خودمحوری چیست و چرا میتواند مانع تفکر نقادانه باشد؟
پیشنیاز مطالعه درس خودمحوری:
از دوستان عزیز متممی انتظار میرود پس از مطالعهی این درس:
- بتوانند مفهوم خودمحوری (Self-centeredness) را در بحث تفکر نقادانه توضیح دهند.
- به خاطر بسپارند که خودمحوری در تفکر نقادانه، به عنوان یک صفت غیراخلاقی نیست، بلکه یک واقعیت موجود است که اگر به آن بیتوجه باشیم نمیتوانیم مهارت تفکر نقادانه را در خود رشد دهیم.
معمولاً عکسهای شازده کوچولو در سیارهی خودش، برای بسیاری از ما مفهوم تنهایی را تداعی میکند.
امروز هم کم نیستند کسانی که در شبکه های اجتماعی تصویرهای شازده کوچولو را به عنوان نماد تنهایی و جدا افتادن از دنیا، منتشر میکنند.
اجازه بدهید فعلاً داستان شازده کوچولو را فراموش کنیم. همچنین به این مسئله فکر نکنیم که اصلاً آیا آن داستان، نمادی از تنهایی در خود دارد یا نه.
میتوانیم به سوال سادهتری فکر کنیم:
ممکن است با خود بگویید که قرار بود تفکر نقادانه یاد بگیریم. چه شد که از خودمحوری و حالا هم از بحث همدلی سر درآوردیم؟
در این درس خواهیم دید که خودمحوری، یکی از موانع جدی فکر کردن نقادانه است. به همین علت، کتابها و کلاسهای تفکر نقادانه، تعریف خودمحوری و کارکردهای مثبت و منفی آن را معمولاً به عنوان یکی از سرفصلهای مهم بحث در نظر میگیرند.
مطالعهٔ مجموعه درسهای تفکر نقادانه صرفاً برای کسانی امکانپذیر است که از هر دو ویژگی زیر برخوردار باشند:
- عضو ویژه متمم باشند.
- پروژه درس تصمیمگیری (پیشنیاز تفکر نقادانه) را انجام داده و پروژهٔ آنها پذیرفته شده باشد.
البته اگر عضو ویژه متمم باشید، به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که فهرست آنها را میتوانید در اینجا ببینید:
البته بررسیهای ما نشان داده که علاقهمندان تفکر نقادانه - اگر نخواهند دوره مدیریت کسب و کار متمم را به شکل کامل بخوانند - علاوه بر درس تصمیم گیری معمولاً درسهای زیر در اولویت قرار میدهند:
تفکر سیستمی | تفکر استراتژیک | تجربههای ذهنی
مشاوره مدیریت | کوچینگ | مدیریت تعارض
ظرافتهای کلامی | مهارت ارتباطی | مدل ذهنی
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
تمرین درس خودمحوری:
با وجودی که هدفِ بحثِ خودمحوری این است که آن را در خودمان بیابیم و مهار کنیم، اما به علت ضعف ذاتی ما انسانها در نگاه به خود و تحلیل به خود، نگاه به دیگران میتواند نقطهی شروع خوبی باشد.
به اطرافیان خود یا کسانی که آنها را به هر حال تا حد خوبی میشناسید فکر کنید.
کسی را بیابید که از نظر شما میتواند نماد یک فرد خودمحور (با مولفههای چهارگانهای که گفته شد) باشد.
به عبارت دقیقتر، قرار است کسی را بیابید که بسیار بیشتر از شما خودمحور باشد. (چون ممکن است خودتان، در حدی خودمحور باشید که مثال یک فرد دیگر بشوید).
بدون اینکه از آن فرد نام ببرید یا به او اشاره کنید، چهار جملهی زیر را کامل کنید:
اگر بخواهم از رفتارهای خودمحورانهی او برایتان مثال بزنم باید بگویم که……………………………..
او این نوع احساسات را بیش از سایر حسها بروز میدهد: …………………………………………….
من از رفتارها و برخوردهایش نتیجه میگیرم که انگیزه و انگیزانندهی اصلی او ………………………………….. است.
او به این شیوه، دیگران را به ابزاری برای دستیابی به هدفها و انتظارات و خواستههای خود تبدیل میکند: ………………………………………………………………………………………………………….
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر نقادانه به شما پیشنهاد میکند:
- تفکر نقادانه (Critical Thinking) | آموزش تفکر انتقادی
- دانشمند بودن هم یک شغل است | مایکل کرایتون و نقد جامعه علمی
- تعریف تفکر نقادانه – درباره تاریخچه نقد و نقادی
- تفکر نقادانه در چه زمینههایی کاربرد دارد؟
- کتاب راهنمای تفکر نقادانه (پرسیدن سوالهای بجا)
- فکر کردن نقادانه چیزی شبیهِ خاکشویی است
- چهار پایه اصلی تفکر نقادانه
- خودمحوری چیست و چرا میتواند مانع تفکر نقادانه باشد؟
- روش چیست؟ روش شناسی چیست؟ (درباره متد و متدولوژی)
- روش علمی چیست؟ چه ادعایی علمی است؟ آیا همه چیز باید علمی باشد؟
- تفکر نقادانه: گشت و گذاری در تاریخ منطق
- تعریف شناخت (Cognition) چیست؟
- تعریف تفکر چیست؟ | چه زمانهایی فکر میکنیم؟
- تعریف گزاره چیست؟
- گزاره های اثباتی در برابر گزاره های هنجاری | پوزیتیو در برابر نرماتیو
- استدلال چیست؟ فرم استاندارد یک استدلال را چگونه بنویسیم؟
- تفکر نقادانه: “روایت، انشا و ادعا” با “بحث و استدلال” تفاوت دارند
- تفکر نقادانه | ادعا و ادعاشناسی
- چتر مفهومی یا واژه های چتری
- کتاب واقع نگری (کتاب واقعیت) | هانس روسلینگ
- فیک نیوز چیست؟ | اخبار جعلی چگونه فراگیر شد؟
- فیک نیوز | Fiskkit در تلاش برای نبرد با اخبار جعلی و مقالات تحلیلی ضعیف
- شکافهای سیاسی | دوقطبی شدن جامعه چه معنایی دارد؟
- تجربهٔ ذهنی | چالش استخراج ذخایر بستر دریاها
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : شهرزاد راسخ
- اگر بخواهم از رفتارهای خودمحورانهی او برایتان مثال بزنم باید بگویم که:
* معمولاً برای انتقاد از اطرافیانش همیشه آماده است.
*وقتی از چیزی ناراحت و دلخور می شود حاضر نیست به حرف های دیگران گوش بدهد و فقط خودش حق دارد حرف بزند و نارضایتی اش را اعلام کند.
* تا وقتی که همه چیز مطابق میلش باشد، با اطرافیانش بسیار مهربان است؛ اما به محض اینکه احساس یا برداشت کند که چیزی برخلاف میلش اتفاق افتاده، از این رو به آن رو می شود و زندگی را به کام خودش و اطرافیانش، تلخ می کند.
* معمولاً به راحتی از حرف یا ادعای خودش کوتاه نمی آید، حتی اگر متوجه شده باشد که دارد اشتباه میکند و معمولاً در مورد موضوعات مختلف، فکر میکند همه اشتباه میکنند و فقط او درست می گوید، و سعی می کند به دیگران، بقبولاند که آنها دارند اشتباه می کنند.
- او این نوع احساسات را بیش از سایر حسها بروز میدهد: در عینِ بسیار مهربان و دلسوز بودن برای دیگران در حالت کلی؛
اما در مواقعِ خودمحور بودن: بداخلاقی - دلسوزی به حال خود - خشم - زودرنج بودن - حساس بودن - بدبینی - خودخواهی
- من از رفتارها و برخوردهایش نتیجه میگیرم که انگیزه و انگیزانندهی اصلی او این است که بدون هیچ تلاش جدی برای مواجهه ی درست با چالشهای زندگی و احترام به تفاوت ها و همچنین بالا بردن مهارت های ارتباطی خود با دیگران؛ دلش میخواهد زندگی به راحتی و کاملاً مطابق میل خودش در جریان باشد.
او به این شیوه، دیگران را به ابزاری برای دستیابی به هدفها و انتظارات و خواستههای خود تبدیل میکند:
قهر کردن، خشونت کلامی، تحقیر کردن، بی اعتنایی
پی نوشت:
راستی. چقدر خوب این جمله:
"قرار است کسی را بیابید که بسیار بیشتر از شما خودمحور باشد. (چون ممکن است خودتان، در حدی خودمحور باشید که مثال یک فرد دیگر بشوید)"