مهرطلبی چیست؟ ویژگی های افراد مهرطلب و پرسشنامه مهرطلبی

اصطلاح مهرطلبی واژه‌ای است که در زبان فارسی، بیش از هر چیز به واسطه‌ی کتاب مهرطلبی نوشته‌ی خانم هریت بریکر (Harriet Braiker) رایج شده است.

البته بریکر برای کتاب مهرطلبی در زبان انگلیسی عنوان Disease to Please را انتخاب کرده که می‌توان آن را به بیماری راضی کردن دیگران یا بیماری خشنود کردن دیگران یا توجه افراطی به آن‌چه خوشایند دیگران است ترجمه کرد.

اما مهدی قراچه داغی مترجم این کتاب، با سلیقه‌ی خوب و انتخاب هوشمندانه‌ی واژه‌ی مهرطلبی، کمک کرده که بتوانیم این مفهوم را به شکل ساده‌تر و کوتاه‌تری بیان کنیم.

در این‌جا قصد داریم به معرفی و مرور خلاصه کتاب مهرطلبی پرداخته و در این میان، کمی درباره‌ی ویژگی های افراد مهرطلب و نیز روش رهایی از مهرطلبی (به شیوه‌ای که هریت بریکر توصیه می‌کند) حرف بزنیم.

آیا مهرطلبی یک بیماری است؟

اگر بیماری مهرطلبی را در استانداردهای شناخته‌شده‌ای مانند DSM جستجو کنید، دست‌خالی بازخواهید گشت.

خود هریت بریکر هم در مقدمه‌‌ی کتاب مهرطلبی توضیح می‌دهد که عنوان Disease to Please عنوانی است که هنگام حضور خود در برنامه‌ی تلویزیونی اپرا وینفری به‌کار برده و به‌نظر می‌رسد که هم‌وزن بودن disease و please در انتخاب این عنوان بی‌تأثیر نبوده است.

با این حال، نمی‌توان انکار کرد که مهرطلبی – خصوصاً در شکل افراطی آن – می‌تواند نوعی اختلال رفتاری محسوب شده یا نشانه‌ای از اختلال‌های رفتاری دیگر باشد.

به هر حال، بهتر است چنین فرض کنیم که مهرطلبی عنوانِ یک مسئله است که بسیاری از انسان‌ها گرفتار آن هستند. مسئله‌ای که جنبه‌های ذهنی، احساسی و رفتاری دارد به شکل‌های متنوع و گاه پیچیده‌ بروز پیدا می‌کند.

تعریف مهرطلبی چیست؟ پرسشنامه مهرطلبی

بریکر در تعریف مهرطلبی و توصیف آن، این مسئله را دارای سه مولفه می‌داند و آن‌ها را به شکل مثلث مهرطلبی نشان می‌دهد. سه مولفه‌ای که هر یک از آن‌ها هم‌زمان می‌تواند ریشه و نتیجه‌ی دو مولفه‌ی دیگر باشد:

اگر با روش‌های مدلسازی و مفهوم پردازی رایج در مقاله‌ها و کتابهای روانشناسی آشنا باشید، احتمالاً به سرعت حدس می‌زنید که بریکر در این‌جا از الگوی A-B-C (ترکیب سه‌گانه‌ی Affect و Behavior و Cognition) الهام گرفته است.

این دقیقاً ویژگی کتاب مهرطلبی بریکر است. او در عین این‌که کوشیده از زبان خشک و جدی آکادمیک فاصله بگیرد و روان و ساده بنویسد، به مفاهیم و چارچوب‌های علمی هم بی‌توجه نبوده و تلاش کرده آن‌ها را در توضیح و تحلیل مهرطلبی به‌کار بگیرد.

هریت بریکر با استفاده از پرسشنامه مهرطلبی به مخاطب خود کمک می‌کند تا سهم هر یک از این سه مولفه را در خود بیابند.

تست مهرطلبی که بریکر پیشنهاد کرده، یک آزمون استاندارد (پرسشنامه بر اساس چارچوب‌های علمی و به همراه کنترل پایایی و روایی) نیست. بلکه او می‌خواهد با این سوال‌ها، صرفاً تصویر بهتری از سه مولفه برای مخاطب ترسیم کند.

در ادامه سوال‌های مطرح شده در پرسشنامه ۲۴ سوالی مهرطلبی را بر اساس تفکیک موضوعی (و با ترجمه‌ی متمم) می‌خوانیم:

بریکر معتقد است که اگر هر یک از توصیفات بالا در مورد شما مصداق داشته باشد، بیماری مهرطلبی (راضی کردن دیگران)‌ در شما یک گام جدی‌تر خواهد بود.

او این دسته‌بندی را ارائه می‌کند:

• امتیاز ۰ تا ۴: عاری بودن از مهرطلبی یا مهرطلبی خفیف
• امتیاز بین ۵ تا ۹: سطح متوسط بیماری مهرطلبی
• امتیاز بین ۱۰ تا ۱۵: مهرطلبی در سطح متوسط رو به شدید
• امتیاز ۱۶ و بالاتر: مهرطلبی بسیار شدید، جدی و تثبیت شده

هریت بریکر به مخاطبان خود پیشنهاد می‌کند که پاسخ‌های مثبت خود را به ۲۴ گزینه‌ی فوق بررسی کنند و ببینند تراکم گزاره‌های درست (که آن‌ها را توصیف می‌کند) در کدام یک از سه بخش ذهنی، احساسی و رفتاری بالاست و در ادامه‌ی کتابش برای هر یک از سه بخش، راهکارهای مختلفی ارائه می‌کند.

تبعات مهرطلبی

بریکر مشکل در مدیریت زمان و کاهش عزت نفس را از جمله تبعات مهرطلبی می‌داند. در حدی که به خواننده‌ی خود می‌گوید: «اگر مهرطلب باشید،‌ بعید است فرصت کافی در اختیارتان باشد که تمام کتاب من را بخوانید. پس فعلاً مستقیم به سراغ یکی از سه بخشی که فکر می‌کنید در مورد شما جدی‌تر و حادتر است بروید.»

او هم‌چنین یک برنامه‌ی بیست و یک روزه برای غلبه بر مهرطلبی پیشنهاد می‌کند که آن را در درسی جداگانه بررسی خواهیم کرد.

ترجمه کتاب مهرطلبی

کتاب مهرطلبی توسط مهدی قراچه داغی (یا شاید با سرپرستی و نظارت وی) ترجمه شده و به همت نشر پیک بهار به بازار عرضه شده است. ترجمه‌ی کتاب از نظر روانی و دقت، نسبتاً قابل قبول است؛ اما پیشنهاد ما این است که اگر قصد خرید نسخه فارسی کتاب را دارید، بخش‌هایی از آن را بخوانید و مطمئن شوید که با متن کتاب راحت هستید.

[ لینک مرتبط: خرید کتاب مهرطلبی از آدینه بوک ]

[ لینک مرتبط: خرید کتاب مهرطلبی از شهر کتاب آنلاین ]

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری خودشناسی به شما پیشنهاد می‌کند: