کتاب هوش هیجانی دانیل گلمن (کتابی ساده اما غنی)
اگر از کارشناسان و دانشگاهیان درباره تأثیرگذارترین کتاب هوش هیجانی بپرسید، احتمالاً اغلب آنها بر روی کتاب هوش هیجانی دانیل گلمن اتفاقنظر خواهند داشت.
کتاب دانیل گلمن از دو جهت حائز اهمیت است: یکی اینکه کتابی جریانساز در زمینهی هوش هیجانی (یا هوش عاطفی) است.
دیگر اینکه در مقایسه کتابهای بسیاری که بر اساس آن یا با الهام از آن نوشته شدهاند، همچنان متنی روان، ساده و نسبتاً جامع دارد و میتواند تصویری مناسب از جغرافیای بحث هوش هیجانی در اختیار خواننده قرار دهد.
افراد بسیاری کوشیدهاند بخشی از کتاب دانیل گلمن را انتخاب کنند در کتابها و نوشتههای خود آن را بسط دهند و از این راه کسب درآمد کنند.
اما فروش بالای این کتاب و شهرت جهانی آن نشان میدهد که هنوز اصلِ کتاب یکی از موفقترین نوشتهها درباره هوش هیجانی است (خودِ دانیل گلمن هم جزو همین افرادی است که سعی کرده از کتاب هوش هیجانی خودش، دوباره مطلب و درآمد تازه استخراج کند).
[ درس مرتبط: معرفی دانیل گلمن ]
زمینههای نگارش کتاب هوش هیجانی
دنیل گلمن بخش قابل توجهی از دههی پنجم زندگی خود را به نوشتن گزارشهای علمی برای نشریهی New York Times گذرانده است.
او سالها قبل از انتشار کتاب هوش هیجانی، نوشتن برای مخاطب عمومی را آموخته و تجربه کرده بود.
گلمن با مطالعهی مقالهی سالووی و مِیِر که در سال ۱۹۹۰ منتشر شد، به این نتیجه رسید که بحث هوش هیجانی پتانسیل بالایی دارد و به اندازهی کافی به آن توجه نشده است.
خصوصاً اینکه حرفهایی از جنس حرفهای سالووی و جان مِیِر از دههی ۶۰ میلادی در مقالات دانشگاهی دیده میشد؛ اما بعد از چند دهه همچنان بین عموم مردم شنیده و شناخته نشده بود.
توجه داشته باشید که در زمان نگارش کتاب هوش هیجانی گلمن، هنوز بحث استعدادیابی برای بسیاری از مردم و حتی متخصصان، تداعیکنندهی ضریب هوشی و IQ و موضوعات مشابه بود.
گلمن کوشید این بحثها را به شکلی ساده و با زبان عمومی برای مخاطبان عامه تدوین و روایت کند.
و البته حداکثر تلاش خود را به کار برد تا این روایت ساده شده و کاربردی، همچنان بر مطالعات و تحقیقات علمی استوار باشد.
خلاصه کتاب هوش هیجانی گلمن در چند جمله
دانیل گلمن در کتاب هوش هیجانی خود میکوشد بر این نکته تأکید کند که هوش هیجانی (که میتوانیم آن را هوش عاطفی و با کمی اغماض، حتی هوش ارتباطی هم بنامیم) در مقایسه با IQ یا بهره هوشی، شاخص پیشبینیکنندهی بهتری برای موفقیت باشد.
[ درس مرتبط: منظور از شاخص پیش بینی کننده چیست؟ ]
او مولفههای هوش هیجانی را به چهار دسته تقسیم میکند:
[ درس مرتبط: نشانه های هوش هیجانی بالا چیست؟ ]
مهمترین ویژگی مثبت کتاب هوش هیجانی گلمن
قطعاً محتوای ارزشمند ارزشمندترین ویژگی این کتاب است.
همین محتوای ارزشمند باعث شد که این کتاب در فضای روانشناسی مثبت گرا یک اثر جریانساز باشد.
اما اگر از محتوا بگذریم، میتوان ویژگی مثبت و ارزشمند کتاب را ساده و روان بودن آن دانست.
از همان نخستین صفحهی کتاب، نویسنده تکلیف شما را مشخص میکند که قرار نیست با یک متن پیچیده و تخصصی آکادمیک مواجه شوید:
گلمن بحث خود را با یک خاطره شروع میکند.
خاطرهی رانندهی اتوبوسی که گلمن در عصر یک روز خستهکننده، سوار اتوبوسش میشود.
راننده با صدای بلند و لحن خوب، با او – و همهی مسافرهای دیگری که سوار میشوند – احوالپرسی میکند.
این رفتار آنقدر غیرمنتظره است که بسیاری از مسافران، حتی آمادگی کافی برای جواب دادن به احوالپرسی او را ندارند.
راننده در طول مسیر هم سکوت نمیکند. برای مسافران از اتفاقهایی که در آن خیابانها در حال روی دادن است حرف میزند:
حراج در فروشگاهِ آن سمت خیابان؛
نمایشگاهی که در موزهی این سمت خیابان در حال برگزاری است؛
و فیلمی که اکران آن در سینمای پایین خیابان آغاز شده.
گلمن در ادامه توضیح میدهد که حال و هوای مسافران هنگام پیاده شدن، شباهت چندانی به زمان سوار شدن ندارد و آنها با راننده به گرمی خداحافظی میکنند.
همین مثال ساده به ما این پیام را میدهد که هدف کتاب هوش هیجانی، حرفهای خشک و جدی تئوریک نیست. بلکه قرار است با خواندن این کتاب، تغییری در نگاه ما به دنیای اطراف و نیز عادتهای رفتاری ما ایجاد شود.
دقت علمی کتاب هوش هیجانی دانیل گلمن
گلمن در نقل مطالب و مطالعات و تحقیقات علمی نسبتاً دقیق است؛ بنابراین نمیتوانیم او را در ردهی کسانی مثل ملکوم گلدول قرار دهیم (شباهت دو نویسنده این است که هر دو ژورنالیست بودهاند و برای مخاطب عام کتابهای پرفروش روانشناسی مینویسند).
اما این را هم باید به خاطر داشته باشیم که وقتی گلمن از نقل تحقیقات فاصله میگیرد، برخی ادعاهایی مطرح میکند که اگر چه قابل قبول به نظر میرسند، اما علمی نیستند (علمی نبودن به معنای نادرست بودن نیست؛ بلکه این معناست که ادعای مطرح شده به روش علمی تکیه ندارد).
به این نمونهها توجه کنید:
- رهبران بزرگ تاریخ، هوش هیجانی (EQ) بالایی داشتهاند.
- به این علت که هوش هیجانی به اندازهی مورد نیاز عصر ما پرورش نیافته، در بلندمدت موج فرایندهی جنایات را شاهد خواهیم بود (میتوانید حدس بزنید که چهرهی استیون پینکر با شنیدن این حرف در هم میرود).
از این نمونه ادعاها – به صورت مستقیم و غیرمستقیم – باز هم در کتاب مطرح شدهاند.
حتی برخی منتقدان گلمن میگویند جریانسازی او برای جا انداختن هوش هیجانی به عنوان بخشی از آزمون استخدامی میتواند نوعی سوگیری مثبت به نفع ماکیاولیستها ایجاد کند (+).
چون این افراد میتوانند احساسات خود را بهتر مدیریت کرده و احساسات دیگران را بهتر مورد سوء استفاده قرار دهند (البته همهی محققها در این زمینه همعقیده نیستند).
به هر حال باید به خاطر داشته باشیم که مقیاس و اندازهی این نقدها در مقایسه با محاسن و ویژگیهای مثبت این کتاب، بسیار کوچک است.
اگر نقدهایی هم دربارهی این کتاب یا هر کتاب عمومی مدیریتی / روانشناسی مطرح میشود، صرفاً با هدف ترسیم مسیر برای مطالعات و تحقیقات بیشتر است و نه کوچک شمردن کار نویسندگان.
به عنوان جمعبندی، به نظر میرسد که میتوان از قرار دادن کتاب هوش هیجانی در فهرست مطالعهی مدیران، کارکنان سازمانها و نیز خانوادهها و علاقهمندان به توسعه فردی دفاع کرد.
ما هم در متمم در مجموعه درسهای آموزش هوش هیجانی، از این کتاب به عنوان یکی از منابع خود استفاده کردهایم.
