روانشناسی رابطه عاطفی | با مشکلات رابطه عاطفی چه میکنید؟
چالش در رابطه عاطفی اجتنابناپذیر است. هر چقدر هم حس کنیم به شریک عاطفی خود نزدیکیم و با هم شباهت داریم، باز هم مشکلات و چالشها به سراغمان میآیند.
یک روز ممکن است دربارهی حریم شخصی و حد و حدود آن بحث کنیم، روزی دیگر در مورد حفظ یا قطع ارتباط با یک دوست مشترک.
یک بار دربارهی مسائل سیاسی اختلافنظر پیدا میکنیم و یک بار هم دربارهی ماندن یا استعفا دادن از شغل فعلی.
گاهی اینکه شریک عاطفیمان سر در موبایل برده و برای حرف زدن با ما وقت نمیگذارد خود میتواند منشاء یک بحث و جدال تازه باشد و گاهی، تغییر نظر شریک عاطفیمان در مورد داشتن یا نداشتن فرزند.
فهرست چالشهای رایج در روابط عاطفی بسیار طولانی است و اگر کسی بگوید در رابطه عاطفی هرگز چنین چالشهایی به وجود نمیآید احتمالاً هیچوقت چنین رابطههایی را تجربه نکرده است.
دربارهی مشکلات رابطه عاطفی بسیار گفتهاند و نوشتهاند. بخشی از این نوشتهها بر پایهی مشاهدات و تجربیات گوینده هستند و برخی دیگر بر پایهی مطالعات علمی شکل گرفتهاند. رابطه عاطفی آنقدر پیچیده است که نمیتوان انتظار داشت مطالعات علمی بتوانند همهی جنبههای آن را پوشش دهند. اما در عین حال، دستاوردهای علمی هم در این زمینه کم نبودهاند.
در این درس میخواهیم به مدل ذهنی دربارهی رابطه بپردازیم و ببینیم این بحث چگونه میتواند به ما در کاهش نارضایتی از رابطه کمک کند.
بحث مدل ذهنی دربارهی رابطه را نخستین بار ریموند نی (Raymond Knee) مطرح کرد و پس از او محققان متعددی آن را توسعه دادند (+).
ریموند نی | مطالعه درباره مدل ذهنی و مشکلات رابطه عاطفی
کارول دوک در دههی نود میلادی به شدت روی موضوع طرز فکر یا مدل ذهنی متمرکز بود و مقالات متعددی را در این زمینه منتشر کرد. دوک انسانها را در یک طیف قرار میداد که در یک سر آن ذهنیت ثابت (Fixed Mindset) و در انتهای دیگر آن ذهنیت رشد (Growth Mindset) قرار داشت.
دستاوردهای این مطالعات نهایتاً یک دهه بعد در قالب کتاب Mindset منتشر شد که آن را جداگانه به صورت کامل معرفی کردهایم (کتاب طرز فکر).
تلاشی که دوک از دههی نود میلادی آغاز کرد باعث شد فضای جدیدی در تحلیل مدل ذهنی انسانها باز شود.
پس از دوک محققان بسیاری سعی کردند ایدهی تئوریهای ضمنی را در حوزههای دیگر بهکار ببرند و آزمایش کنند و اتفاقاً بسیاری از آنها موفق هم شدند. ریموند نی یکی از این افراد بود. او از خود پرسید:
آیا میتوان گفت ذهنیت ثابت و ذهنیت رشد در رابطه عاطفی هم وجود دارد و روی آن تأثیر میگذارد؟
مثلاً میتوانیم بگوییم مهناز و بهداد در رابطه با شریک عاطفی خود مشکل مشابهی داشتند، اما تفاوت در مدل ذهنی باعث شد که به شکلهای بسیار متفاوتی رفتار کنند؟
او نتیجهی مطالعاتش را در قالب یک مقاله منتشر کرد و نشان داد که تفاوت در مدل ذهنی میتوان به تفاوتهای جدی در رفتار و عملکرد منتهی شود. او به این سوالات پاسخ داد:
- مدل ذهنی چگونه روی انتخاب شریک عاطفی تأثیر میگذارد؟
- مدل ذهنی به چه شکلی روی رفتار ما در مواجهه با چالشها تأثیر میگذارد؟
- مدل ذهنی چگونه روی برنامه ریزی ما برای رابطه عاطفی تأثیر میگذارد؟
- تفسیری که ما از رفتارهای طرف مقابل انجام میدهیم چگونه مدل ذهنیمان ربط پیدا میکند؟
چگونه به رابطه نگاه میکنید؟ سرنوشت ثابت یا امکان رشد؟
پیش از اینکه بحث را جلو ببریم، لازم است دو مدل مختلف نگاه به رابطه عاطفی را کمی بیشتر شرح دهیم:
دسترسی کامل به این درس و ۵۴ درس دیگر دربارهٔ حمایت اجتماعی و رابطه عاطفی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۴۳۰۶ نفر از متممیها مجموعاً ۵۳۴۷ تمرین در درسهای حمایت اجتماعی ثبت کردهاند.
با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۵۴ درس به هزاران درس دیگر از جمله درسهای زیر دسترسی خواهید داشت:
مدیریت استرس | مهارت ارتباطی | کوچینگ
شخصیت شناسی | خودشناسی | مدیریت تعارض
چگونه شاد باشیم | عزت نفس | هوش هیجانی
تمرین و مشارکت در بحث
تجربهی شما از این دو ذهنیت چیست؟ بیشتر به کدامیک از آنها تکیه کردهاید؟
بر اساس خاطرات و تجربیات شما، هر یک از این دو ذهنیت چه فرصتها و تهدیدها، یا مزیتها و هزینهایی میتوانند ایجاد کنند؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری حمایت اجتماعی به شما پیشنهاد میکند:
- حمایت اجتماعی
- تعریف حمایت اجتماعی چیست؟ معرفی انواع حمایت های اجتماعی
- با دوستانمان وارد تعامل مالی بشویم یا نه؟
- حمایت اجتماعی | تعریف دوستی چیست | چه کسانی واقعاً دوست شما هستند؟
- دوستی یعنی چه؟ مرور تعریف دوستی از ارسطو تا امروز | کتاب فلسفه ی دوستی
- آیا شما تنها هستید؟ (پرسشنامه سنجش میزان تنهایی)
- اگر تنها هستید بخوانید: رابطه بین تنهایی و سلامت
- رابطه حمایت اجتماعی و طول عمر | مروری بر پرسشنامه حمایت اجتماعی
- جملاتی درباره تنهایی | کتاب فلسفه تنهایی
- نقش ارتباط اجتماعی در افزایش عمر سالمندان
- شبکه سازی برای زندگی و کسب و کار | چگونه شبکه سازی کنیم
- یکی از جملات مارتین لوتر کینگ | سکوت دوستان یا حرفهای دشمنان؟
- آیا این رابطه ارزشمند است؟ پرسشنامه سنجش کیفیت دوستی و رابطه
- آیا دوستانتان هنگام حمایت عاطفی از شما، اصول اولیه را رعایت میکنند؟
- تعریف رابطه عاطفی چیست؟ زندگی شما تا چه حد از نظر روابط عاطفی غنی است؟
- شش مرحلهی روابط بین فردی
- مبادله در برابر رابطه | فرق مبادله اقتصادی با رابطه اجتماعی چیست؟
- نظریه دلبستگی جان بالبی | آشنایی با چهار سبک دلبستگی
- مثلث استرنبرگ چیست؟ | آشنایی با مثلث عشق و پیام آن
- چگونه یک دوست خوب باشیم؟ | اهمیت به رسمیت شناختن طرف مقابل
- روشهای حفظ رابطه عاطفی | چه رفتارهایی به افزایش عمر رابطه کمک میکنند؟
- زوال دوستی | ساموئل جانسون
- نشانه های پیشگوییکنندهی شکست رابطه عاطفی
- هر آشنایی و دوستی، میتواند آغاز تغییری همیشگی باشد
- قصه گویی و انواع قصههای شخصی | چرا دوستانمان قصه زندگی خود را تعریف میکنند؟
- هنگام نارضایتی از رابطه چه شیوهای را انتخاب میکنید؟
- روانشناسی رابطه عاطفی | با مشکلات رابطه عاطفی چه میکنید؟
- حسادت در رابطه عاطفی
- پارادوکس عاطفی | حسم به تو، ترکیبی از حسهای خوب و بد است
- با پارادوکس عاطفی چه کنم؟ در این رابطه، بمانم یا بروم؟
- مدیریت تعارض در رابطهٔ عاطفی | آیا شما هم دعوا میکنید؟
- خستگی، ملال و دلزدگی در رابطه عاطفی | با نگاهی به مدل خودافزایی
- مراحل پایان یافتن رابطه عاطفی | نشانه های خراب شدن یک رابطه چیست؟
- گوستینگ چیست؟ | قطع ناگهانی رابطه عاطفی چگونه اتفاق میافتد؟
- الیزابت کوبلر راس | مدلی برای مراحل سوگواری و تحمل اندوه
- عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست | مگان دیواین
- جملاتی در مورد احساس تنهایی | از متن کتاب فلسفه تنهایی
- نظریه نفوذ اجتماعی: ما چگونه با خودافشایی رابطه میسازیم؟
- آیا شما هم دوستانی دارید که در “گوش ندادن” به حرفهایتان حرفهای باشند؟
- گوش دادن دفاعی، گوش دادن تهاجمی و گوش دادن ماشینی
- خبرهای خوب و افکار مثبت روزانه را چگونه تحمل میکنید؟
- آیا دوستِ دوستِ شما با شما دوست است؟ با دوست دیگر شما چطور؟
- ترکیب شبکه ارتباطی شما چگونه است؟
- دوستی اینترنتی | آیا دوستی دیجیتال جایگزین دوستی فیزیکی میشود؟
- چند پیشنهاد برای مدیریت جر و بحث و دعواهای دنبالهدار در رابطه عاطفی
- انسانها تغییر میکنند
- رابطه ما را تغییر میدهد
- نکتهای در مورد انتقام گرفتن
- جان گاتمن | محقق در زمینه عشق، رابطه عاطفی و زوج درمانی
- تری اوربوچ | محقق، نویسنده و مشاور خانواده و روابط عاطفی
- کتاب هوش اجتماعی | دانیل گلمن
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : بهناز مقدم
صرفا چون متمم تجربه شخصی رو می خواست من این مطلب رو می نویسم و ابتدا عرض کنم قصدم خدای نکرده اهانت به رشته تحصیلی یاقشر خاصی نیست.
من خودم در رشته تجربی درس خوندم و در همون گرایش ادامه تحصیل دادم منتها همسرم رشته انسانی بودند.شاید این ضعف من بود که فقط روی تحصیلات دانشگاهی تمرکز کرده بودم .اما فکر میکنم رشته ایشون امکان بیشتری برای مطالعه خارج درس فراهم می کرد.(بازم می گم این یک توجیهه). در مورد یک مشکل ساده می تونست خیلی شفاف و قابل فهم صحبت کنه. یکی از جالب ترین اتفاقات این بود که از همون اوایل بهم پیشنهاد کتاب می داد مثلا اولین کتابی که بهم داد کتاب "طاعون" بود. (16 سال پیش)بعد از تموم کردنش ازم پرسید بنظرت طاعون ممکنه دوباره به اون شهر برگرده؟ و من ...؟؟؟ همسرم گفت که وقتی کتابی رو تموم می کنی سعی کن مصداق های اونو تو زندگی پیدا کنی. شهری که مستعد گرفتن طاعون بوده امکان برگشت دوباره اون حتما وجود داره . تو شروع زندگی هم قطعا مشکلاتی خواهیم داشت ولی از اول بهم قول بدیم که راجع بهش صحبت کنیم. چون مشکلات همیشه دلیل مشخصی ندارند و باید ریشه ای به اونها نگاه کنیم. یکی دیگه از کتابهایی که اوایل حتما اصرار داشت بخونم کتاب " ارتباط متقابل" بود.
شاید اگر من به شیوه خودم پیش می رفتم بیشتر شبیه ذهنیت ثابت عمل می کردم ولی این دیدگاه باعث شد منفعلانه با قضایا برخورد نکنم.
دور وبرخودمون افراد زیادی رو می بینیم که با خوندن چندین کتاب روانشناسی و .... ادعا می کنند آدم شناس قابلی شدند و شخصیت آدم ها رو می تونن بخوبی تشخیص بدهند. اما وقتی وارد رابطه های مختلف می شوند ،همچنان ناپختگی و بی تجربگی خودشون رو ثابت می کنند و در تمام رابطه ها یکنواخت عمل می کنند و انعطاف ندارند.قسمت جالب قضیه اینجاست که بر آدم شناس بودن خود اصرار دارند و نصایح اطرافیان رو مورد توجه قرار نمی دهند و حاضر به تغییر الگوی فکری خودشون نیستند.
شاید این تعریف ابن سینا مکمل این بحث باشه:
"خردورزی یعنی اینکه دنیای ذهنی انسان برداشتی باشد از دنیای عینی "
دنیای عینی دایم درحال تغییره پس ذهن ماهم نیاز به رشد و تغییر داره.