برگزاری جلسات آنلاین با ویدئو کنفرانس | مزایا و معایب تماس تصویری چیست؟

تماس تصویری و ویدئو کنفراس پدیدهی تازهای نیست. بیش از نیم قرن از نخستین تجربههای موفق ویدئوکال میگذرد و تقریباً از سال ۲۰۱۰ تماس تصویری از یک امکان دور از دسترس به پدیدهای عادی تبدیل شده است (+).
رواج یافتن دورکاری (یا به قول سدال نیلی: انقلاب دورکاری) هم استفاده از تماس تصویری و ویدئو کنفرانس را بیش از پیش افزایش داد و نرمافزارهایی مثل اسکایپ (Skype) و زوم (Zoom) و گوگل میت (Google Meet) را به بخشی از نرمافزارهای استاندارد در موبایلها و لپتاپها برای دیدارهای دیجیتالی و برگزاری جلسات آنلاین تبدیل کرد.
آخرین موجی که فراگیر شدن ویدئو کنفرانس و ابزارهای تماس تصویری را تقویت و تشدید کرد، کرونا بود. کرونا باعث شد آخرین گروههایی هم که در مقابل استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی مقاومت میکردند، ناگزیر به سراغ این ابزارها بروند.
سایت Backlinko در این زمینه گزارش جالبی ارائه میکند و میگوید که کاربران اپلیکیشن Zoom از دسامبر سال ۲۰۱۹ تا پنج ماه بعد، یعنی آوریل ۲۰۲۰، حدود ۳۰۰۰٪ رشد کردهاند؛ یعنی از ۱۰ میلیون کاربر به ۳۰۰ میلیون کاربر رسیدهاند و بر اساس آخرین آمار منتشر شده، مجموع دقایقی که در سال از زوم استفاده میشود از سه هزار میلیارد دقیقه عبور کرده است (+).
دربارهی مزایای تماس تصویری و ویدئو کنفرانس بسیار گفتهاند و شنیدهایم.
میدانیم که تماس تصویری این امکان را فراهم میکند تا از مرزها و محدودیتهای جغرافیایی عبور کنیم. ضمن اینکه از ارتباط صوتی غنیتر است و کمک میکند که ارتباط غیرکلامی به شکلی بهتر و گستردهتر شکل بگیرد.
این نکته هم قابلتصور است که اگر امکان تماس تصویری و برگزاری جلسات آنلاین نبود، شاید افراد بسیاری نمیتوانستند کار خود را در قالب دورکاری انجام دهند یا اگر هم چنین میکردند، کیفیت کارشان به شکل محسوسی افت میکرد.
فهرست مزایای تماس تصویری میتواند بسیار طولانی باشد. کافی است دقایقی را در ذهن خود به به چند دهه قبل سفر کنید که دسترسی به چنین امکانی به شکل ساده و ارزان برای ما فراهم نبود.
اما آیا تا به حال به معایب تماس تصویری هم فکر کردهاید؟
منظورمان رویدادها و بدشانسیها نیست. این رویدادها کاملاً موردی و اتفاقی و قابلپیشگیری هستند: اینکه دوست یا همسرتان ناگهان بر سرتان فریاد میزند و بعداً میفهمد که در میانهی یک جلسهی مهم بودهاید. یا اینکه دامن راحت و غیررسمی یا شلوارک پوشیدهاید و فرضتان بر این است که مجبور نمیشوید در طول جلسه از جای خود بلند شوید. اما اتفاقی میافتد که ناگزیرید بلند شوید و مشخص میشود فقط در نیمتنهی بالایی خود، رسمی بودهاید).
به نظر میرسد برخی مشکلات سیستماتیک و ساختاری در تماسهای تصویری وجود دارد که باید آنها را بشناسیم و مورد توجه قرار دهیم. از جمله اینکه ظاهراً تماسهای تصویری میتوانند خستهکنندهتر از دیدارهای فیزیکی باشند.
این خستگی را در ادبیات علمی با اصطلاح Zoom Fatigue یا خستگی زوم میشناسند. البته استفاده از کلمهی Zoom به آن معنا نیست که مثلاً اسکایپ تا گوگل میت خستهکننده نیستند. بلکه Zoom به عنوان نمایندهی پلتفرمهای تماس تصویری انتخاب شده است.
برخی از معایب تماس تصویری
دسترسی کامل به این درس و ۴۵ درس دیگر دربارهٔ مهارت های ارتباطی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۱۱۰۲۳ نفر از متممیها مجموعاً ۸۵۷۸ تمرین در درسهای مرتبط با مهارت ارتباط موثر ثبت کردهاند.
با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۴۵ درس به هزاران درس دیگر از جمله درسهای زیر دسترسی خواهید داشت:
روانشناسی پول | مذاکره | تصمیم گیری | مدیریت جلسه
خودشناسی | شخصیت شناسی | تحلیل رفتار متقابل
کوچینگ | مشاوره مدیریت | توسعه فردی | یادگیری
استعدادیابی | هوش هیجانی | عزت نفس | برندسازی شخصی
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درسها)
محصول آموزشی مرتبط
تمرین و مشارکت در بحث جلسات آنلاین تصویری
تجربهی شما از گفتگوهای تصویری چه بوده است؟ آیا چنین گفتگوهایی را برای مدت طولانی انجام دادهاید؟
چه کارهایی انجام میدهید تا فشار ذهنی (Cognitive Load) این گفتگوها کمتر شود؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت جلسه به شما پیشنهاد میکند:
- دوره مدیریت جلسه | آموزش برگزاری جلسات موثر
- جلسه | تعریف جلسه و انواع جلسه
- دبیر جلسه کیست و چه وظایفی دارد؟ | تفاوت دبیر جلسه و منشی جلسه
- تسهیلگری چیست؟ | ویژگی های تسهیلگر و اهمیت مهارت تسهیلگری
- ویژگی های شخصیت کنترل گر | با کنترل گری در جلسه چگونه رفتار کنیم؟
- مدل ذهنی یک تسهیلگر موفق | جلسه محل یادگیری است
- حرف زدن از ناگفتهها | فیلها، ماهیهای مرده و استفراغ
- مدیریت جلسات | نکاتی برای برگزاری یک جلسه کاری موفق
- دستور جلسه | تعریف دستور جلسه و روش نوشتن دستور جلسه
- چگونه صورت جلسه بنویسیم؟ | نحوه نوشتن گزارش جلسه
- برگزاری جلسات آنلاین با ویدئو کنفرانس | مزایا و معایب تماس تصویری چیست؟
- چک لیست برگزاری جلسه | مرور برخی از رایج ترین اشتباهات در برگزاری جلسات
- معرفی کتاب تسهیلگری راجر شوارتز | آموزش تسهیلگری، اصول و مفاهیم آن
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای آشنا شدن بیشتر با متمم به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کنید و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید.
توجه داشته باشید که خرید ششماهه و یکساله بهترتیب معادل ۲۰٪ و ۳۸٪ تخفیف (نسبت به خرید یکماهه) محسوب میشوند.برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : امیرعلی رستگار کازرونی
..::هوالرفیق::..
تجربهی این نوع ویدئو کنفرانسها را دارم؛ و بیشترین رکورد هم 4 ساعت بوده، در یک نشست صمیمی. ;)
چند نکته که به نظرم میرسد را صرفاً به عنوان تجربه شخصی مطرح میکنم:
1- خستگی جلسات آنلاینی که افرادی در آن حضور دارند که از دوستانم هستند و همدیگر را میشناسیم عموماً کمتر بوده است.
2- هنگامی که با گوگل میت جلساتی را شرکت کردهام، با توجه به این که تصویر خودم را نمایش نمیدهد و فقط تصویر دیگران را جلوی خودم میبینم احساس خستگی کمتری میکنم. (فضا به جلسات فیزیکی نزدیکتر هست و آن اثر آینه حذف میشود)
3- «تقریباً» همیشه سعی میکنم بالا تنه و پایین تنه را هر دو! رسمی نگه دارم برای پیشگیری از شرایطی که ممکن هست نیاز شود از جای خودم بلند شوم. (یکی از سوالاتی که در مطالعات آموزش پزشکی انجام شده است این هست که آیا دانشجویان با همان رسمیت کلاس فیزیکی سر کلاس مجازی حاضر میشوند یا نه؛ مثلاً صبحانه بخورند قبل از شروع کلاس صبح و لباس رسمی چه بالا تنه چه پایین تنه بپوشند؛ و تاثیرات آن)
4- سعی میکنم در حد یک سلام و احوالپرسی ساده هم که شده داشته باشم، وقتی که صحبت میکنی نگرانیهای اضافی یا احتمالی حذف و برطرف میشوند و راحتتر میشوی.
5- معمولاً یک لیوان آب یا چایی در کنار خودم دارم و از آن استفاده میکنم، این طور فضا را راحتتر میکنم. (هم برای خودم و هم دیگران)
6- گاهی اگر در نقش مدیر جلسه باشم پیشنهاد میدهم که فقط دوست (دوستانی) که صحبت میکنند دوربین را فعال کنند و بقیه تنها میکروفن را روشن نگه دارند. (معمولاً هم کسی که حرف میزند راحتتر و متمرکزتر میشود هم مخاطب با توجه بیشتری به صحبتها گوش میدهد و احتمال مشارکتش در جلسه بالاتر میرود). البته یک استثنا دارد و اگر میهمان یا عضو جدیدی در جلسه داشته باشیم حتماً (به زور!) اجازه میدهم که او هم حتی در حد یک سلام و احوال پرسی حتما وارد گفت و گو شود. اگر در نقش مدیر جلسه نباشم معمولاً سوالاتم را بین افراد پخش میکنم که فضا راحتتر شود و هر کس حس مفید بودن به خاطر فعالیت و شنیده شدن را تجربه کند.
7- از reactionها استفاده میکنم. همانهایی که شبیه به ایموجیهای متحرک هستند. باعث میشود مخاطب حس کند دارد شنیده میشود. اما از چت باکس کمترین استفاده را میکنم چون به نظرم میآید بیشترین حواس پرتی را در حین ویدئو کنفرانسها ایجاد میکند.
8- سعی میکنم فضای پشتسرم طبیعی باشد (از بکگراندهای مصنوعی اسکایپ استفاده نکنم)، و البته نور پردازی خوب داشته باشم. از دیوار سفید! هم اجتناب میکنم. یک تابلو، یا یک گلدان یا چند کتاب و یا کتابخانه را حتما در پسزمینه نگه میدارم.
پینوشت: تمام این موارد نیاز به شرایط خودش دارد و همهاش را نمیتوانم با هم در یک جلسه اجرا کنم.
خیلی مطلب مفیدی بود. اول که به این درس رسیدم، فک نمیکردم مطلب خاصی داشته باشه ولی به میانه درس که رسیدم متوجه شدم که چقدر دانسته های جدید به من اضافه کرد که از اونها بی اطلاع بودم. من به شخصه میلی به تماس تصویری ندارم و تا جایی که ممکنه سعی میکنم از این روش ارتباط دوری کنم . الان متوجه شدم بعضی از دلایلی که احساس راحتی با این روش ندارم چیه. واقعا ممنون از نویسنده(یا نویسندگان) این درس
همیشه و در همه جا از تماس های تصویری فرار کردم ؛ انگار دشمن منه ؛ اما از این ابزار بدم نمیاد ؛ بلکه با شخص خودم انگار دشمنم و بیشتر از خودم فرار میکنم تا این ابزار ؛ به خاطر همین عدم استفاده ؛نمیتونم راهنمایی داشته باشم .
به تجربه دریافتهام که ۲ نکته میتواند به غنای ارتباط تصویری بیفزاید و از خستگی و فرسودگی آن کم کند.
۱
دوربین ویدئوکال را در فاصله دورتر قرار دهید تا بتوانید دامنه حرکت بیشتری داشته باشید. همچنین با این کار فشار ذهنی ارتباط چشمی کمی کاهش مییابد.
۲
به جای تصویر به صوت تاکید کنید. یعنی از میکروفنهای باکیفیت استفاده کنید تا مجبور نشوید در ویدئوکال داد بزنید. چون بلند حرف زدن در ارتباط تصویری، از هر چیز دیگری مخربتر و انرژیبرتر است.
۳
مطمئن شوید که سرعت اینترنت به حد کافی نیازهای ارتباط تصویری را پوشش میدهد. در هر لحظه از جلسه اگر سرعت اینترنت یاری نکرد، جلسه یا دیدار را از ارتباط تصویری به سمت ارتباط صوتی سوق دهید.
روبه رشد باشید؛ پایدار و مستمر
یعقوب دلیجه
قبل از مطالعه متن از خوندن عنوان فکر نمیکردم با موضوع به این جالبی روبرو بشم و انقدر نکته کاربردی داشته باشه، بابت نگاهی که به تولید مطلب دارید تبریک میگم.
وقتی فکر میکنم شاید خیلی حساب شده اتفاق نیافتاده که به راهکاری برای جلوگیری در تماس های تصویری ام فکر کنم ولی معمولا سعی میکنم یه تعریفی رو رعایت کنم و اون اینکه قالب هر تماسی متناسب با هدف من از اون تماس باشه.
مثلا جایی که با تماس صوتی کار قابل انجام هستش تصویر رو قطع کنم
یا جایی که میشه پیام داد سراغ زنگ زدن نرم و بالعکس جایی که فکر میکنم تماس گرفتن برای هدف ارتباطم مناسبتره سراغ اون برم.
کارهایی که من برای کاهش فشار ذهنی انجام می دهم:
– هر نیم ساعت یا ۴۵ دقیقه یکبار، به افراد حاضر در جلسه از طریق چت اعلام میکنم که من برای حدود ۳ دقیقه، می روم و سریعا برمی گردم. در این فاصله، آبی می نوشم و کمی راه می روم تا هم عضلاتم خسته نشود و هم با تمرکز بیشتری برگردم.
– هر از چند گاهی ویدئو را می بندم و به نقطه ای دور از لپ تاپ نگاه می کنم تا چشمم استراحتی بکند.
– ارتفاع لبه ی بالایی لپ تاپ را همراستا با چشمم تنظیم می کنم تا دچار گردن درد نشوم و با زاویه ی مناسبی می نشینم.
با سلام.
یکی از خصوصیاتی که من دارم این هستش که موقع تلفن حرف زدن یا فرستادن فایل صوتی(voice) باید راه برم. و این اصلا دست خودم نیست چون بهش عادت کردم و وقتی که راه میرم خیلی راحتر تر میتونم فکر کنم و حرف بزنم. اما یکی از چالشهایی که در تماس تصویری( Video call) دارم این هستش که چون نشستم نمیتونم راحت صحبت کنم به همین دلیل سعی میکنم کمتر از تماس تصویری استفاده کنم.
ممنون از سایت متمم
ارتباط های تصویری میتونه خیلی خسته کننده باشه . مخصوصا وقتی که یک جلسه خیلی رسمی داری و باید کاملا مودب باشی و حرکت اضافه نکنی. در گفتگوهای دو نفره این خستگی بیشتر میشه من معمولا در حین تماس شبکه های اجتماعی را چک میکنم و تصویر را کوچک میکنم. البته خیلی کم کارایی داره
سلام به همه متممی های عزیز و گرامی
موضوع بسیار جالبی هست و من بی اختیار یاد یک داستان افتادم
روزی دو نفر که از دو شهر مختلف بودند در یک شهر سومی با هم به شدت درگیر میشوند و داشتند از خجالت هم در میامدند که مردم ایشان را از هم جدا میکنند و دعوا تمام میشود. بعد از دعوا این دو نفر هرکدام به شهرهای خودشان رفتند.
یکی از دو نفر در شهر خودش روی پشت و بام میرود و به سمت شهر نفر دوم جهت گیری میکند و شروع به تهدید و توهین میکند که ،”پدرت رو در میارم ، می کشمت ، مادرت رو به عزات میشونم و…” (احتمالا در شهر دیگر هم آن نفر دیگر همین کار را میکرده است)
در همین حین مادر این فرد که در حال ناسزا گفتن و تهدید به سمت شهر نفر دوم بود سر میرسد و به پسر خود میگوید : “پسر جان بیا پائین الان خوب به پا میکنی. بخشش و گذشت از بزرگان است، تو ببخش بزار به زندگیش برسه ، اون هم جوونه و حالا یه غلطی کرده و ….”.
قدیم ترها وقتی میخواستند بگویند که فقط صدا کافی نیست ضرب المثلهایی داشتیم که بسیار گویا بود
– چشم حیا دارد (یعنی اگر چشم تو چشم طرف را ببنید نتیجه دیگری عایدتان میگردد)
– شنیدن کی بود مانند دیدن
خوب الان که مشکل دیدن هم حل شده باید گفت که
– از نزدیک دیدن کی بود مانند از پشت مانیتور دیدن!
– چِشم واقعی و در فاصله نزدیک حیا دارد اما چِشم پشت دوربین خاصیتی نداره.
هرگز تصور نمیکنم در جامعه امروز ویدئو کنفرانس جای ارتباط نزدیک و محسوس و ملموس را بگیرد. اما شاید این مربوط به جامعه امروز است شاید در آینده این پرسش برای آیندگان مطرح باشد که آیا میشود گاهی حضورا به دفتر دوستان یا به مهمانی فامیل رفت و از فاصله نزدیک صحبت کرد. (احتمالا برای حرف زدن در فاصله نزدیک باید دوره های آموزشی زیادی را بگذرانند)
یکی از مسائلی که من در تماسهای تصویری شنیده و مشاهده کرده ام این است که در تماس تصویری و ویدئو کنفرانس همواره این موضوع مطرح است که آیا حریم خصوصی بیننده و شنونده به درستی حراست میگردد. آیا امکان دارد که طرف مقابل متوجه شود که اینطرف در حین ارتباط تصویری نظری هم به برنامه تلویزیون دارم. آیا متوجه این شده است که این طرف با یک شلوار کوتاه در منزل درحالیکه کت و شلوار و کراوات به تن دارد، پشت دوربین نشسته است، (اگرچه واقعا شاید اهمیت نداشته باشد). در تماسها و ارتباطات حضوری کمتر به این جزئیات توجه میشود و بیشتر خود موضوع مهم است.
از طرف دیگر در یک ارتباط تصویری هر دو طرف این امکان را دارند که به واسطه آزادی عمل و البته فاصله ای که وجود دارد، برخی از امور و صحبتها را به شیوه ای نامطمئن و یا منعطف و یا به نوعی غیر قابل اتکاء انجام دهند.
تماسهای تصویری یک انتخاب طبیعی نیست که ما به صورت طبیعی آنرا ترجیح بدهیم یا ندهیم بلکه الان بیشتر یک اجبار ناشی از مشغله های زیاد، جهانی شده، بُعد فاصله و … می باشد، و همین دغدغه ها موجب شده تا تکنولوژی های بسیاری به این سمت سو هدایت بشود.
تصور کنید در دوره کرونا چنین امکاناتی نبود ، در اینصورت دنیا چگونه اداره میشد و چه پاسخ هایی به نیازها و مسائل این دوره ارائه میشد.
صرف نظر از اینکه نگارنده خودش را در سمت و سوی ارتباط مستقیم بیشتر میبنید تا ارتباط مجازی و تصویری..، و علیرغم اینکه از منظر افزایش بهره وری و رشد تکنولوژی های مرتبط و ایجاد فضاهای کاری و خلاق جدید بسیار ارزشمند میباشد و نمیتوان منکر امکاناتی شد که ایجاد کرده است، با اینحال معتقدم که تا به امروز همچنان ارتباطات انسانی مستقیم موضوعی است که در مسیر رشد و توسعه شخصیت فرد و جامعه اثر گذاری بیشتری از خود نشان میدهد. اما در آینده شاید این جریان معکوس گردد.
سپاس
تماس تصویری برای جلسات روتین و بدون استرس مثل جلسات گزارش دهی یا آموزشی خیلی به صرفه و مناسب است. کاهش هزینه های تردد (مخصوصا در تهران) و تشریفات جلسه (مثل پذیرایی و اتاق جلسه و هماهنگی ورود و …) خیلی ارزشمند است.
اما برای جلسات چالشی مثل جلسات مذاکره، یا جلساتی که بر روی موضوعات پیچیده (مثل تنظیم یک آیین نامه جدید) صحبت می شود. تماس تصویری اصلا راهکار مناسبی نیست. زمان جلسه بسیار طولانی تر از حالت حضوری خواهد شد و معمولا سو تفاهم هم ایجاد می کند. و در جلسات آنلاین معمولا همگرا شدن بر روی موضوع مورد بحث وجود ندارد.
ما به صورت آگاهانه سعی می کنیم بنا به مورد از تماس تصویری استفاده و یا از آن پرهیز کنیم.
پیش از شروع سال تحصیلی انجمن ادبی ما ماهانه در اسکای روم برگزار میشد و فضای صمیمی و مفیدی بود، در واقع در حین انجام کارهای روزمره شنوندهی صحبت اساتید بودیم و ادبیات و شوق یادگیری همچنان در زندگیمون جریان داشت! اما بازگشایی زودرس مدارس در شهریور همهی معلمان و مدرسان رو با چالش بزرگی مواجه کرد. از تجربهی خودم و دوستانم بگم که به هیچ وجه فکر نمیکردیم شهریور بگذره و به اردیبهشت برسیم. نیروهای قدیمی اکثرا با همکاری روابط عمومی و واحد کامپیوتر تونستند تا حدودی از پس دشواریهای تدریس مجازی بربیان و خدا میدونه چه بار مضاعفی رو در این سن بر شانه داشتند. ما هم که تا حدودی مدعی بودیم به روزیم، تا آبان ماه یک زندگی شلوغ، متفاوت و پرچالش رو تجربه کردیم. طراحی سوال با گوگل فرم برای سه پایهی مختلف برای اولینبار، برگزاری کلاس توجیهی، تکرار و تمرین در گوگل میت، تهیهی کلیپ به صورت آفلاین، بررسی کاربرگها در شاد و پیامرسان، تدریس در فضای adobe connect و تلاش برای یادگیری کار در این محیط، جلسات و فعالیتهای دیگر در واتساپ و دریافت پیام و ضرورت پاسخگویی در هر ساعت حتی در تعطیلات، همهی ما رو از داشتن فضای خصوصی محروم کرد. در واقع قایقی بودیم که با شدت در مسیر رود در حرکت بودیم و در نهایت بعد از پایان امتحانات ترم اول به تعادلی نسبی رسیدیم. این طرف ماجرا دغدغهی ما بود و در طرف دیگر مشکلات بیشمار دانشآموزانی که فضای شخصی نداشتند همراه با مشکلات بسیار جسمی و روحی، که ازشون عبور میکنم. هنوز هم برای روخوانی صداشون اکو داره، مشکل نت و وصل شدن دارند و خیلی از بهترینهاشون در بیانگیزگی محض کلاسها رو ادامه میدن؛ با مفهوم مرگ و از دستدادن بیش از پیش آشنا شدند و باور کنید مهارت عجیبی پیدا کردیم که خستگیها و ناامیدیها رو از جنس صداشون تشخیص بدیم. در خیلی از کلاسها آموزش برقرار بود اما پرورش؛ بعید میدونم! دست دبیرهای ادبیات نسبت به بقیه خیلی بازتر بود، آموزش به مراتب بهتر و آسانتر بود. مثلا من با تدریس متن شازده کوچولو بخشی از فیلمش رو به زبان اصلی در کلاس میگذاشتم یا با خواندن متنی از هوشنگ مرادی کرمانی برشی از انشاخواندن مجید رو در قصههای مجید! زنگ انشا فضای مناسبی بود برای همدلی و گفتگوی صمیمانهتر و بیشترشون از معرفی و نقد فیلم خیلی استقبال کردند. من از تمام اون فراز و فرودها بسیار آموختم و همیشه جملهی اروین یالوم رو “در مامان و معنی زندگی” مدام با خودم مرور کردم که :”چیزهای کوچک هم زیبا هستند!” گفتیم بالاخره میگذره و گذشت! ما هم در این مسیر یادگیرنده بودیم. امروز در کتاب درسی، در پایان داستانی از مرادی کرمانی خواندیم:”برخاست! آب کوزه در کنار درخت خالی کرد. کوزهی خالی پیش شیخ آورد و گفت این یعنی خالی شو تا پُر شوی. من پُر بودم و پُر بودم از خود. اکنون خالیام، هیچم و هیچ نمیدانم. حالا مانند این کودکانام. با من از ابتدا آغاز کن…از هر کس باید چیزی آموخت. هرجا میتواند برای ما مکتب باشد.”
ویدئو کنفرانس بین دو کاربر در سطح عموم بهتر جواب می دهد.
سرعت اینترنت در بسیاری موارد، محدود کننده هست.
..::هوالرفیق::..
تجربهی این نوع ویدئو کنفرانسها را دارم؛ و بیشترین رکورد هم ۴ ساعت بوده، در یک نشست صمیمی. ;)
چند نکته که به نظرم میرسد را صرفاً به عنوان تجربه شخصی مطرح میکنم:
۱- خستگی جلسات آنلاینی که افرادی در آن حضور دارند که از دوستانم هستند و همدیگر را میشناسیم عموماً کمتر بوده است.
۲- هنگامی که با گوگل میت جلساتی را شرکت کردهام، با توجه به این که تصویر خودم را نمایش نمیدهد و فقط تصویر دیگران را جلوی خودم میبینم احساس خستگی کمتری میکنم. (فضا به جلسات فیزیکی نزدیکتر هست و آن اثر آینه حذف میشود)
۳- «تقریباً» همیشه سعی میکنم بالا تنه و پایین تنه را هر دو! رسمی نگه دارم برای پیشگیری از شرایطی که ممکن هست نیاز شود از جای خودم بلند شوم. (یکی از سوالاتی که در مطالعات آموزش پزشکی انجام شده است این هست که آیا دانشجویان با همان رسمیت کلاس فیزیکی سر کلاس مجازی حاضر میشوند یا نه؛ مثلاً صبحانه بخورند قبل از شروع کلاس صبح و لباس رسمی چه بالا تنه چه پایین تنه بپوشند؛ و تاثیرات آن)
۴- سعی میکنم در حد یک سلام و احوالپرسی ساده هم که شده داشته باشم، وقتی که صحبت میکنی نگرانیهای اضافی یا احتمالی حذف و برطرف میشوند و راحتتر میشوی.
۵- معمولاً یک لیوان آب یا چایی در کنار خودم دارم و از آن استفاده میکنم، این طور فضا را راحتتر میکنم. (هم برای خودم و هم دیگران)
۶- گاهی اگر در نقش مدیر جلسه باشم پیشنهاد میدهم که فقط دوست (دوستانی) که صحبت میکنند دوربین را فعال کنند و بقیه تنها میکروفن را روشن نگه دارند. (معمولاً هم کسی که حرف میزند راحتتر و متمرکزتر میشود هم مخاطب با توجه بیشتری به صحبتها گوش میدهد و احتمال مشارکتش در جلسه بالاتر میرود). البته یک استثنا دارد و اگر میهمان یا عضو جدیدی در جلسه داشته باشیم حتماً (به زور!) اجازه میدهم که او هم حتی در حد یک سلام و احوال پرسی حتما وارد گفت و گو شود. اگر در نقش مدیر جلسه نباشم معمولاً سوالاتم را بین افراد پخش میکنم که فضا راحتتر شود و هر کس حس مفید بودن به خاطر فعالیت و شنیده شدن را تجربه کند.
۷- از reactionها استفاده میکنم. همانهایی که شبیه به ایموجیهای متحرک هستند. باعث میشود مخاطب حس کند دارد شنیده میشود. اما از چت باکس کمترین استفاده را میکنم چون به نظرم میآید بیشترین حواس پرتی را در حین ویدئو کنفرانسها ایجاد میکند.
۸- سعی میکنم فضای پشتسرم طبیعی باشد (از بکگراندهای مصنوعی اسکایپ استفاده نکنم)، و البته نور پردازی خوب داشته باشم. از دیوار سفید! هم اجتناب میکنم. یک تابلو، یا یک گلدان یا چند کتاب و یا کتابخانه را حتما در پسزمینه نگه میدارم.
پینوشت: تمام این موارد نیاز به شرایط خودش دارد و همهاش را نمیتوانم با هم در یک جلسه اجرا کنم.
سلام
من هم مثل خیلی از شما دوستان ، تجربه ایی چند صد ساعته ، از جلسات اسکایپی در سال گذشته داشتم که اکثراً جلسات کاری مربوط به مباحث حقوقی و قراردادی پروژه ها بود . قصدم از معرفی محتوای جلسه این بود که بگم فضای جلسات کاملا رسمی و کلیه صحبتها و نظرها تعهد آور بود و باعث میشد اتمسفر جلسات سَبُک نباشه… و حرفهایی که در ادامه میزنم ، آلوده به تجربیات شخصی خودم در این بستر ( جلسات رسمی ) هست…
چند تا تجربه و پیشنهاد کوچیک داشتم . شاید اشتراک گذاری اونها برای بقیه هم مفید واقع بشه :
۱- حتما با دوتا Device به جلسات مهم وصل باشین. من موقع جلسات اسکایپی هم با موبایل و هم با لپتاب وصل میشم . اگر جلسه مهم باشه هر دستگاه رو به اینترنت مستقل وصل کنید. مثلا گوشی رو با دیتیای موبایل و لپتاب رو با وای فای . یک حسن دیگه اش اینه که جابجائی تون در منزل راحت تره و چیزی از جلسه رو از دست نمیدید.
۲- خواهش میکنم ، در جلسات کاری لطفاً محل قرارگیری لپتاب و موبایلتون رو در مقابل صورت تنظیم کنید. نه خیلی بالا ، نه خیلی پائئین . ارتفاع لنز گوشی یا وب کم لپتاب در نزدیکی سطح چشمان شما باشه. بدترین حالت گذاشتن لپتاب روی میز جلوی مبل و نشتن روی مبل و جلسه گذاشتن… فاجعه است… جزو اتیکت جلسات نیست اینکار
۳- اگر به هردلیلی در جلسات دوربین تون رو خاموش کردید ، سعی کنید حداقل ، زمانی که میخواین صحبت کنید دوربین رو روشن کنید…
۴- در جلساتی که تعداد نفرات بیش از ۶ نفر ( کاملا تجربی گفتم) هست ، اگر در بند ۳ بالا ، شرایطی پیش آمده بود که نمی تونستین در زمان صحبت ، دوربین تون رو روشن کنید ، حتما حتماً هر دفعه که میکروفون رو باز میکنید نام خودتون رو خیلی سریع در اول صحبت بگین. مثلاً : “ببخشید من فلانی هستم که دارم صحبت میکنم، در جواب مهندس فلانی باید بگم که… “.
۵- کلا بهتره یه دبیر جلسه تعیین کنید که جلسات رو مدیریت کنه . میکروفن ها رو ببنده و باز کنه ، جداگانه به نفرات پیغام بده آماده باشن برای صحبت. قبلا پاورپوینت ها رو از فرد ارائه دهنده بگیره که اگه نتونست به دلیلی اسکرین شیرینگ کنه ، ایشون بتونه بطور جایگزین اینکارو انجام بده و …
۶- هیچوقت بدون اجازه از بقیه افراد ، از جلسه تصویری Record نگیرید. بسیار بسیار اشتباه است و به تجربه دیدم وقتی وسط جلسه بطور اتفاقی فهمیدن اون بالا چراغ قرمز record داره چشمک میزنه ، چه شرایط بدی در ادامه پیش اومده. از اتیکت جلسات تصویری و حتی حضوری به دور هست.
۷- با دوربین روشن غیر از آب چیزی نخورید ، حتی اگر فقط شنونده هستید و میخواین یه چایی بنوشید… لطفا چند لحظه خاموش کنید ، بخورین بعد روشن کنید.
همین چند روز پیش در یکی از جلسات کاری ، یکی از مدیران که کرونا گرفته بود و خوب شده بود ، در روزهای آخر قرنطینه از منزل وصل شده بود. انقدر خانومش بهش آب پرتغال تازه ، آب هویج تازه ، چایی ، دمنوش و حتی قاووت کرمان داد و ایشون میخورد که ما فقط محو ایشون بودیم و جلسه کلا منحرف شده بود.
۸- هیچکدوم از موارد فوق رو یادتون نموند مهم نیست ، فقط گزینه ۲ رو خواهشاً رعایت کنید یا لااقل پایین نذارین لنز رو… انگار ما ته چاه افتادیم شما هم از بالای چاه دارین باهامون صحبت میکنید…
تجسم کنید متوجه میشید چی میگم (طنز)
واقعا آدم تو تماس تصویری معذب تره و وقتی طرف یا شما تماس رو صوتی میکنید خوشحالترید.
کیفیت دوربین گوشی و لپ تاپ هم چندان خوب نیست و مشکلات آدمو بیشتر میکنه
آدم تو دیدار رو در رو راحت تره و زیادتر و بی دغدغه تر صحبت میکنه
به چه نکات جالبی درمورد معایب تماس تصویری در این درس اشاره شده که تابحال توجه نکرده بودم .پیش از کرونا همه ی ما تجربه ی گفتگوهای دوستانه و خانوادگی رو به صورت تصویری داشتیم اما در تعاملات کاری و آموزشی این قابلیت به طور محدود استفاده می شد ، درحالیکه با محدودیتهای کرونایی بخشی از تعاملات کاری و تقریبا میشه گفت اکثر تعاملات آموزشی به این سمت رفت و کارگاههای آموزشی و کنفرانسها و همایشها از انواع این امکانات تصویری به شیوه های مختلف استفاده کردند.
در تجربه شخصیم برای تعاملات دوستانه، خانوادگی و آموزشی از این روش استفاده کرده ام.از سال گذشته همین موقع ها یکی از اقداماتی که انجام دادم تا از فرصت زندگی در ایام کرونا بهتر استفاده کنم و به نوعی از فشارسبک زندگی کرونایی کم کنم ،شرکت در دوره های آموزشی آنلاین بود که هنوز هم ادامه داره.دوره هایی که در zoom, skyroom ,adobe connect و … برگزار شدن و بین ۴ تا ۸ ساعت طول می کشیدن .الان که نگاه میکنم بیش از ۳۰۰ ساعت.
به طور کلی تجربه ام در دوره های آموزشی با برنامه هایی که قابلیت تعامل تصویری دارن مثل ادابی کانکت و اسکای روم و مشابه اون در این مدت اینه که از ابتدا پیش فرض، دیدن تصویر مدرس هست و نه شرکت کننده ها. حالا بسته به شیوه مدرس در تدریس، گاهی فقط تصویر مدرس بوده،و گاهی تصویر مدرس همراه اسلایدها. اگرچه قابلیت روشن بودن دوربین ها وجود داره، ولی برای مدیریت بهترکلاس و معمولا مشکلی که در کیفیت اینترنت هست، برگزار کننده ها ترجیح میدن که فقط تصویر خودشون باشه و بقیه عملا فقط با وویس و متن در این فضا ها مشارکت کنند و فقط در شرایط خاصی شرکت کننده ها دوربین هاشون رو روشن میکنند یا اصلا این اتفاق پیش نمیاد.در یکی از دوره ها که بسیار هم روی مشارکت اعضا و درگیر شدنشون در فضای کلاس آنلاین تاکید وجود داشت، علاوه بر تدریس دوتا مدرس که خودش یه جور تنوع در ارایه بود ، برای مشارکت بیشتر و تعامل بیشتر، دقایقی از ابتدا یا انتهای کلاس رو به تعامل تصویری مشارکت کننده ها اختصاص میدادن، و یا در روم های ۲تا ۵ نفره، که امکان بحثهای گروهی کوچک مشابه کارگاههای حضوری هست، همه دوربینها روشن میشد که هم یه جور آشنایی اعضا بود و هم یک تکلیف و تجربه ی گروهی و در تمام مدت کارگاه، اگر کسی مایل بود که به صورت تصویری سوال یا حرفش رومطرح کنه این فضا داده میشد.اما در مجموع تعامل تصویری مداوم که معایب مطرح شده این درس رو ایجاد کنه وجود نداشت،اگرچه خود طولانی بودن تعامل تصویری یکطرفه خسته کننده بود.در واقع در دوره های آموزشی با تعامل صرفا متنی مشارکت کننده ها، مشکل چیز دیگه ای بود اینکه آیا شرکت کننده ها که تصویرشون در کلاس دیده نمیشه در فضای کلاس درگیر هستند؟ آیا فقط یکسری اسم هست در گوشه کادر مانیتور یا توجه ها به مدرس هست و درحال گوش دادن هستندو اینکه چند ساعت نشستن و گوش دادن چقدرمیتونه خسته کننده باشه وقتی که فقط ناچاری به یک کادر در صفحه موبایل یا لب تاپ ساعتها چشم بدوزی و همچنان توجهت رو به موضوع در حال طرح حفظ کنی .مشکلی که در کلاسهایی با تعامل تصویری مداوم، کمتر هست و این نوع حضورتصویری اگرچه فشار ذهنی بیشتری داره ولی به نظر میاد که سطح تعامل با کلاس رو افزایش میده و حس کلاس حضوری در اون بیشتره.
ولی تجربه ام درzoom متفاوت هست. یک تجربه آموزشی دیگر چند هفته ای که تصویرهمه شرکت کننده ها روشن بود و در اون فشارِ بودن زیر نگاه ده ها نفر رو در زمان دو ساعت و نیمه، نگاه به تصویر خود در میان ده ها تصویر و همینطور تکان نخوردن و در کادر بودن رو تجربه کردم.تجربه ای که به نظرم با تکرار تجربه های مشابه عادی تر و کمترشد.
یه مطلب دیگه هم که به ذهنم میرسه اینه که نوع تعاملات دوطرف در تماس تصویری،اینکه رسمی است، کاری یا آموزشی است یا خانوادگی و دوستانه، روی فشار ذهنی تاثیر گذارهست. در تعاملات تصویری آموزشی و کاری،حتی تجربه یک نفر به عنوان مدرس و ارایه کننده اصلی موضوع یا جلسه با تجربه کسی که شرکت کننده و شنونده هست و دریافت کننده ی اون گزارش یا آموزش هست متفاوته. سطح مشارکت و الزام به حضور در تمام دقایق تعامل تصویری همه شون روی میزان فشارذهنی به نظرم موثره.مثلا پیشنهاد مطرح شده در درس برای خاموش کردن دوربین و نمایش تصویرثابت، در بسیاری از شرایط برای شرکت کننده ها و مخاطبین به عنوان یه راهکار در دسترس ترامکانپذیره در حالیکه مدرس یا سخنران اصلی به ندرت میتونه این کار رو انجام بده چون انتظار میره که در تمام طول جلسه تصویرش رو همه ببینن.با این حال همون چند لحظه میتونه یک فرصتی برای کاهش فشار ذهنی اش باشه.
سلام خدمت دوستان متممی
به نظرم بسته به این که با چه عنوان یا هدفی وارد تماس ویدئویی می شویم با چالش های متفاوتی روبرو خواهیم بود. وضع ظاهری ما در تماس ویدئویی با دوستان صمیمی با شرکت در جلسه ای رسمی متفاوت خواهد بود.
۳ چالش تماس ویدئویی برای من عبارت اند از:
۱- ترس از دوربین: حتی اگر سابقه تدریس و سخنرانی داشته باشید باز هم نمی توانید مطمئن باشید که در مقابل دوربین مسلط عمل کنید خصوصا وقتی که بخشی از نگاه شما متوجه وضع ظاهری تان باشد. در کلاس های درس یا جلسات سخنرانی بیشتر به کیفیت محتوای ارائه شده توجه داریم و اصلا به فکر این نیستیم که موهای آشفته ای داریم، چهره ما بیش از اندازه جدی است یا دست و سرمان را مرتب تکان می دهیم. به نظر من بهترین راه حل استفاده از اسلایدها یا تولید محتوای جذاب تصویری است. این که تصویر من به عنوان سخنران در حاشیه باشد آرامش خاطر بیشتری در من ایجاد خواهد کرد.
۲- نبود فضای مناسب: تریبون در سخنرانی و تدریس مسئله بسیار بااهمیتی است. مخاطب جز ما تنها چیزی که می بیند زمینه پشت سر و اطراف ماست. برای جلسه ای رسمی یا کلاس درس نیازمندیم محیطی مناسب فراهم کنیم. محیطی سازگار با شخصیت و محتوایی که قرار است ارائه کنیم. لحظه ای معلم باسیاست و سخت گیری را در محیط خانه تصور کنید. خیلی از ما استاد یا معلمی داشتیم که در کلاس سخت گیر بودند اما وقتی که در جایگاه همکار یا دوست با ن ها آشنا شدیم تمام دیوار ابهت معلمی شان از بین رفت. معلمی که در خانه ۳۰ متری زندگی می کند قطعا چالش بزرگی برای ایجاد کلاس درس مجازی خواهد داشت
۳- فضای فیزیکی بخشی از رویداد است: شاید جلسات طولانی با رئیس در اتاق شرکت قابل تحمل باشد اما چند ساعت نشستن پای لپ تاب زمانی که سایر افراد خانواده مشغول استراحت، تماشای تلویزیون و… هستند کار آسانی نیست. فضای کلاس درس، دیدن سایرین در حال نوت برداری، پرسش و پاسخ های رو در رو و… بخشی از فرآیند یادگیری اند. خیلی از مناظره ها بدون تماشاگر و فضای سالن های همایش کسالت بار و پیش پا افتاده اند.
چند راهکار: جلسات ویدئو کنفرانس را در زمان های کوتاه تری برگزار کنیم. سعی کنیم در تدریس یا وبینار از المان های گرافیکی، ویدئو و محتواهای تصویری جذاب تری استفاده کنیم. اگر نمی توانیم اسلاید ها را برای مخاطبین نمایش دهیم لااقل این کار را برای خودمان انجام دهیم تا تمرکز بیشتری بر روی مطالبمان داشته باشیم. تصویر خود را از صفحه لپ تاب برداریم یا کوچکتر کنیم و در حاشیه بگذاریم.
این موضوع کاملا برای من آشنا است و این روزها بشدت با آن رو به رو هستم.
اما کار کمی بیشتر زمانی سخت می شود، که تدریس به زبان دیگری باشد، ضمن انکه با همه ی موارد بالا موافق هستم، وقتی تدریس به زبان دوم یا سوم است، حجم زیادتری از انرژی صرف می شود. بعد از این کلاس ها حجم خستگی خیلی بیشتر از حالت معمول است.
از طرفی همسر من دریانورد هست و چیزی نزدیک به نصف سال یا بیشتر را دور از هم هستیم و تنها راه ارتباطی ما اینترنت و اپ هایی مثل واتساپ است.( البته اگر سرعت اینترنت کشتی اجازه دهد). برای خارج شدن از خستگی گاهی وقت ها گوشی را ثابت در یک جای مناسب گذاشته و کارهای خودمان را نیز انجام می دهیم و باهم نیز صحبت می کنیم، مثل وقتی که در خانه در کنار هم هستیم.
سلام خدمت دوستان
از قسمت دوم بخوام شروع کنم باید بگم که کاری انجام ندادم چون تا حالا به این موضوع فکر نکرده بودم و مسئلهای نداشتم.
اما قسمت اول، یک نمونهاش همین دیشب بود که با هم دانشگاهی ها درباره کار پژوهشیمون صحبت می کردیم و دور و بر یک ساعت زمان برد. این نوع گفتگو به نظرم تفاوتی آنچنانی با تماس صوتی ندارد البته برای من.
یا کنفرانسی که چند روز قبل دادم، انگار داشتم با مانیتور صحبت میکردم. حس صحبت در یک جمع را به من منتقل نکرد البته شاید توقع من از این تکنولوژی بالاست.
ارتباط چشمی در یک جلسه حضوری و یک جلسه آنلاین و برخط فرقش از زمین تا آسمان بود. این که n نفر در یک مربع با در یک گوشه مانیتور هستند و با refresh rate داغون که هر چند لحظه یکبار تکان می خورند یا کیفیت وب کم لپ تاپ ها که اصلا حرفی برای گفتن ندارند، حس خوبی به آدم نمیده.
از همه سختی ها هم سخت تر سر و صدای اطرافیان است که به نظرم بیشتر از بقیه موارد از آدم انرژی میگیره و فشار روانی روی آدم قرار میده
به نظرم بند آخر نکته خوبی است و لازم نیست از همه ویژگی گجت ها و نرم افزار ها استفاده کنیم. البته اینکه پیاده روی در محیط همراه رفت و آمد و شلوغی چطور توانسته تمرکز خود را حفظ کند و جلسه را برگزار کند، جالب بود.
یکی از کارهای که ما میکنیم تو جلسات مجازی مون اینکه هر ۴۰ دقیقه که قطع میشیم( اکانت های رایگان قطع میشه در برنامه زوم) تا ۵ دقیقه به شوخی وخنده میگذرونیم که هم همه وصل بشند و هم فضای خستگی و فرسایش یک مقدار کمتر بشه
به عنوان یک دانشجو بسیاری از موارد گفته شده را تجربه کردم.
می گویند اصطلاح(Zoom Fatigue) با جهش استفاده از اینگونه پلتفرم ها باید به (Zoom Exhaustion) تغییر کند. به نظر من خستگی از این فضاها فشار بسیار بالایی به آدمی وارد می کند. بخاطر استفاده زیاد سردرد، چشم درد کمردرد و…بسیار شدید گریبانگیر شخص می شود اما با رعایت موارد زیر علاوه بر تکنیک های بالا شاید بتوان این گونه موارد را کمتر کرد:
۱٫یکی از موارد هم که شایع است اضطراب سخنرانی است. ترس از صحبت کردن در جمع زمانی در این پلتفرم ها تشدید می شود که تصویر خودتان فول اسکرین و بزرگ است. در این حالت توصیه می شود که صفحه را مینیمایز کنید.
۲٫حرکت های کششی در حین و بعد از ویدئوکال
۳٫تنوع در استفاده؛ لازم نیست همه تماس ها تصویری باشند برخی را صوتی و بعضی دیگر را را باید به صورت ایمیلی پاسخ داد یا هر طریقی که می دانید که کمتر خسته می شوید.
۴٫شخصا به خاطر خیره شدن زیاد به مانیتور خشکی چشم و چشم درد گرفتم که با قطره اشک مصنوعی چشم تا حد زیادی مشکل مرتفع شد.(این مورد رو حتما با دکتر هماهنگ کنید!) از افزونه کروم eyecare هم برای یادآوری استراحت چشم می توان استفاده کرد که برای من بسیار مفید بوده است.