ترجمه کتاب هوش هیجانی در ایران
کتاب Emotional Intelligence دانیل گلمن در ایران توسط مترجمان مختلف با عنوانهای متفاوتی ترجمه شده است.
از جمله این ترجمهها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
جدا از اینکه اگر نکتهای از محتوای کتاب برایتان جالب بوده است، خوشحال میشویم آن را مطرح کنید؛
خوشحالترمان میکنید اگر در مورد ترجمهای که در دسترس داشتهاید، بازخوردی هم به سایر دوستانتان که قصد خرید و مطالعه این کتاب را دارند ارائه دهید.
کتاب هوش هیجانی نوشته دانیل گلمن از جمله کتابهایی است که دوستان متممی در نظرسنجی سالانه متمم به عنوان یکی از کتابهای پیشنهادی برای مطالعه به سایر دوستانشان معرفی کردهاند.
چند تذکر درباره بخش معرفی کتاب
متمم سایت فروش کتاب نیست. و جز کتاب «از کتاب» محمدرضا شعبانعلی - که خود متمم آن را منتشر کرده - صرفاً به معرفی، بررسی و نقد کتاب میپردازد.
صِرف معرفی کتاب در متمم لزوماً به معنای تأیید محتوای آن کتاب نیست. پس حتماً متن معرفی را کامل بخوانید. ممکن است نقاط ضعف برخی کتابها پررنکتر از نقاط قوتشان باشد.
معرفی کتاب در متمم لزوماً به این معنا نیست که آن کتاب جزو منابع تدوین درسها بوده است (مگر این که صریحاً به این نکته اشاره شده باشد). در باقی موارد صرفاً ممکن است با هدفی مشخص (نقل یک مطلب از کتاب، نقد کتاب، آشنایی با نویسنده و ...) به کتاب اشاره شده باشد.
متمم برای معرفی کتابها هیچ نوع هزینهای دریافت نمیکند و صرفاً اهداف آموزشی خود را مد نظر قرار میدهد.بنابراین اگر ناشر هستید و کتابی در متمم معرفی شده، کتاب مرتبط دیگری را که در آن حوزه ترجمه یا تألیف کردهاید (یا اگر ترجمه دیگری از همان کتاب را عرضه کردهاید) در کامنتها معرفی کنید. متمم ممکن است بعد از بررسی کتاب را به متن بیفزاید یا معرفی آن را در قالب مطلبی مستقل منتشر کند.
دستهبندی موضوعی کتاب های مدیریت
دستهبندی کتاب های روانشناسی و توسعه فردی
فهرست کامل کتاب های روانشناسی | نقد و خلاصه کتاب
کتابهایی در مورد یادگیری و مدل ذهنی
چند کتاب درباره بهبود مهارت های ارتباطی
مطالب، فایلها و کتابهای مربوط به کتابخوانی
خرید کتاب از کتاب نوشته محمدرضا شعبانعلی
راهنمای خواندن و خریدن کتاب (فایل صوتی)
کتابخوانی | چگونه کتابخوان شویم؟
فهرست کتابهای پیشنهادی برای ترجمه
پاراگراف فارسی | جملات منتخب کتابها
دوست عزیز.
شما با عضویت رایگان به عنوان کاربر آزاد متمم (صرفاً با تعیین نام کاربری و کلمهی عبور) میتوانید به حدود نیمی از چند هزار درس متمم دسترسی داشته باشید.
همچنین در صورت تمایل، با پرداخت هزینه عضویت، به همهی درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. فهرست برخی از درسهای مختص کاربران ویژه متمم را نیز میتوانید در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
از میان درسهایی که در فهرست بالا آمده است، درسهای زیر از جمله پرطرفدارترین موضوعات هستند:
دوره MBA | مذاکره | کوچینگ | توسعه فردی
فنون مذاکره | تصمیم گیری | مشاوره مدیریت
تحلیل رفتار متقابل | تسلط کلامی | افزایش عزت نفس
چگونه شاد باشیم | هوش هیجانی | رابطه عاطفی
خودشناسی | شخصیت شناسی | پرورش کودکان هوشمندتر
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری هوش هیجانی به شما پیشنهاد میکند:
- هوش هیجانی (هوش عاطفی) و کاربرد آن در مدیریت و کسب و کار
- هوش هیجانی پایین چگونه به ما لطمه میزند؟
- دانیل گلمن | رواجدهندهی مفهوم هوش هیجانی (هوش عاطفی)
- تعریف هوش هیجانی چیست؟
- هوش هیجانی | مدل پیتر سالووی و جان مایر
- کاربرد هوش هیجانی | هوش عاطفی در محیط کار و زندگی شخصی
- نشانه های هوش هیجانی بالا چیست؟ (مولفه های هوش هیجانی)
- برای تقویت هوش هیجانی روی کدام مهارتها و ویژگیها وقت بگذاریم؟
- تعریف خلق در روانشناسی چیست؟
- تفاوت هیجان و احساس چیست؟
- اصل صفر در مدیریت احساسات و افزایش هوش هیجانی
- خودآگاهی | یکی از مولفه های هوش هیجانی
- تمرین تقویت هوش هیجانی | الان حالتون چطوره؟
- انواع هیجانات و ابراز احساسات با کلمات | چرخ رابرت پلاچیک
- تمرین خودآگاهی هیجانی | نوشتن برای “هیچکس”
- همدلی چیست؟ تأکیدی بر اهمیت همدلی به عنوان یک مهارت
- تعریف همدلی چیست؟ | تفاوت همدلی و همدردی
- پرسشنامه همدلی (به همراه پاسخنامه و کلید امتیاز دهی)
- تعریف کار عاطفی یا کارگری احساسی در محیط کار
- مدیریت احساسات و ایفای نقش در محل کار
- مدیریت خشم | برخی از روش های ناکارآمد تخلیه خشم
- آیا حالات صورت روی احساسات و هیجانات ما تأثیر میگذارند؟
- کتاب هوش هیجانی دانیل گلمن (کتابی ساده اما غنی)
- کتاب گفتگوهای سرنوشت ساز
- آنتونیو داماسیو
- هوارد گاردنر (پیشنهاد دهندهی مدل هوش چندگانه)
- کاربرد هوش هیجانی در مدیریت پروژه (معرفی کتاب)
- جدال میان عقل و احساس
- مقاله | تأثیر نوشتن دربارهٔ احساسات بر روی حافظهٔ فعال
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : شهلا صفائی
فیلمی دیدم در آپارات که بخشی از این کتاب رو به شکل زیبایی خلاصه کرده بود.
من یک موردش رو که بیشتر دوست داشتم برای دوستانم می نویسم:
یکی از موضوعات مهمی که دنیل گلمن در کتابش مطرح میکنه: «هنر نقد کردن» است. ( The Artiful Critique)
چگونه به روش درست، دیگران را نقد کنیم؟
انتقاد نشون میده افراد چقدر از کارشون، از همکارانشون و از مسئولیت خودشون راضی هستند.
اگر مدیر هستید یکی از بدترین انتقادها اینه که با ناراحتی، طعنه و عصبانیت بگید:
«داری افتضاح به بار میاری!»
این روش نه پاسخگوست و نه پیشنهادی برای انجامِ بهترِ کار. بلکه فقط احساسات افراد رو نادیده می گیره و اونها رو عصبی و درمانده میکنه.راه اثربخش تر در انتقاد اینه که مثلاً بگید:
«مشکل اصلی ما اینه طرح شما زیادی طول میکشه و هزینه هارو افزایش میده. از شما میخوام که بیشتر در مورد پیشنهادتون فکر کنید مخصوصا در مورد جزییات طراحی نرم افزار؛ برای اینکه ببینید چطور میتونید همین کارو سریعتر انجام بدید»
این کار به مخاطبین شما امید میده کارها رو بهتر انجام بدن. به علاوه برای شروع به اونها پیشنهادم میده.
گلمن میگه: برای اینکه با موفقیت انتقاد کنید به چهار چیز احتیاج دارید:
1. دقیق باشید. ( Be Specific)
2. راه حل ارائه بدید. ( Offer A Solution )
3. رو در رو بگید. ( Do It Face To Face )
4. با ابراز همدلی، احساس خودتون رو نشون بدید. ( Show Empathy )