مالیات بر گناه | آیا مالیات گناه میتواند یک راهکار اثربخش باشد؟
مالیات بر گناه یا Sin Tax یک اصطلاح در حوزهی اقتصاد و سیاستگذاری است که حتی اگر قبلاً به گوشتان نخورده باشد، احتمالاً مصداقهایش را دیدهاید و تجربه کردهاید.
مالیات بر گناه حداقل چهار یا پنج قرن قدمت دارد و از پادشاهان تا متخصصان اقتصاد رفتاری نقش مهمی در توسعه و ترویج آن ایفا کردهاند.
پیش از اینکه به ادامهی درس بپردازیم، لازم است توضیح دهیم که این مفهوم در یک قرن اخیر – به علتی که در ادامه خواهیم گفت – اصطلاحاً مالیات پیگویی یا Pigouvian Tax نیز نامیده میشود.
این را هم بگوییم که تا کنون، نویسندگان و تحلیلگران بسیاری دربارهی مالیات گناه مقاله و جستار نوشتهاند. اما در میان آنها کار مایکل تام (Michael Thom) جامعتر و چشمگیرتر بوده است. او در دو کتاب با عنوان Tax Politics و Taxing Sin به این بحث پرداخته و تاریخچه و تبعات این ابزار سیاستگذاری را بررسی کرده است.
بخش قابل توجهی از آنچه در این درس میخوانید نیز از گفتههای او در این دو کتاب اقتباس شده است.
مالیات بر گناه | یک تعریف ساده
مالیات بر گناه را به سادهترین شکل میتوان چنین تعریف کرد:
دخالت دولت در خرید و مصرف محصولات یا انجام رفتارهایی که دولت معتقد است بهتر است شما آن محصولات را نخرید یا آن رفتارها را انجام ندهید.
این دخالت در قالب وضع مالیات انجام میشود.
به عنوان یک مثال ساده، میدانیم که مصرف سیگار برای سلامتی انسانها (چه مصرفکننده و چه اطرافیان او) مضر است. فرض کنید دولت اعلام کند کسانی که سیگار میکشند باید مبلغ مشخصی را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند و این مبلغ مستقیماً روی قیمت پاکت سیگار از مصرفکننده گرفته میشود.
مدافعان مالیات بر گناه معتقدند که این ساز و کار میتواند دو دستاورد مهم داشته باشد. نخست اینکه مصرف سیگار را کاهش میدهد. دیگر اینکه این درآمد مالیاتی از طریق دولت به جامعه بازمیگردد و به عنوان بخشی از بودجهی عمومی میتواند صرف رفاه یا زندگی بهتر مردم شود. حتی چه بسا دولت تصمیم بگیرد این درآمدها را به شکل مستقیم به حوزهی سلامت اختصاص دهد و مثلاً با آنها بیمارستانی برای بیماران ریوی بسازد.
تاریخچه مالیات بر گناه
دسترسی کامل به این درس برای کاربران ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت به عنوان کاربر ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به سایر بحثهای مرتبط با روانشناسی پول به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
با توجه به بررسیهای ما، دوستان متممی علاقهمند به درس روانشناسی پول از درسهای زیر هم استقبال کردهاند:
تاریخچه پول | سواد مالی کودکان و نوجوانان
خودشناسی | شخصیت شناسی | مذاکره
افزایش عزت نفس | زندگی شاد | تصمیم گیری
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
تمرین و مشارکت در بحث
دیدگاه شما در مورد مالیات گناه چیست؟ آیا آن را میپسندید؟ یا ترجیح میدهید منافعش را به خاطر مضرات احتمالی کنار بگذارید؟
اگر تا حدی موافق این دیدگاه هستید، چه مواردی را برای اعمال چنین مالیاتی مناسب میدانید؟
آیا روشهایی به ذهنتان میرسد که خطرات و ریسکهای احتمالی این سیاست را کاهش دهد؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مبانی روانشناسی پول به شما پیشنهاد میکند:
- دوره روانشناسی پول | اهمیت پول، معنای پول و مدیریت پول در زندگی
- برنامه ریزی مالی شخصی چیست؟ | مشاور مالی شخصی چه میکند؟
- اقتصاد رفتاری چیست؟ | دانش مالی رفتاری چه میگوید؟
- بررسی تصمیم گیری اقتصادی جانوران | میمونها و طوطیها
- مالی درمانی (Financial Therapy) چیست؟
- ریچارد تیلر (ریچارد تالر)
- آدریان فرنهام | از روانشناسی پول تا رفتارشناسی در محیط کار
- پرسشنامه MBBS آدریان فرنهام: سنجش نگرش پولی
- روانشناسی پول و رابطه پول و امنیت
- روانشناسی پول و بحث رابطه پول با تلاش و توانایی
- روانشناسی پول و وسواس پولی
- روانشناسی پول و تمایل به نگهداری پول
- روانشناسی پول و نگرش پولی و ناکافی بودن پول
- روانشناسی پول و رابطه پول و قدرت
- خرید تکانشی و انواع آن | تصمیم لحظهای برای خرید
- خرید درمانی: راهکاری برای بهبود ناراحتی و افسردگی؟
- مطالعه تکمیلی: انسان، حیوان اقتصادی نیست (دربارهی عدد ۱۳۷)
- مالیات بر گناه | آیا مالیات گناه میتواند یک راهکار اثربخش باشد؟
- حسابداری ذهنی چیست؟ | تعریف حسابداری ذهنی و چند مثال
- حسابداری ذهنی و روشهای خلاقانهی خود فریبی | دن اریلی
- پیش نویس پولی چیست؟ | Money Script
- کدام را انتخاب میکنید: به دست آوردن یا خرج کردن پول؟
- پیش نویس های پولی | اجتناب از پول و بحث دربارهٔ پول + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | تقدیس و پرستش پول + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | پول و جایگاه اجتماعی + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | نگهبان پول + پرسشنامه
- آیا میتوان از «ظرفیت پول داشتن» صحبت کرد؟
- پورتفولیو چیست؟ مدیریت پورتفولیو به چه معناست؟
- کتاب کج رفتاری (شکل گیری اقتصاد رفتاری) نوشته ریچارد تیلر
- کتاب دلارها و منطق ما (دن اریلی)
- کتاب نابخردی های پیش بینی پذیر | دن اریلی
- درآمد پایه همگانی – شما آن را چگونه میبینید؟
- کتاب روانشناسی پول | آدریان فرنهام
- کتاب سقلمه (تلنگر) | طراحی محیط برای تأثیرگذاری روی انتخابها
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : محمدرضا شعبانعلی
نگین جان.
این سبک کامنتگذاری تو برای من خیلی جالب بود. آدم کاملاً ترغیب میشه حرفهایی رو که انتخاب و پیشنهاد کردی بخونه.
این کار تو یه مصداق خیلی خوب از Curation محسوب میشه. اصطلاحی که در تولید محتوا و بازاریابی محتوا زیاد میشنویم (Content Curator).
ویژگی اصلی Content Curator اینه که حجم قابلتوجهی از محتوا رو بررسی میکنه و نمونههایی از محتوا رو - بر اساس معیاری که خودش مناسب میدونه و مشخص میکنه - اعلام میکنه.
مثلاً تو اینجا معیارت این بود که چند کامنت آموزنده پیشنهاد کنی.
News Curatorها همین کار رو با اخبار میکنن. مثلاً چند سایت اصلی خبری رو میخونن و لینک منتخبی از خبرها رو (بسته به موضوع یا اهمیتش) به مخاطبشون میدن.
البته این شیوهٔ معرفی محتوا با روش «نقل بی منبع» فرق داره. مثلاً بعضی وقتها میبینی یه نفر میشه Curator توییتهای بقیه. اما نمیگه توییتها مال این و اونه. همه رو از اینور اونور میاره به اسم خودش منتشر میکنه. توی توییتر کلی مخاطب جمع میکنه. همونها رو هم توی اینستاگرام و شبکههای اجتماعی دیگه هم میاره و گاهی تا یک میلیون (و حتی ۱.۱ میلیون) فالوئر به همین شیوه جمع میکنه.
این قطعاً مصداق curation نیست و اسمی که براش میذارن خیلی آبرومند نیست.