سه نوع گفتگو | از کتاب ارتباط برتر چارلز دوهیگ

آیا تا به حال پیش آمده که چند دقیقه دربارهٔ موضوعی که برایتان مهم بوده با فرد دیگری صحبت کنید و در نهایت فقط یک یا دو کلمه بشنوید؟ مثلاً «بله. درست می‌گویی.» چه حسی پیدا می‌کنید؟

آیا پیش آمده که دربارهٔ مشکلی که در رابطه‌تان وجود دارد راه‌حل‌هایی را مطرح کنید و طرف مقابل به جای بررسی راه‌حل‌ها یا پیشنهاد راهکار متقابل، از احساسات خود در آن رابطه بگوید؟

متقابلاً آیا پیش آمده یک ساعت پای حرف دوست یا همکار خود بنشینید و به دغدغه‌هایش گوش دهید و با او همراهی کنید، و در نهایت به شما بگوید که تو اصلاً همراه نیستی و حرف من را نمی‌فهمی؟

چارلز دوهیگ (Charles Duhigg) در کتاب Supercommunicators به این نوع پرسش‌ها پرداخته و توضیح می‌دهد که «همراه بودن با طرف مقابل در یک گفتگو» یکی از پایه‌های ارتباط موثر است؛ هنری ساده و در عین حال بسیار مهم که بسیاری از ما آن را جدی نمی‌گیریم. در نگاه اول کتاب او راهنمایی برای گوش دادن موثر به نظر می‌رسد. اما چنان‌که در ادامه خواهیم گفت، ایدهٔ کلیدی کتاب، مهم‌تر از یک یا چند تکنیک است.

درباره کتاب ارتباط برتر چارلز دوهیگ و ترجمه آن

ما چارلز دوهیگ را در ایران با کتاب قدرت عادت می‌شناسیم. کتاب دیگر او یعنی «باهوش‌تر، سریع‌تر، بهتر» که چهار سال پس از کتاب اول نوشته شد، با وجود مشهور و پرفروش شدن هرگز نتوانست به جایگاهی مشابه قدرت عادت دست پیدا کند. شاید به این علت که قدرت عادت را هم مخاطب عام و علاقه‌مندان به کتابهای توسعه فردی و خودیاری پسندیدند، هم دانشگاهیانی که کمی در کیفیت محتوا سخت‌گیرتر بودند و همین باعث شد که به سرعت در فهرست کتابهای پرفروش قرار بگیرد (البته قبلاً گفته‌ایم که پرفروش بودن کتاب به معنای کیفیت بالای کتاب نیست).

اکنون دوهیگ بعد از حدود یک دهه از انتشار نخستین کتابش، کتاب Supercommunicator‌ را دربارهٔ مهارت ارتباطی به بازار عرضه کرده است. از آن‌جا که هنوز کتاب دوهیگ به فارسی ترجمه نشده، مشخص نیست که خوانندهٔ فارسی‌زبان آن را با چه عنوانی خواهد شناخت. اما از آن‌جا که یافتن معادل فارسی برای اصطلاح Communicator دشوار و به تبع آن معادل‌یابی برای Supercommunicator دشوارتر است، احتمالاً ناشری که تصمیم به ترجمهٔ این کتاب بگیرد، عناوینی مانند «ارتباط برتر»، «گفتگوکنندگان همراه» و یا «کلیدهای ارتباط موثر» را برای آن برخواهد گزید.

به نظر می‌رسد این کتاب گزینهٔ مناسبی برای ترجمه به زبان فارسی باشد. البته به قضاوت ما در متمم، استحکام و انسجام محتوای آن به اندازهٔ کتاب قدرت عادت نیست، اما توصیه‌هایی که لابه‌لای حرف‌های داهیگ مطرح می‌شود، ارزشمند است. ضمن این‌که اساساً ضعف و قوت در مهارت ارتباطی، در اثر عمل کردن و نکردن به همین نکته‌های ظاهراً ساده به وجود می‌آید. بنابراین نباید اهمیت‌شان را دست‌کم گرفت.

سه نوع گفتگو

در این‌جا از میان نکاتی که چارلز دوهیگ به آن‌ها پرداخته، می‌خواهیم نکته‌ای را مرور کنیم که به نوعی هستهٔ کتاب هم محسوب می‌شود: انواع گفتگوها. دوهیگ معتقد است که بیشتر گفتگوهای ما انسان‌ها در یکی از این سه دسته قرار می‌گیرد: گفتگوهای عملی (practical) دربارهٔ اقدام‌ها و حل مسائل، گفتگوهای عاطفی (emotional) درباره احساسات و هیجاناتی که تجربه می‌کنیم و گفتگوهای اجتماعی (social) دربارهٔ هویت، جایگاه و موقعیت اجتماعی‌مان.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارتهای ارتباطی و زبان زندگی به شما پیشنهاد می‌کند: