آدریان فرنهام | از روانشناسی پول تا رفتارشناسی در محیط کار
آیا تا به حال پیش آمده که احساس کنید تشابه اسمی در دنیای نشر زیاد است؟
مثلاً در یک کتابفروشی، کتاب جالبی دربارهٔ تاریخچه روانشناسی به چشمتان میخورد و نام نویسنده را میبینید و به خاطر میسپارید. در همان ردیف، کتاب دیگری دربارهٔ شخصیتشناسی با نام همان نویسنده آمده است. چند قدم آنطرفتر، یک کتاب دربارهٔ رهبری سازمانی میبینید. کتاب ساده، روان و در عین حال دقیق و علمی است. باز هم نام همان نویسنده روی جلد آمده است. کنار کتاب رهبری، کتابی دربارهٔ اخلاق کسبوکار قرار گرفته. عادی نیست. اما باز هم قابلدرک است. شخصیتشناسی و رفتار سازمانی چندان از یکدیگر بیگانه نیستند.
مشکل از جایی شروع میشود که در جای دیگری در همان کتابفروشی، کتابی دربارهٔ روانشناسی پول با نام همان نویسنده میبینید. کتاب دیگری هم دربارهٔ رفتار کودکان به عنوان مصرفکننده – موضوعی در قلمرو بازاریابی – از همان نویسنده به چشم میخورد. همهٔ اینها را هم که بپذیریم، قطعاً اگر نام همان نویسنده را روی جلد کتابی دربارهٔ جذابیت فیزیکی ببینیم و در کنارش، کتابی دربارهٔ زبان بدن هم با همان نویسنده باشد، مطمئن میشویم که ماجرا از جنس تشابه اسمی است.
صبر کنید! هنوز هم در تشابه اسمی تردید دارید؟
در بخش سیاسی، کتابی دربارهٔ جاسوسی است و در آن به روش و منش جاسوسها پرداخته شده است. فصل اول با حملهٔ روسیه به اوکراین آغاز میشود. در آنجا پوتین، جاسوسی با استعداد متوسط اما آموزشدیده معرفی میشود که توانسته به یکی از جایگاههای مهم قدرت دست پیدا کند. در بقیهٔ کتاب هم افراد دیگری معرفی و تحلیل میشوند که در سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی کار کردهاند. باز هم نام همان نویسنده روی جلد کتاب است.
دیگر وقتی کتابی دربارهٔ طب مکمل با نام همان نویسنده ببینید، حتی لازم نخواهید دانست به سراغ وب و جستجو در گوگل بروید. مشخصاً نام آدریان فرنهام (Adrian Furnham) در بین نویسندگان بسیار رایج است. وگرنه مگر میشود همهٔ این کتابها را از روانشناسی سازمانی تا روانشناسی پول، از زیبایی فیزیکی و جذابیت و زبان بدن تا طب مکمل، و از تا زیرآبزدن تا جاسوسی یک نفر نوشته باشد؟
چند نکته از زندگی آدریان فرنهام
آدریان فرنهام به نسبت کارهای فراوان، عمیق، متنوع و ارزشمندش، در میان ما ایرانیان کمتر شناخته شده است. او در سال ۱۹۵۳ در بندری در آفریقای جنوبی از خانوادهای انگلیسی به دنیا آمده. مادرش پرستار بوده و پدرش روزنامه منتشر میکرده است. چنان که خود میگوید، رفتارهای تکانشی را از مادرش به ارث برده و عشق به کتاب را از پدرش (+).
منطقهای که آدریان در آن به دنیا آمد و بزرگ شد، محل زندگی مهاجران بود. نروژیها، انگلیسیها و آلمانیهای فراوانی در آن ساکن بودند و در کنارشان، سوییسیها، لهستانیها و روسیهایی هم زندگی میکردند. مادر خود آدریان هم برای پزشکی روس به نام ریتنسکی کار میکرد؛ که البته نامش را به ریتن تغییر داده بود. تجربهٔ زندگی و رشد در محیطی با این حد از آمیختگیهای قومی و فرهنگی، به گسترش جهانبینی و افزایش عمق نگاه فرنهام کمک کرد. یکی از کتابهای بسیار قوی و موفق او به نام شوک فرهنگی (Culture Shock) دربارهٔ مواجه شدن مهاجران با فرهنگهای دیگر است. با اطمینان میتوان گفت اگر فرنهام خود چنان تجربهای نداشت، چنین کتابی تا این حد قوی و تأثیرگذار از آب در نمیآمد.
وقتی انجمن روانشناسی آمریکا نام او را به عنوان یکی از ۲۰۰ روانشناس برتر دوران مدرن در جهان اعلام کرد، در مصاحبهٔ کوتاهی از او پرسیدند: «آیا خاطرهای از گذشتههای دور دارید که فکر کنید در موفقیت امروز شما نقش داشته است؟» در پاسخ گفت (+): استاد راهنمایم به درستی قاعدهٔ «Publish or Perish» را به من تذکر داد [جملهای که معمولاً با بار معنایی منفی به کار میرود و معنایش این است که در محیط دانشگاهی، اگر میخواهی حذف و نابود نشوی، باید مدام مقالات جدید منتشر کنی].
نمیدانیم استاد راهنمای فرنهام دقیقاً به او چه گفته و چگونه او را ترسانده، اما هر چه گفته، حاصل این بوده که او تا کنون حدود ۹۵ کتاب و ۱۳۰۰ مقاله منتشر کرده است (+).
در مورد تحصیلات دانشگاهی فرنهام، همین کافی است که بگوییم علاوه بر کارشناسی لیبرال آرتز – که محتوای بینرشتهای دارد و به موضوعاتی مانند تاریخ، ادبیات، روانشناسی، جامعهشناسی و هنر میپردازد – سه مدرک کارشناسی ارشد و سه دکترا دریافت کرده است. از آنجا که تقریباً در همهٔ این رشتهها هم کتاب و مقاله نوشته، سخت است که او را به عنوان متخصص یک رشتهٔ مشخص معرفی کنند.
خودش هم اشاره میکند که برای دیگران دشوار است او را در طبقهبندیها جا دهند. گاهی به عنوان روانشناس سلامت، گاهی به عنوان متخصص اقتصاد رفتاری، گاه در جایگاه روانشناس اجتماعی و زمانی هم به عنوان متخصص رفتار سازمانی معرفی میشود. کسانی که او را میشناسند و آثارش را خواندهاند، احتمالاً ترجیح میدهند بگویند: «فرنهام، فرنهام است.» بیآنکه توضیح بیشتری به نامش بیفزایند.
حضور آدریان فرنهام در رسانهها
آدریان فرنهام، بر خلاف سایر بزرگان حوزه روانشناسی سازمانی و رفتار سازمانی، به فعالیت دانشگاهی اکتفا نکرده و در نشریات عمومی مانند فایننشیال تایمز، ساندی تایمز، گاردین و دیلی تلگراف نیز مقاله نوشته و مینویسد. برخی از مقالات و جستارهایی که در کتابهایش میبینیم، نسخهٔ اصلاحشده و تکمیلشدهٔ همان مقالات عمومی است.
فرنهام در سالهای اخیر هم به اندازهٔ گذشته پرکار بوده و مدام کتابهای تازه منتشر کرده است. اما ترجیحش این بوده که در شبکههای اجتماعی حضور جدی نداشته باشد. او یک اکانت توییتر نسبتاً خلوت با حدود ۲۵۰۰ فالوئر دارد که با فاصلهٔ زمانی زیاد توییتهایی منتشر میکند. توییتها هم معمولاً صرفاً لینکی به مقالات و مطالبی هستند که در نشریات دیگر منتشر کرده است. به عبارت دیگر، فرنهام، برخلاف بسیاری از کاربران توییتر، در هیچ موضوعی اظهارنظر تکجملهای و چندجملهای ندارد.
فرنهام و روانشناسی پول
با توجه به تنوع آثار و نوشتههای فرنهام، ما در درسهای مختلف متمم به سراغ او رفتهایم و میرویم.
یکی از بخشهایی که در آن از کارهای فرنهام بهره بردهایم، درسهای روانشناسی پول است. فرنهام جدا از مقالات و نوشتههای پراکنده، کتاب ارزشمندی هم با عنوان The New Psychology of Money دربارهٔ روانشناسی پول دارد که بسیار مفید و آموزنده است و از منابع معتبر این حوزه محسوب میشود:
او همچنین طراح پرسشنامهٔ MBBS هم هست. پرسشنامهای که به سنجش رفتار و نگرش انسانها در مواجهه با پول میپردازد.
جستارهای مدیریتی و روانشناسی فرنهام
در سالهای اخیر، جستارنویسی و جستارخوانی در کشور ما بسیار رواج یافته و کتابهای فراوانی، چه تألیف و چه ترجمه، از جنس مجموعه جستار منتشر میشوند. در متمم هم تعدادی از این نوع کتابها معرفی شدهاند (فهرست جستارهای معرفیشده).
اما به نظر میرسد در زبان فارسی، هنوز جستارهای با موضوع مدیریت و روانشناسی، به اندازهٔ کافی جای خود را باز نکردهاند. شاید از آن جهت که ارزش چنین جستارهایی به این است که نویسنده، متخصص و صاحبنظر هم باشد. و از سویی، نویسندهٔ متخصص ممکن است ترجیح دهد وارد مقولهٔ جستار – که سلیقهٔ شخصی را با موضوعات علمی میآمیزد – نشود.
فرنهام در این میان، از جمله نویسندگانی است که از جستارنویسی ابا ندارد. او در عین این که متنهای سنگین آکادمیک مینویسد و اساتید دانشگاههای جهان به کتابها و مقالاتش استناد میکنند، جستارهای فراوانی هم نوشته و نظر و برداشت شخصیاش را در حوزههای مختلف بیان کرده است.
سبک حرف زدن فرنهام در این نوع جستارها، با آدریان فرنهامی که در کتابهای دیگرش جزئیترین نتایج را هم با تکیه بر پژوهشهای رسمی و اعتبارسنجی آماری بیان میکند، فرق دارد. اما همین حرفها میتوانند بهانههای خوبی برای فکر کردن و حرف زدن باشند.
در آینده این نوع نوشتههای فرنهام را هم در متمم نقل خواهیم کرد.
شما با عضویت ویژه در متمم، میتوانید به درسها و آموزشهای بسیاری از جمله موضوعات زیر دسترسی کامل داشته باشید:
موضوعات زیر، برخی از درسهایی هستند که در متمم آموزش داده میشوند:
دوره MBA (یادگیری منظم درسها)
استراتژی | کارآفرینی | مدل کسب و کار | برندسازی
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | هوش هیجانی |تسلط کلامی
توسعه فردی | مهارت یادگیری | تصمیم گیری | تفکر سیستمی
کوچینگ | مشاوره مدیریت | کار تیمی | کاریزما
عزت نفس | زندگی شاد | خودشناسی | شخصیت شناسی
مدیریت بازاریابی | دیجیتال مارکتینگ | سئو | ایمیل مارکتینگ
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مبانی روانشناسی پول به شما پیشنهاد میکند:
- دوره روانشناسی پول | اهمیت پول، معنای پول و مدیریت پول در زندگی
- برنامه ریزی مالی شخصی چیست؟ | مشاور مالی شخصی چه میکند؟
- اقتصاد رفتاری چیست؟ | دانش مالی رفتاری چه میگوید؟
- بررسی تصمیم گیری اقتصادی جانوران | میمونها و طوطیها
- مالی درمانی (Financial Therapy) چیست؟
- ریچارد تیلر (ریچارد تالر)
- آدریان فرنهام | از روانشناسی پول تا رفتارشناسی در محیط کار
- پرسشنامه MBBS آدریان فرنهام: سنجش نگرش پولی
- روانشناسی پول و رابطه پول و امنیت
- روانشناسی پول و بحث رابطه پول با تلاش و توانایی
- روانشناسی پول و وسواس پولی
- روانشناسی پول و تمایل به نگهداری پول
- روانشناسی پول و نگرش پولی و ناکافی بودن پول
- روانشناسی پول و رابطه پول و قدرت
- خرید تکانشی و انواع آن | تصمیم لحظهای برای خرید
- خرید درمانی: راهکاری برای بهبود ناراحتی و افسردگی؟
- مطالعه تکمیلی: انسان، حیوان اقتصادی نیست (دربارهی عدد ۱۳۷)
- مالیات بر گناه | آیا مالیات گناه میتواند یک راهکار اثربخش باشد؟
- حسابداری ذهنی چیست؟ | تعریف حسابداری ذهنی و چند مثال
- حسابداری ذهنی و روشهای خلاقانهی خود فریبی | دن اریلی
- پیش نویس پولی چیست؟ | Money Script
- کدام را انتخاب میکنید: به دست آوردن یا خرج کردن پول؟
- پیش نویس های پولی | اجتناب از پول و بحث دربارهٔ پول + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | تقدیس و پرستش پول + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | پول و جایگاه اجتماعی + پرسشنامه
- پیش نویس های پولی | نگهبان پول + پرسشنامه
- آیا میتوان از «ظرفیت پول داشتن» صحبت کرد؟
- پورتفولیو چیست؟ مدیریت پورتفولیو به چه معناست؟
- کتاب کج رفتاری (شکل گیری اقتصاد رفتاری) نوشته ریچارد تیلر
- کتاب دلارها و منطق ما (دن اریلی)
- کتاب نابخردی های پیش بینی پذیر | دن اریلی
- درآمد پایه همگانی – شما آن را چگونه میبینید؟
- کتاب روانشناسی پول | آدریان فرنهام
- کتاب سقلمه (تلنگر) | طراحی محیط برای تأثیرگذاری روی انتخابها
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
۱۶ نظر برای آدریان فرنهام | از روانشناسی پول تا رفتارشناسی در محیط کار
آخرین کاربران ویژه متمم
ورود مهدیه فرتوک و علی اصغر یوسفیان و سید محمدرضا دبیری به جمع کاربران ویژه متمم را خوشآمد میگوییم
دوستان برتر متممی در دو هفته اخیر
- محمدرضا ضامنی (۱۵۱ امتیاز)
- علی کریمی (۱۲۳ امتیاز)
- احمد کوچک (۱۱۷ امتیاز)
- مرضيه رفعتي (۱۱۰ امتیاز)
- نگین چراغی (۱۰۰ امتیاز)
- علی محمد افراسیابی (۹۰ امتیاز)
- صبا کیانی (۸۶ امتیاز)
- مونا رضایی (۸۵ امتیاز)
- استرآبادی (۸۰ امتیاز)
- فاطمه نظردخت (۷۱ امتیاز)
آخرین دیدگاهها
- آیدا رستگار در انواع منابع و طبقه بندی منابع اطلاعاتی | از منابع دست اول تا خروجی هوش مصنوعی مولد
- الهام قدیری در جملههای روزانه (۸۲) | چند جمله درباره آموزش، روابط و شکستخوردگان
- نورا ملایی در اثر لنگر انداختن چیست؟ چگونه میتوان این سوگیری شناختی را کاهش داد؟
- ناهید گروسی در هوش هیجانی پایین چگونه به ما لطمه میزند؟
- وحید مهدوی در آرکتایپهای سیستمی | گلولههای برفی و محدودیتهای رشد
- ماتینا در جملههای روزانه (۸۲) | چند جمله درباره آموزش، روابط و شکستخوردگان
- فاطمه نظردخت در نقشه سفر مشتری چیست؟ | طراحی، ترسیم و بررسی یک نمونه
- الهام قدیری در پرسشنامه MBBS آدریان فرنهام: سنجش نگرش پولی
- شهداد همایونی املشی در شبکه سازی برای زندگی و کسب و کار | چگونه شبکه سازی کنیم
- سارا عباسی در دوره مدیریت جلسه | آموزش برگزاری جلسات موثر
- آرش احمدی در فقر نوازش و قوانین نادرست در اقتصاد نوازش
- مائده روشنعلی در حرف زدن از ناگفتهها | فیلها، ماهیهای مرده و استفراغ
- محمد نیکوئیان در فایل صوتی درباره مهارت یادگیری | چند نکته درباره تکنیکهای یادگیری
- آرش احمدی در نوازش پلاستیکی، خساست در نوازش و اقتصاد نوازش
- آرشین 🏳️ در ترس از دست دادن و دام حفظ وضعیت موجود
- فرهاد آفریده در پشیمانی در تصمیم گیری: کارآفرینی انتخاب من نبود
- آرش احمدی در آزمایش هری هارلو | نوازش فیزیکی مهمتر است یا تغذیه؟
- صالح ابراهیمی در تفاوت کالا و خدمت در چیست؟
- محمد منصوری در ساختار شخصیت | سه حالت شخصیتی کودک، بالغ، والد
- مرضیه توحدی در مدل بلبین و نقش افراد در تیم ها
- Mohsen در هوش هیجانی پایین چگونه به ما لطمه میزند؟
- حسین پاک طینت در منظور از ریلکس کردن یک مسئله چیست؟
- حسین پاک طینت در طوفان فکری چیست؟ | چند قانون اساسی طوفان فکری (بارش فکری)
- شاهین منعمی در به جای آزمون استعدادیابی کمی برای تحلیل استعدادهایمان وقت بگذاریم
- زهرا صادقپور در تمرین خودآگاهی هیجانی | نوشتن برای “هیچکس”
- KHalegh در پیام شما بر روی بزرگترین بیلبورد جهان
- میثم صالحی در تکنیک های تصمیم گیری | استفاده از گروه مشاوران فرضی
- عرفان در دوره مدیریت جلسه | آموزش برگزاری جلسات موثر
- محمد کاهید در شادی چیست؟ شادمانی و رضایت از زندگی چه تفاوتی دارند؟
- میثم صالحی در پرسشنامه ارزشهای شخصی
آخرین پروژههای ثبت شده
- نادیا زیبافر در پروژه پایانی استعدادیابی
- حسین ج در پروژه پایانی مدل ذهنی
- meysam در پروژه پایانی استعدادیابی
- زینب آهیخته در پروژه پایانی ارزش آفرینی
- محمدرضا سعیدنیا در پروژه پایانی استعدادیابی
- hengam در پروژه پایانی استعدادیابی
- meysam در پروژه پایانی استعدادیابی
- طاهره شیردل در پروژه پایانی تفکر سیستمی
نویسندهی دیدگاه : محمدرضا شعبانعلی
فکر میکنم چنین سوالی، حاصل فضایی است که در سالهای اخیر در اینستاگرام و شبکههای اجتماعی شاهد بودهایم.
طبیعی است وقتی فردی «پکیج ثروتمند شدن» میفروشد، از او بپرسیم: خودت چه ماشینی سوار میشوی؟ یا ویلایی که داری چند متری است؟
البته در گذشتههای دور، برخی حوزهها مثل اخلاق هم با چنین متر و معیاری سنجیده میشدند. به همین علت، همیشه وقتی اهل منبر و محراب، پس از نصیحت مردم، به خلوت میرفتند و به آن کار دیگر مشغول میشدند، به مخاطب فشار میآمد و شاکی میشد (چنان که حافظ از دوگانگی حرفهای واعظان و زندگی شخصیشان گله میکند).
اما در فضای علم، «پژوهش» و «موضوع مورد پژوهش» میتوانند دو بحث کاملاً مستقل باشند و معمولاً هم چنین هستند.
فردی میتواند روانشناس اجتماعی باشد و خود کاملاً منزوی و خلوتگزین بوده و چندان درگیر ساختارهای اجتماعی نباشد.
فرد دیگر میتواند زوجدرمانگر باشد و هیچوقت ازدواج نکند یا شریک عاطفی نداشته باشد.
اقتصاددان میتواند پدیدههای اقتصادی را بررسی کند و خود در پی کسب سود اقتصادی نباشد.
اما علاوه بر اینها نکتهٔ بسیار مهمتری وجود دارد که نباید از آن غافل شوید: اساساً روانشناسی پول دربارهٔ پولدار شدن نیست. بلکه دربارهٔ نگرش مردم به پول است. یعنی از یک موضوع شناختی و رفتاری حرف میزند و نه راه و رسم پولدار شدن. به عبارت دیگر، اساساً اینجا حتی بحث ما جدا بودن «پژوهشگر» از «موضوع پژوهش» نیست. بلکه حرف این است که موضوع پژوهش این پژوهشگر، پولدار شدن نیست.
بنابراین انتظار این که یک متخصص روانشناسی پول، پولدار باشد به هماناندازه نامربوط است که از یک متخصص بهداشت جنسی انتظار داشته باشیم قوای جنسی خارقالعاده داشته باشد.