نظریه دلبستگی جان بالبی | آشنایی با چهار سبک دلبستگی

سازمان بهداشت جهانی بعد از جنگ جهانی دوم مأموریتی را به جان بالبی، روانشناس و روانکاو انگلیسی، واگذار کرد تا وضعیت روانی کودکان بی‌خانمان و آواره‌ی پس از جنگ را بررسی کند.

جان بالبی که آن زمان ۴۲ ساله بود، مدتی به صورت متمرکز بر روی این پروژه کار کرد و حاصل آن را در گزارشی تحت عنوان مراقبت مادری و سلامت روانی منتشر کرد. البته شاید هرگز فکر نمی‌کرد که نتایج آن تحقیق، جایگاهی ویژه را در میان روانشناسان قرن بیستم در اختیار او قرار دهد.

جان بالبی در سال ۱۹۹۰ در سن ۸۳ سالگی فوت کرد و می‌توان گفت که تمام چهار دهه‌ی باقیمانده‌ی عمرش، تحت تأثیر کار حرفه‌ای و عمیقی قرار گرفت که بر روی کودکان جنگ‌زده انجام داده بود.

امنیت روانی و نظریه دلبستگی

جان بالبی به مفهوم پیوند عاطفی یا به بیان ساده‌تر دلبستگی (Attachment) توجه ویژه‌ای داشت و معتقد بود ایجاد دلبستگی و شکل دادن پیوندهای عاطفی یکی از نیازهای غریزی و بیولوژیک همه‌ی ما انسان‌هاست.

البته تا این‌جای کار، حرف او چندان تازه به‌نظر نمی‌رسد. حتماً به یاد دارید که روانشناسان بسیاری مانند آبراهام مزلو به نیاز به تعلق توجه داشته‌اند و سومین لایه از هرم مزلو هم به همین نیاز اختصاص دارد.

اما دو نکته در حرف‌های بالبی وجود داشت که زمینه‌ی مطالعات و تحقیقات بعدی قرار گرفت:

بعد از این‌که بالبی دیدگاه خود را مطرح کرد، افراد دیگری آن را در رابطه های عاطفی و عاشقانه بررسی کردند (+). حتی روابط در گروه‌های دوستی و کاری و نیز رابطه میان کارمند و مدیر هم، به تدریج بر اساس نظریه دلبستگی بررسی شد.

امروز بر خلاف نخستین روزهایی که بالبی نظریه دلبستگی را مطرح کرد، کمتر کسی شکل گیری همه‌ی رفتارهای ما در رابطه‌های نزدیک را به دوران کودکی نسبت می‌دهد.

در کنار تجربه‌های کودکی:

• آموخته‌های ما در مورد رابطه های نزدیک
• انتظارات ما از هر رابطه
• و نیز تجربه‌های ما در روابط مشابه

عوامل دیگری هستند که بر روی سبک دلبستگی و مدیریت رابطه در هر یک از ما تأثیر می‌گذارند.

اما چارچوبی که بالبی مطرح کرد و دیگران توسعه دادند، آن‌قدر شفاف، مفید و کاربردی است که هنوز در تحلیل رفتار انسان‌ها در روابط نزدیک، دوستانه و عاطفی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اجتناب و اضطراب، دو شاخص اصلی در بررسی دلبستگی‌ها

اگر کارهای بالبی و افراد دیگری را که نظریه دلبستگی را توسعه دادند کنار هم بگذاریم، در نهایت به این نتیجه می‌رسیم که دو مولفه‌ی کلیدی در دلبستگی‌های ما قابل بررسی است: اجتناب و اضطراب.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری حمایت اجتماعی به شما پیشنهاد می‌کند: