Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
دوره آموزشی هدف گذاری (کلیک کنید)


برگزاری جلسات آنلاین با ویدئو کنفرانس | مزایا و معایب تماس تصویری چیست؟


تماس تصویری

تماس تصویری و ویدئو کنفراس پدیده‌ی تازه‌ای نیست. بیش از نیم قرن از نخستین تجربه‌های موفق ویدئوکال می‌گذرد و تقریباً از سال ۲۰۱۰ تماس تصویری از یک امکان دور از دسترس به پدیده‌ای عادی تبدیل شده است (+).

رواج یافتن دورکاری (یا به قول سدال نیلی: انقلاب دورکاری) هم استفاده از تماس تصویری و ویدئو کنفرانس را بیش از پیش افزایش داد و نرم‌افزارهایی مثل اسکایپ (Skype) و زوم (Zoom) و گوگل میت (Google Meet) را به بخشی از نرم‌افزارهای استاندارد در موبایل‌ها و لپ‌تاپ‌ها برای دیدارهای دیجیتالی و برگزاری جلسات آنلاین تبدیل کرد.

آخرین موجی که فراگیر شدن ویدئو کنفرانس و ابزارهای تماس تصویری را تقویت و تشدید کرد، کرونا بود. کرونا باعث شد آخرین گروه‌هایی هم که در مقابل استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی مقاومت می‌کردند، ناگزیر به سراغ این ابزارها بروند.

سایت Backlinko در این زمینه گزارش جالبی ارائه می‌کند و می‌گوید که کاربران اپلیکیشن Zoom از دسامبر سال ۲۰۱۹ تا پنج ماه بعد، یعنی آوریل ۲۰۲۰، حدود ۳۰۰۰٪ رشد کرده‌اند؛ یعنی از ۱۰ میلیون کاربر به ۳۰۰ میلیون کاربر رسیده‌اند و بر اساس آخرین آمار منتشر شده، مجموع دقایقی که در سال از زوم استفاده می‌شود از سه هزار میلیارد دقیقه عبور کرده است (+).

مزایا و معایب تماس تصویری

درباره‌ی مزایای تماس تصویری و ویدئو کنفرانس بسیار گفته‌اند و شنیده‌ایم.

می‌دانیم که تماس تصویری این امکان را فراهم می‌کند تا از مرزها و محدودیت‌های جغرافیایی عبور کنیم. ضمن این‌که از ارتباط صوتی غنی‌تر است و کمک می‌کند که ارتباط غیرکلامی به شکلی بهتر و گسترده‌تر شکل بگیرد.

این نکته هم قابل‌تصور است که اگر امکان تماس تصویری و برگزاری جلسات آنلاین نبود، شاید افراد بسیاری نمی‌توانستند کار خود را در قالب دورکاری انجام دهند یا اگر هم چنین می‌کردند، کیفیت کارشان به شکل محسوسی افت می‌کرد.

فهرست مزایای تماس تصویری می‌تواند بسیار طولانی باشد. کافی است دقایقی را در ذهن خود به به چند دهه قبل سفر کنید که دسترسی به چنین امکانی به شکل ساده و ارزان برای ما فراهم نبود.

اما آیا تا به حال به معایب تماس تصویری هم فکر کرده‌اید؟

منظورمان رویدادها و بدشانسی‌ها نیست. این رویدادها کاملاً موردی و اتفاقی و قابل‌پیش‌گیری هستند: این‌که دوست یا همسرتان ناگهان بر سرتان فریاد می‌زند و بعداً می‌فهمد که در میانه‌ی یک جلسه‌ی مهم بوده‌اید. یا این‌که دامن راحت و غیررسمی یا شلوارک پوشیده‌اید و فرض‌تان بر این است که مجبور نمی‌شوید در طول جلسه از جای خود بلند شوید. اما اتفاقی می‌افتد که ناگزیرید بلند شوید و مشخص می‌شود فقط در نیم‌تنه‌ی بالایی خود، رسمی بوده‌اید).

به نظر می‌رسد برخی مشکلات سیستماتیک و ساختاری در تماسهای تصویری وجود دارد که باید آن‌ها را بشناسیم و مورد توجه قرار دهیم. از جمله این‌که ظاهراً تماسهای تصویری می‌توانند خسته‌کننده‌تر از دیدارهای فیزیکی باشند.

این خستگی را در ادبیات علمی با اصطلاح Zoom Fatigue یا خستگی زوم می‌شناسند. البته استفاده از کلمه‌ی Zoom به آن معنا نیست که مثلاً اسکایپ تا گوگل میت خسته‌کننده نیستند. بلکه Zoom به عنوان نماینده‌ی پلتفرمهای تماس تصویری انتخاب شده است.

برخی از معایب تماس تصویری

محدودیت در دسترسی کامل به دوره مهارت های ارتباطی

دسترسی کامل به این درس و ۴۴ درس دیگر دربارهٔ مهارت های ارتباطی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۱۰۲۷۵ نفر از متممی‌ها مجموعاً ۷۹۷۵ تمرین در درس‌های مرتبط با مهارت ارتباط موثر ثبت کرده‌اند.

با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۴۴ درس به هزاران درس دیگر از جمله درس‌های زیر دسترسی خواهید داشت:

  روانشناسی پول | مذاکره | تصمیم گیری | مدیریت جلسه

  خودشناسی | شخصیت شناسی | تحلیل رفتار متقابل

  کوچینگ | مشاوره مدیریت | توسعه فردی | یادگیری

  استعدادیابی | هوش هیجانی | عزت نفس | برندسازی شخصی

  دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)

ثبت نام    تجربه‌ٔ متممی‌ها

تمرین و مشارکت در بحث جلسات آنلاین تصویری

تجربه‌ی شما از گفتگوهای تصویری چه بوده است؟ آیا چنین گفتگوهایی را برای مدت طولانی انجام داده‌اید؟

چه کارهایی انجام می‌دهید تا فشار ذهنی (Cognitive Load) این گفتگوها کمتر شود؟

      شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.  

     تعدادی از دوستان علاقه‌مند به این مطلب:    امین ، fatemeh ahmadi ، شراره شیری جیان ، مرتضی کاظمی طاسکوه ، مهدی کلانترزاده

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت جلسه به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه مدیریت جلسه
 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۲۴ نظر برای برگزاری جلسات آنلاین با ویدئو کنفرانس | مزایا و معایب تماس تصویری چیست؟

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : کسری

    ..::هوالرفیق::..

    تجربه‌ی این نوع ویدئو کنفرانس‌ها را دارم؛ و بیشترین رکورد هم 4 ساعت بوده، در یک نشست صمیمی. ;)

    چند نکته که به نظرم می‌رسد را صرفاً به عنوان تجربه شخصی مطرح می‌کنم:

    1- خستگی جلسات آنلاینی که افرادی در آن حضور دارند که از دوستانم هستند و همدیگر را می‌شناسیم عموماً کمتر بوده است.

    2- هنگامی که با گوگل میت جلساتی را شرکت کرده‌ام، با توجه به این که تصویر خودم را نمایش نمی‌دهد و فقط تصویر دیگران را جلوی خودم می‌بینم احساس خستگی کمتری می‌کنم. (فضا به جلسات فیزیکی نزدیک‌تر هست و آن اثر آینه حذف می‌شود)

    3- «تقریباً» همیشه سعی می‌کنم بالا تنه و پایین تنه را هر دو! رسمی نگه دارم برای پیشگیری از شرایطی که ممکن هست نیاز شود از جای خودم بلند شوم. (یکی از سوالاتی که در مطالعات آموزش پزشکی انجام شده است این هست که آیا دانشجویان با همان رسمیت کلاس فیزیکی سر کلاس مجازی حاضر می‌شوند یا نه؛ مثلاً صبحانه بخورند قبل از شروع کلاس صبح و لباس رسمی چه بالا تنه چه پایین تنه بپوشند؛ و تاثیرات آن)

    4- سعی می‌کنم در حد یک سلام و احوال‌پرسی ساده هم که شده داشته باشم، وقتی که صحبت می‌کنی نگرانی‌های اضافی یا احتمالی حذف و برطرف می‌شوند و راحت‌تر می‌شوی.

    5- معمولاً یک لیوان آب یا چایی در کنار خودم دارم و از آن استفاده می‌کنم، این طور فضا را راحت‌تر می‌کنم. (هم برای خودم و هم دیگران)

    6- گاهی اگر در نقش مدیر جلسه باشم پیشنهاد می‌دهم که فقط دوست (دوستانی) که صحبت می‌کنند دوربین را فعال کنند و بقیه تنها میکروفن را روشن نگه دارند. (معمولاً هم کسی که حرف می‌زند راحت‌تر و متمرکزتر می‌شود هم مخاطب با توجه بیشتری به صحبت‌ها گوش می‌دهد و احتمال مشارکتش در جلسه بالاتر می‌رود). البته یک استثنا دارد و اگر میهمان یا عضو جدیدی در جلسه داشته باشیم حتماً (به زور!) اجازه می‌دهم که او هم حتی در حد یک سلام و احوال پرسی حتما وارد گفت و گو شود. اگر در نقش مدیر جلسه نباشم معمولاً سوالاتم را بین افراد پخش می‌کنم که فضا راحت‌تر شود و هر کس حس مفید بودن به خاطر فعالیت و شنیده شدن را تجربه کند.

    7- از reactionها استفاده می‌کنم. همان‌هایی که شبیه به ایموجی‌های متحرک هستند. باعث می‌شود مخاطب حس کند دارد شنیده می‌شود. اما از چت باکس کمترین استفاده را می‌کنم چون به نظرم می‌آید بیشترین حواس پرتی را در حین ویدئو کنفرانس‌ها ایجاد می‌کند.

    8- سعی می‌کنم فضای پشت‌سرم طبیعی باشد (از بک‌گراند‌های مصنوعی اسکایپ استفاده نکنم)، و البته نور پردازی خوب داشته باشم. از دیوار سفید! هم اجتناب می‌کنم. یک تابلو، یا یک گلدان یا چند کتاب و یا کتابخانه را حتما در پس‌زمینه نگه می‌دارم.

    پی‌نوشت: تمام این موارد نیاز به شرایط خودش دارد و همه‌اش را نمی‌توانم با هم در یک جلسه اجرا کنم.

  1. ارتباط تصویری فقط در جایگاهی مفید است که قرار باشد که در مورد موضوع خاصی همراه با نمودار و گزارش های بصری خاصی انجام شود در غیر اینصورت جلسه به صورت صوتی نیز کفایت لازم را دارد.

    هنگام جلسه تصویری استفاده از چت باکس نشود و سعی شود در پارت های ۳۰ دقیقه ای بحث کنترل شود و به صورت دوره ای برگزار شود و جدیت لازم همانند جلسات حضوری باشد.

     
  2. مهدی خدابین گفت: (عضو ویژه و ارزیاب ۱ درس)

    طی سه سال گذشته تقریبا روزی را بدون جلسه آنلاین نگذراندم، بعضی روزها چند جلسه آنلاین داشتم. چالش‌هایی که داشتم یا از سایر دوستان در این جلسات شنیدم را اینجا به اشتراک می‌گذارم:

    • جلسات آنلاین برای اعتمادسازی، نسبت به جلسات حضوری خیلی فقیر هستند. ابزارهای کمی برای انتقال احساسات، و سایر مراودات مثل پذیرایی کردن یا گفتگو در فضای جانبی جلسه، دارند. بنابراین به نظرم زمانی‌که ارتباط از مرحله اعتماد سازی اولیه گذشته باشد، کارایی بیشتری دارند. برای این موضوع، سعی می‌کردیم جلسات مربوط به اعتماد سازی را حضوری برگزار کنیم یا در صورتی‌که امکان برگزاری حضوری نبود، به جای یک جلسه حداقل سه جلسه برگزار کنیم و بیشتر زمان دو جلسه از سه جلسه را به اعتماد سازی اختصاص بدهیم.
    • به راحتی جلسات حضوری نمی‌شه از ابزارهایی مثل تخته وایتبرد استفاده کرد. برای این موضوع، از اسلایدهای آماده استفاده می‌کردیم یا واقعا کنار تخته وایتبرد فیزیکی می‌ایستادیم و تصویر کل تخته را با دوربین نمایش می‌دادیم.
    • همه اعضای جلسه یک سطح از تبحر در استفاده از ابزارهای آنلاین را ندارند، بنابراین خیلی وقت‌ها فشارِ استفاده از ابزار را دارند یا اینکه کیفیت درکِ‌شان کم می‌شه. بعد از متوجه شدن این موضوع، کمی از وقت جلسه را به توصیف چگونگی استفاده از ابزارها اختصاص می‌دادیم.
    • همه فضا و تجهیزاتِ مناسب ندارند و فشارِ مقایسه شدن را تحمل می‌کنند. برای این،  یادآوری می‌کردیم که نیاز نیست حتما همه تصویر داشته باشند، در برخی از موارد هم یک یا چند نفر تماس تلفنی می‌گرفتند و از طریق یکی از اعضایی که با ابزاری مثلا اسکایپ در جلسه بود، وارد جلسه می‌شدند.
    • وقتی تعدادی از افراد حضوری هستند و تعدادی هم آنلاین در جلسه شرکت می‌کنند، حتی اگر تجهیزاتِ مناسب برای صدا و تصویر وجود داشته باشه، پیام‌هایِ غیر کلامی که افرادی که حضور دارند به هم می‌دهند را افرادی آنلاین شرکت می‌کنند، دریافت نمی‌کنند بنابراین اطلاعات همه در جلسه یکسان نیست. این موضوع روی کیفیت ارتباط تاثیر منفی داره و ممکن هست سوء تفاهم ایجاد کنه. برای اینکه کیفیت جلسات بالا بره، فقط تمرین کردیم که شرایط را بپذیریم و متناسب با محدودیت‌ها جلسه را برگزار کنیم.
    • تمرکز افرادی که در جلسه هستند روی یک موضوع نیست، آن‌ها در محیط‌های متفاوتی هستند که درک مشترکی از وضعیت همدیگر ندارند. سعی می‌کردیم ابتدا شرایطی که از نظر فیزیکی و روانی توش هستیم را برای هم کمی توصیف کنیم تا حداقل فشاری برای افشا شدن شرایط نداشته باشیم و اتفاقات بعدی هم قابل انتظار باشه و توجه جمع کمتر منحرف بشه.
    • اگر در جلسه نیاز باشه که جسم فیزیکی را با هم بررسی کنند (مثلا یک دستگاه)، خیلی سخت افراد می‌تونند که درکِ یکسانی از آن داشته باشند. به‌خصوص اگر قرار باشد روی جزئیات گفتگو کنند. اگر امکانش بود، جلسه را به زمانی موکول می‌کردیم که افراد از نزدیک با آن شیء (دستگاه) آشنا شوند و بعد جلسه را برگزار می‌کردیم.
    • تاخیر در انتقال پیام هم در جلسه آنلاین آزار دهنده هست و سبب می‌شه حوصله تعدادی از اعضای جلسه سر بره و تمرکزشون روی موضوع از بین بره. یاد گرفتیم بیشتر صبر کنیم، شنیده شدن  پیام  یا تمام شدن صحبت گوینده را با هم چک کنیم.
  3. زینب رنجی گفت: (عضو ویژه و ارزیاب ۴ درس)

    کسانی که افراد نزدیک خانواده یا دوستان صمیمی شان مهاجرت کرده اند شاید با مشکلات تماس تصویری بیشتر درگیر هستند، شاید اگر مثلا آن فرد ایران و در کنار ما بود لازم نبود در این حجم با او صحبت کنیم یا مسایلی را بگوییم که در تماس تصویری می گوییم. تماس تصویری فرصت فراغت بیشتری می دهد و برای همین حجم اطلاعات رد و بدل شده را افزایش می دهد. مثلا شما در دبدار حضوری شاید دوماه یک بار یک ساعت در کافه صحبت کنید اما در تماس تصویری هرچه می خواهد دل تنگت بگویی می گویی آن هم ممکن است چندین بار در ماه!
    نکته دوم که در ایران با آن درگیر هستیم سرعت افتضاح اینترنت است که باعث می شود بعد از هر تماس دچار احساساتی چون خستگی و فرسودگی و ناامیدی و خشم شویم. 
    سومین مساله حواس پرتی هایی است که حین صحبت کردن ایجاد می شود. در گفتگوی حضوری معمولا اگر اتفاقی در محیط بیفتد دو طرف حواسشان پرت می شود اما در گفتگوی تصویری یک نفر دچار حواس پرتی می شود و سعی می کند این موضوع را به نوعی جمع و‌جور کند ، در حالیکه نفر دوم از این اتفاق بی خبر است. این تلاش در کیفیت مکالمات دونفر تاثیر می گذارد و همسویی انرژی دو نفر را از بین می برد. 

  4. مسرور صالحی گفت: (عضو ویژه)

    با سلام

    یادمه در کتاب تئوری انتخاب بری شوارتز یکی از مولفه های مهم برای خوشبختی را داشتن رابطه صمیمی و عمیق دانست و به نظرم یکی از راههای افزایش صمیمیت داشتن تماس های چند بعدی است، تماسی که در آن همه بتوانیم از رنگ، بو، دما و… لذت ببریم، یکی از مشکلاتی که تماس تصویری دارد این است که همزمان اگر همه بخندند تنها صدای یک همهمه به گوش میرسد و اصلا صدای زیبای خنده نزدیکان و دوستان شادی ما را بیشتر نمی کند، و اینکه در تماس تصویری، فشار ناشی از متکلم وحده بودن سخنران شدیدتر است مثلا شما حتی اگر در جلسه مهمی هم باشید،  از میان کلام سخنران به صورت دزدکی که باشد روی یه کاغذ یا با اشاره چشم به همکار مقابلتان یه نکاتی را می رسانید و این فشار ذهنی را کمتر میکند!