاتولوژی، زمانی است که طرف مقابل شما بلافاصله متوجه نشود با تاتولوژی مواجه شده و پس از گذر زمان و فکر کردن بیشتر، به این نتیجه برسد.
درست همانطور که گاهی نیم ساعت با مدیر خود صحبت میکنید و احساس میکنید که حرفهای مهمی رد و بدل شده، اما وقتی بعداً میخواهید محتوای صحبتها را برای همکار خود نقل کنید، به نتیجه میرسید که حرف خاصی هم گفته نشده و به همکار خود میگویید: «فقط حرفهای کلی گفته شد.»
کاربرد تاتولوژی
تاتولوژی در مذاکره و گفتگو کاربردهای فراوانی دارد. در حدی که به جرأت میتوان گفت اگر تاتولوژی را از مدیران، سیاستمداران، فروشندگان و مذاکرهکنندگان قرارداد بگیرید، دستشان در مذاکره خالی میشود و شاید نتوانند حتی بعضی از گفتگوهای ساده را هم به سرانجام برسانند.
در ادامه به بعضی از کاربردهای تاتولوژی میپردازیم:
طفره رفتن از پاسخ به یک سوال
فرض کنید در مذاکرهای با سوالی مواجه میشوید که نمیخواهید به آن سوال جواب بدهید.
گاهی اوقات شرایط مذاکره به گونهای است که میتوانید مستقیماً این نکته را بگویید. مثلاً برخی مصاحبهشوندگان در مصاحبه، صریحاً میگویند که نمیخواهند به یک سوال پاسخ دهند.
اما موارد بسیاری هم پیش میآید که نمیتوانید به صراحت به طرف مقابل بگویید که نمیخواهید جوابش را بدهید. در چنین شرایطی، تاتولوژی میتواند به کمکتان بیاید.
شما با گفتن گزارههای بیخاصیت یا تکرار مکرر یک جمله، از پاسخ گفتن به اصل جمله طفره میروید و در ادامه، یا سوال تازهای را طرح میکنید یا موضوع بحث را تغییر میدهید.
کاهش تنش و فشار روانی در مذاکره
همیشه در تعریف «احساسات» میگویند که «احساسات، گذرا و موقتی هستند.» این مسئله در حدی جدی است که اگر شما احساسی را تجربه کنید و آن احساس برای مدت طولانی در وجود شما بماند، شما را بیمار تلقی میکنند.
پس وقتی که در جلسهی مذاکره، احساس خشم و عصبانیت یا جو منفی پدید میآید، شما میتوانید امیدوار باشید که با گذر زمان، این احساسات فرو مینشینند و کمرنگتر میشوند.
اما زمان را چگونه باید گذراند؟ تاتولوژی در اینجا میتواند به کمک شما بیاید.
وقتی طرف مقابل شما خشمگین است یا از روی عصبانیت شما را تهدید میکند و یا شما را در مقابل یک دوراهی قرار میدهد و فشار وارد میکند تا یکی را انتخاب کنید، میتوانید به تاتولوژی متوسل شوید.
البته تاتولوژی مسئله را حل نمیکند؛ بلکه فقط برای شما زمان میخرد تا احساسات منفی کمی فروکش کند.
فرض کنید یک مشتری عصبانی به واحد خدمات پس از فروش میآید و میگوید: «من از محصولی که خریدهام ناراضیام. ساعتها وقت من را گرفته و الان هم مرخصی گرفتهام که اینجا بیایم و به شما اعتراض کنم. حقتان است که دفترتان را آتش بزنم.»
شما نمیتوانید بلافاصله به این فرد بگویید: «آرام باش. بر اعصاب خودت مسلط باش. نفس عمیق بکش و بعد بگو مشکل چیست.»
این طرز حرف زدن، ممکن است از نظر او حتی یک توهین محسوب میشود و میتواند فضا را ملتهبتر کند (دقت کردهاید که معمولاً وقتی به کسی میگویید «به اعصابت مسلط باش» اعصابش بیشتر به هم میریزد؟).
شاید سه دقیقهی بعد – که عصبانیت او کمی فرونشست – بتوانید به او بگویید که آرام باشد و خواستهی خود را به شکل شفاف بگوید. اما به هر حال، الان نمیتوانید چنین حرفی بزنید و باید این سه دقیقه را پر کنید.
تاتولوژی برای پر کردن این سه دقیقه است (حرفهایی از جنس همراهی با مشتری و تأکید بر اینکه خشمگین شدن او را درک میکنید و …).
پُر کردنِ خلاء ناشی از سکوت
میدانیم که سکوت در مذاکره یک تاکتیک رایج است که معمولاً نتایج و دستاوردهای ارزشمندی هم به همراه دارد.
وقتی به طرف مقابل امتیازی میدهید و او در مقابل سکوت میکند، ممکن است شما حس کنید امتیازتان بسیار کوچک بوده و ترغیب شوید که امتیاز دیگری بدهید.
یا وقتی در رابطهی عاطفی، طرف مقابل سکوت میکند، ممکن است آنقدر فشار روانی سنگینی به شما وارد شود که حاضر شوید به همهی گناهانِ کرده و نکردهی خود اعتراف کنید اما سکوت را بشکنید.
از طرف دیگر نمیتوان سکوت را با سکوت جواب داد. چون هر چقدر سکوت طولانیتر شود، شکستن آن سختتر میشود.
به همین علت، میتوانید تاتولوژی را به عنوان یک راهکار میانه در نظر بگیرید: حرف زدن، بدون اینکه حرف خاصی زده باشید.
اگر طرف مقابل به سراغ تاتولوژی رفت چه کنیم؟
در چنین شرایطی، ممکن است وسوسه شوید به طرف مقابل یادآوری کنید که: «من را با تاتولوژی سر کار نگذار و اصل حرف را بزن.»
اما این کار، روش مناسبی برای مواجه شدن با تاتولوژی نیست.
اگر جو گفتگو و مذاکره احساسی شده و تنش جدی ایجاد شده و طرف مقابل با استفاده از تاتولوژی میکوشد فضا را آرام کند، نباید مانع او شوید. حتی بد نیست خودتان هم با او همراه شوید و چند عبارت تاتولوژیک به گفتگو اضافه کنید.
اما اگر احساس کردید که طرف مقابل، به شکل افراطی و برای مدت طولانی از عبارات تاتولوژیک استفاده میکند، تنها کاری که میتوانید انجام دهید این است که به شکلی آرام و محترمانه، دوباره سوال و خواستهی خود را تکرار کنید.
یا شاید لازم باشد از طرف مقابل عذرخواهی کنید که «متأسفانه ظاهراً من نتوانستم سوال / خواستهی خودم را به شکل واضح مطرح کنم» و دوباره سوالتان را روی میز بگذارید. شاید مجبور شوید این کار را چند بار تکرار کنید (اصطلاحاً نقش دیوار را ایفا کنید و مستقل از حرفهای طرف مقابل، دوباره به همان بحث خودتان برگردید).
اما در هر حال، سعی کنید به نقطهای نرسید که طرف مقابل را صریحاً به «کلی گویی» و «استفاده از تاتولوژی» متهم کنید. چون طرح چنین اتهامی، معمولاً هیچ دستاوردی برایتان نخواهد داشت.
[ فایل مرتبط: دانلود فایل صوتی تاتولوژی در مذاکره ]
دسترسی کامل به این درس و ۹۷ درس دیگر دربارهٔ مذاکره و زبان بدن برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۱۲۰۴۱ نفر از متممیها مجموعاً ۷۸۰۷ تمرین در درسهای مذاکره ثبت کردهاند.
با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۹۷ درس به هزاران درس دیگر از جمله درسهای زیر دسترسی خواهید داشت:
مهارت ارائه و سخنرانی | فن بیان | پرسونال برندینگ
مهارتهای ارتباطی | تحلیل رفتار متقابل
شخصیت شناسی | خودشناسی | مدیریت تعارض
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درسها)
محصول آموزشی مرتبط
تمرین درس تاتولوژی
میتوانید به عنوان یک تمرین، یک موضوع را انتخاب کنید و سعی کنید دربارهاش چند جمله (در حد سی ثانیه تا یک دقیقه صحبت) بنویسید. صحبتهایی که طرف مقابلتان، حتی اگر با خود شما مشکل داشت و مخالفتان بود، نتواند آنها را انکار کند.
همچنین میتوانید به خاطرات و تجربیات خود مراجعه کنید و ببینید در میان دوستان، آشنایان و اطرافیانتان، چه کسی در صحبتهای تاتولوژیک قوی است. سعی کنید مصداقهای این نوع صحبت کردن را در میان سخنان آن فرد بیابید.
توضیح و تذکر: بهترین نمونه برای صحبتهای تاتولوژیک، سیاستمداران در سراسر جهان هستند. اما چون قرار ما در متمم، دوری از مباحث سیاسی است، چارهای نداریم جز این که مثالها را از روابط اجتماعی و گفتگوهای دوستانه و مذاکرههای تجاری و مدیریتی انتخاب کنیم.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری اصول و فنون مذاکره به شما پیشنهاد میکند:
- اصول و فنون مذاکره | دوره آموزش مذاکره و تکنیکهای مذاکره حرفه ای
- دغدغهی اصالت در مذاکره | آیا مذاکره من را از خود واقعیام دور نمیکند؟
- پیشنهاد سرفصل برای دوره آموزش اصول و فنون مذاکره
- مذاکره تجاری | مهارتهای ضروری برای یک مذاکره کننده حرفه ای
- قوانین مرتبه دو در مذاکره | چگونه فشار ذهنی خود را کاهش میدهید؟
- اصول مذاکره | چند توصیه برای مذاکره موفق | چگونه مذاکره کنیم؟
- مذاکره با خود | چرا با خودمان مذاکره میکنیم؟
- نکتهای دربارهی یاد گرفتن یک مهارت | والتر هاگن
- مراحل مذاکره | فرایند مذاکره در قالب هفت مرحله
- مدل ذهنی مذاکره کننده | باورها، ارزشها و قضاوتها
- انواع مذاکره | مذاکره تلفیقی در مقابل مذاکره توزیعی
- تعریف مذاکره برد برد (برنده – برنده) چیست؟
- چند استراتژی برای نزدیکتر شدن به توافق برد برد
- برنامه ریزی برای مذاکره | چک لیست گام به گام
- منافع و مواضع در مذاکره (+ برداشتهای رایج و اشتباه در مورد آنها)
- انواع منافع در مذاکره
- تعارض منافع به چه معناست؟ | مرور چند مثال از تضاد منافع
- نقطه شروع مذاکره
- نقطه ترک مذاکره | چه زمانی جلسه مذاکره را ترک کنیم؟
- اولتیماتوم چیست؟ | بازی اولتیماتوم در مذاکره
- مهارت های مذاکره | در چه شرایطی مذاکره و چانه زنی مناسب نیست؟
- تفاوت مذاکره و مناظره در چیست؟
- تعریف امتیاز چیست و امتیازها در مذاکره چگونه طبقه بندی میشوند؟
- قوانین امتیازدهی در مذاکره | امتیاز دادن در مذاکرات چه اصولی دارد؟
- تاکتیک های مذاکره | خرد کردن امتیازها
- تاکتیک های مذاکره | بمباران اطلاعاتی طرف مقابل
- تاکتیک های مذاکره | پیش شرط در مذاکره
- تکنیک های مذاکره | با پیشنهادهای خیلی تند و سرسختانه چه میکنید؟
- استراتژی کالباسی در مذاکره
- چند سوال کلیدی در مذاکره کسب و کارها (مذاکره های بین سازمانی)
- مذاکره گروهی | مرور چند نکته برای مذاکره های گروهی موفق
- برنامه ریزی برای مذاکره – ذی نفعان مذاکره چه کسانی هستند؟
- نقش آلترناتیوها و BATNA (بتنا) در برنامه ریزی برای مذاکره – اگر به نتیجه نرسیدیم…
- برنامه ریزی برای مذاکره | فهرست موضوعات مورد بحث در مذاکره
- اسلایدها و خبرنامه سمینار مذاکره
- انواع خشونت در رابطه با دیگران
- چگونه نه بگوییم؟ مهارت نه گفتن
- کسی که با او مذاکره میکنم دیوانه است!
