زبان بدن – درس ۹: علائم چهره در ارتباطات و مذاکره

زمانی که از مذاکره صحبت می‌شود، معمولاً زبان بدن هم مورد توجه قرار میگیرد. همچنانکه در معرفی پل اکمن مطرح کردیم، از میان کلیه پارامترهایی که در زبان بدن مورد توجه قرار میگیرند،‌ علائم چهره یکی از مطمئن ترین و معتبرترین آنهاست.

در پس صورت ما، ماهیچه‌های متعددی وجود دارند که شکل ظاهری چهره‌ی ما را تغییر می‌دهند. این ماهیچه‌ها بین تمام ما انسانها مشترک هستند و رفتار مشابهی نشان می‌دهند. به همین دلیل است که با توجه به چهره‌ی انسانها، ساده‌تر از هر روش دیگری می‌توان با قطعیت نسبتاً زیاد احساسی را که در آن لحظه تجربه میکنند حس کرد. جالب اینجاست که علائمی که ما در اثر هیجانات خود در چهره بروز می‌دهیم تا حد زیادی بین ما و سایر پستانداران مشترک است.

شباهت‌های دیگری از این جنس را نیز به سادگی می‌توان مشاهده کرد. به شباهت‌هایی که بین چهره‌ی ما و شامپانزه ها در بروز احساسات وجود دارد توجه کنید:

پل اکمن ، برای اینکه مطالعه‌ی چهره‌ها ساده‌تر شده و توجه ما به تفاوت حالت‌های مختلف بهتر جلب شود، از یک کد گذاری مشخص برای علائم چهره استفاده کرد. او این کدگذاری را FACS نامید. لغت FACS مخفف عبارت Facial Action Coding System یا «سیستم کدگذاری حرکت‌های چهره» است. تصویر زیر نمونه‌هایی از این کدگذاری را نشان می‌دهد. البته برای اینکه بتوانید تصویر را با کیفیت بهتری ببینید یا بر روی آن کلیک کرده و یا فایل آن را روی کامپیوتر خودتان ذخیره کنید. همانطور که در نوشته‌ی قبلی مطرح کردیم هفت احساس مختلف توسط پل اکمن شناسایی شده اند که در صورت شدت گرفتن و تبدیل شدن به هیجان، نشانه‌های آنها در چهره‌های ما دیده می‌شود:

ناراحت بودن (Sad)

ترسیدن (Fearful)

احساس اشمئزاز (Disgust)

عصبانی بودن و خشم (Anger)

خوشحال بودن (Joy)

تعجب (Surprise) و تحقیر (Contempt)

همانطور که در تصویر نشان داده شده است، احساسات پایه با یکدیگر ترکیب هم می‌شوند. به عنوان مثال تعجب همراه با خشم، کاملاً با تعجب همراه با ترس فرق دارد. همچنانکه شادی همراه با تحقیر طرف مقابل کاملاً با شادی که با خشم همراه است، متفاوت است.

برای یادگیری این علائم و به کار گیری آنها نمی‌توان به سرعت عمل کرد. باید به تدریج آنها را بیاموزیم و در چهره‌ی دیگران ردیابی کنیم. در آینده در سری ارتباطات و مذاکره، به جزییات کامل این نکات خواهیم پرداخت و با یکدیگر تشحیص دقیق علائم چهره در ارتباطات و مذاکره را خواهیم آموخت.

ترتیبی که گروه متمم برای خواندن مطالب سری ارتباطات غیر کلامی و زبان بدن به شما پیشنهاد میکند: