فرهنگ علمی | از کتاب عقلانیت و توسعه یافتگی ایران
نام دکتر محمود سریع القلم برای مخاطب ایرانی ناآشنا نیست. کتابخوانها، او را با آثاری مانند اقتدارگرایی ایرانی در عهد قاجار و عقلانیت و توسعه یافتگی میشناسند و آنهایی که کمتر اهل مطالعهاند، نام او را از فهرستهای سیگانهای که هر از چندگاهی در سایت خود و رسانهها منتشر میکند به خاطر دارند.
این بار در پاراگراف فارسی متمم به سراغ کتاب عقلانیت و توسعه یافتگی دکتر سریع القلم رفتهایم.
ابتدا صفحهی تقدیم کتاب را میآوریم و سپس، بخشهایی از فصل ششم کتاب را با عنوان «فرهنگ علمی و فرهنگ عمومی» نقل میکنیم.
تقدیم به دانشجویان:
دانشجویانی که عقلشان بر احساسشان غلبه میکند؛
دانشجویانی که برای تحمل آرای دیگران، تمرین میکنند؛
دانشجویانی که به واسطهی زحمتی که میکشند، همیشه خستهاند؛
دانشجویانی که برای چهل سال آیندهی خود، برنامه دارند؛
دانشجویانی که فرق بین هشت و هشت و یک دقیقه را میدانند؛
دانشجویانی که رنگهای شاد خلقت را در ظاهر خود سپاس میدارند؛
دانشجویانی که با محاسبهی حروف اضافه سخن میگویند؛
دانشجویانی که قاعدهمند فکر میکنند؛
دانشجویانی که برای هر سوالی، چندین پاسخ متفاوت قایلند؛
دانشجویانی که عصبانیت خود را به تأخیر میاندازند؛
دانشجویانی که شأن را بر قدرت مقدم میدارند؛
دانشجویانی که در رفتار قابل پیشبینیاند؛
دانشجویانی که معنای تناسب، درصد و کار تدریجی را میدانند؛
دانشجویانی که برای افزایش قدرت کشور، تأمل میکنند؛
دانشجویانی که برای جلب اعتماد دیگران، حتی در نگاه کردن دقت میکنند و
به دانشجویانی که دغدغهی وفای به عهد، آنها را شب از خواب بیدار میکند.
تعریف فرهنگ علمی
بخشهایی از فصل ششم کتاب عقلانیت و توسعه یافتگی ایران
در رابطه با فرهنگ علمی، از انسانهای علمی صحبت میکنیم که تعداد آنان و یکپارچگی رفتاریشان، فرهنگ علمی یک جامعه را ایجاد میکند. به عبارت دیگر، فرهنگ علمی در یک جامعه در ارتباط مستقیم با انسانهایی است که در این حوزه پا به میان میگذارند. بنابراین، در رابطه با فرهنگ علمی، باید بحث را بر این نکته متمرکز کنیم که ویژگیهای علمی انسانهای علمی چیست.
… منظور من از علم، شناختِ هستهاست. حال این هستها ممکن است به مسایل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برگردد، یا هستهایی که در حوزهی علوم پایه و طبیعی است.
اولین ویژگی که به نظر من یک عالم و یک انسان علمی باید داشته باشد، تفکر علمی است.
… تفکر علمی یعنی اینکه شخص عالم، قائل باشد به اینکه یک نظم رفتاری در پدیدههای اجتماعی وجود دارد و عالِم در پی کشف نظم است. اگر شخص عالم، به ویژگیهای ذهنی برای کشف این نظم مجهز نباشد، نمیتواند به بحثهای خود، نظم تئوریک یا نظم علمی بدهد.
یکی دیگری از ویژگیهای تفکر علمی، فرآیندشناسی است.
… فرآیندشناسی، یعنی اینکه فراز و نشیب تکاملی یک پدیده را مورد شناخت قرار دهیم. به عبارت دیگر ببینیم یک پدیده از آغاز تا انتها چه مراحلی را پشت سر گذاشته است.
… به نظر من تفکر علمی و غلظت آن در میان انسانها، به هیچ وجه یکسان نیست و از یک شخص تا شخص دیگر، درجهی تفکر علمی متفاوت است. این توانایی تا اندازهای ذاتی است و تا اندازهای از طریق کلاس درس، استاد، کتابخانه، کتاب و گذراندن مراحل دانشگاهی قابل اکتساب است.
مسئلهی دوم، تولید علمی است، یعنی اینکه شخص عالم بتواند در حوزهی کاری خودش به نوآوری و ابداع بپردازد. به عقیدهی من، پایهی نوآوری در کار تئوریک است، یعنی عالمی که نتواند کار نظری و تئوریک بکند، نمیتواند به افق شناخت قدم بگذارد و وارد شود.
… میتوانیم شناخت را به دو قسمت تقسیم کنیم: یکی مواد خام و اطلاعات و دیگری بینش. عالمی که در علوم انسانی صاحب بینش نیست، در واقع، کار خود را محدود میکند به توصیف وقایع و ثبت حوادث.
مسئلهی سوم در فرهنگ علمی، استنباط علمی است، یعنی اینکه شخص توانایی داشته باشد که از مجموعه محفوظات ذهنی خود استفاده کند؛ هنگامی که به طرف و در مسیر شناخت یک پدیده حرکت میکند، قدرت تفکر داشته باشد، قدرت اضافه کردن به معلومات موجود خود را داشته باشد. استنباط علمی یعنی اینکه شخص توانایی مشاهده داشته باشد و بتواند از طریق هر مشاهده و مقایسه آن با معلومات موجود در ذهن خود، به تلقیها و استنباطهای جدید برسد.
توانایی چهارم در فرهنگ علمی، شخصیت علمی است.
… عالم باید به فرهنگ مخالفت و فرهنگ موافقت مجهز و از چگونگی برخورد با اندیشهها و آزادی اندیشه در برخورد با دیگران آگاه باشد.
مسئلهی آخر و پنجم در فرهنگ علمی، به عقیدهی من، اخلاق علمی است که از شخصیت علمی قابل تمیز است. اخلاق علمی یعنی اینکه انسان از تواضع برخوردار باشد و علم، استنباط، استنتاج و تلقی علمی را در خود محصور نداند.
[ لینک مرتبط: خرید کتاب عقلانیت و توسعه یافتگی ایران (شهر کتاب آنلاین) ]
[ لینک مرتبط: خرید کتاب عقلانیت و توسعه یافتگی ایران (سی بوک) ]
چند تذکر درباره بخش معرفی کتاب
متمم سایت فروش کتاب نیست. و جز کتاب «از کتاب» محمدرضا شعبانعلی - که خود متمم آن را منتشر کرده - صرفاً به معرفی، بررسی و نقد کتاب میپردازد.
صِرف معرفی کتاب در متمم لزوماً به معنای تأیید محتوای آن کتاب نیست. پس حتماً متن معرفی را کامل بخوانید. ممکن است نقاط ضعف برخی کتابها پررنکتر از نقاط قوتشان باشد.
معرفی کتاب در متمم لزوماً به این معنا نیست که آن کتاب جزو منابع تدوین درسها بوده است (مگر این که صریحاً به این نکته اشاره شده باشد). در باقی موارد صرفاً ممکن است با هدفی مشخص (نقل یک مطلب از کتاب، نقد کتاب، آشنایی با نویسنده و ...) به کتاب اشاره شده باشد.
متمم برای معرفی کتابها هیچ نوع هزینهای دریافت نمیکند و صرفاً اهداف آموزشی خود را مد نظر قرار میدهد.بنابراین اگر ناشر هستید و کتابی در متمم معرفی شده، کتاب مرتبط دیگری را که در آن حوزه ترجمه یا تألیف کردهاید (یا اگر ترجمه دیگری از همان کتاب را عرضه کردهاید) در کامنتها معرفی کنید. متمم ممکن است بعد از بررسی کتاب را به متن بیفزاید یا معرفی آن را در قالب مطلبی مستقل منتشر کند.
دستهبندی موضوعی کتاب های مدیریت
دستهبندی کتاب های روانشناسی و توسعه فردی
فهرست کامل کتاب های روانشناسی | نقد و خلاصه کتاب
کتابهایی در مورد یادگیری و مدل ذهنی
چند کتاب درباره بهبود مهارت های ارتباطی
مطالب، فایلها و کتابهای مربوط به کتابخوانی
خرید کتاب از کتاب نوشته محمدرضا شعبانعلی
راهنمای خواندن و خریدن کتاب (فایل صوتی)
کتابخوانی | چگونه کتابخوان شویم؟
فهرست کتابهای پیشنهادی برای ترجمه
پاراگراف فارسی | جملات منتخب کتابها
شما با عضویت ویژه در متمم، میتوانید به درسها و آموزشهای بسیاری از جمله موضوعات زیر دسترسی کامل داشته باشید:
موضوعات زیر، برخی از درسهایی هستند که در متمم آموزش داده میشوند:
دوره MBA (یادگیری منظم درسها)
استراتژی | کارآفرینی | مدل کسب و کار | برندسازی
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | هوش هیجانی |تسلط کلامی
توسعه فردی | مهارت یادگیری | تصمیم گیری | تفکر سیستمی
کوچینگ | مشاوره مدیریت | کار تیمی | کاریزما
عزت نفس | زندگی شاد | خودشناسی | شخصیت شناسی
مدیریت بازاریابی | دیجیتال مارکتینگ | سئو | ایمیل مارکتینگ
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدلهای ذهنی به شما پیشنهاد میکند:
- مدل ذهنی و کاربرد مدل ذهنی در مدیریت (نقشه راه درس)
- مدل ذهنی و اهمیت شناخت آن (فایل صوتی)
- مدل و مدلسازی | مدل چیست؟ تئوری چیست؟ تفاوت مدل و تئوری به زبان ساده
- چه مدلی مفید است؟ (ویژگیهای یک مدل مفید)
- نقشه غلط میتواند ذهنیت غلط هم بسازد
- مصاحبه با مدیر مرکز بیتها و اتمها در MIT
- تعریف مدل ذهنی | مدل ذهنی چیست و الگوهای ذهنی چگونه شکل میگیرند؟
- معنی کلمه انتزاعی چیست؟ | تفکر انتزاعی یعنی چه؟
- فرهنگ علمی | از کتاب عقلانیت و توسعه یافتگی ایران
- رویدادهای اطراف ما، چگونه الگوهای ذهنی و مدل ذهنی ما را میسازند؟
- مفهوم پردازی چیست و چه اهمیتی دارد؟
- مثالی از مفهوم پردازی: لوطیگری و درویشی
- مثالی از مفهوم پردازی: انواع درونگرایی
- درباره گفتمان یا دیسکورس (Discourse)
- خوشه بندی چیست و چه تفاوتی با طبقه بندی دارد؟
- چرخه عمر چیست و چرا باید آن را بشناسیم؟
- چرخه گارتنر (سیکل هایپ تکنولوژی)
- پارادایم چیست ؟ پارادایم شیفت به چه معناست؟
- کریس آرگریس و فاصله بین دانستن و عمل کردن
- تعریف مدل ذهنی در ارتباط با فرایند یادگیری
- کریس آرگریس و مهارت انجام کارهای مهم بیخاصیت
- مدل مارشال مک لوهان برای تحلیل تکنولوژی ها
- نکتهای در تحلیل تکنولوژی | تکنولوژی خنثی نیست
- ویندوز هولوگرافیک و دستگاه هولولنز مایکروسافت و پارادایم جدید
- آیا مدلها به تقویت بینایی شما کمک کردهاند؟
- در پایان درس مدل ذهنی، باید چه چیزهایی را آموخته باشم؟
- روباه یا جوجه تیغی؟ سوالی که بیش از دو هزار سال قدمت دارد
- پروژه پایانی مدل ذهنی
- کتاب انسان چارچوب ساز | اهمیت مدل های ذهنی در عصر هوش مصنوعی
- مدلها بد رفتار میکنند | معرفی کتابی درباره تفاوت مدل و نظریه و محدودیتهای مدلسازی
- معرفی کتاب ذهن توسعه یافته | ذهن چگونه در قلمرویی گستردهتر از بدن فعالیت میکند؟
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : محمدرضا شعبانعلی
برای فصل پنجم این کتاب، عنوانِ «اصول ثابت توسعهی سیاسی» انتخاب شده است.
نویسنده ۱۲ اصل را به عنوان «زمینهها و شاخصهای توسعهی سیاسی» قلمداد میکند و هر یک از آنها را تقریباً در نیم صفحه توضیح میدهد.
من در اینجا صرفاً عنوان دوازده اصل را میآورم و اگر بعضی از آنها (به خاطر جدا شدن از شرح مفصلشان) گنگ به نظر میرسند عذر میخواهم:
۱) فردگرایی مثبت، باید تشویق گردد؛
۲) تفکر، از زمینههای استقرایی قوی برخوردار باشد؛ تا پیشداوری تقلیل یافته و انسان از برخوردهای طبقهبندی شده، قالبی و کلیشهای دور شود.
۳) تفکر، متاع عمومی و تخصص، متاع خاص باشد؛
۴) آموزش، مهمترین رکن برنامهریزی جامعه باشد؛
۵) عموم مردم، منطق و شیوههای کار جمعی را بیاموزند؛
۶) هویت عمومی جامعه فوقالعاده قوی و مستحکم باشد؛
۷) علاقه به جامعه و به دنبال آن قانونپذیری در میان مردم، بنیادی باشد؛
۸) منافع هیات حاکمه با مصالح و منافع عمومی مردم، همسو باشد؛
۹) دولت تنها منبع فرهنگ اجتماعی نباشد و نهادهای غیر دولتی در نظام اجتماعی موثر و فعال باشند؛
۱۰) آرامش اقتصادی وجود داشته باشد؛
۱۱) تصمیمگیری، مبتنی بر اصلاحنگری و اصلاحپذیری باشد؛
۱۲) انتخاب افراد بر پایهی رقابت، توانایی و لیاقت صورت گیرد.