- نحوه شروع مذاکره | چه کسی گفتگو را آغاز کند؟
- پیامهای منفی کلامی و غیرکلامی در مذاکره
- تسلط بر کلمات و اهمیت آن در مذاکره
- مهارت گفتگو | افراد را از مسئله جدا کنید
- در مذاکره خودمان را زیادی زیرک نشان ندهیم
- تاکتیک های مذاکره | مهارت سکوت کردن در مذاکره
- تکنیک «پرش از روی درخواست» در مذاکره
- تکنیک های مذاکره | خودتان را بیدلیل در برابر دیگران متعهد نکنید
- تکنیک های مذاکره | مدیریت آخرین لحظات در مذاکره را فراموش نکنید
- تکنیک های مذاکره | مقدمه چینی و برچسب گذاری
- تکنیک های مذاکره | پیشنهادهای دارای مهلت محدود
- تکنیک های مذاکره | تاتولوژی در مذاکره و گفتگوها چه کاربردی دارد؟
- اهمیت انتخاب دقیق کلمات در نگارش قراردادها و توافق نامهها
- مکانیزم های دفاعی و کارکرد آنها در مذاکره
- شش اشتباه که میتوانند به بن بست در مذاکره منتهی شوند
- تکنیک گریت (GRIT) | کاهش تنش و خروج از بن بست در مذاکره
- مذاکره و نقش داستان گویی در آن (۱)
- آیا در مذاکره و تدوین قرارداد، به مذاکره مجدد فکر میکنید؟
- منابع قدرت در مذاکره و سازمان
- کتاب هاردبال | همیشه باید مسئول کره را بشناسید!
- هدیه دادن در مذاکره
- جنبه های پنهان مذاکره: ذهن شلوغ و اثر آن بر قدرت تصمیم گیری در مذاکره
- مذاکره حقوق | تعیین حقوق و درخواست افزایش حقوق
- دیدگاه گیری | آیا میتوانید مسئله را از نگاه دیگران ببینید؟
- نقش فرهنگ در مذاکره | فرهنگ چگونه بر روند مذاکره تأثیر میگذارد؟
- انواع قراردادهای تجاری و نحوه تنظیم آنها
- قرارداد لیسانس چیست؟ تحت لیسانس بودن به چه معناست؟
- رویالتی چیست و چگونه پرداخت میشود؟
- مذاکره قرارداد فرنچایز
- مذاکره توافق نامه های سطح خدمات | مفاد توافق نامه SLA چیست؟
- فیلم سمینار آموزشی مذاکره و زبان بدن | محمدرضا شعبانعلی
- فهرستی از بهترین کتابهای مذاکره در سطح بین المللی
- کتاب اصول و فنون مذاکره راجر فیشر و ویلیام یوری
- آیا سطح تنش در مذاکره را به خوبی ارزیابی میکنید؟
- لی تامپسون | مدل ذهنی و بایدها و نبایدهای مذاکره
- کتاب مذاکره لوییکی و ساندرز
- کتاب مذاکره برای کسب سود | ریچارد شل
- منابع تکمیلی | فایل صوتی آموزش اصول و استراتژی های مذاکره
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : حمید بری
بخشی از مکالمه بین من و دوستم(
این حرف ها بخشی از جملاتی که دوستم در حال گفتن به من بود.
ببین هر کسی توی زندگیش اشتباه می کنه هیچکس نمی تونه بگه تا حالا تو زندگیش اشتباه نکرده اشتباه کردن جز ذات انسان برای همینه که می گن آدم از اشتباهاتش بیشتر یاد می گیره تا از تصمیمات درستش.اعتراف می کنم که من هم در مورد تو اشتباه کردم تصمیم اشتباهی گرفتم مهم تر از اشتباه نکردن قبول کردن اشتباه من در اون لحظه که اون حرف ها رو بهت زدم خیلی عصبی بودم حتما می دونی که آدم توی عصبانیت خیلی کنترل زیادی روی خودش نداره.میدونی بعضی از آدما هستن که بودنشون تو زندگی آدم خیلی مهمه و زندگی با اون ها و بدون اون ها خیلی متفاوت تصور اینکه تو در زندگی من نباشی برای من غیرقابل تصور و...
پی نوشت:در تمام مدتی که اون داشت از تاتولوژی استفاده می کرد من فقط یه حس رو تجربه می کردم اینکه این فرد چقدر من رو خر تصور کرده که داره این به قول محمدرضا دو دوتا چهار تا ها رو هی تکرار می کنه.بعد شنیدن این حرف ها انقد عصبی شدم که کلا برای همیشه این رابطه رو گذاشتمش کنار.
یعنی منظورم اینه که استفاده افراطی و واضح و ناشیانه از تاتولوژی باعث بهم ریختن طرف مقابل میشه باید برای استفاده از این روش خیلی حرفه ای باشیم که طرف حسش بد نشه