هنری گانت | از طراحی گانت چارت تا توسعه مدیریت علمی

احتمالاً با شنیدن نام هنری گانت (Henry L. Gantt) بلافاصله یاد گانت چارت می‌افتید. یکی از فراگیرترین و پرکاربردترین ابزارهای مدیریت زمانی پروژه‌ها که بیشتر ما به نوعی از آن استفاده کرده‌ایم.

اما شاید فرصتی پیش نیامده باشد که درباره آقای گانت و مدل ذهنی او تحقیق کنید و ببینید جایگاه او در تاریخ مدیریت چیست. در این درس می‌خواهیم کمی دربارهٔ گانت و زمانهٔ‌ او حرف بزنیم.

گانت؛ دستیار تیلور

دوستانش او را اچ. ال. (H. L.) صدا می‌زدند (دو حرف اول هنری لارنس). خودش هم از این‌که این‌گونه صدایش کنند راضی بود. گانت، متولد ۱۸۶۱، فقط پنج سال از فردریک تیلور کوچک‌تر بود. اما در تمام سی سالی که کنار تیلور کار کرد، او را «آقا» صدا می‌زد (+)؛ احتمالاً به این علت که اولین تجربهٔ شغلی خود را در کنار تیلور آغاز کرده و توسط خود تیلور استخدام شده بود.

گانت هم مانند تیلور فردی جدی بود. در واقع اگر جدی نبود، بعید بود تیلور او را به عنوان دستیار خود انتخاب کند. تیلور از او خواسته بود در کارگاه و کارخانه بچرخد و روش‌های اقتصادی‌تر مدیریت کارخانه را کشف و پیاده‌سازی کند.

گانت هم مانند تیلور و بسیاری از مدیران عصر انقلاب صنعتی به مدیریت از بالا به پایین معتقد بود. اما از یک نظر زاویهٔ نگاهش با تیلور فرق داشت: او برخلاف تیلور انسان‌ها را جدی‌ می‌گرفت:

اگر بخواهیم درس را جمع‌بندی کنیم، می‌توانیم بگوییم که نقش گانت در تاریخ مدیریت، فراتر از اختراع و ابداع گانت چارت بوده است.

با وجودی که نام گانت در حد نام فردریک تیلور مشهور نیست، اما آن‌قدر نقش‌آفرین بوده که او را در کنار تیلور و گیلبرت‌ها (فرانک گیلبرت و لیلیان گیلبرت که هر دو از دوستان تیلور و گانت بودند) از توسعه‌دهندگان نظریه مدیریت علمی می‌دانند. این گانت بود که رویکرد انسانی-اجتماعی را در مدیریت علمی پررنگ‌تر کرد.

برخی از آثار گانت

گانت بسیار اهل نوشتن بود و مقاله‌های متعددی نوشت. همین نوشتن بود که باعث شد به عنوان یکی از پیشگامان و مروجان مدیریت علمی شناخته شود. برخی از مشهورترین مقالات او دربارهٔ مکانیزم‌های محاسبهٔ حقوق و جبران خدمات‌اند. از جمله مقالهٔ «کار، دستمزدها و سودها» (Work, Wages and Profits) که در سال ۱۹۱۰ منتشر کرد. و نیز کتابچه‌ای صد‌ صفحه‌ای با عنوان «جبران خدمات کارگران» (The Compensation of Workmen) که متن یکی از سخنرانی‌های او دربارهٔ نظام حقوق و پرداخت است.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری متفکران کلاسیک مدیریت به شما پیشنهاد می‌کند: