تعریف تفکر چیست؟ | چه زمان‌هایی فکر می‌کنیم؟
- تعریف شناخت (مطالعه خود درس قطعاً ضروری است. تمرین درس هم بسیار مهم است)
- به این شناخت برسند که تفکر نقادانه، فعالیتی نیست که گاه و بیگاه به سراغ آن برویم. بلکه یک شیوه‌ی جدید اندیشیدن و فکر کردن است که قرار است جایگزین شیوه‌های متعارف اندیشیدن ما شود و سپس در طول زمان، توسعه یابد و کامل‌تر شود.
سوالات کمی هستند که به اندازه‌ی عنوان این درس (تعریف تفکر) دشوار باشند.
همچنین سوالات کمی هستند که تقریباً همه‌ی اندیشمندان در نقاط مختلف جهان، پاسخ آن را با تردید بدهند و با تمام وجود بپذیرند که می‌دانند پاسخی که می‌دهند هرگز یک پاسخ مطلقاً صحیح نیست.
ظاهراً ما از میان همه‌ی آن چیزهایی که به تفکر مربوط است، نمایش و جلوه‌های بیرونی تفکر را بیشتر و بهتر بلدیم.
ما هم در اینجا ادعا نداریم که تعریف تفکر را به شکل مطلق و دقیق ارائه می‌کنیم. اما برخی از ویژگی‌های تفکر را مورد توجه قرار خواهیم داد.
ویژگی‌هایی که به ما کمک میکنند برای بهبود شیوه تفکر خود، برنامه ریزی و تلاش کنیم.
مطالعهٔ مجموعه درسهای تفکر نقادانه صرفاً برای کسانی امکان‌پذیر است که از هر دو ویژگی زیر برخوردار باشند:
- عضو ویژه متمم باشند.
- پروژه درس تصمیم‌گیری (پیش‌نیاز تفکر نقادانه) را انجام داده و پروژهٔ آنها پذیرفته شده باشد.
البته اگر عضو ویژه متمم باشید، به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که فهرست آنها را می‌توانید در اینجا ببینید:
البته بررسی‌های ما نشان داده که علاقه‌مندان تفکر نقادانه - اگر نخواهند دوره مدیریت کسب و کار متمم را به شکل کامل بخوانند - علاوه بر درس تصمیم گیری معمولاً درسهای زیر در اولویت قرار می‌دهند:
تفکر سیستمی | تفکر استراتژیک | تجربه‌های ذهنی
مشاوره مدیریت | کوچینگ | مدیریت تعارض
ظرافت‌های کلامی | مهارت ارتباطی | مدل ذهنی
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر نقادانه به شما پیشنهاد می‌کند:
- تفکر نقادانه (Critical Thinking) | آموزش تفکر انتقادی
- دانشمند بودن هم یک شغل است | مایکل کرایتون و نقد جامعه علمی
- تعریف تفکر نقادانه – درباره تاریخچه نقد و نقادی
- تفکر نقادانه در چه زمینههایی کاربرد دارد؟
- کتاب راهنمای تفکر نقادانه (پرسیدن سوالهای بجا)
- فکر کردن نقادانه چیزی شبیهِ خاکشویی است
- چهار پایه اصلی تفکر نقادانه
- خودمحوری چیست و چرا میتواند مانع تفکر نقادانه باشد؟
- روش چیست؟ روش شناسی چیست؟ (درباره متد و متدولوژی)
- روش علمی چیست؟ چه ادعایی علمی است؟ آیا همه چیز باید علمی باشد؟
- تفکر نقادانه: گشت و گذاری در تاریخ منطق
- تعریف شناخت (Cognition) چیست؟
- تعریف تفکر چیست؟ | چه زمان‌هایی فکر می‌کنیم؟
- تعریف گزاره چیست؟
- گزاره های اثباتی در برابر گزاره های هنجاری | پوزیتیو در برابر نرماتیو
- استدلال چیست؟ فرم استاندارد یک استدلال را چگونه بنویسیم؟
- تفکر نقادانه: “روایت، انشا و ادعا” با “بحث و استدلال” تفاوت دارند
- تفکر نقادانه | ادعا و ادعاشناسی
- چتر مفهومی یا واژه های چتری
- کتاب واقع نگری (کتاب واقعیت) | هانس روسلینگ
- فیک نیوز چیست؟ | اخبار جعلی چگونه فراگیر شد؟
- فیک نیوز | Fiskkit در تلاش برای نبرد با اخبار جعلی و مقالات تحلیلی ضعیف
- شکافهای سیاسی | دوقطبی شدن جامعه چه معنایی دارد؟
- تجربهٔ ذهنی | چالش استخراج ذخایر بستر دریاها
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبت‌نام | اطلاعات بیشتر فهرست درسهای متمم
نویسنده‌ی دیدگاه : مریم رئیسی
تمرین 1 :
_ اختلاف نظری که چند وقت پیش با دوستم پیدا کردم یکی از تعاملات تاثیرگذار بر مدل ذهنی من بود. چرا که باعث شد به نحوه ی رفتار و برخورد خودم بیشتر دقت کنم و در موردش فکر کنم و اشتباهات رفتاری و طرز تفکر خودم رو بفهمم و بهشون آگاه بشم.
کلا مدتی هست که در هر بحث و اختلاف نظر و یا دلگیری که از کسی پیدا میکنم, سعی میکنم رفتار و احساس خودم رو بررسی و تحلیل کنم و فقط طرف مقابل رو مقصر ندونم. واقعا این عادت خیلی برام مفید و موثر بوده.
_ هرروزی که درسهای متمم رو میخونم و بهشون فکر میکنم, تصویر درونی من از دنیای بیرون در حال تغییر هست.
_ هر کتابی که می خونم بر مدل ذهنی من تاثیر میگذاره. به طور مثال کتاب ابوالمشاغل که در حال خوندنش هستم. و همینطور کتاب lucid dreaming که در مورد خواب هست و مباحثی داره که برام خیلی جذابه.
_ صحبتی که با یکی از دوستان در مورد تمرین درس سیستم های پیچیده داشتم باعث فکر و تحلیل بیشتر و در نتیجه اثر گذاری بر مدل ذهنی من شد.
تمرین 2 :
_ به نظرم یکی از مهمترین تعامل ها که بیشتر افراد جامعه ی ما بهش بی توجه هستند کتاب خوندن هست. تاثیری که کتاب خوندن در رشد و توسعه ی مدل ذهنی داره قابل انکار نیست.
_ تعامل با طبیعت و دقت در جزئیات و زیباییهای دنیای اطراف چیزی هست که کمتر در اطرافیان دیدم. گاهی که بیرون هستم و ماه یا غروب خورشید در زیباترین حالت خود قرار داره و از دیدنشون لذت می برم, گوشه چشمی هم به مردم دارم و دقت میکنم که آیا بقیه هم دارن به این صحنه ی زیبا نگاه میکنند یا نه؟ که خب اغلب می بینم همه سر در گریبان و گوشی خود دارن.
_ ارتباط با حیوانات هم تاثیر زیادی بر این تصویر داره و متاسفانه کمتر مورد توجه افراد قرار میگیره.
_ تعامل و ارتباط با هنر یکی دیگه از موارد تاثیرگذار هست. به نظرم فعالیت هنری و سعی برای درک هنر و زیبایی, در بهبود و گسترش تصویر درونی ما از دنیای بیرون بسیار موثره. فکر میکنم برای هر شخصی لازمه که یا فعالیت هنری انجام بده و یا در ارتباط مستقیم و همیشگی با هنر باشه. مثلا دیدن آثار هنری, گوش دادن به موسیقی, خواندن کتب ادبی و ...
_ سکوت و مراقبه هم به نظر من از موارد تاثیر گذار هست. من به این سکوت و خلوت نیاز دارم و به نظرم در بهبود مدل ذهنیم موثره ولی اغلب بی توجه هستن به این موضوع. البته مراقبه و خلوت با خود برای افراد مختلف متفاوته ولی به نظرم برای هر کسی لازمه.
_ یه مورد دیگه که در توسعه و رشد مدل ذهنی من بسیار موثر بوده, حل تمرین های متمم و فکرکردن برای پیدا کردن مصداقها در زندگی شخصیم بوده. اینم از مواردی هست که به نظرم بسیاری از دوستان متممی کمتر بهش توجه میکنند.
_ استفاده ی بیش از اندازه ی کودکان و نوجوانان از وسایل و ابزارهای تکنولوژی تاثیر زیاد و به نظرم بیشتر منفی, بر مدل ذهنی و نگاه بچه ها داره, که اغلب خانواده ها به این موضوع دقت و توجه نمی کنند.