Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu


دانشمند بودن هم یک شغل است | مایکل کرایتون و نقد جامعه علمی


مایکل کرایتون

مایکل کرایتون (Michael Crichton) فارغ‌التحصیل پزشکی دانشگاه هاروارد، هرگز پزشکی را به عنوان حرفه انتخاب نکرد. به همین علت او را معمولاً به عنوان یک فعال حوزه سینما می‌شناسیم؛ کسی که داستان‌هایی مانند پارک ژوراسیک و جهان غرب (Westworld) را نوشته است. او حتی از روی فیلمنامهٔ خودش در سال ۱۹۷۳ فیلم Westworld را هم ساخت و کارگردانی کرد.

مایکل کرایتون در سال ۲۰۰۸ در سن ۶۶ سالگی فوت کرد و آن‌قدر زنده نماند تا ببیند جاناتان نولان هم مجموعه‌ی تلویزیونی Westworld را بر اساس کار او می‌سازد.

کتاب نکست Next - مایکل کرایتون

بسیاری از ایرانیان کرایتون را به عنوان نویسنده کتاب طعمه (Prey) می‌شناسند. اما او کتاب‌های متعدد دیگری هم دارد که Next یکی از آن‌هاست. او در بخشی از این داستان علمی‌-تخیلی به نقد جامعهٔ علمی می‌پردازد و معتقد است که حجم تقلب‌ها و فسادها در این جامعه بیشتر از چیزی است که مردم معمولاً تصور می‌کنند. مناسب دیدیم این ادعای او را به عنوان زیرمجموعه‌ای از درس تفکر نقادانه و در قالب دعوت به گفتگو نقل کنیم. چون بحث در مخالفت و موافقت با حرف او می‌تواند ذهن ما را برای نگاه نقادانه به حرف‌های دیگران آماده‌تر کند.

لازم است تأکید کنیم که بسیاری از مواضع کرایتون ضدعلم هستند. او حتی از مخالفان گرمایش زمین هم هست و داستان «وضعیت وحشت» یا «State of Fear» را حول همین موضوع نوشته و اتفاقاً از فعالان صنعت نفت و حفاری در آمریکا جایزه گرفته است (طبیعی است وقتی از مصرف سوخت فسیلی دفاع کنید، جایزهٔ خود را هم از همان صنعت می‌گیرید).

بنابراین لازم به تأکید است که نقل حرف‌های کرایتون، به معنای تأیید دیدگاه او دربارهٔ علم و موضوعات علمی نیست (چنان‌که می‌دانید متمم تعهد به علم و روش علمی را از اصول پایه‌ای خود می‌داند. اگرچه میان علم و جامعهٔ علمی تمایز قائل می‌شود).

با این حال، کرایتون مستقل از بستر فکری و نگرشش، شواهدی را – به درستی – نقل می‌کند که می‌توانند بهانه‌ای ارزشمند برای نگاه آسیب‌شناسانه‌ به جامعهٔ علمی باشند.

مایکل کرایتون

محدودیت در دسترسی کامل به این درس

مطالعهٔ مجموعه درس‌های تفکر نقادانه صرفاً برای کسانی امکان‌پذیر است که از هر دو ویژگی زیر برخوردار باشند:

البته اگر عضو ویژه متمم باشید، به درس‌های بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که فهرست آن‌ها را می‌توانید در این‌جا ببینید:

 فهرست درس‌های متمم

البته بررسی‌های ما نشان داده که علاقه‌مندان تفکر نقادانه - اگر نخواهند دوره مدیریت کسب و کار متمم را به شکل کامل بخوانند - علاوه بر درس تصمیم گیری معمولاً درس‌های زیر در اولویت قرار می‌دهند:

  تفکر سیستمی  |  تفکر استراتژیک  |  تجربه‌های ذهنی

  مشاوره مدیریت  |  کوچینگ  |  مدیریت تعارض

  ظرافت‌های کلامی  |  مهارت ارتباطی  |  مدل ذهنی

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

تمرین و مشارکت در بحث

شما چقدر این اخطارها را جدی می‌بینید یا جدی می‌گیرید؟ تجربه‌ها و دانسته‌های شما تا چه حد دیدگاه مایکل کرایتون را تأیید یا نقض می‌کند؟

به نظر شما داده‌هایی که ارائه کرده – که می‌دانیم فکت هستند – برای نتیجه‌ای که گرفته کافی و مناسب است؟

بعد از خواندن این درس چه کار کنم؟

بخش‌هایی از کتاب پارک ژوراسیک

ما بخش‌هایی از کتاب پارک ژوراسیک کرایتون را در قالب پاراگراف فارسی متمم آورده‌ایم. او در آن‌جا تصویری از قدرت و جایگاه طبیعت در برابر انسان ترسیم می‌کند و توضیح می‌دهد که معتقد است زمین ماندگارتر از انسان خواهد بود و از ما – به تعبیر شاملو سلطان سرشکستهٔ کهکشان‌ها – حتی خاطره‌ای باقی نخواهد ماند: کتاب پارک ژوراسیک

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر نقادانه به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه تفکر نقادانه

سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم

متمم چیست و چه می‌کند؟

متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.

فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟

هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه»  دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص می‌‌‌کند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.

هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.

هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟

شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.

اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.

آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.

هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آن‌ها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.

با متمم همراه شوید

آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟

سرفصل‌ها  ثبت‌نام  تجربهٔ متممی‌ها

۸۶ نظر برای دانشمند بودن هم یک شغل است | مایکل کرایتون و نقد جامعه علمی

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : پیمان اکبرنیا

    سلام به همه دوستان

    به نظر من پدیده‌ای که کرایتون از آن حرف می‌زند اتفاق می‌افتد اما در علم مدرن این مهم است که آزمایشهای علمی و روش کار و ادعاها به گونه‌ای باشد که جامعه علمی بتواند درستی یا نادرستی آن را در شرایط مشابه محک بزند و اتفاقا قدرت علم همین است که مستقل از افراد، می‌توان درستی یا نادرستی گزاره‌های علمی را محک زد و در بوته آزمایش گذاشت.

    به نظر می‌رسد اتفاقی که کرایتون مطرح می‌کند جدید نیست و از همان ابتدای رونق بازار علم مدرن وجود داشته است. در فصل ششم کتاب "هزار چهره علم" که به وسیله نشر نو به فارسی هم ترجمه شده است اینطور می‌خوانیم:

    " از بدو رونق‌گیری بازار علم در قرن هفدهم، دانشمندان حریصانه برای پیشی گرفتن از یکدیگر در انجام کشفیات رقابت کرده‌اند. که همان‌گونه که خواهیم دید گاهی این رقابت به مناعاتی تلخ مبدل شده است".

    نویسنده‌های کتاب فصل ششم کتاب را اینطور شروع کرده‌اند که به جز کنجکاوی محض فکری، عوامل دیگری هم هستند که دانشمندان را به کارهای تخصصی برمی‌انگیزند. عواملی مثل میل دستیابی به اعتبار علمی، آرزوی تاثیرگذاری بر پیشرفت علمی و شهرت در نظر عامه مردم.

    و در صفحات بعد (با اندکی تلخیص):

    "اکثر دانشمندان به شهرت و اعتبار خود در میان همتایانشان در جامعه علمی بسیار اهمیت می‌دهند. موفقیت در بالاترین سطح علمی نیازمند مجموعه‌ای از ویژگی‌های پسندیده است، تخیل، ثبات اراده، استقلال و اعتماد به نفس، پشتکار و پایداری در مقابله با انواع دشواری‌ها و تمرکز پایدار در انجام کار اما اینها ممکن است بدل شود به خصوصیاتی نه چندان پسندیده همچون اطمینان بیش از حد به خویش، خودپرستی، جزم اندیشی، و میل به تسلط بر دیگران و خوار شمردن ایشان. مهم شمردن اعتبار و آوازه می‌تواند بدل شود به وسواس غیر عقلانی."

    در ادامه فصل هم مثال‌های مختلفی از داستان‌های واقعی مربوط به نیوتن، هانری، داروین و والاس و سایر دانشمندان روایت شده است.

    کتاب جالب و مفیدی است. پیشنهاد می‌کنم اگر دوستان به علم و موضوعات مرتبط به آن علاقه دارند مطالعه‌اش کنند.

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .