ویدئو کنفرانس | مزایا و معایب تماس تصویری چیست؟

تماس تصویری و ویدئو کنفراس پدیدهی تازهای نیست. بیش از نیم قرن از نخستین تجربههای موفق ویدئوکال میگذرد و تقریباً از سال ۲۰۱۰ تماس تصویری از یک امکان دور از دسترس به پدیدهای عادی تبدیل شده است (+).
رواج یافتن دورکاری (یا به قول سدال نیلی: انقلاب دورکاری) هم استفاده از تماس تصویری و ویدئو کنفرانس را بیش از پیش افزایش داد و نرمافزارهایی مثل اسکایپ (Skype) و زوم (Zoom) و گوگل میت (Google Meet) را به بخشی از نرمافزارهای استاندارد در موبایلها و لپتاپها تبدیل کرد.
آخرین موجی که فراگیر شدن ویدئو کنفرانس و ابزارهای تماس تصویری را تقویت و تشدید کرد، کرونا بود. کرونا باعث شد آخرین گروههایی هم که در مقابل استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی مقاومت میکردند، ناگزیر به سراغ این ابزارها بروند.
سایت Backlinko در این زمینه گزارش جالبی ارائه میکند و میگوید که کاربران اپلیکیشن Zoom از دسامبر سال ۲۰۱۹ تا پنج ماه بعد، یعنی آوریل ۲۰۲۰، حدود ۳۰۰۰٪ رشد کردهاند؛ یعنی از ۱۰ میلیون کاربر به ۳۰۰ میلیون کاربر رسیدهاند و بر اساس آخرین آمار منتشر شده، مجموع دقایقی که در سال از زوم استفاده میشود از سه هزار میلیارد دقیقه عبور کرده است (+).
دربارهی مزایای تماس تصویری و ویدئو کنفرانس بسیار گفتهاند و شنیدهایم.
میدانیم که تماس تصویری این امکان را فراهم میکند تا از مرزها و محدودیتهای جغرافیایی عبور کنیم. ضمن اینکه از ارتباط صوتی غنیتر است و کمک میکند که ارتباط غیرکلامی به شکلی بهتر و گستردهتر شکل بگیرد.
این نکته هم قابلتصور است که اگر امکان تماس تصویری نبود، شاید افراد بسیاری نمیتوانستند کار خود را در قالب دورکاری انجام دهند یا اگر هم چنین میکردند، کیفیت کارشان به شکل محسوسی افت میکرد.
فهرست مزایای تماس تصویری میتواند بسیار طولانی باشد. کافی است دقایقی را در ذهن خود به به چند دهه قبل سفر کنید که دسترسی به چنین امکانی به شکل ساده و ارزان برای ما فراهم نبود.
اما آیا تا به حال به معایب تماس تصویری هم فکر کردهاید؟
منظورمان رویدادها و بدشانسیها نیست. این رویدادها کاملاً موردی و اتفاقی و قابلپیشگیری هستند: اینکه دوست یا همسرتان ناگهان بر سرتان فریاد میزند و بعداً میفهمد که در میانهی یک جلسهی مهم بودهاید. یا اینکه دامن راحت و غیررسمی یا شلوارک پوشیدهاید و فرضتان بر این است که مجبور نمیشوید در طول جلسه از جای خود بلند شوید. اما اتفاقی میافتد که ناگزیرید بلند شوید و مشخص میشود فقط در نیمتنهی بالایی خود، رسمی بودهاید).
به نظر میرسد برخی مشکلات سیستماتیک و ساختاری در تماسهای تصویری وجود دارد که باید آنها را بشناسیم و مورد توجه قرار دهیم. از جمله اینکه ظاهراً تماسهای تصویری میتوانند خستهکنندهتر از دیدارهای فیزیکی باشند.
این خستگی را در ادبیات علمی با اصطلاح Zoom Fatigue یا خستگی زوم میشناسند. البته استفاده از کلمهی Zoom به آن معنا نیست که مثلاً اسکایپ تا گوگل میت خستهکننده نیستند. بلکه Zoom به عنوان نمایندهی پلتفرمهای تماس تصویری انتخاب شده است.
برخی از معایب تماس تصویری
دسترسی کامل به مجموعه درسهای مهارتهای ارتباطی و مذاکره برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
البته با فعال کردن اشتراک ویژه به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
ضمناً شاید بهتر باشد از میان درسها مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
مهارت ارائه و سخنرانی | فن بیان
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درسها)
تمرین و مشارکت در بحث
تجربهی شما از گفتگوهای تصویری چه بوده است؟ آیا چنین گفتگوهایی را برای مدت طولانی انجام دادهاید؟
چه کارهایی انجام میدهید تا فشار ذهنی (Cognitive Load) این گفتگوها کمتر شود؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارتهای ارتباطی و زبان زندگی به شما پیشنهاد میکند:
- مهارتهای ارتباطی (نقشه راه یادگیری)
- جستجوی نقاط ضعف ارتباطی: من در کدام بخش از مهارتهای ارتباطی نیازمند بهبود هستم؟
- ماتریس توانایی های ارتباطی
- فایل صوتی درباره مهارت ارتباطی | ارتباط، زبان زندگی است
- تاریخچه ارتباطات انسانی و تغییر انتظارات انسانها از مهارت ارتباطی
- قوانین مورفی در ارتباطات
- منظور از ارتباط موثر یا ارتباط اثربخش چیست؟ موانع ارتباط موثر کدامند؟
- چند نکته در مورد مهارت گوش دادن فعال و موثر
- خودافشایی چیست؟ | چگونه با خودافشایی مدیریتشده روابط خود را تقویت کنیم؟
- مهارت سوال پرسیدن | اصول، تکنیکها و روشهای طرح سوال
- مقایسه کلمات عینی و ذهنی
- اعتمادسازی در رابطه | آشنایی با روش های جلب اعتماد
- تعریف آسیب پذیری چیست؟ آیا باید بکوشیم آسیب ناپذیر باشیم؟
- پنجره جوهری | ابزاری برای شناخت بهتر خود و دیگران
- مهارت ارتباطی: زبان منفی – زبان مثبت
- عبارات توضیحی و استفاده از آنها در گفتگو، نگارش و مذاکره
- هر مقایسهای با نوعی قضاوت کردن همراه است
- جبر محیطی پنهان در گفتگوهای ما (مهارتهای ارتباطی)
- انواع سبک های ارتباطی | با هر سبک ارتباطی چگونه برخورد کنیم؟
- روش صحیح عذرخواهی | معذرت خواهی تاثیرگذار چگونه انجام میشود؟
- معرفی منابع: کتاب هفت چالش ارتباط دنیس ریورز
- کلمات و اصطلاحات مثبت جایگزین (یوفمیزم)
- درباره انتقاد کردن | چگونه انتقاد کنیم؟
- چرا در فضای آنلاین کمتر میتوانیم جلوی خودمان را بگیریم؟ | ODE چیست؟
- ارتباط دیجیتال | چند اصل برای بهبود کیفیت ارتباط ناهمزمان
- ویدئو کنفرانس | مزایا و معایب تماس تصویری چیست؟
- روش نوشتن نامه اداری | چند نکته درباره نامه نگاری و مکاتبات اداری
- سکوت قدرت درونگراها (قدرت سکوت) نوشته سوزان کین
- صراحت تمام عیار | راهنمایی برای ترکیب قاطعیت و انسانیت در محیط کار
- کتاب ارتباط بدون خشونت | زبان زندگی | مارشال روزنبرگ
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبتنام | اطلاعات بیشتر فهرست درسهای متمم
نویسندهی دیدگاه : امیرعلی رستگار کازرونی
..::هوالرفیق::..
تجربهی این نوع ویدئو کنفرانسها را دارم؛ و بیشترین رکورد هم 4 ساعت بوده، در یک نشست صمیمی. ;)
چند نکته که به نظرم میرسد را صرفاً به عنوان تجربه شخصی مطرح میکنم:
1- خستگی جلسات آنلاینی که افرادی در آن حضور دارند که از دوستانم هستند و همدیگر را میشناسیم عموماً کمتر بوده است.
2- هنگامی که با گوگل میت جلساتی را شرکت کردهام، با توجه به این که تصویر خودم را نمایش نمیدهد و فقط تصویر دیگران را جلوی خودم میبینم احساس خستگی کمتری میکنم. (فضا به جلسات فیزیکی نزدیکتر هست و آن اثر آینه حذف میشود)
3- «تقریباً» همیشه سعی میکنم بالا تنه و پایین تنه را هر دو! رسمی نگه دارم برای پیشگیری از شرایطی که ممکن هست نیاز شود از جای خودم بلند شوم. (یکی از سوالاتی که در مطالعات آموزش پزشکی انجام شده است این هست که آیا دانشجویان با همان رسمیت کلاس فیزیکی سر کلاس مجازی حاضر میشوند یا نه؛ مثلاً صبحانه بخورند قبل از شروع کلاس صبح و لباس رسمی چه بالا تنه چه پایین تنه بپوشند؛ و تاثیرات آن)
4- سعی میکنم در حد یک سلام و احوالپرسی ساده هم که شده داشته باشم، وقتی که صحبت میکنی نگرانیهای اضافی یا احتمالی حذف و برطرف میشوند و راحتتر میشوی.
5- معمولاً یک لیوان آب یا چایی در کنار خودم دارم و از آن استفاده میکنم، این طور فضا را راحتتر میکنم. (هم برای خودم و هم دیگران)
6- گاهی اگر در نقش مدیر جلسه باشم پیشنهاد میدهم که فقط دوست (دوستانی) که صحبت میکنند دوربین را فعال کنند و بقیه تنها میکروفن را روشن نگه دارند. (معمولاً هم کسی که حرف میزند راحتتر و متمرکزتر میشود هم مخاطب با توجه بیشتری به صحبتها گوش میدهد و احتمال مشارکتش در جلسه بالاتر میرود). البته یک استثنا دارد و اگر میهمان یا عضو جدیدی در جلسه داشته باشیم حتماً (به زور!) اجازه میدهم که او هم حتی در حد یک سلام و احوال پرسی حتما وارد گفت و گو شود. اگر در نقش مدیر جلسه نباشم معمولاً سوالاتم را بین افراد پخش میکنم که فضا راحتتر شود و هر کس حس مفید بودن به خاطر فعالیت و شنیده شدن را تجربه کند.
7- از reactionها استفاده میکنم. همانهایی که شبیه به ایموجیهای متحرک هستند. باعث میشود مخاطب حس کند دارد شنیده میشود. اما از چت باکس کمترین استفاده را میکنم چون به نظرم میآید بیشترین حواس پرتی را در حین ویدئو کنفرانسها ایجاد میکند.
8- سعی میکنم فضای پشتسرم طبیعی باشد (از بکگراندهای مصنوعی اسکایپ استفاده نکنم)، و البته نور پردازی خوب داشته باشم. از دیوار سفید! هم اجتناب میکنم. یک تابلو، یا یک گلدان یا چند کتاب و یا کتابخانه را حتما در پسزمینه نگه میدارم.
پینوشت: تمام این موارد نیاز به شرایط خودش دارد و همهاش را نمیتوانم با هم در یک جلسه اجرا کنم.