طبقه بندی بلوم (سطوح یادگیری بلوم)

بلوم از منظر یک معلم به بحث آموزش و یادگیری نگاه می‌کرد.

او بر این باور بود که وقتی معلم می‌خواهد یک جزوه بنویسد یا به کلاس برود یا امتحان طراحی کند یا هر کار دیگری که به آموزش مربوط است انجام بدهد، باید بتواند ابتدا تکلیف خودش را مشخص کند که از این تلاش و فعالیت چه انتظاری دارد.

وقتی معلم هدف خودش را بهتر بداند، دانش‌آموز و دانشجو هم دستاورد بیشتر و بهتری خواهند داشت.

کلاس هم بهتر طراحی خواهد شد.

حتی شاید باید یک فعالیت آموزشی یک ساعته، مثلاً به سه یا چهار بخش مختلف با هدف‌های متفاوت تقسیم شود و هر بخش بر اساس هدف ویژه‌ی خود، طراحی و اجرا شود.

کاربردهای طبقه بندی بلوم (سطوح یادگیری بلوم)

با توجه به توضیحاتی که تا اینجا ارائه شد، احتمالاً می‌توانید هدفهای بلوم از تعریف و طبقه بندی اهداف یادگیری را حدس بزنید.

دو حوزه‌ی اول، بخش مهمی از زندگی تحقیقاتی بلوم را به خود اختصاص داد و برای هر کدام از آنها، یک کتاب مستقل منتشر کرد.

در مورد حوزه‌ی سوم، با وجودی که مدل‌های مختلفی ارائه شد، در نهایت بلوم حاضر نشد یک جمع‌بندی رسمی در قالب کتاب برای آنها تنظیم کند. چون بر این باور بود که تجربه‌ی چندانی در مواجهه با آموزش فعالیت‌های حرکتی و مکانیکی ندارند و نمی‌توانند طبقه‌بندی معتبری ارائه کنند.

اما به هر حال، کارهای ارزشمندی هم در این بخش انجام داد.

در اینجا برخی از هدف‌های رفتاری که بلوم در این بخش تعریف کرد با هم مرور می‌کنیم:

  هدف آموزش می‌تواند این باشد که مهارت شاگرد یا دانشجو در یادگیری حرکت‌ها از طریق مشاهده افزایش یابد (مثلاً با مشاهده‌ی شیوه‌ی جوشکاری استاد، بتواند آن را تقلید کند).

  هدف آموزش می‌تواند این باشد که شاگرد یا دانشجو، همان فعالیت مکانیکی را که قبلاً انجام می‌داده با دقتی بالاتر و خطایی کمتر انجام دهد.

  هدف آموزش می‌تواند این باشد که یک حرکت بدنی یا فعالیت فیزیکی به یک عادت کاملاً ناخودآگاه تبدیل شود.

 حوزه‌ی سوم، بیشتر برای آموزش مهارتهای فیزیکی و کارگاهی (مانند تعمیر دستگاه‌ها، جوشکاری و آموزش نرمش و ورزش) مفید است. 

از آنجا که فضای متمم برای این نوع آموزش طراحی نشده و از طرفی خود بلوم هم فرصت کافی برای تکمیل و تشریح این بخش در اختیار نداشت، عملاً ما در درس مهارت یادگیری و تمام متمم، دو حوزه‌ی نخست (شناختی / احساسی) را مورد بحث و توجه قرار خواهیم داد.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارت یادگیری به شما پیشنهاد می‌کند: